راه اندازی سامانه معاملات خودرو

 سامانه ثبت معاملات خودرو در سکوهای بخش خصوصی، در اسفند 1402 با حمایت ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال تحت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، راه‌اندازی شد.

محمد غلامی، نماینده ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال تحت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، در گزارشی از اجرای قانون جدید معاملات خودرو، توضیح داد که بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۲؛ هدف از شفاف‌سازی و هوشمندسازی فرایند معامله خودرو، جلوگیری از کلاهبرداری و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان دیجیتال است. آمده است که اطلاعات مربوط به معاملات خودرو توسط دستگاه‌های مربوط به سکوهای بخش خصوصی در دسترس قرار می‌گیرد. همچنین، فراجا مامور شده است که با صدور کد رهگیری قبل از تعویض پلاک، امکان ثبت معاملات در سکوهای بخش خصوصی را برای مردم فراهم کند.

به دور از آن که افزایش دهم.

در افزایش شفافیت و اعتماد در فرایند معامله خودرو، فاز اول قانون سرویس استعلام اطلاعات خودرو توسط سکوهای بخش خصوصی مزایای زیادی برای مردم ایجاد کرده است. از جمله این مزایا می‌توان به امکان سنجش ریسک معامله قبل از شروع آن، دریافت اطلاعات مربوط به سوابق تصادفات و تخلفات رانندگی و حتی اطلاع از وضعیت ممنوع‌المعامله بودن خودرو اشاره کرد. این تدابیر باعث افزایش شفافیت و اعتماد در فرآیند معامله می‌شود و به واسطه آن، ظرفیت توسعه اقتصاد دانش ­بنیان دیجیتال در کشور نیز افزایش می‌یابد.

این خبر مربوط به افتتاحیه سرویس جدید در محل فرماندهی انتظامی در پاییز امسال است. طبق اطلاعات اعلام شده توسط فرماندهی انتظامی، حدود ۱۵۰ هزار استعلام از پلتفرم‌ها تاکنون انجام شده است.

آقای غلامی به اعلام کرد که افزایش شفافیت و اعتماد در فرآیند معامله خودرو، جلوگیری از کلاهبرداری و سوءاستفاده، کاهش مراجعات حضوری به ادارات و دستگاه‌های ذی‌ربط، سهولت و تسریع در فرآیند معامله و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان دیجیتال از جمله مزایای این طرح است.

در مرحله دوم از قانون، امکان ثبت معاملات در سکوهای بخش خصوصی از طریق استفاده از کد رهگیری ارائه شده توسط فراجا فراهم شده است.

بخشی از قوانین و مقررات مربوط به ثبت معاملات خودروها طبق آیین‌نامه اجرایی، برای تصویب در هیئت وزیران ارائه شده است و این آیین‌نامه در تاریخ ۱۹ مهر ۱۴۰۲ تصویب شده است. طبق بند ۱۰ این آیین‌نامه، با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، شیوه‌نامه اجرایی ثبت معاملات خودروها باید ظرف مدت دو ماه ابلاغ شود.

جلسات متعددی با سازمان‌های ذی‌ربط در مرتبط با موضوعات مختلف، با حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش­‌بنیان ریاست جمهوری برگزار شد. در این جلسات، بحث‌های جامعی انجام شد در خصوص اجرای شیوه‌نامه ثبت معاملات و ملاحظات توجیهی برای دستگاه‌ها. در حال حاضر، با اتفاق نظر سازمان‌ها، امکان ارائه خدمات ثبت معاملات خودرو توسط سکوهای خصوصی ممکن شده است.

وی تشویق کرد که سکوهای بخش خصوصی نیز در این اقدام شریک شوند و اظهار کرد که قبل از نهایی‌سازی شیوه‌نامه اجرایی ثبت معاملات، ضروری است که این خدمت در سکوهای بخش خصوصی به صورت پایلوت و تست اجرا شود. وی تمامی سکوهای علاقه‌مند را به دستیابی به مجوز ثبت معاملات و این وب سرویس مهم تشویق کرد و خواستار شد که برای درخواست مجوزها و این وب سرویس ارزشمند، به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری مراجعه کنند.

امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، این اقدام را نتیجه تلاش و همکاری با دستگاه‌های مختلف کشور، به خصوص فراجا، معاونت علمی ریاست جمهوری و معاونت راهبردی قوه قضاییه می‌داند. او اظهار داشته که این حرکت قطعاً در رشد اکوسیستم تجارت الکترونیکی کشور مؤثر بوده و سهولت، اعتماد و امنیت بیشتر در معاملات را برای مردم به ارمغان خواهد آورد. امکان حضور سکوها در این بازار، فرصت بسیار ارزشمندی است تا در راستای سیاست‌های دولت و مصوبات مجلس شورای اسلامی، خدمت رسانی به مردم تسهیل شود.

کاهش اختلافات و پرونده‌های قضایی، جلوگیری از کلاهبرداری‌ها و افزایش اعتماد بین طرفین معامله، از مزایای اصلی این اقدام است.

