
ترخیص 2500 خودرو برقی تا پایان سال
در اسفند ۱۴۰۲، حسن کریمی سنجری، مدیر طرح خودروهای برقی وزارت صنعت، درباره برنامه تولید و واردات خودروهای برقی توضیح داد. او اعلام کرد که برنامه وزارت صنعت برای این خودروها به دو بخش تقسیم میشود؛ بخش اول از طریق واردات و بخش دوم از طریق تغییر در صنعت خودروسازی و تولید خودروهای برقی به جای خودروهای با سوخت فسیلی.
وی افزود که این پروژه به طور جدی در حال انجام است. شرکتهای خودروساز نیز در این پروژه شرکت میکنند و هفتگی جلساتی با حضور ذینفعان برگزار میشود. در این پروژه برقیسازی خودروها، همکاری بین وزارت نیرو و وزارت صمت برای تامین برق بسیار اهمیت دارد و اقدامات مربوطه توسط وزارت نیرو در حال انجام است. همچنین وزارت نفت باید از درآمد حاصل از کاهش مصرف سوخت بنزینی در بخشهای دیگر سرمایهگذاری نماید و یا به تولید برق از منابع تجدیدپذیر کمک کند. علاوه بر این، برای پشتیبانی از خودروهای برقی باید زیرساختهای لازم از جمله ایستگاههای شارژ ایجاد شود که تعدادی از شرکتها در این زمینه فعالیت دارند.
آقای کریمی سنجری اعلام کرد که برنامه وزارت صمت برای الکتریفیکیشن وسایل نقلیه در حال حاضر در حال توسعه ناوگان حمل و نقل شهری است. این پروژه زمانبری دارد و برای دستیابی به آن نیاز به هماهنگی تمام ذینفعان دارد. بر اساس اقدامات و برنامههای انجام شده، پیشبینی میشود که تا پایان سال حدود 2 تا 2.5 هزار خودرو الکتریکی از گمرکات ترخیص شوند. این خودروها برای استفاده در خطوط تاکسی شهری مورد استفاده قرار خواهند گرفت و وزارت صمت با همکاری شهرداری این پروژه را پیگیری میکند.
تا به حال 600 تا 700 دستگاه خودرو برقی از گمرکات ترخیص شدهاند. قیمت خودروهای الکتریکی برای استفاده در شهرها کمتر از 20 هزار یورو است. اولین گروه تاکسیهای برقی در حال حاضر در مراحل اخذ پلاک (پلاک تاکسی) قرار دارند و بعد از صدور پلاک برای آنها، خدمات تاکسی برقی فراهم خواهد شد. وزارت صنعت تاکید دارد که واردات خودروهای برقی باید از طریق خودروساز انجام شود تا تکنولوژی آنها به مرور وارد کشور شود و خودروسازان بتوانند این خودروها را در داخل کشور تولید کنند. همچنین، دو شرکت خودروساز داخلی در حال ساخت خودروهای برقی هستند که انتظار میرود تا پایان سال آینده وارد بازار شوند.
نحوه محاسبه تعرفه برق خودروهای برقی
در اسفند ۱۴۰۲، مدیرعامل شرکت توانیر، مصطفی رجبی مشهدی، به نحوه محاسبه تعرفه برق برای خودروهای برقی اشاره میکند. او بیان میکند که تعرفه شارژ خودروهای برقی در رده تعرفه تجاری قرار دارد و بر اساس آن محاسبه میشود.
رجبی مشهدی، با تاکید بر دسترسی به ظرفیت شبکه برق در هر منطقه، اعلام کرد که صنعت برق آماده همکاری است. او بیان کرد: "هر جایی که زیرساختهای شبکه اجازه دهد، همکاری صورت خواهد گرفت." طبق گزارش، تعرفه برق برای واحدهای تجاری ۵ هزار و ۴۷۰ ریال یا معادل ۵۴۷ تومان برای هر کیلووات ساعت تعیین شده است.
افزودن 2500 خودرو برقی به ناوگان عمومی تا آخر سال
کریمی سنجری، مدیر طرح خودروهای برقی در وزارت صنعت، اعلام کرد که تا بهمن 1402، 600 خودرو برقی ترخیص شده و 600 خودرو در گمرک قرار دارند. علاوه بر این، 1500 خودرو در حال حمل به مقصد هستند و پیش بینی می شود که تا قبل از عید، 2500 خودرو برقی به ناوگان حمل و نقل تحویل داده شوند.
پلانی که وی ارائه داد این است که هر ماه، خودروسازان وارداتی خودروهای برقی را انجام داده و در عوض باید فناوری مرتبط را انتقال دهند. در سال آینده، 40 درصد از دو مدل خودرو برقی توسط خودروسازان به بازار عرضه خواهد شد. برای این منظور، فروش خودروهای برقی به ارگانهای دولتی و افراد غیردولتی تسهیل شده و ارائه شده است. 12 خودروساز بخش خصوصی و دولتی نیز در حال درخواست تخصیص ارز برای واردات خودروهای برقی هستند. این اقدامها قرار است عمق داخلیسازی در این صنعت را تقویت کنند.
با توجه به بیانات آقای کریمی سنجری، دو شرکت بزرگ قصد دارند در حوزه باتری سرمایهگذاری کنند تا تولید باتریها را گسترش دهند. علاوه بر آن، شش شرکت دیگر نیز در زمینه تولید ایستگاههای شارژ فعالیت میکنند و پس از مونتاژ، مدلهای مختلف ایستگاههای شارژ تولید خواهند کرد. این تلاشها به منظور تحقق یک مسیر برنامهریزی شده و متوازن است. چین از 20 سال پیش توانسته است در زمینه توسعه خودروسازی فعالیت کند و اکنون از رقبایی جدی برای دیگر کشورهای تولیدکننده خودروهای الکتریکی تبدیل شده است. این نشان میدهد که در کشور ما نیز میتوان به این موفقیتها دست یافت، تا زمانی که سیاستمداران برنامههای دقیق و مشخصی برای حمایت از این حوزه و تعیین اهداف خاص داشته باشند.
با برنامهریزی صحیح، امکان فراهم کردن زیرساختهای لازم برای تولید خودرو به صورت مرحلهای ایجاد میشود. این اقدام میتواند با هماهنگی وزارت صنعت و نیروی کار، به همراه همکاری با شرکتهای خودروساز، تحولی جذاب در حمل و نقل شهری و در نهایت در صنعت خودرو ایجاد کند.
عرضه خودروهای برقی ساخت داخل در 1403
در ژانویه 2023، منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، اظهار کرد که تلاشهای طولانی مدت در زمینه استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی به نتایج خوبی منتهی شده است. او افزود: "تا حالا حدود 10 سال است که به این موضوع کار میکنیم و در حال حضور در زمینه برقیسازی و فناوریهای مرتبط هستیم." بر اساس گفته او، اتوبوسهای برقی داخلی به تعداد 3 نوع تولید شدهاند و اخیرا یکی از آنها معرفی شده است که به زودی 40 دستگاه از آن به ناوگان حمل و نقل شهری کرج اضافه خواهد شد.
کاربر ارسال کرده: "او همچنین افزود که چهار شرکت دانش بنیان یک محصول خاص برای پیکهای موتوری طراحی کردهاند."
در ارتباط با ورود خودروهای برقی به خط تولید خودروسازی، اشاره شده است که دو حرکت مهم رخ داده است. اولین حرکت، طراحی سه خودرو برقی کاملاً بومی توسط شرکتهای خودروسازی داخلی است که در سال 1403 به بازار عرضه خواهند شد. همچنین، پنج خودرو دیگر با همکاری شرکتهای داخلی و خارجی تولید شدهاند که نیز در همان سال به بازار خودروها منتقل خواهند شد.
موافقت با واردات خودروهای برقی نو و کارکرده
در جلسه علنی پارلمان در تاریخ بهمن 1402، نمایندگان در حین بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1403، با تصویب بند (پ) و بندهای الحاقی (1) و (2) تبصره (9) ماده واحده این لایحه، به توافق رسیدند.
در تبصره 9 ماده یک این لایحه آمده است که وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است تا یک در هزار از وجوهی که بابت حقوق دولتی معادن واریز میشود را به ردیف درآمدی مربوط به خزانهداری کل کشور واریز کند. همچنین مجاز است تا حداکثر پانصد و پنجاه میلیارد ریال از محل هزینههای مربوط به آموزش و تربیت کارمندان، توسعه فناوری شناسایی محاسبه دقیق حقوق دولتی و تشویق کارکنان و افرادی که در امر وصول حقوق دولتی فعالیت مؤثری دارند، با مبادله موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه کشور هزینه کند.
