بنزین سه نرخی چیست؟
مصرف سوخت در کشور در طول دو سال گذشته به طرز چشمگیری افزایش یافته است و عدد مورد انتظار دولت را فراتر زده است. این باعث شده است که تأمین سوخت با چالشهایی روبرو شود و در نهایت به واردات سوخت نیازمند شود. این موضوع توسط مسئولان دولتی مورد توجه و بررسی قرار گرفته است.
در چند ماه گذشته، شائبه گرانی سوخت، به ویژه در رسانهها و از سوی کارشناسان و در فضای مجازی، بیشمار بار مطرح شد و توسط دولت تکذیب شد. اما اخیراً شنیده شده است که دولت قصد دارد برنامهای برای افزایش نرخ بنزین اجرا کند. هدف این برنامه، جلوگیری از تکرار وقوع نگرانی مردم و بازسازی تجربه ناگواریهایی که در آبان ۹۸ اتفاق افتاد، است. به این ترتیب، دولت قصد دارد بهرهوری ۶۰ میلیون لیتر بنزین یارانهای (با قیمت ۱۵۰۰ تومان) را حفظ کند، اما مصرف بنزین با نرخ ۳۰۰۰ تومانی را با تعیین محدودیتها در حجم (از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر) و زمان ذخیره (از ۹ ماه به ۶ ماه) مدیریت کرده و آن را کاهش دهد.
با این حال، استراتژی دولت برای کنترل مصرف سوخت در کشور تمام نشده است. پس از عملیات حفاظت از تقسیم سهمیه بنزین و محدود کردن فروش بنزین با قیمت ۳۰۰۰ تومان، دولت قصد دارد با ایجاد یک نرخ سوم، مصرف بیش از سهمیه (جمع حق بیمه و خرید بنزین با قیمت عادی) را با قیمت بالاتری به خریداران پرمصرف عرضه کند.
دولت در فصل بهار در نظر داشت که بنزین بتواند با قیمت هر لیتر ۸۰۰۰ تومان به بازار عرضه شود. این اقدام انجام میشد تا افراد پرمصرف که بیشتر از سهمیه یارانه و سهمیه آزاد تعیین شده برای خودرویشان مصرف میکنند، بتوانند بنزین مصرف اضافه خود را با نرخ ۸۰۰۰ تومان تهیه کنند.
مدت ۸ الی ۹ ماه از ابتدای بحث درباره تغییر سهمیه بنزین و عرضه آزاد بنزین میگذرد و دولت به تازگی اجرای اولین مرحله از این طرح، یعنی محدودیت مصرف بنزین با قیمت ۳۰۰۰ تومان را آغاز کرده است. البته این اجرا بدون اطلاعرسانی قبلی و رسمی از سوی دولت اتفاق افتاده است.
ثبات قیمت بنزین در سال 1403
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال، رحیم زارع، اعلام کرد که دولت در لایحه بودجه قیمت حاملهای انرژی را ثابت در نظر گرفته است. این تصمیم توسط کمیسیون تلفیق تایید شده است. به این ترتیب قیمت بنزین، گازوئیل و سایر فرآوردههای انرژی در سال 1402 تغییری نخواهند کرد و قرار است در سال آینده ثابت باقی بمانند.
آیا قیمت بنزین در سال 1403 افزایش مییابد؟
با توجه به اعلام رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی، باید بیان کنیم که دولت در بودجه سال آینده هیچ بندی را برای افزایش قیمت بنزین در نظر نگرفته است.
کاربر توضیح میدهد چگونه دولت باید برای افزایش قیمت بنزین به ما اطلاع دهد و ما نیز باید در جریان باشیم. اما، از آنجا که در لایحه ای که به مجلس داده نشده، افزایش قیمت بنزین در نظر گرفته نشده است، ما باید براساس این فرضیه بودجه را تنظیم کنیم. در حال حاضر شرایط اقتصادی مردم خوب نیست و افزایش قیمت بنزین تأثیری بر تمامی صنایع و نیز نرخ ارز خواهد داشت. بنابراین، اگر افزایشی در نظر گرفته شود، حتماً مجلس باید از آن مطلع شود.
توافق بنزینی مجلس و دولت
در ماه شهریور سال ۱۴۰۲، محسن زنگنه که سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه است، درباره بحث انرژی در این برنامه توضیح داد که توافقاتی که بین دولت و مجلس صورت گرفته است، در گزارش کمیسیون هفتم آمده است. این گزارش به توافقات میان دولت و مجلس اشاره دارد.
