مدارک و شرایط لازم برای اسقاط خودروی فرسوده

آلودگی هوا یکی از چالش‌های مهم شهرهای بزرگ ایران مانند تهران، اصفهان و مشهد است. مشکل اصلی آلودگی هوا ناشی از خودروها است. خودروهای داخلی از آلاینده‌های اصلی هوا هستند و با پیر شدن آن‌ها، میزان آلایندگی افزایش می‌یابد. بنابراین، طبق قانون هوای پاک، تمام افراد موظفند خودروهای فرسوده خود را از ترافیک خارج کنند. این اقدام حداقل سن‌فرسودگی برای خودروها تعیین کرده و تردد خودروهایی که بیش از این سن هستند، جرم قانونی تلقی می‌شود. همچنین، تولیدکنندگان و واردکنندگان خودروها باید برای ثبت خودروهای جدید، گواهی اسقاط خودروهای فرسوده را ارائه کنند.

معیار اصلی تعیین فرسودگی یک خودرو، عدم قبولی در آزمون‌های فنی است. به این معنا که اگر یک خودرو نتواند در دو بار متوالی گواهی معاینه فنی را اخذ کند، به عنوان یک خودرو فرسوده تلقی می‌شود. همچنین خودروهایی که در مرز فرسودگی قرار دارند، باید به طور مکرر‌تری به معاینه فنی مراجعه کنند. مرز سنی فرسودگی، زمانی است که وسایل نقلیه به علت طول عمر و میزان کارکرد، عملکرد و ایمنی خود را از دست داده و نیاز به تعمیرات و نگهداری بیشتر دارند؛ در این صورت وسایل نقلیه این مرز سنی مشخص، با افزایش فعالیت‌های معاینه فنی سالیانه مرتبط می‌شوند. در جدول زیر سن مرز فرسودگی و فعالیت‌های معاینه فنی بیشتر توضیح داده شده است:

در صورت ایجاد این شرایط، دو سال به سن مرز فرسودگی افزوده خواهد شد:

نصب یک پالایشگر دوده استاندارد برای خودروهای دیزلی، حداقل یک سال قبل از رسیدن به سن مرز فرسودگی، توصیه می‌شود.

مورد دوم: تعویض کاتالیست و سیستم اگزوز برای تاکسی‌ها

اسقاط خودرو به معنای اعمال تغییرات فیزیکی بر روی خودرو به گونه‌ای است که دیگر قابل استفاده نباشد و سند آن باطل شود. مالکان خودروهای فرسوده می‌توانند با اسقاط خودرو، صاحب یک خودروی جدید شوند، زیرا قانون تعیین می‌کند که خودروسازان باید ۲۰ درصد از ظرفیت قرعه‌کشی‌های خود را برای دارندگان خودروهای فرسوده در نظر بگیرند. همچنین مالکان خودروهای فرسوده می‌توانند درآمدی از فروش لاشه خودرو کسب کنند و حتی امکان دریافت وام نیز وجود دارد.

در حال حاضر مالکان خودروهای قدیمی فرصت دارند بین دو طرح "نقدی" و "جایگزین" انتخاب کنند که هر کدام شرایط و مزایای متفاوتی دارند.

1. طرح تعویض خودرو فرسوده به صورت نقدی:

در فرآیند اسقاط خودرو، ابتدا مالک باید در سامانه مربوطه ثبت‌نام کند. سپس از مراکز اسقاط فراخوانی برای تحویل خودرو دریافت می‌کند. در مرحله بعد، ارزش لاشه خودرو ارزیابی شده و پس از پرداخت هزینه‌ی مربوط به آن، مالک می‌تواند برای خرید خودروی جدید وام دریافت کند. مبلغ وام اسقاط خودرو در برخی از شهرهای بزرگ مانند تهران و اصفهان بین 50 تا 70 میلیون تومان است. مشروطیت‌های لازم برای شرکت در این برنامه، برای خودروها باید رعایت شود.

• خودروهای سواری ساخت سال 1361 تا 1385
• وانت‌بار ساخت سال 1361 تا 1385
• مینی‌بوس ساخت سال 1370 و قبل از آن
• اتوبوس مدل 1370 و قدیمی‌تر
• کامیون مدل 1370 و قدیمی‌تر
• تعداد سیلندر 4 و بیشتر از آن

2. طرح جایگزین برای اسقاط خودرو فرسوده:

همانطور که اشاره شد، خودروسازان باید 20 درصد از تولیدات خود را در قرعه‌کشی‌ها به خودروهای قدیمی اختصاص دهند و خودروهای جدید باید در 60 روز کاری به مشتریان تحویل داده شوند. مالک خودروهای قدیمی باید ابتدا در قرعه‌کشی ثبت نام کنند و اگر برنده شوند، باید خودروی قدیمی خود را تحویل دهند تا خودروساز به جایگزینی جدید ارائه دهد.

برای ثبت‌نام در طرح‌های مربوط به خودرو فرسوده، باید مدارک مورد نیاز را ارائه کنید. لیست مدارک مورد نیاز شامل موارد زیر است:

برای ثبت خودرو به نام شما، لازم است مدارک زیر را به مراجع ذیصلاح ارائه دهید: 1. برگ سبز، سند قطعی یا سند وکالتی 2. مدارک هویتی مالک 3. شماره‌حساب جام ملت به نام مالک خودرو 4. شماره VIN یا شناسه خودرو 5. پلاک ر (در صورت پلاک قدیمی بودن خودرو)

همچنین، هنگام تحویل خودرو به مراکز اسقاط، مدارکی از مالک خودرو دریافت می‌شود که شامل موارد زیر است:

برای انتقال مالکیت یک خودرو، لازم است مدارک زیر را به اداره ثبت نام خودرو ارائه دهید:
1. کارت خودرو
2. برگ سبز، سند قطعی یا سند وکالتی خودرو (در صورت وکالتی بودن، تسلسل اسناد لازم است)
3. رسید پرداخت عوارض شهرداری
4. رسید پرداخت مالیات خودرو ( تنها برای پلاک‌های عمومی و قرمز)
5. مدارک هویتی مالک خودرو
6. رسیدهای دیگر، اگر وجود داشته باشد.