بنا به اصلاحاتی که بر اساس پیشنهاد کمیسیون صنایع به تصویب نمایندگان رسید، در اجرای قانون هوای پاک به منظور کاهش آلودگی هوا، واردات خودروهای سواری نو و کارکرده با عمر کمتر از 5 سال برقی و هیبرید تا سال 1403 مجاز شده است. حقوق ورودی برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی شهرها به میزان 0.5 درصد و برای سایر متقاضیان به میزان 4 درصد حقوق ورودی در نظر گرفته شده است. همچنین، برای خودروهای بنزینی-برقی (هیبریدی)، حقوق ورودی 15 درصد است. از طرفی، در تبصره دوم به این شکل آمده است: "دولت باید 15 درصد از حقوق دولتی معادن را واریز کند و به هر استان و شهرستان براساس تبصره 6 ماده 14 قانون معادن سهم مربوطه پرداخت کند. شرکتهای صنعتی گل گهر، گهر زمین و چادرملو باید 55 درصد از بهای استخراج معدن را به ایمیدرو پرداخت کنند."
وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است تا در حمایت از سرمایه گذاریها در گسترش حمل و نقل عمومی برقی، توسعه زیرساختهای آن، انتقال فناوری و افزایش تولید داخلی خودروهای برقی – بنزینی (هیبریدی)، تنزلاتی را ارائه دهد. این تخفیفها شامل حقوق ورودی واردات خودروها و قطعات جداگانه آن میشود.
توافق برای واردات خودروهای برقی از چین
در دسامبر 2023، حجتالله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که دولت و مجلس به سیاست واردات خودروهای برقی پرداختهاند. بر اساس گزارشات ارائه شده، مذاکراتی با چین صورت گرفته و به نظر میرسد توافقاتی در این زمینه صورت گرفته است. واردات خودروهای برقی نقش مهمی در تعادل عرضه و تقاضای بازار خودرو دارد و همچنین میتواند بهعنوان یک راهکار برای کاهش آلودگی هوا مطرح شود.
بایستی واردات خودروهای برقی در صنعت آینده خودروسازی را به دستهی اولویت قرار داد تا با فراهم کردن امکانات لازم و کاهش هزینههای گمرکی، این فناوری جدید و پایدار وارد کشور شود. این تصمیم علاوه بر حل مشکل ناترازی در بازار خودرو، منجر به کاهش آلودگی هوا نیز خواهد شد. اهمیت واردات خودروهای برقی به این امر دقت کرده و به نحوهای که تبدیل به قانون شود، توجه ویژهای داشته و بدیهه میشود که این تصمیمها میتوانند به رشد و پیشرفت صنعت خودروسازی کشور کمک شایانی کنند.
وی اظهار کرد که واردات خودروها تابع سیاستهای دولت و مجلس شورای اسلامی است. وی همچنین تأکید کرد بر توسعه زیرساختهای لازم برای استفاده از خودروهای برقی، به ویژه تأمین امکانات شارژ آنها، باید توجه ویژهای داشته باشد. در حال حاضر، در برخی از شهرها مانند تهران، اقداماتی برای نصب و آمادهسازی ایستگاههای شارژ خودروهای برقی در دست انجام است.
حذف شرط سقف قیمتی برای واردات خودرو برقی
در دسامبر 2023، مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت، اعلام کرد که مصوبه واردات خودروهای برقی به همراه سقف قیمت و درصد سود بازرگانی تا حدود 26 درصد، پس از پیگیریهای وزارت صنعت، معدن و تجارت و توجه ویژه او حاکمیت وزارتخانه، به اجرا درآمده است.
قیمت خودرو برقی | سود بازرگانی (درصد) |
---|---|
تا 20 هزار یورو | 1 |
بین 20 تا 30 هزار یورو | 11 |
بیش از 30 هزار یورو | 26 |
وی تأکید کرد که محدودیتهای واردات خودروهای الکتریکی با هر قیمتی تنها برای خودروهای آمریکایی اعمال میشود، و خودروهای دیگر با قیمتهای مختلف میتوانند وارد شوند. او افزود که خودروهای الکتریکی میتوانند به دلیل قیمت مناسبافت و کیفیت بالا وارد شوند.
حضور خودروهای برقی در سامانه یکپارچه وارداتیها
در ماه آذر سال 1402، به لیست محصولات قابل عرضه در سامانه شش خودرو اضافه شدند. با این اضافه شدن، تعداد خودروهای برقی وارداتی موجود در سامانه به پنج خودرو رسید. از میان چهار محصول برقی جدید، دو خودرو به نمایشگاه تحول صنعت خودرو حاضر شده و جلب توجه مسئولان شرکت سایپا را به همراه داشتهاند. این دو محصول اصلاً مورد توجه هیچ خبرنگار یا مدیری قرار نگرفتهاند. احتمالاً شرکتهای ایران خودرو و سایپا مجبور به ارائه محصولاتی شدهاند که ممکن است با شکست و نپذیرش مواجه شوند. همچنین، خبر واردات تاکسی تمام برقی ایران خودرو منتشر شده است، به علاوه خودروهای ونوسیا D60 پلاس و ونوسیا استار هم به لیست وارداتیها اضافه شدهاند. در حال حاضر، لیست خودروهای برقی موجود در سامانه به شرح زیر است:
لیست زیر انواع مختلف از خودروهای الکتریکی و هیبریدی را ارائه میدهد:
1- جک J7 برقی یا E50A
2- چانگان ایدو ۴۶۰
3- SINO-GOLD
4- هونگچی EQM5
5- ونوسیا D60 برقی
ثبتنام خودروهای برقی وارداتی به زودی آغاز میشود
در آذر ماه سال 1402، مهدی ضیغمی، معاون وزیر صمت، اعلام کرد که وزارت صمت قصد دارد خودروهای برقی را وارد کند. او اظهار کرد که کاتالوگ خودروهای برقی وارداتی از هفته جاری روی سایت سامانه خودروهای وارداتی قرار خواهد گرفت و فرایند پیش ثبتنام این خودروها بهزودی شروع خواهد شد. تعدادی خودرو برقی قبلاً وارد کشور شدهاند و برخی دیگر نیز در حال راهی شدن به بنادر ایران هستند.
وزیر صنعت اظهار کرد که دولت برنامهای جامع برای واردات خودروهای برقی دارد. برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت برای واردات خودروهای برقی به مقدار زیادی است و با اقداماتی که انجام شده است، منتظر تخصیص مقدار قابل توجهی ارز برای این زمینه هستیم. رئیس بانک مرکزی هم اعلام کرده که بودجه واردات خودروهای برقی از خودروهای جاری جدا شده و این برنامه به منظور تأمین ارز بهزودی ابلاغ خواهد شد.
به اظهارات وزیر صنعت، معدن و تجارت، فبلا نبز عباس علی آبادی، اهمیت و اولویت وزارت صنعت، معدن و تجارت در واردات خودروهای برقی است و بنابراین در حال انجام تدارکات لازم برای ایجاد زیرساختهای مورد نیاز برای این واردات هستیم.
تامین یک میلیارد یورو ارز برای واردات خودروهای برقی
در نوامبر 1402، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، اعلام کرد که با وزیر صنعت توافق کرده است تا ارز مورد نیاز برای واردات خودروهای برقی و شرکت شهرداری تهران فراهم شود. این توافق به منجر شدن یک میلیارد یورو ارز برای واردات خودروهای برقی تبدیل شد.
گفته شد که دولت برای حمایت از تولید خودروهای برقی داخلی و هم واردات، طرحهایی را در دست اجرا قرار داده است.
به گفته وزارت صنعت، شرکتهایی که قبلاً در تولید خودروهای بنزینی فعالیت داشتند، به تولید خودروهای برقی معطوف شدهاند. همچنین، تولیدکنندگان خودرو در داخل کشور تشویق شدهاند که از سال آینده حتماً یک مدل خودرو برقی را نیز در محصولات خود قرار دهند.
زمان تولید انبوه خودروهای برقی داخلی
در تاریخ آبان ماه 1402، منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، اعلام کرد که برنامه واردات خودروهای برقی تا پایان سال 1403 ادامه خواهد داشت و پس از آن، محصولات برقی داخلی تجاری سازی و عرضه خواهند شد. هدف از این برنامه افزایش تنوع محصولات برقی در کشور و ایجاد حق انتخاب برای مشتریان است. ابتدا با واردات خودروهای برقی شروع به کار کرده و سپس برنامهای برای انتقال فناوری به همراه واردکنندهها اجرا شد تا این امر با همکاری کشور مبدا، تولید مشترک را ممکن نماید.
توسعه صنعت خودروسازی بر اساس فناوری برقی در ایران از 10 سال پیش آغاز شده است. امروزه، نمونههایی از خودروهای برقی کاملاً داخلی را دیدهایم که باید در زمانهای آتی به تولید انبوه برسند. در سال جاری، دو شرکت خودروساز بزرگ داخلی حدود 14 درصد افزایش تولید داشتند و شرکتهای مونتاژی نیز حدود 70 درصد رشد کردند. همچنین، واردات خودروها در حال افزایش است و ورود خودورهای دست دوم هم به تعادل بازار کمک میکند.