افزایش قیمت انرژی در برنامه هفتم به بحث و گفتگو میان اعضای کمیسیون برنامه هفتم منتقل شده است. بر اساس تصمیمات کمیسیون، دولت به اختیار دارد تا یارانه حاملهای انرژی را به جای خودرو، به مردم اختصاص دهد. البته تصمیم نهایی در این خصوص هنوز گرفته نشده است. همچنین تأکید شده که برنامه هفتم باید تضمین کند که بنزین یارانهای در طول برنامه تغییر نخواهد کرد تا نگرانی مردم از بین برود. البته این نقطه نیز مطرح است و نمیتوان ایستادگی دائمی آن را تأکید کرد. همچنین براساس گزارش کمیسیون تلفیق برنامه هفتم، بنزین یارانهای در طول برنامه تغییر نخواهد کرد، اما تخصیص سهمیه آن به خانوار یا خودرو ممکن است تغییر کند، و تصمیمگیری در این خصوص بسته به تصمیمهای اصلاحات در مجلس صورت خواهد گرفت.
تصمیم نهایی برای قیمت بنزین
بهمن 1402: شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، نهایتاً تصمیم خود درباره قیمت بنزین را اعلام کرد.
در این تصمیم، تمرکز بر افزایش قیمت بنزین قرار ندارد. طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۲، قیمت بنزین تغییری نخواهد کرد. با این حال، در قانون بودجه جدید تاکید شده است که تا پایان نیمه اول سال جاری، استفاده از کارت سوخت شخصی باید به ۹۰ درصد افزایش یابد. در این راستا، دولت پس از پایان تعطیلات نوروز، ساماندهی کارت سوخت جایگاهداران را با هدف نظارت بر مصرف و کاهش قاچاق سوخت، در کنار اجرای طرح کدینگ در استانهای مرزی مانند سیستان و بلوچستان، به اجرا در میآورد.
باید توجه داشت که تعداد کارتها به طور کامل در هر جایگاه جمع نمیشود و تعدادی از کارتها در هر جایگاه باقی میمانند، به میزانی که نیاز پیدا کنند.
ثبات قیمت سوخت و اجرای طرح کدینگ
در اردیبهشت ۱۴۰۲، علیاکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، اعلام کرد که طرح کدینگ در استان سیستان و بلوچستان اجرا شده است. طبق این طرح، فقط خودروهای منطقه با استفاده از کارت سوخت مربوطه قادر به دریافت سوخت میباشند و البته یک کارت اضطراری هم در اختیار آنها قرار گرفته است. برخی جایگاهها تنها با کارت کدینگ سوخت تامین میکنند، در حالی که برخی دیگر بدون نیاز به کدینگ، به تمامی خودروها سوخت عرضه میکنند.
گفته میشود که دولت، مجلس و کشور هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارند. اما آقای نژادعلی تاکید میکند که بر اساس قانون بودجه و طرحهای دولت، برنامهای برای افزایش قیمت بنزین و دیگر محصولات نفتی وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت پخش فرآوردههای نفتی اعلام کرد که با تمرکز بر ساماندهی کارتهای هوشمند سوخت اضطراری جایگاهها، توانستند تعداد کارتهای مورد نیاز را در اختیار جایگاهها قرار دهند. این تصمیم با در نظر گرفتن تعداد تردد و مراجعات، و همچنین تعداد نازلها برای ایجاد امکان پذیرش مناسبی برای کارتهای هوشمند سوخت اضطراری، اتخاذ شده است.
قیمت بسیار پایین بنزین در ایران
در بزرگداشت گرفتن از حضور هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، باید به بیان او درباره رشد مصرف بنزین و راهکارهای کنترل آن توجه کرد. اورعی اعلام کرد که رشد مصرف بنزین به صورت یکباره روی نداده است و حداقل یک دهه است که اخطارها درباره رشد مصرف بنزین صادر میشود، ولی برخی توجهی به این اخطارها نکردهاند. از این روضه، اوضاع کنونی کاملاً پیشبینی شده بوده و اگر این اقدامات جدی و مهم را انجام نمیدادیم، به زودی در این راه به مشکلات خیلی بزرگی خواهیم خورد.