اقتضای اتصال سکوها تا اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ ادامه خواهد داشت، و منتظریم تا پایان بهار سال آینده، هموطنان بتوانند از این خدمات در بستر سکوهای منتخب استفاده نمایند.

امکان استعلام آخرین وضعیت وسیله نقلیه، شامل اطلاعات هویتی مالک، وجود ممنوعیت‌های معاملاتی، سوابق تصادفات و همچنین امکان استعلام وضعیت طرفین معامله، از جمله اطلاعات هویتی و وضعیت ممنوع‌المعامله بودن طرفین، از طریق سکوهای مجاز در دسترس طرفین خواهد بود. طرفین می‌توانند اطلاعات مورد نیاز را در محیط آنلاین و بدون افشای حریم شخصی افراد مورد نظر دریافت و مقدمات عقد قرارداد خود را الکترونیکی انجام دهند. پس از امضای مبایعه‌نامه الکترونیکی، خریدار و فروشنده با دریافت نوبت، می‌توانند به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و بلافاصله فرآیند انتقال وسیله نقلیه را به پایان برسانند.

در اردیبهشت 1402، حسین کاظمی، مدیر پروژه استقرار ثبت سامانه‌ای معاملات خودرو، توضیحاتی ارائه کرد.

• یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد سامانه یاد شده، مبارزه با پولشویی است. هدف دیگر، مدیریت جامع در نقل و انتقال معاملات خودروی کشور است. چنین سامانه‌ای، فضای خرید و فروش خودرو را روشن و شفاف می‌کند و از سفته‌بازی که در بازار خودرو جریان دارد، جلوگیری می‌کند.
• مبحث دیگری که با راه‌اندازی سیستم جامع معاملات خودرو دنبال خواهد شد، بسترسازی برای اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه است.
• در این روند، کد رهگیری هم داده خواهد شد تا امکان هر گونه سوء‌استفاده گرفته شود. قرار است از یک تاریخ به بعد که به‌زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد، تمام نقل و انتقال‌های خودرو در سامانه معاملات خودرو ثبت شود. بر این اساس از تاریخی که اعلام خواهد شد، تمام افراد موظف هستند اطلاعات خودرویی خود را ثبت کنند. همچنین ضرورت دارد که از سال‌های قبل، فرد خود‌اظهاری کرده و خودروهای قبلی خود را ثبت و عنوان کند که خودروهای قبلی خود را به چه فردی منتقل کرده است.
• در سامانه یکپارچه عرضه خودروهای داخلی، فروش خودرو ادامه خواهد داشت و سامانه ثبت معاملات خودرو به سامانه یادشده لینک می‌شود.
• تمام نقل و انتقال خودروها به هر روش و مدل تنها باید از طریق سامانه ثبت معاملات خودرو انجام شود.
• اطلاعات از خودروسازان و سایر ارگان‌ها گرفته خواهد شد و در سامانه ثبت می‌شود. برای اینکه نقل و انتقال خودرو به حداقل خطا و سوء‌استفاده برسد، واحدی در نظر گرفته خواهد شد که فرایند نقل و انتقال از طریق آن انجام شود.
• معاونت صنایع حمل و نقل وزارت صمت اقدام به راه‌اندازی سامانه ثبت معاملات خودرو کرده است و دستگاه‌های مختلف از جمله قوه قضائیه، وزارت کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی و دستگاه‌های نظارتی در این طرح همکاری دارند. اهداف و برنامه‌های کلی این سامانه در چهارچوب قوانین و مقررات کشور از جمله قانون مبارزه با پولشویی، قانون بودجه سال 1402 کل کشور، قانون مالیات‌های مستقیم و دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری شورای رقابت اجرا خواهد شد.

در اردیبهشت 1402، حسین کاظمی، مدیر طرح ثبت سامانه‌ای معاملات خودرو، اعلام کرد که سامانه ثبت معاملات خودرو به زودی راه‌اندازی خواهد شد. طبق این اعلام، تمامی معاملات خودروهای نو و کارکرده باید در این سامانه ثبت شوند.

مدیرکل توضیح داد که اهداف اصلی طرح شامل مدیریت تمامی جوانب معاملات خودویی کشور، مبارزه با پولشویی، اجرای دقیق و به موقع قوانین جدید، ایجاد بستری مناسب برای پیشگیری از کلاهبرداری در معاملات خودرو، فراهم کردن دسترسی به اطلاعات صحیح در مورد خودروهای مورد معامله و طرفین معامله، و یکسان سازی فرآیند ثبت و تنظیم قراردادها می‌باشد.

در حال حاضر، آقای کاظمی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت، سامانه‌ای راه‌اندازی کرده است که توسط دستگاه‌های مختلف مانند قوه قضاییه، وزارت کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، بیمه مرکزی جمهوری اسلامی و نهادهای نظارتی دیگر پشتیبانی می‌شود.

وی بیان کرد که اهداف و برنامه‌های این سامانه باید در چارچوب قوانین و مقررات کشور مانند قانون مبارزه با پولشویی، قانون بودجه سال 1402 کل کشور، قانون مالیات‌های مستقیم و دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری شورای رقابت اجرا شود.