تاکید وزیر صمت بر حمایت خودروهای برقی داخلی
آبان ماه سال 1402؛ عباس علیآبادی، وزیر صمت، در حاشیه نمایشگاه تحول صنعت خودرو، از غرفه گروه صنعتی ایرانخودرو بازدید کرد. او بر اهمیت حمایت از تولیدکنندگان داخلی در توسعه خودروهای برقی تأکید کرد. علیآبادی بیان کرد که استراتژی اصلی وزارت صمت، حمایت منطقی، دقیق و علمی از تولید داخلی است و تأکید کرد: حمایت از تولید داخل به لزوم توانایی صادرات محصولات تولیدی نیز دارد. او افزود که به نظر او، خودروهای داخلی باید به حدی کیفیت داشته باشند که بتوانند در بازار جهانی به رقابت بپردازند و این مسئله باید معیار اصلی برای تولید داخلی باشد.
ساخت داخل باید براساس مزیتهای داخلی کشور انجام شود. اصلیترین هدف ما، رفع گلوگاهها، ایجاد اشتغال، کاهش مصرف ارز و اقتصادی کردن پروژههاست. اگر برنامهها با هر یک از این اهداف متضاد باشند، ما آنها را متوقف خواهیم کرد.
یارانه خودروهای برقی در ایران
در نوامبر 1402، مجید جلیلی، رئیس گروه پژوهش فناوری مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، در جریان نشست «توسعه حمل و نقل خودروهای برقی در ایران، چالشها و راهکارها» اظهار کرد: متوسط مسافت پیموده شده یک خودرو در سال در ایران حدود 16 هزار و 500 کیلومتر است.
اگر یک خودرو برقی هر کیلومتر ۲۰۰ وات برق مصرف کند، بر اساس تعرفه برق خانگی، هزینه سالانه آن تقریباً ۱۵ میلیون تومان خواهد بود. از این مبلغ، حدود ۴.۵ میلیون تومان باید توسط مصرف کننده پرداخت شود و باقی مبلغ به عنوان یارانه توسط دولت پرداخت میشود.
همکاری ایران خودرو و دانگفنگ برای عرضه خودرو برقی
در آبان ماه سال 1402، یک تفاهمنامه برای همکاریهای استراتژیک بین گروه صنعتی ایران خودرو و شرکت دانگ فنگ چین، در حضور وزیر صنعت منعقد شد و توسط مدیران عامل هر دو شرکت امضا شد.
در این توافقنامه، نقشه راه همکاری های آینده بین دو شرکت ایران خودرو و دانگ فنگ در زمینه محصولات آینده و همکاریهای فناورانه تدوین شده است و به زودی به مراحل قرارداد و اجرا خواهد رسید.
حین بازدید وزیر صنعت، معدن و تجارت از شرکت دانگ فنگ، یک قرارداد برای ارائه خودروهای برقی به ناوگان حمل و نقل عمومی کشور بین این شرکت و گروه صنعتی ایران خودرو منعقد شد و در مرحله اجرا قرار گرفت. ایران خودرو قبلاً تجربه همکاری با دانگ فنگ را داشته است و برای تسریع در ورود خودروهای برقی به بازار، به ویژه برای بهبود ناوگان حمل و نقل عمومی و تاکسیها در شهرهای بزرگ ایران، این همکاری انجام شده است. با توجه به تسهیلات شبکه خدمات پس از فروش ایران خودرو برای ارائه خدمات به مشتریان این خودروها، امیدواریم که رضایت مشتریان از خدمات ارائه شده توسط این شرکت افزایش یابد.
ورود خودروهای برقی از آبانماه
در مورخ 1402 مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت، درباره وضعیت جدید واردات خودروها اظهاراتی داشت.
- اولین عرضه بعد از عرضه چانگان هفته قبل انجام شد. عرضه بعدی هم این هفته انجام میشود که در این مرحله تمرکز بر عرضه خودروهایی است که الآن در ایران هستند.
- هفته پیش بیش از 2000 خودروی وارداتی عرضه شد و امیدواریم این هفته نیز در همین حدود عرضه شود. اگر چه خیلی از خودروها چون رزرو دارد، افرادی که انتخاب میکنند در رزرو میمانند ظرف ماه آینده خودروهایی که ثبت سفارش و روی آب هستند، تحویل آنها داده میشود.
- در اصل خودروهایی که هفته قبل عرضه شده، فایلها امروز به دست شرکتها میرسد و برای متقاضیان پیامک میرود که برای پرداخت نصف علیالحساب اقدام کنند تا زمانی که قیمت قطعی در هفته جاری با همکاری شورای رقابت (قیمت چهار یا پنج محصول) اعلام شود. بعد از اعلام قیمت قطعی، شرکتها میتوانند حداکثر ظرف یک ماه، ضمن ارسال دعوتنامه، کل مبلغ را دریافت کنند و خودرو را تحویل دهند.
- فرآیند ثبت سفارش شرکتها از شهریور ماه در کارخانههای اصلی انجام شده و امیدواریم که تعهد داده شده مبنی بر عرضه خودرو برای 31 هزار نفری که ثبت نام کردند و در لیست هستند تا آخر آذر یا دی ماه امسال انجام شود. البته روند واردات محدود به این 30 هزارتا نیست و ادامه خواهد داشت.
- ورود اولیه خودروهای برقی نیز از آبان ماه انجام میشود و بعد از تامین تاکسیرانی برای عرضه عمومی نیز اقدام میشود.
- برنامهریزی برای واردات خودرو با شرکتها است و وزارت صمت فقط در بحث ارز تسهیلات ارائه میکند.
- از نظر وزارت صمت واردات حداقل 60 هزار خودرو تا پایان سال امکان پذیر است، اما اینکه شرکتها چقدر میتوانند با همکاری شرکتهای مادر، خودرو ثبت سفارش و وارد کنند، مسئله داخلی شرکتها است. اما برخی از شرکتها حداقل برای 35 تا 40 هزار خودرو درخواست خرید گذاشتند و در حال دریافت ارز هستند تاکنون بالغ بر 200 میلیون دلار ارز برای واردات خودرو تخصیص داده شده است.
- ارز صادرات خشکبار مانند ارز حاصل از صادرات محصولات غیر میتواند برای موارد مختلف مثل واردات خودرو و قطعات خودرو استفاده شود.
تولید خودرو برقی بومی از سال 1404
به عنوان معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، منوچهر منطقی اعلام کرد که در آیندهای نزدیک، با همکاری شرکتهای دانش بنیان و خودروسازی، به سمت تولید خودروهای بومی حرکت خواهیم کرد، و این پروژه تا سال 1404 ادامه خواهد داشت. او افزود که تولید خودروهای برقی یک زمینه مطالعاتی است که از دهه گذشته مورد توجه بوده و مطالعاتی جمعآوری شده است. برنامه طراحی و تولید خودروهای برقی به سه مرحله تقسیم شده است و در این 10 سال گذشته این برنامه با موفقیت اجرا شده است. اولین مرحله تمرکز بر ترویج استفاده از خودروهای برقی دارد تا زیرساختهای لازم برای این تغییرات فراهم شود. همچنین وزارت صمت میخواهد با همکاری شهرداریها و از طریق تاکسیرانی، خودروهای برقی را به شبکه حمل و نقل عمومی شهری معرفی کند.
با همکاری شرکتهای دانشبنیان، شرکتهای خودروسازی و همکاری مشترک مجموعههای بینالمللی، تا کنون 15 جایگاه با 78 شارژر برای تامین زیرساختها افتتاح شده است. برنامهریزی شده است که تا سال 1404 برای طراحی و ساخت خودروهای برقی بومی، همکاریهای بیشتری انجام شود. از آبان ماه، هزار خودروی برقی از جمله تاکسی، اتوبوس و موتورسیکلت برقی وارد شبکه حمل و نقل خواهند شد. برای موفقیت در زمینه خودروهای برقی، لازم است تا با رقابت پذیری مواجه شویم، که به همکاری مشترک وزارت صنعت، شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای صنعتی نیاز دارد.
زمانی که خودرو برقی وارد بازار میشود، باید ابتدا دارای شارژ مناسب باشد. این شارژرها باید در ایستگاههای خدماتی مختلف، از جمله پمپهای بنزین موجود باشند تا افراد بتوانند به راحتی شارژ خودروهایشان را انجام دهند. همچنین، تامین باتری و ارائه خدمات پس از فروش نیز از جمله نکات حیاتی در تولید خودرو برقی است که باید به آن توجه داشته شود.
ورود 2000 خودرو برقی تا سال آینده
در مهر ماه سال 1402، سید سجاد انوشه، معاون امور شهرداریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، اعلام کرد که وزارت کشور، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، و اتحادیه حمل و نقل مسافر شهری کشور، برنامهریزی کردهاند تا ظرف یک سال، 2000 دستگاه خودرو الکتریکی به شهرها وارد شود. این اقدام به منظور اجرای تکالیف وزارت کشور و شهرداریها در حوزه قانون هوای پاک، و با رویکرد ویژه دولت سیزدهم و تأکید مقامهای بالای وزارت کشور بر برقیسازی حملونقل عمومی در شهرها، انجام شده است. به منظور توسعه ناوگان حملونقل عمومی برقی، به ویژه اتوبوس، ون و تاکسی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، طرحهای متعددی را در دستور کار خود قرار داده است.