متن اصلاح شده: به گفته آقای وی، مصرف بنزین در اوایل سال ۱۴۰۱ متوسطاً ۱۰۲ میلیون لیتر در روز بود. اما در تاریخ ۲۹ اسفند، بنزین به مقدار ۱۴۴.۳ میلیون لیتر مصرف شده است که نسبت به همان مدت از سال قبل ۲۷.۷٪ افزایش داشت. اگر یک روز خاص را ملاک قرار دهیم، در طول یک سال مصرف بنزین افزایشی نزدیک به یک سوم را تجربه کردیم. این روند نگرانکننده و خطرناک است و نیازمند تدابیری است. عامل اصلی رشد مصرف بنزین، قیمت آن است. در حدود ۴ سال است که قیمت بنزین ثابت است در حالی که تورم در کشور بین ۵۰ تا ۶۰ درصد است. اگر هر سال قیمت بنزین را ۱.۵ برابر کنیم، در واقع قیمت را ثابت نگه داشتیم و این به معنای تخفیف ۵۰ درصد از قیمت بنزین است.
کشوری که با نرخ تورم بالای ۵۰ تا ۶۰ درصد مواجه است، اگر قیمت یک کالا را برای چهار سال ثابت نگه داشته باشد، این کالا به صورت عملی رایگان و نزدیک به صفر قیمت خواهد شد. این وضعیت منجر به شرایطی خواهد شد که قیمت بنزین نسبت به سایر کالاهای دیگر به صفر نزدیک خواهد شد. هنگامی که قیمت به این اندازه ارزان میشود، دولت در واقع به مردم اعلام میکند که این کالا دیگر ارزشی ندارد.
این متن به شرح زیر بازنویسی شد: آقای اورعی اظهار کردند که هزینه بنزین در حال حاضر حتی با نرخ آزاد در سبد هزینه خانوار بسیار کوچکی است و مهمان پول کمی را تشکیل میدهد. در حالی که در ترکیه، برای خرید یک باک بنزین باید ۱۰۵ دلار پرداخت کرد. بنابراین، تا زمانی که سیاست قیمتگذاری به این شکل ادامه دارد، مردم به مصرف بنزین بیتوجه هستند و هر کسی که از اتومبیل شخصی استفاده میکند، صرفاً به هزینه سوخت فکر نمیکند. از این رو، قابل رؤیت است که مصرف بنزین بالاست.
وی به این موضوع اشاره کرد که علاوه بر نقض قیمت مناسب، از طریق ورود خودرو به بازار، میتوان مردم را به خرید خودروهایی که تکنولوژی کاهش مصرف سوخت و افزایش راندمان را ندارند، ترغیب کرد. در حال حاضر، صنعت خودروسازی به سمت خودروهای برقی در جهان حرکت میکند و حتی در کشورهایی که صنعت خودروسازی آنها پیشرفت کرده است، نصف خودروها بنزینی هستند. در سال 2022، 79 درصد خودروهای جدید فروخته شده در کشور نروژ برقی بوده است و تا سال 2025، خودروهای بنزینی در این کشور کاملاً حذف خواهند شد. در حال حاضر، در کشور ما، حتی یک خودرو برقی نیز وجود ندارد. در زمینه تعداد و فناوری خودروها، هیچ تلاشی انجام نمیشود و قیمت بنزین نیز به نحوی است که افراد را به کاهش مصرف تشویق نمیکند. یکی از مشکلات دیگر، قاچاق قیمت پایین بنزین است. در حال حاضر، تفاوت قیمت بنزین در کشور ما و ترکیه بسیار بزرگ است، بنابراین به هر حال، ارتفاع پیش میرود؛ زیرا هیچ تلاشی در زمینه بهینهسازی انجام نمیشود. به دلیل سیاستهای قیمتگذاری موجود، بهینهسازی هم بیمعنی است.
آقای اورعی میگوید که وقتی مردم هنوز در صف خودرو هستند و تنها در شب عید 150 هزار میلیارد تومان پیش پرداخت برای خرید خودروهای داخلی و خارجی کردهاند تا قرعه کشی شود و هنوز مشخص نیست کی تحویل داده میشود، نمیتوانید انتظار داشته باشید که کیفیت خودروهای ایرانی بالا برود. در مورد بنزین هم، وقتی تقاضا و مصرف تا این حد بالاست، نمیتوانید انتظار کیفیت خوبی داشته باشید. پیشبینی میشود که مادامی که این روند ادامه پیدا کند، شیب رشد در تقاضا نسبت به تولید تندتر شود و در نتیجه ناترازیهای فزایندهای رخ دهد.
وی اظهار کرد که ظاهراً گفته شده است که 30 هزار تن بنزین با یک قیمت 12 دلار بالاتر از قیمت جهانی از روسیه خریداری و وارد ایران شده است. این میتواند به دلیل اضطرار و مصرف بالای مردم در تعطیلات نوروز باشد که ما را مجبور کرده است از ذخایر استراتژیک خود کم کنیم. اما تا زمانی که بنزین در حال کم شدن و همه در صف خرید هستند، پالایشگاههای خصوصی انگیزهای برای ارتقاء کیفیت بنزین ندارند. همچنین پالایشگاههای دولتی هم برای ارتقاء کیفیت، وقت و هزینه میبرند. اما وقتی که ما کمبود داریم، اولویت باید در تأمین بنزین و پاسخگویی به تقاضای زیاد باشد و نه کیفیت. قیمت بنزین در مقایسه با سایر اقلام کالایی که بهای آنها در کشور ۱۰ برابر شده است، بسیار کم اهمیت است. دولت باید شجاعت و صداقت داشته باشد، با مردم صحبت کند و قیمت بنزین را افزایش دهد. اگر همچنان قیمت بنزین در چهار سال گذشته ثابت میماند، قیمت بنزین باید همزمان با اعلام نرخ تورم افزایش یابد تا اینکه قیمت بنزین به ۱۰ هزار تومان رسیده و در واقع همچنان مقرون به صرفه باقی بماند. ما اقدامات مناسب را نداریم و اکنون در وضعیتی قرار داریم که باید هم واردات داشته و هم کیفیت را کاهش دهیم که این کار به ما هزینه زیادی وارد کرده است.
قیمت بنزین افزایش پیدا نمیکند
با انتشار اخبار جمعآوری کارتهای سوخت جایگاهداران، درباره برخی شایعات صحبت شده است. با این حال، شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی این موضوع را پیگیری کرده است. بر اساس اطلاعاتی که بدست آمده است، استفاده از کارت شخصی برای خرید بنزین روند قانونی است، اما هنوز کارتهای سوخت جایگاهداران برای افرادی که کارت شخصی ندارند در دسترس هستند. در حال حاضر، تمامی جایگاهها به کارت اضطراری مجهز شدهاند، اما خواهش میشود که دارندگان وسایل نقلیه حتما با استفاده از کارت شخصی به جایگاهها مراجعه نمایند.
محمد صادقی، مدیر سامانه هوشمند سوخت، شایعه افزایش نرخ بنزین را تکذیب کرده است و اظهار داشته است که هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت فرآورده های نفتی و یا تغییر قیمت بنزین در وزارت نفت و دولت وجود ندارد.
ثابت ماندن قیمت بنزین در 1402
بهمن ۱۴۰۱: قیمت بنزین در سال ۱۴۰۲ افزایشی نخواهد داشت. این خبر توسط آقای مالک شریعتی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه اعلام شده است. او گفته است که با توجه به اجرای طرح سهمیه بنزین برای خانوارهای بدون خودرو در سال آینده، هدف این تصمیم، جلوگیری از تنش و افزایش ناگهانی تقاضا است. بر این اساس، قیمت بنزین ۱۴۰۲ به ازای هر لیتر بنزین یارانهای ۱۵۰۰ تومان و به ازای هر لیتر بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان تعیین شده است. این بدان معناست که قیمت بنزین در سال ۱۴۰۲ هیچگونه تفاوتی با قیمت بنزین در سال ۱۴۰۱ نخواهد داشت.
قیمت بنزین در سال 1402 افزایش ندارد
در جلسه روز چهارم دی ماه، محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که قیمت بنزین در بودجه سال آینده تقریباً با همان نرخی که در حال حاضر است، تعیین شده است. با این حال، درآمد دولت از این منبع با توجه به افزایش تعداد خودروها و استفاده بیشتر از سوخت، افزایش خواهد یافت. بنابراین، قیمت بنزین در سال آینده افزایش نخواهد یافت.
توزیع بنزین سوپر از سر گرفته شد
در آذر 1401، سخنگوی شرکت پالایش پخش اعلام کرد که تولید بنزین سوپر در پالایشگاه اراک به دلیل مشکلات فنی وقفه کرده بود. اما از تاریخ ۲۶ آذرماه، با رفع این مشکلات، تولید روزانه 8 میلیون لیتر بنزین سوپر دوباره آغاز شده و هیچ کمبودی در این زمینه وجود ندارد.
وی درباره شایعه افزایش قیمت بنزین توضیح داد که قیمت گذاشتن بر سر سوخت به عهده شرکت پالایش و پخش است و بر این مسئله کاملاً تأثیری ندارد. اما به گفته رئیس جمهور، قیمت بنزین تا دو سال بعد افزایش نخواهد یافت.