در ۳ مهر ۱۴۰۲، قرارداد تأمین ۴۰ دستگاه اتوبوس برقی برای کرج، به همت شرکت ایرانخودرو دیزل، باحضور مسئولان مربوطه امضا شد. این اتوبوسهای مدرن و شارژی، با اعتبار بیش از ۲ هزار میلیارد ریال از سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور تأمین شده و ابتدایی برای اجرای سامانه حمل و نقل عمومی برقی در کرج محسوب میشوند. این پروژه مورد بررسی کمیتههای مختلف فنی و بازرگانی قرار گرفته و با توجه به اهمیت آن در ترویج حمل و نقل پایدار و برقی در شهریها، تصویب شده است.
وی امیدوار است که با ورود اتوبوس های الکتریکی به شهر کرج، شهرداری با برنامه ریزی مناسبی، مسیر تردد، مکانهای توقف و شارژ را تعیین کند، تا مراحل بهره برداری از این نوع وسایل نقلیه در حوزه حمل و نقل عمومی شهری کرج برگزار شود.
عرضه 6 هزار خودرو برقی توسط ایران خودرو
در ماه شهریور سال 1402، علیمردان عظیمی، مدیرعامل ایران خودرو، اعلام کرد که این شرکت قصد دارد تا پایان سال 6000 دستگاه خودرو برقی از شرکت دانگ فنگ چین و تعدادی هایمای برقی وارد کند و این خودروها تا پایان سال به مردم تحویل داده خواهند شد.
وی توضیح داد که خودروسازان هنوز به ساخت جایگاههای شارژ ماشینهای برقی نپرداختهاند. اما واقعیت این است که خودروسازان باید برای ساخت جایگاههای شارژ خودروهای برقی کوشش کنند. این کار نیازمند زیرساخت، سرمایه و همکاری است. همچنین، در حال حاضر مشغول مذاکره با یک شریک تجاری چینی هستند تا از تجربه آنها استفاده کرده و دستگاههای شارژ برای خودروهای برقی تولید کرده و در جایگاههای ویژه نصب کنند.
عرضه انبوه خودروهای برقی از سال 1403
در ماه شهریور سال 1402، عباس علیآبادی، وزیر صمت، در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که تعداد زیادی خودرو آماده تحویل به مردم است و وزارت صمت در حال تسهیل این فرایند است. او همچنین به مردم اطمینان داد که نگرانیهاشان را مبنی بر عدم دریافت خودرو نداشته باشند و در انتظار تحویل خودروهای خود باشند. علاوه بر این، وی به برخی نکات مهم در ارتباط با این فرایند اشاره کرد.
- خودروهای برقی از سال 1403 به صورت انبوه تولید و عرضه میشوند.
- اختلافنظرها بین سازمان استاندارد، محیط زیست و خودروسازان در مقررات و ضوابط بوده است که با دستور رئیس جمهور در حال گذر از این مشکل هستیم. مردم نگران نباشند؛ زیرا خودروها تولید شدهاند و امسال رکورد تولید خودرو را خواهیم زد.
- در تحویل خودروها به مشتریان این موانع را بر میداریم و کسانی که به حساب خودروسازان یا سازمان حمایت پول واریز کردند خودروی خود را تحویل خواهند گرفت و روندها دنبال میشود و شرکتها و خودروسازان به تعهدات خود عمل کنند.
- خودروهای مونتاژی هم تولید شده که بهزودی اطلاعات آن ها نیز اعلام میشود.
- آییننامه واردات خودروهای کارکرده تنظیم و تدوین شد و به دولت ارسال شده است، گفت: در جلسه هیئت دولت مطرح و تصویب خواهد شد که در این بخش تسریع خواهیم داشت.
- روال کاری واردات خودروهای نو انجام میشود و تعداد زیادی خودرو وارد شده است. یک نمایشگاهی برپا میشود و مردم میتوانند خودروها را ببینند.
- مسیر ساخت اتوبوسهای برقی به صورت انبوه آغاز شده است. احتمالاً مردم تا آخر امسال تعداد قابل توجهی اتوبوس برقی در شهر مشاهده خواهند کرد و از این اتوبوسهای برقی استفاده میشود.
- ساخت موتورسیکلت برقی بهصورت تجاری آغاز شده و در زمینه تولید خودروی برقی نیز دو شرکت جلوتر از بقیه هستند. البته در ساخت موتورسیکلت به صورت تجاری بعضی ازشرکتها کار را شروع کردهاند.
- واردات خودروهای برقی که قابلیتهای فوقالعادهای دارند، نیز در اولویت وزارت صمت خواهند بود.
سفارش خودروهای برقی آغاز شد
در مرداد ماه سال 1402، منوچهر منطقی، معاون حمل و نقل وزارت صمت، در نمایشگاه بینالمللی قطعات حضور یافت و توجهات زیر را به خود جلب کرد:
- ثبت سفارش خودروهای برقی شروع شده است.
- سه مسیر برای واردات خودرو وجود دارد؛ یکی خودروهای برقی که آن را تشریح خواهند کرد. مسیر دیگر، خودروهای جدید است که تعدادی ثبت سفارش انجام شده و مسیر دیگر هم خودروهای کارکرده است. احتمالا مسیر واردات خودروهای نو و کارکرده یکی خواهد شد.
- خودرو برقی کارکرده وارد نمیشود؛ زیرا فناوریهای جدید بهسرعت تغییر میکنند و اگر کارکرده برقی بیاوریم، عملا برای دو، سه نسل قبل خواهد بود.
رونمایی از خودروهای پاک در هیئت دولت
در جلسه 25 مردادماه هیات دولت، تعدادی خودروی هیبریدی و برقی معرفی شدند که برای استفاده به عنوان تاکسی شهری انتخاب شدهاند. این خودروها در حال حاضر در حال تجهیز و آمادهسازی برای استفاده عمومی هستند، و برای کاهش آلودگی هوا و محیط زیست، از این خودروهای پاک استفاده خواهد شد.

در جلسه امروز دولت، تصویب آئیننامهی حمل و نقل عمومی با عمر کمتر از 5 سال به عنوان یکی از موضوعات مورد بحث قرار گرفت. امیدواریم با همکاری وزارت صمت و وزارت راه، واردات این خودروها به کشور به انجام برسد. همچنین، آئیننامهی خودروهای سواری نیز در حال بررسی است. برای آشنایی بیشتر با خودروهایی که برای اعضای هیئت دولت رونمایی شدهاند، مقالات زیر را مطالعه نمایید.
قرارداد تامین 1000 دستگاه خودرو برقی
در مرداد ماه سال 1402، اعضای شورای شهر و شهردار تهران در یک مراسم، خودروهای برقی تاکسیرانی را بازدید کردند. شهردار تهران، علیرضا زاکانی، اعلام کرد که اولویت شهرداری تهران تامین 50 هزار دستگاه خودرو برقی برای تاکسیهای برقی است. طبق ابلاغیه تبصره 12، در جلسهای با معاون وزیر نفت، جدول تامین مالی تهیه شده و توجه به اصل خودروها، تولید، قیمت و جذابیت آنها برای رانندگان تاکسی مورد بررسی قرار گرفت. هدف اصلی این تحول، تأمین خودروهای برقی با آرامش و راحتی در استفاده، صرفهجویی در انرژی و کاهش آلایندهها است. همچنین، قراردادی برای تامین 1000 دستگاه خودرو با این هدف منعقد شد.
جلسات هفتگی با موضوع نوسازی زیرساختهای 72 هزار تاکسی در شهر برگزار میشود. وزیر صنعت، معدن و تجارت به اهمیت این موضوع توجه ویژهای دارد. تاکنون پنج خودرو معرفی شدهاند و نتیجه یافتهایم که باید به تولید داخلی توجه بیشتری داشته باشیم. به همین دلیل همکاری با کارخانجات داخلی برای ارائه خدمات بهتر و افزایش کیفیت خودروها را تداوم میدهیم. همچنین، شرایط و تسهیلات لازم برای این منظور مورد بررسی قرار گرفته و امیدواریم از این توان انجام موفقیتآمیزی بهرهمند شویم.
زیرساخت برقی شدن خودروها تا پایان سال
در مرداد ماه سال 1402، وزیر صمت به نام عباس علیآبادی اعلام کرد که انتظارات مردم از بازار خودروها با اصلاحاتی که اعمال میشود، به حقیقت خواهد پیوست. او تأکید کرد که تمامی مشکلات مرتبط با خودروها به خودروسازها نسبت داده نمیشود. علاوه بر این، زیرساختهای لازم برای شارژ خودروها در شهر تهران تا پایان سال بهبود یافته و 72 ایستگاه شارژ سریع تا پایان هفته آینده در تهران راهاندازی خواهد شد. این ایستگاهها به خودروها امکان مسافتی حداکثر 500 کیلومتر در روز فراهم میکنند و این اقدام به طور قابل توجهی مزایای اقتصادی دارد.