ماجرای صادرات بنزین با قیمت 500 تومان
در آذرماه ۱۴۰۱، روزنامه دولت اعلام کرد که دولت سیزدهم تصویب کرده است که بنزین را به قیمت ۵۰۰ تومان صادر کند. این قیمت هزار تومان کمتر از قیمت بنزین دولتی و ۲ هزار و ۵۰۰ تومان کمتر از قیمت بنزین آزاد در کشور است. در دولت قبل، بنزین به این قیمت خریداری شده بود و پول آن در خزانه دولت قرار گرفته بود. به همین دلیل، وزارت نفت دولت سیزدهم اکنون مجبور است تدریجاً تعهدات قبلی را انجام دهد. ارزانفروشی بنزین در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰ به عنوان یکی از تعهدات مهم دولت قبل برای دولت سیزدهم نقش زیادی داشته است.
طبق گزارش، جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، تأکید کرد که تعهدات صادرات بنزین از دولت قبل در سالهای ۱۳۹۹ و حتی ۱۴۰۰ برای اوج آمده است. در آن زمان، حجمی از بنزین با قیمت ۲۳۵ دلار برای هر تن به فروش رفت. قراردادهایی در معاملات مذکور مشخص کرده بودند که قیمت ثابت است و هرگونه تغییر در آن مجاز نیست. این امر منجر به این شد که در این دوره قیمت بنزین بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ دلار برای هر تن باشد، درحالی که قیمت فعلی آن تا ۸۰۰ دلار میرسد.
بنزین سوپر در آینده حذف می شود
در ماه آذر سال 1401، رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت، به دلیل کمبود بنزین سوپر در دسترس، از مردم عذرخواهی کرد.
طبق گفته وی، علت کمبود بنزین سوپر در خرید جایگاههای سوخت، ورود پالایشگاههای تولید بنزین سوپر به فاز تعمیراتی است. این مشکل هنوز برطرف نشده است و احتمالاً در هفته آینده اتفاقاتی بیافتد.
عرضه و تقاضای بنزین سوپر در سال ۱۴۰۰ در تعادل قرار گرفت. هرچند در این حالت، تامین به موقع صورت نمیپذیرفت. مصرف بنزین سوپر از اوائل سال ۱۴۰۰ به شدت افزایش یافت و به جایگاه دهم در بین مصرفکنندگان بزرگ بنزین در جهان رسید.
بنا به گفتهی سخنگوی صنف جایگاهداران، کیفیت بنزین یورو 4 بسیار بالا است و در حال انتشار در سطح گسترده قرار دارد. همچنین، استاندارد یورو 5 نیز در حال تدوین است و به زودی در بازار سوخت عرضه خواهد شد. احتمالاً در آینده نزدیک، بنزین سوپر از دست میروید؛ زیرا با ورود بنزین یورو 5 به جایگاههای سوخت، تقاضایی برای بنزین سوپر وجود نخواهد داشت.
نرخ بنزین پس از آزادسازی قیمتها
در ماه مرداد سال ۱۴۰۱، قیمت بنزین در کشورهای حوزه خلیج فارس در محدوده ۱۴ تا ۱۷ هزار تومان برای هر لیتر قرار دارد که تقریبا ۵۰ سنت تفاوت دارد.
اگر نرخ بنزین یارانهای را 1500 تومان و نرخ بنزین آزاد را 3000 تومان در نظر بگیریم، تنها دو کشور ونزوئلا و لیبی بهترتیب دارای قیمت کمتری نسبت به ایران هستند. در حال حاضر قیمت هر لیتر بنزین صادراتی ایران تقریبا در همسایگان خود، بهطور دقیقتر در کشور کویت، حدود 10 هزار تومان است.
به طبق آمار گمرک، در ماه اول سال ۱۴۰۱، حدود ۸۶ هزار تن بنزین با ارزش ۳۲ میلیون دلار از ایران صادر شد. این به این معنی است که قیمت هر لیتر بنزین حدود ۲۷٫۵ سنت بود. این ارقام، کمترین قیمت بنزین در کشورهای حوزه خلیج فارس را نشان میدهد. اگر قیمت پایه را در حدود ۸ هزار تومان برای هر لیتر در نظر بگیریم، دولت به ازای هر لیتر بنزین آزاد حدود ۵۰۰۰ تومان و به ازای هر لیتر بنزین یارانهای حدود ۶۵۰۰ تومان یارانه پرداخت میکند. با توجه به این اطلاعات، اگر دولت واقعاً قصد داشته باشد قیمت بنزین را آزاد کند، قیمت هر لیتر بنزین باید حدوداً ۸ هزار تومان افزایش یابد. این در حالی است که میانگین کمترین درآمد هر فرد در ایران کمتر از ۲۰۰ دلار است. در مقایسه، قیمت بنزین در اروپا حدود ۱ یورو و ۳۰ سنت است، اما میانگین کمترین درآمد هر فرد آلمانی حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ یورو در ماه است.
اخیراً خبری در رسانهها منتشر شد که نرخ بنزین در ایران به 20 هزار تومان برای هر لیترش رسیده است. در حالی که قیمت صادرات بنزین از ایران با قیمت 8 هزار تومان برای هر لیتر تعیین شده است. این موضوع باعث پیشامدنهایی بر سر قیمت بنزین در بازار داخلی شده است که چگونه قیمت 8 هزار تومان در بازار صادراتی مقداری حدود 90 سنت در بازار داخلی میشود؟
نحوه محاسبه قیمت بنزین پس از آزادسازی هنوز مشخص نیست و همچنین نمیتوانیم در مورد اینکه آیا قیمت فوب خلیجفارس در محاسبه قیمت لحاظ میشود یا بنزین صادراتی ایران، مطمئن باشیم. بنابراین، باید منتظر تصمیمگیری دولت در این زمینه باشیم.
یارانه بنزین ایران، 63 درصد بودجه عمومی
در مرداد 1401، بررسی قیمت بنزین با عدد اکتان 92 در معاملات خلیج فارس نشان میدهد هر بشکه بنزین معادل تقریباً 159 لیتر است. با توجه به محاسبات ساده، مشخص شد که هر لیتر بنزین در خلیج فارس در سال جاری تقریباً یک دلار است. با توجه به میانگین قیمت 28 هزار تومان برای هر دلار به قیمت صرفیهای بانک مرکزی، قیمت هر لیتر بنزین در خلیج فارس برابر با 28 هزار تومان است.
با در نظر گرفتن هزینهی 1500 تومانی در هر لیتر بنزین سهمیهای و هزینهی 3000 تومانی در هر لیتر بنزین آزاد، هر یک لیتر بنزین سهمیهای به قیمت 27500 تومان و هر لیتر بنزین آزاد به قیمت 25000 تومان به صورت یارانهای توزیع میشود تا به قیمتهای فعلی به دست مصرف کنندهی ایرانی برسد.
بهبود داده:
هر روز، دولت بیش از 2 هزار و 650 میلیارد تومان یارانه برای بنزین صرف میکند. این اعداد شامل یک هزار و 650 میلیارد تومان یارانه برای بنزین سهمیهای و یک هزار میلیارد تومان یارانه برای بنزین آزاد است. به طور متوسط، ایرانیها در سال جاری روزانه حدود 100 میلیون لیتر بنزین مصرف کردهاند. از این میزان، 60 میلیون لیتر بنزین سهمیهای و 40 میلیون لیتر بنزین آزاد بودهاند.
با احتساب پرداخت یارانه برای بنزین به دو صورت، روزانه میزان ۱,۶۵۰ میلیارد تومان برای بنزین سهمیه ای و ۱ میلیارد تومان برای بنزین آزاد تعلق میگیرد. این بدان معناست که هر روز دولت بیش از ۲,۶۵۰ میلیارد تومان یارانه به بنزین پرداخت میکند.
طبق آمارهای ارائه شده، میزان یارانه پرداختی به بنزین در ماه به مقدار ۷۹۵ میلیارد تومان و در سال به مقدار ۹۵۴ میلیارد تومان خواهد بود. با توجه به اینکه بودجه عمومی دولت براساس قانون بودجه سال جاری ۱۵۰۰ میلیارد تومان است، میتوان نتیجه گرفت که میزان یارانه پرداختی به بنزین در صورت ثابت بودن قیمت بنزین و قیمت دلار، حدود ۶۳ درصد بودجه عمومی دولت در یک سال است.
خبر تعطیلی پمپ بنزینها کذب است
تیر ۱۴۰۱: اخیراً در فضای مجازی شایعهای راجع به تعطیلی پمپ بنزینهای شهر تهران رواج پیدا کرده است که جمعه شب مورخ دهم تیر ماه به وقوع پیوسته و باعث ایجاد بازار سیاه بنزین شده است. با این حال، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران این شایعه را رد کرده است.
در صورتی که در هنگام مراجعه به پمپ بنزین با مشکل دریافت سوخت روبرو میشوید، میتوانید شکایت خود را با تماس به شماره 09627 اعلام کنید.