فرصت ورود خودروهای الکتریکی یک فرصت تاریخی است و باید با دنیا همخاطر شد. مشکلی در تامین برق برای خودروهای الکتریکی وجود ندارد و میتوان از پریزهای پنج آمپر برای شارژ خودروها در مناطق روستایی و شهری استفاده کرد. حمایت از زیرساختها و تولید بسیار اهمیت دارد. شرکتهای صادراتمحور بدون نگرانی از ارز خود استفاده میکنند، در حالی که دولت در تلاش است طرحهایی را برای تسهیل تولید در این حوزه اجرا کند. تجارت تعادل بین تولید و مصرف است و وزارت صنعت، معدن و تجارت با راهبردی برای تناسب تجاری در بازار مشغول کار است. هر شرکت با کالاهای صادراتی میتواند بدون نگرانی از مالیات ارز صادرات را به شرکت پرداخت کند تا مشکلات مالی در تولید بوجود نیاید. این تدابیر، شرکتهای صادراتمحور را قادر میسازد که بدون نگرانی از ارز، فعالیتهای خود را ادامه دهند و دولت نیز برای اجرای این پیشنهادات تلاش میکند.
قرارداد خرید شارژر اتوبوس برقی در تهران
در مرداد ماه سال 1402، مسئولان وزارت صنعت و شهرداری تهران در یک جلسه مشترک با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت، شهردار تهران بزرگ و سایر مدیران مرتبط با حوزه حمل و نقل، به بررسی مشکلات حمل و نقل در پایتخت پرداختند. در این نشست، یک قرارداد بین سازمان حمل و نقل ترافیک شهر تهران و شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) برای خرید 73 شارژر AC و DC برای اتوبوسهای برقی منعقد شد. همچنین طبق این قرارداد، اجرای 15 ایستگاه شارژ برای وسایل نقلیه برقی در 15 نقطه مختلف تهران تصویب شد.
با توجه به این قرارداد، شرکت مکو متعهد است که 73 دستگاه شارژر خودرو برقی را در 15 نقطه مشخص در تهران نصب و راه اندازی کند. از این تعداد، 23 دستگاه شارژر DC (شارژ سریع) و 50 دستگاه شارژر AC خواهند بود. این شارژرها از زمان هفته دولت برای استفاده عموم مردم قابل دسترسی خواهند بود.

این قرارداد برای توسعه زیرساختهای شارژ خودروهای برقی در کلانشهر تهران در نظر گرفته شده است. این پروژه از فاز اول شروع شده و در فازهای بعدی، که تا پایان سال اجرایی خواهد شد، ۵۰۰۰ دستگاه شارژر خودرو برقی توسط شرکت مکو در این شهر نصب خواهند شد.
داخلی سازی خودروهای برقی و هیبریدی
صنعت خودروسازی جهان در حال حرکت به سوی برقی شدن است. اما در کشورمان برای انجام این تغییرات، نیاز به تدابیری و اقداماتی است. اخیرا، عباس علیآبادی، وزیر صنعت، با همکاری شهرداری تهران و وزارتخانههای کشور، نفت و نیرو، اعلام کرده که تا پایان سال، برنامهای برای حضور ۲۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت و ۵۰ هزار دستگاه خودرو برقی در شهر تهران راهاندازی خواهند کرد.
با لغو قانون ممنوعیت واردات خودروها در سال گذشته، شرکتها به واردات خودروهای هیبریدی و برقی نیز پرداختند. این اقدام نیازمند ایجاد زیرساختهای لازم مانند ایستگاههای شارژ باتری بود. در آخرین تلاشهای خود، گروه صنعتی ایران خودرو دو مدل خودرو با مصرف کم بنزین و خودرو هیبریدی وارد کرد که در مصرف سوخت، مدل بنزینی آن ۶.۲ لیتر و مدل هیبریدی آن ۴.۳ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش مصرف میکند.

علیمردان عظیمی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، اعلام کردند که بیشترین تلاش خود را برای مقابله با مشکلات زیست محیطی، از جمله آلودگی هوا و مصرف سوخت، انجام خواهند داد. او همچنین اظهار داشت که قصد دارند خودروهای هیبریدی را در حمل و نقل عمومی به کار بگیرند و در مرحله بعدی، ساخت و داخلیسازی این خودروها را نیز مورد توجه قرار دهند.
ایران خودرو به عنوان اولین شرکتی که ساختار خودروهای برقی داخلی را دارا است، شناخته میشود. با توجه به هزینههای بالاتر تولید خودروهای برقی نسبت به خودروهای احتراق داخلی، انتظار میرود وزارت صنعت، معدن و تجارت و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از این فعالیت پشتیبانی کنند. بنابراین، یکی از سایتهای ایران خودرو به تولید خودروهای برقی و هیبریدی اختصاص خواهد یافت و این شرکت قصد دارد به زودی گام اول را در ساخت خودروهای برقی و هیبریدی بردارد. همچنین، انتظار میرود که در کمتر از دو سال آینده به فعالیتهای عرضه، تولید و شمارهگذاری خودروها بپردازد.
حمل و نقل عمومی با خودروهای برقی در 1402
تیر ماه ۱۴۰۲: منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، اعلام کرد که خودروهای برقی تا پایان این سال وارد حمل و نقل عمومی کشور خواهند شد. این واردات ابتدا نمونههای اولیه خواهند بود و در طول مدتی، طراحی و تولید داخلی نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت. برای پیاده سازی این طرح، یک برنامه جامع و دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است که خوشبختانه از پنج سال پیش در معاونت علمی و فناوری آغاز شده است. تمام ذینفعان این طرح از جمله وزارت نیرو، وزارت ارتباطات، دانشگاهها و تولیدکنندگان قطعات، در تمامی جلسات مرتبط درگیر شده و در نهایت به یک خلاصه و نقشه راه اولیه دست یافتهاند.
کشورهای پیشرفته اکنون آغاز به استفاده از خودروهای برقی به عنوان جایگزین خودروهای سوختی کردهاند. در حال حاضر، مسیربرنامهای برای انتقال این تکنولوژی به کشور ما ایجاد شده است و تصمیمگیریهای مربوط به خودروهای عمومی نیز انجام شده است. شهرداری تهران آمادهی تلاش برای بهبود کیفیت هوا از طریق اجرای این طرح است و برای این منظور ایستگاههای شارژ برقی را بررسی و مورد بررسی قرار داده و در حال شروع به اجرای این پروژه است.
احترافیترین رویکرد در توسعه مجموعههای تولید خودروی برقی نیازمند حمایتهای ابتدایی است. خوشبختانه، مواد اولیه باتریها در حد قابل قبولی کشف شده است و حتی چند شرکت بینالمللی از کشورهای مختلف برای سرمایهگذاری در این صنعت به ما مراجعه کردهاند. استراتژی اصلی ما برای خودروهای برقی، بر مشارکتهای بینالمللی در زمینه تولید و باتری تمرکز دارد. دو شرکت خصوصی و دو شرکت بزرگ بینالمللی از میان شرکتهایی که انتخاب کردهایم در حال مذاکره هستند، و اگر چه هنوز در مرحله گفتگو هستیم، اما امکان دارد به سریعی به قراردادهای اجرایی برسیم. در حال حاضر سه تولیدکننده اتوبوس داخلی داریم که با همکاران قوی خارجی و همکاران صنعتی دانشگاهی همراه هستند، و در زمینه تاکسی نیز ورود به بازار به دلیل برنامهریزی برای فاز کوتاهمدت تا پایان سال 1402، بلاشک موجب ورود نمونههای اولیه وارداتی شود و در طی مدت میان مدت به طراحی و تولید نمونههای محلی پرداخته خواهد شد.
وضعیت کنونی، مشابه آینده ای که دو سال آینده پیش رو داریم، از نظر هم رقابتی بودن یا نبودن، تفاوت دارد. برای مدت زمانی که تولید داخلی در حال رشد است، بازار خودرو پر از تنوع محصولات نقدی و اقساطی خواهد شد. با نهایت انتشار و استفاده از خودروهای برقی، این مسایل و موانع پیشرو کاهش یافته و همچنین، ورود متعادلتری در امور واردات خواهد بود که نتیجهی آن ختم انحصار در این زمینه خواهد شد.
حمل و نقل تهران برقی میشود
در تاریخ ۲ تیر ۱۴۰۲ دومین جلسه برقی کردن حملونقل شهر تهران با حضور عباس علیآبادی، وزیر صنعت، و علیرضا زاکانی، شهردار تهران، برگزار شد.
آقای علیآبادی در جلسه اعلام کرد که حملونقل برقی در کشور یکی از اولویتهای اصلی وزارت صمت در آینده است. از ابتدای راهاندازی، برنامهای جامع برای طرح حملونقل برقی تدارک دیدهایم و تهران را به عنوان شهر پایلوت برای این اقدام مشخص کردهایم. فعالیتها برای برقی سازی حملونقل در تهران آغاز شده و با همکاری شهرداری تهران و وزارتخانههای مرتبط، برنامه داریم تا نهایتاً تا پایان سال، 200 هزار موتور و 50 هزار خودرو برقی در تهران حضور داشته باشند. برقی سازی خودروها مورد توجه و جذابیت سرمایهگذاران است و طبق توافقات جلسه، نصب 5 هزار ایستگاه شارژ سریع و کند در تهران و تبدیل 50 هزار تاکسی تهران به خودروی برقی برنامهریزی شده است.