واکنش وزیر نفت به گرانی بنزین
در تاریخ 24 خرداد ماه، آقای جواد اوجی، وزیر نفت، در مصاحبهای جدیدترین تأکید خود را ارائه داده است که افزایش قیمت بنزین در دستور کار دولت نیست و اخبار مربوط به جمعآوری کارت سوخت جایگاهداران نیز صحت ندارد.
چندی پیش، آقای پرویز محمدنژاد، عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، شایعاتی را درباره نحوه سهمیهبندی بنزین و افزایش قیمت آن رد کرد. او با این حال با این امر موافق نیست و به نظر میرسد که باید به بهبود مدیریت مصرف حامل های انرژی مانند بنزین و گازوئیل توجه داشته باشیم. وی همچنین تأکید میکند که افزایش قیمت بنزین یا سایر محصولات، تا زمانی که نیازها به درستی ساماندهی نشدهاند، امکان پذیر نیست؛ زیرا نباید به مردم فشاری وارد شود.
کارت سوخت جایگاهداران حذف نمیشود
در ماه خرداد سال ۱۴۰۱، علی اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران، اقدام به تکذیب اخباری کرد که در فضای مجازی منتشر شده بودند و میگفتند که کارتهای سوخت جایگاهداران در ابتدای تیرماه حذف خواهد شد. او بیان کرد که هیچ اطلاعاتی درباره این موضوع دریافت نکرده است.
وی همچنین تاکید کرد که هیچ تصمیمی درباره افزایش نرخ قیمت بنزین اتخاذ نشده و تمامی اخبار منتشر شده در این مورد تکذیب میشود.
قیمت بنزین همچنان ثابت میماند
در ماه خرداد سال ۱۴۰۱، آقای شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، تأکید کرد که گسترش شایعات درباره افزایش قیمت بنزین غیرواقعی است. وی افزود که رئیسجمهور در بحث مبارزه با فساد صحبتهایی داشته و برخی افراد به دلیل نگرانی دست به شایعهپراکنی زدهاند.
به علاوه، وی اظهار داشت که مجلس قصد ندارد مجوزی را برای افزایش قیمت بنزین به دولت ارائه دهد و دولت نیز هیچ برنامهای برای این امر ندارد.
بنزین گران نمیشود
در مرداد ماه 1401، جلیل سالاری، مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، تصریح کرد که تغییر و بهبود نظام یارانهها بر اساس قیمت و توزیع بنزین، تغییری نخواهد کرد و عرضه آن به همان شکل قبلی ادامه خواهد داشت. او بر این امر تاکید کرد که در صورت تغییر قیمت بنزین بدون مشورت، با تمام جدیت نسبت به این تصمیم عمل خواهد شد.
طبق اظهارات او، هیچ برنامه ای برای تغییر قیمت بنزین وجود ندارد و در صورت مشاهده هر گونه تغییر از سوی جایگاه های وقود، مردم می توانند با گزارش به سامانه 09627، اقدام نمایند.
ماجرای بنزین 500 تومانی در بورس
بر اساس اعلام آقای نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، اخبار منتشر شده در فضای مجازی درباره قراردادهای فروش بنزین با قیمت 500 تومانی کاملاً غلط و نادرست است. او اکیداً تکذیب کرده و توضیح داده است که بورس انرژی هیچ قراردادی در این زمینه به عنوان گزینهای برای خرید و فروش بنزین با قیمت مشخص ندارد. به علاوه، آقای نقوی افزوده است که هدف اصلی بورس انرژی تسهیل و تسریع در خرید و فروش محصولات نفتی است و قیمتگذاری بر اساس شرایط بازار و قیمت بنزین تعیین میشود. او تاکید کرده است که هیچ گونه تلاش برای تحریف بازار قراردادها ندارد و تمام فعالیتهای بورس انرژی در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه انجام میشود.
بروزترین خبر درباره ورود بنزین به بورس انرژی ایران این است که در تاریخ 13 مرداد 1398 بنزین برای اولین بار وارد بورس شده است. از طریق بورس انرژی، بنزین به مدت ۱۲ ماه توزیع و عرضه شد. اما پس از 24 خرداد 1400 توزیع بنزین از طریق بورس متوقف شد و تا فروردین 1401 ادامه نداد.