به نظر میرسد ارائه کارت نیرو(برای شارژ برق) به جای کارت سوخت به رانندگان خودروهای الکتریکی توسط وزارت نفت، یکی از پیشنهادات اساسی این طرح است. انتظار میرود که در جلسهای که بین 4 وزارتخانه انرژی، معادن، توسعه صنعتی، نیرو و شهرداری تهران برگزار خواهد شد، اقدامات عملی برای شروع طرح الکتریفیکیشن شهر تهران به اجرا درآید.
ایران به دنبال توسعه بازار خودروهای برقی است و برای رسیدن به این هدف، ایجاد مشوقها و تعرفههای ویژه برای خودروسازان و مردم مهم است. این اقدام میتواند توجیه لازم برای واردات خودروهای برقی فراهم کند و خودروسازان نیز بتوانند با استفاده از این تعرفهها به واردات خودروهای برقی مشتاق شوند. در زمانی که زیرساختهای لازم برای تولید داخلی خودروهای برقی فراهم شود، امکان تولید در داخل کشور وجود خواهد داشت. از این رو، اولویت برای تولید خودروهای برقی بخش بزرگی از استراتژی توسعه کشور را تشکیل میدهد. باتوجه به این مهم، همکاری خودروسازان و اراده مردم و دولت در این زمینه میتواند گام مهمی در راستای تحقق اهداف انرژیپاک و محیط زیستی تلقی شود. در نهایت، تلاشهای مشترک دولت و صنعت برای توسعه و تولید خودروهای برقی، بهبود سیستم حملونقل شهری و کاهش آلودگی هوا را ایجاد خواهد کرد.
در جلسه اخیر، شهردار تهران اعلام کرد که با همکاری وزیر صنعت، برنامهای برای برقی کردن تهران راهاندازی خواهد کرد. اجرای این برنامه از جمله اقداماتی است که میتواند موجب بهبود محیط زیست و رفاه شهروندان تهران شود. ایجاد 50 هزار تاکسی و 200 هزار موتور برقی در شهر تهران، اگاهی زیست محیطی بسیار بالا و سودی اقتصادی قابل توجه برای شهرداری تهران خواهد داشت. در آینده نزدیک، نصب ایستگاههای شارژ سریع و کند برای خودروهای برقی نیز به عنوان بخشی از این طرح در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، شهرداری تهران آمادگی دارد برای حمایت از ورود 150 هزار موتور برقی به بازار تهران، تا درصد کاربرد موتورهای الکتریکی در شهر را به حد مطلوبی افزایش دهد و موتورهای آلوده به آلودگی هوا را کاهش دهد.
امضای قرارداد تولید موتور هیبرید با چین
در سال 1402، کارشناسان باور دارند که با بهرهگیری از دانش و تواناییهای متخصصان داخلی، میتوان با هزینه کمتر و بهرهگیری از ظرفیتها و خطوط تولید داخلی، به تولید خودروهای هیبریدی دست پیدا کرد.
محمدعلی تیموری، مدیرعامل سایپا، اعلام کرد که شرکت یک قرارداد تولید موتورهای هیبریدی با یکی از بهترین شرکت های چینی امضا کرده است. خودروی آریا که اکنون معرفی شده است، در سال آینده با موتور هیبرید الکتریکی به بازار عرضه خواهد شد. این خودرو میتواند با مصرف سوختی معادل 1.4 لیتر بنزین در هر 100 کیلومتر، به انرژی مورد نیاز برای حرکت رسیده و به برآوردن نیازهای متحول بازار خودرو پاسخ دهد.
کانون طراحی خودروهای برقی در ایران
در مراسم بازدید معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری از شرکت جتکو در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲، منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، بیان کرد که شرکت جتکو به عنوان کانون اصلی در طراحی محصولات برقی شناخته شده است و می تواند سایر شرکت ها را همراهی کند. او همچنین اظهار داشت که شرکت جتکو می تواند در پارک های علمی و فناوری نقش اساسی ایفا کند. او با اشاره به اهمیت رو به رشد صنعت خودرو و اتکا به محصولات برقی و خودروهای متصل، تولید محصولات برقی را به عنوان یک مسیر ویژه برای توسعه صنعت خودرو در ایران توصیه کرد.
وی آراء معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را درباره صنعت خودروسازی و تولید خودروهای برقی بسیار قابل توجه ارزیابی میکند. اصولاً باید به دنبال راههایی برای تبدیل این آراء به تدابیر عملی با تاثیر بالا بر زمینه صنعتی بگردیم. یکی از اقداماتی که در حال حاضر در دست انجام است، ایجاد پارک علمی و فناوری صنعت خودرو با همکاری شرکتهای خودروسازی کشور برای توسعه خودروهای برقی است. این پارک دو پروژه در حال اجرا دارد؛ یکی برای توسعه زیرساختهای بخش الکترونیکی که با مشارکت تمامی خودروسازان انجام میشود و برخی از شرکتهای مونتاژ که آمادگی دارند در این پارک فعالیت کنند. به علت نیازمندی به زیرساختهای مشترک، ایجاد تغییرات جدی در بخش برقی سازی و ماژولهایی از خودروهای قدیمی که هنوز به صورت کامل خودکفا نشده اند، ضروری است.
طرح دوم که بر اساس دستورالعملهای ارائه شده توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در دست انجام است، به عنوان گفتههای ایشان است. این طرح قصد دارد تا پارکهای علمی و فناوری موجود را منظم و یکپارچه کند و آنها را با هدف توسعهیک خویشتندار به سوی فعالیتهای صنعتی و تجاری یکپارچه کند. این پارکها قادر به ارائه ایدهها، تبدیل آنها به نمونهسازی و ارتقاء آنها به مرحله تولید صنعتی هستند. ایشان معتقدند که جتکو میتواند نقش بسزایی در این راستا ایفا کند و به موفقیت صنعتی کشور کمک کند.
به عنوان مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، علیمردان عظیمی بر تحول شرکت جتکو به مرکز اصلی توسعه خودروهای برقی در ایران تأکید کرد. او با تأکید بر اهمیت جذب جوانان متخصص در جتکو، توانایی فنی بسیاری را در صنعت خودروی کشور و ایران خودرو تأیید کرد. اعلام کرد که جتکو در همکاری با پارک علم و فناوری قادر خواهد بود به پیشرفتهای چشمگیری در حوزه خودروسازی دست یابد. وی بر ضرورت توجه به مسائل علمی بهعنوان راهحلهای مشکلات کشور تأکید کرد و نقش معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری را در رفع موانع توسعه صنعت خودرو تحسین کرد و امیدواری خود را نسبت به آینده این صنعت و همچنین جتکو و ایران خودرو بیان کرد.
به نظر میرسد که یک توافقنامه بین ایران خودرو و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حال تدوین و امضا برای تقویت صنعت خودرو و با رویکردی ملی است. این اقدام میتواند به توسعه صنعت خودرو کشور کمک زیادی کند و تأثیر مهمی بر رونق صنعت خودرو، به خصوص در شرکتهای ایران خودرو و جتکو، خواهد داشت.
محمد قاسمی، مدیرعامل شرکت جتکو، اعلام کرد که "یکی از اصول اساسی توسعه فناوری و شبکه فناوری شرکت جتکو، به عنوان یک حصار برای گروه صنعتی ایران خودرو است." شرکت جتکو فعالیت خود را در سه حوزه تخصصی برق، الکترونیک، و کنترل؛ خودروهای برقی و هوشمندسازی؛ و حوزه محاسبات مهندسی و پلتفرم مکانیکی خودرو ادامه میدهد. این شرکت تاکنون بیش از 53 پروژه دانشبنیان و فناورانه را اجرا کرده و درحال پیگیری پروژههای جدید میباشد. با توجه به آمارها، 55 درصد از پروژههای جتکو در حوزههای برق، الکترونیک، و کنترل انجام میشود، 30 درصد در حوزه خودروهای برقی و هوشمند، و 15 درصد در حوزههای CAE، مکانیک، و مواد. از آنجایی که حدود 65 درصد از پروژههای جتکو پروژههای کلان و راهبردی است، حدود 15 درصد مربوط به خدمات طراحی و توسعه است که برای انواع واحدهای گروه صنعتی ایران خودرو انجام میشود. از نظر تجهیزات تست و اتوماسیون، 15 درصد منابع شرکت جتکو برای ساخت تجهیزات و دستگاههای خطوط ایران خودرو اختصاص داده میشود.
وی اظهار کرده است که پنج درصد از منابع و پروژههای شرکت جتکو به خودکفایی برق و الکترونیک اختصاص دارد. یکی از فعالیتهای اصلی این شرکت، توسعه عناصر برق و الکترونیک در صنعت خودرو بوده و به عنوان یک فعالیت راهبردی و حیاتی محسوب میشود. این پروژه با تولید خودروهای برقی آغاز شده و با پشتیبانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و تایید شورای امنیت ملی به عنوان یک پروژه کلان تصویب شده است و از سوی ایران خودرو نیز حمایت میشود.
مدیرعامل شرکت جتکو اعلام کرد که در سال گذشته، خودروی برقی تارا نمونه نیمه صنعتی تحویل مشتریان داده شد. پس از انجام آزمایشات مورد نیاز، پروژه با موفقیت به پایان رسید و به لحاظ کیفیت و ایمنی، این خودرو بسیار مورد توجه قرار گرفت. در طراحی این خودرو، تمامی نیازهای مشتریان عام تحت عنوان یک محصول قابل استفاده در نظر گرفته شده است. با توجه به کیفیت بالای ظاهری، توان موتور و سایر ویژگی های استاندارد یک خودرو برقی، خودروی تارا به عنوان یک محصول برجسته توجه بسیاری را به خود جلب کرده و یک راهپیمایی موفق در صنعت خودروسازی ایران خودرو ایجاد کرده است.
دستور رئیس جمهور برای توسعه و رونمایی خودروهای برقی
در روز ۱۱ اردیبهشت 1402، رئیس جمهور به مناسبت روز کارگر به شرکت مپنا رفت. پس از ارائه سخنرانی به جمع کارگران، از دستاوردهای این شرکت در نمایشگاه بازدید کرد.
خودروهای برقی این شرکت شامل اتوبوس برقی زیما، jac E-js1 ،jac j4، سراتو هیبرید و اسکای ول ET5 و پیکاپ برقی گروه مپنا، توجه آقای رئیسی را به خود جلب کردهاند. مدیرعامل مپنا توضیح داد که این خودروها برای هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش، ۱۵ کیلووات برق مصرف میکنند. در صورت تأمین برق از منابع خورشیدی، قیمت جهانی و آزاد آن حدود ۷ سنت، یا معادل یک دلار و ۵ سنت خواهد بود.
مدیرعامل شرکت مپنا، علی آبادی، در پاسخ به سوال رئیس جمهور درباره عدم توسعه خودروهای این شرکت، اشاره کرد که آنها قادر به اخذ استانداردهای لازم برای فعالیت در تهران نیستند. او بیان کرد که این خودروها به توانایی اخذ استانداردهای اروپا و چین دست یافتهاند، اما هنوز نتوانستهاند استانداردهای مورد نیاز برای فعالیت در ایران را کسب کنند.
رئیس جمهور باید بتوانند استانداردسازی را انجام دهند و از شاخصهای بینالمللی مناسبی برای این موضوع استفاده کنند. تعیین یک محدوده زمانی و دعوت از کارشناسان برای بررسی شاخصهای موجود در دنیا و استفاده از آنها برای استانداردسازی، بسیار اساسی است. تأخیر و معطلی در این امر قابل قبول نیست و بیمعناست. این تأخیرها باعث تأخیر در پیشرفت کشور میشوند و باید اصلاح شوند تا کشور به روند پیشرفتی خود ادامه دهد.
بعد از بازدید رئیس جمهور از مپنا، رئیس سازمان ملی استاندارد به سرعت اعلام کرد که اولین خودروی برقی با نشان استاندارد تا پایان اردیبهشت رونمایی خواهد شد. همچنین دو خودروساز بزرگ و دو خودروساز بخش خصوصی نیز اعلام کردند که قصد تولید خودروی برقی داخلی را دارند. بخش خصوصی نیز با توجه به نیازهای کشور و بازار، به تولید خودروهای برقی پرداخته و خودروهایی مانند اسکای ول ET5 و Jac J4 از کرمان موتور و آیتو M5 از بهمن موتور بخشی از این تلاشها هستند.
با توجه به سرعت و چابکی هر دو شرکت خودروساز بهنظر میرسد که اخبار و اطلاعات بیشتری از تولید این خودروها و زمان معرفی و رونمایی آنها به بازار منتشر خواهد شد. هر دو شرکت همچنین اعلام کردهاند که این خودروها در سال ۱۴۰۲ رونمایی خواهند شد. اما به نظر میرسد که عدم انتشار اخبار جدید بیشتر به دلیل استانداردهایی است که ممکن است تحت تأثیر تحریمهای خارجی و محدودیتهای داخلی قرار گرفته باشند.
نخستین خودرو برقی در اردیبهشت رونمایی میشود
در اردیبهشت 1402، مهدی اسلام پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد، اعلام کرد که نخستین خودروی برقی ایران تا پایان ماه اردیبهشت رونمایی خواهد شد. متن توئیت او به این شکل بود:
با توجه به دستور رئیس جمهور برای رشد تولید کیفی، اعلام شد که اولین خودرو برقی ساخت داخل کشور تا پایان اردیبهشتماه امسال با کمک متخصصین و صنعتگران داخلی تولید و به مرحله "تائید نوع" و دریافت نشان ملی استاندارد میرسد.
عرضه 50 دستگاه خودرو برقی در اردیبهشت آینده
در جلسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس در تاریخ بهمن 1401، روحاله عباسپور به عنوان سخنگو اعلام کرد که نماینده ایرانخودرو با اطمینان از وجود علم تولید خودروی برقی در کشور، گامهای مهمی برای مشارکت با مپنا برداشته است. طبق گزارشات ارایه شده، حدود 50 دستگاه خودرو برقی در اردیبهشت ماه سال آینده به بازار عرضه خواهد شد. همچنین، ایرانخودرو در حال حاضر مدل برقی تارا را تولید کرده و زیرساختهای لازم برای خودروهای برقی در جزیره کیش آماده شده است.
مدیران صنعت خودرو برقی، تأکید کردند که برای بهرهبرداری از خودروهای الکتریکی، باید ابتدا تأمین حمل و نقل عمومی برقی راهاندازی شود و حمایت کامل حکومت در این زمینه ضروری است. یکی از اصلیترین چالشهای تولید خودروهای برقی، قیمت باتری است که باعث افزایش قیمت نهایی این خودروها به 2 تا 3 برابر مدلهای معمولی میشود. همچنین، موانع زیرساختی مانند نبود ایستگاههای شارژ در بسیاری از مناطق، استفاده از خودروهای برقی را مشکل میکند. با این حال، برای پیشرفت کشور، لازم است تا این موانع رفع شده و به سمت تولید و استفاده گسترده از خودروهای برقی پیش رود.
کمیته مشترک ایران خودرو و مپنا تشکیل شد
در یک جلسه در بهمن ماه 1401، مهدی خطیبی، مدیرعامل ایرانخودرو، اعلام کرد که یک کمیته مشترک بین ایرانخودرو و مپنا برای توسعه خودروهای برقی، از جمله مدل تارا، تشکیل شده است.
خودروهای برقی به یکی از خواستههای عمومی تبدیل شدهاند و در حوزه صنعتی ایرانخودرو، گروه جتکو به عنوان یکی از زیرمجموعههای شرکت تام، به تولید خودروهای برقی میپردازد. تا کنون، این گروه دو نمونه خودرو برقی با نام تارای را تولید کرده است.
ایروانخودرو، امروز در یک موقعیت برتر قرار دارد که توانایی و دانش تولید خودروهای الکتریکی را به دست آورده است. این پیشرفتها به واسطه استفاده از دانش و استعداد جوانان با استعداد در همین شرکت بهوجود آمده است.
آقای خطیبی در مورد آغاز یک طرح آزمایشی برای بهرهبرداری از خودروهای برقی در جزیره کیش صحبت کردند. او اعلام کرد که با اجرای این طرح و بررسی ابعاد گوناگون آن، میتوان سریعاً در جهت توسعه زیرساختها و شبکههای مرتبط در سراسر کشور پیشرفت کرد.
گفت: "حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگیهای ناشی از خودروهای با موتورهای احتراقی در دستور کار ایرانخودرو قرار دارد. این شرکت تاکنون پیشرفتهای قابل توجهی در این زمینه کسب کرده است و قصد دارد با طراحی و تولید خودروهای برقی و همچنین ارائه حمایتهای لازم، در مسیر کاهش آلودگیهای محیطی پیشروی کند. بدون حمایت و سرمایهگذاری دولت، اجرای طرحهایی برای توسعه خودروهای الکتریکی ممکن نیست."
کیانوش پورمجیب، معاون تامین و تولید شرکت ایرانخودرو، در جلسهای ذکر کرد که با بهرهگیری از توانمندی شرکت مپنا، قصد توسعه اقتصاد خودروهای برقی را در کشور دارند. همچنین، اعلام شد که با حضور خطیبی از سال گذشته، فعالیتهای مرتبط با برقیسازی به سرعت در حال توسعه است و چند ماه پیش، خودروی تارای تماماً برقی در شرکت جتکو معرفی شد. بنا به اظهارات، خودروی ریرا با همکاری شبکه برق و الکترونیک گروه صنعتی ایرانخودرو عرضه خواهد شد.
شرکت ایپکو در زمینه خودروهای هیبریدی با تواناییهای برجستهای برخوردار است و همکاریهای مثمر ثمری با شرکت مپنا دارد. شرکت ایپکو در گروه صنعتی ایرانخودرو فعالیت میکند و اقلامی همچون ECU و EMS برای خودروها توسط ایپکو تامین میشود. علاوه بر این، تواناییهای شرکت ایپکو در زمینه خودروهای برقی و دیزل نیز بسیار قابل توجه است. ایرانخودرو با تولید اتوبوسهای برقی موفقیتهای بزرگی کسب کرده و در حال حاضر به توسعه بیشتر این خط تولید میپردازد. بر این اساس، شرکت ما به دنبال همکاری با شرکت مپنا به منظور توسعه این محصولات است. از سوی دیگر، در زمینه اقتصادی، برای پیشروی پروژه اتوبوس برقی نیاز به حمایت و مشارکت مالی از نهادهایی مانند شهرداری و وزارت کشور داریم تا بتوانیم این محصولات را بهطور کامل در دسترس عموم قرار دهیم.
عادل پیرمحمدی، که قائم مقام توسعه محصول، کیفیت و پروژههای ایرانخودرو است، اعلام کرد که پروژه خودروهای هیبرید در ۱۵ تا ۱۸ ماه آینده به مرحله تولید انبوه خواهد رسید. این پروژه باعث کاهش مصرف سوخت به ۴.۲ لیتر میشود و همچنین تولید خودروهای برقی EV نیز در برنامههای آینده گروه صنعتی ایرانخودرو قرار دارد. برای افزایش تقاضا برای این محصولات، دولت باید مانند دیگر کشورها، یارانههای لازم را برای خریداران در نظر بگیرد.
در جلسهای اخیر، کیوان وزیری، مدیرعامل شرکت تام ایرانخودرو، اظهار داشت که فرایند برقیسازی برای نخستین بار بر روی خودروی ملی تارا انجام شده است. او همچنین افتخار میکند که با اعتماد به توان جوانان نخبه، به قدرت در زمینه طراحی و تولید خودرو برقی دست یافتهاند.
با اعلام حسن محمدقاسمی، مدیرعامل شرکت جتکو، در زمینه قطعات اساسی خودروهای برقی، از جمله پاورترین، موتور، شارژر، درایور، مدیریت باتری، مدیریت حرارت و سایر المانهای حیاتی، اعلام شده است که دانش مورد نیاز برای تولید این قطعات در گروه صنعتی ایرانخودرو بومیسازی شده است. بیش از ۱۵ شرکت در توسعه و داخلیسازی فناوریها و ماژولهای مختلف برای خودروهای برقی مشارکت داشته اند.
تولید خودروهای برقی و هیبریدی تا سال 1403
در آذر ماه 1401، منوچهر منطقی، معاون وزیر صنعت، اعلام کرد که برنامه جامع حوزه خودرو از ابتدای سال جاری آغاز شده است و هدف اصلی از فاز اول این برنامه ارتقا بهرهوری است. او افزود که در فاز دوم این برنامه، تولید محصولات جدید بر پایه تحقیق و توسعه انجام خواهد شد. از این رو، انتظار میرود در سال آینده، محصولات با کیفیت بالاتر و با قیمتهای مناسبتر عرضه شود. همچنین، تولید و به بازار عرضه خودروهای برقی و هیبریدی نیز با دعم شرکتهای دانشبنیان تا پایان سال 1403 به نتایج مطلوبی برسد.
رونمایی خودرو متصل سایپا و ایرانسل
منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، در رویداد فناورانه خودروهای آینده 2 که در محل شرکت سایپا برگزار شد، اظهار کرد که در دهه آینده، خودروهای فعلی حذف خواهند شد.
مطالعات اخیر نشان دادهاند که بیشترین توجه و تلاش برای توسعه و پیشروی در حوزه برقیسازی و خودروهای سبک بر روی شرکتهای دانشبنیان و همچنین استفاده از توان غیرداخلی تاکید دارد. از جمله نتایج این تحقیق میتوان به تولید کاملاً اتوبوسهای برقی برای حمل و نقل عمومی اشاره کرد. همچنین، پروژههایی مانند سوآپ برای تعویض باتری موتورسیکلتها در ایستگاههای مخصوص مطرح شدند. در ایجاد خودروهای هیبریدی و متصل به اینترنت نیز به منظور ایجاد تکنولوژیهای پیشرفته، تمرکز بیشتری صورت گرفت.
بر اساس اظهارات او، چند پروژه مختلف تشکیل شدهاند، که یکی از آنها تولید یک پلتفرم برقی بود؛ و نسخه برقی تارا نیز بر روی این پلتفرم تولید شد. در زمینه باتریها هم پس از انجام بررسیهای گسترده، تصمیم گرفته شد که قطبی که نماینده کلی از توانمندیهای صنعتی و دانشگاهی کشور است، در دانشگاه امیرکبیر تشکیل شود. همچنین، دانشگاه شریف بهعنوان قطب فناوریهای کلیدی خودرو شناخته میشود.
در حوزه خودروهای برقی و الکتریکی، دو چالش اصلی از جمله نرمافزارهای پیچیده و ضعف صنعت قطعهسازی وجود دارد. برای پیادهسازی برنامه تحولی در صنعت خودروسازی و توسعه خودروهای برقی، باید به توجه به طراحی و تولید الکترونیکی به جای مونتاژ دقیق ترکیب کنیم. برای این منظور، باید به حل مشکلات مربوط به الکترونیک و ارتقاء صنعت قطعهسازی به سمت کارخانجات معتبر الکترونیکی توجه کنیم. به علاوه، استفاده از نیروهای جوان و خلاق از دانشگاهها میتواند در بهبود فنی و توسعه خودروهای برقی نقش موثری داشته باشد.

در مراسم حاضر، محمدعلی تیموری، مدیرعامل شرکت سایپا، بیان کرد که اولویت اصلی این شرکت در زمینه خودروهای برقی و آینده، بر روی خودروهای کاری مانند اتوبوس و ون شهری است. او همچنین اشاره کرد که پروژهای در حال انجام در مرکز تحقیقات شرکت آغاز شده است که هدف آن تولید خودروهای برقی بدون نیاز به لیتیوم در آینده است.
طبق اظهارات آقای تیموری، شرکت سایپا یک موتورسیکلت برقی بدون باتری لیتیومی طراحی کرده است که خودشارژی است. اگر این پروژه به اتمام برسد، 80 درصد از انرژی مورد نیاز موتورسیکلت از طریق خودآن تامین خواهد شد. همچنین، شرکت در حال همکاری با دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل برای تولید خودروهای هیبریدی است و امیدوار است که در سال آینده خودروی شاهین هیبریدی خود را معرفی کند.
وی به این افزود که سیستم ناوبری ملی خودرو به طور خاص طراحی شده است و با استفاده از سیستمهای مخابراتی عمل میکند. این سیستم میتواند در مواردی مانند جلوگیری از سرقت و ردیابی خودروها بسیار موثر باشد، در حالی که بعضی از سیستمهای ناوبری خودروها در جهان از سیستمهای ماهوارهای استفاده میکنند.
خودروسازان ایرانی برای تولید خودروهای با کیفیت و قیمت مناسب، به اتحاد استراتژیک بین ایرانخودرو و سایپا تکیه میکنند. این اتحاد توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت پشتیبانی شده است. آقای تیموری اعلام کرد که 70 درصد مشکلات خودروهای داخلی به دلیل طراحی قطعات و 30 درصد باقیمانده به علل مربوط به فرآیند تولید و خدمات مربوط است. بنابراین، استفاده از توانمندی شرکتهای دانشبنیان در طراحی قطعات، میتواند به بهبود عملکرد و کیفیت خودروها کمک کند.
طبق اظهارات مدیرعامل سایپا، این شرکت روزانه بین ۱٬۸۵۰ تا ۱٬۹۰۰ دستگاه خودرو تولید میکند. خط موتورسازی جدید سایپا نیز در ماه بهمن امسال راهاندازی میشود که قابلیت تولید روزانه ۷۰۰ موتور نسل جدید ام۱۶ را دارد.

در این مراسم، چهار تفاهمنامه برای همکاری در زمینههای مختلف از جمله ایجاد مرکز ملی توسعه فناوری باتریهای لیتیوم، ایجاد مرکز مشترک نوآوری صنایع پیشرفته خودرویی، ارتقای همکاری در زمینه خودروهای متصل و توسعه زیرساختها، مراکز تست و آزمون خودرو بین وزارت صمت، ستاد حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا و شرکتهای دانشبنیان امضا شد. همچنین، خودروی متصل به اینترنت به نام شاهین مجهز به سیستم ناوبری ملی به رونمایی رسید.
اخبار حمل و نقل برقی در ایران
صنعت خودرو ایران و حمل و نقل عمومی در شهرهای بزرگ کشورمان، در حال تغییرات اساسی و مهمی هستند. ورود وسایل نقلیه جدید با سوخت پاک و خوشبوی محیط زیست، این تحولات را آغاز کردهاند. آخرین اخبار در حوزه خودروهای الکتریکی و شبکه شارژ خودروهای برقی در ایران، همچنین وضعیت جدید تولید موتورهای الکتریکی در کشور، در مقالات زیر بررسی شده است:
بله، اینکار امکانپذیر است. لطفاً پاراگرافی که میخواهید تغییر دهید را برای من ارسال کنید تا آن را بهبود ببخشم.