در حال حاضر، صادرات بنزین از ایران تنها از طریق مرز خاکی و دریایی از طریق بورس انرژی انجام میشود. به دلیل وجود معاملات در بورس، قیمت بنزین همواره شفاف است و اطلاعات مربوط به قیمت در سایت بورس به صورت آنلاین قرار میگیرد.
در سال 1398، حجم فروش بنزین در بورس انرژی ایران به مجموعا 2 میلیون تن رسید. این عدد در سال 1399 به 8 میلیون تن افزایش یافت و ارزش معاملات نیز به 2 میلیارد و 300 میلیون دلار رسید. اما با افزایش قیمت بنزین، صادرات آن متوقف شده و ایران به عنوان اصلیترین تامینکننده بنزین برخی از کشورهای منطقه را از دست داده است. در حال حاضر بازار بنزین در اختیار رقبای منطقهای یا بینالمللی قرار دارد.
قیمت فروش بنزین دریایی و خشکی در شرایط مختلف متغیر است. با این حال، میانگین قیمت فروش خشکی بنزین در سال 1399، 305 دلار برای هر تن بود. در این سال، کمترین قیمت بنزین صادراتی ایران برای معاملات 1000 و 3000 تنی، 19 سنت برای هر لیتر بود. اما باید توجه داشت که در آن زمان، قیمت نفت حدود 40 دلار بوده است.
قیمت بنزین چند دلار است؟
در ماه فروردین سال 1401، آقای دادرس، رئیس انجمن صنفی CNG کشور، توضیح میدهد که قیمت بنزین وارداتی در ایران در حال حاضر معادل 90 سنت است. اگر این قیمت را به محاسبات سالانه تبدیل کنیم، میتوانیم ببینیم که واردات بنزین در ایران به ارزش 8 میلیارد دلار در سال خواهد بود. به نظر میرسد اگر 10٪ از این سرمایه برای سوخت CNG (متان قابل فشرده) در نظر گرفته شود، میتوان با افزایش تولید و استفاده از سوخت CNG، هم از واردات بنزین جلوگیری کرد و هم حجم استفاده از سوخت CNG را از 25 میلیون مترمکعب به 40 میلیون مترمکعب در روز افزایش داد.
آقای دادرس همچنین اظهار داشت که برای حرکت کردن روزانه 100 میلیون لیتر بنزین، نیازمند مصرف روزانه 4 میلیون لیتر گازوئیل هستیم. اگر سوخت CNG در ایران دوباره احیا شود، میتوان در این زمینه نیز هزینه صرفه جویی کرد.
قیمت واقعی بنزین در ایران چقدر است
فروردین ۱۴۰۱: آقای رحیمی، یکی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس، درباره قیمت بنزین در سال جاری بیان کرده است که دولت هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین در نظر ندارد. او به این نکته اشاره میکند که دولت و مجلس به زور قیمت بنزین را در سطح فعلی نگه داشتهاند؛ زیرا قیمت واقعی بنزین در ایران حدود یک دلار است.
با توجه به توضیحات آقای رحیمی، قیمت واقعی بنزین تقریباً 20 هزار تومان است و افرادی که چندین خودرو دارند یا ثروتمند هستند، از تفاوت 17 هزار تومانی یارانه بهره میبرند.
باید بدانیم که آخرین افزایش قیمت بنزین در تاریخ 24 آبان 1398 رخ داد. در این تاریخ، دولت قیمت بنزین را از 1000 تومان به ترتیبی از 1500 تومان به صورت سهمیهای و 3000 تومان به صورت آزاد افزایش داد.
ارزان ترین و گران ترین قیمت بنزین در جهان
به گزارش جدیدترین گزارش در ماه اسفند 1400، ایران با قیمت بنزین 1500 تومانی، به عنوان سومین کشور ارزان قیمت بنزین در جهان شناخته میشود. در این لیست، رتبه اول ارزانی قرار گرفته است ونزوئلا را که قیمت بنزین آن تقریباً 730 تومان است، دنبال میکند. لیبی نیز در رتبه دوم قرار دارد، با قیمت تقریبی 9830 تومان. در ادامه این لیست، سوریه با قیمت تقریبی 9200 تومان، الجزیره با قیمت تقریبی 9400 تومان و کویت با قیمت حدود 10 هزار تومان رتبه های چهارم تا ششم را دارند و به عنوان ارزان ترین قیمت بنزین در جهان شناخته میشوند.
هلند و هنگ کنگ بزرگترین قیمت بنزین در جهان را دارند. در هلند، بنزین هر لیتر حدوداً 73 هزار تومان و در هنگ کنگ حدوداً 84 هزار تومان قیمت دارد.
ماجرای بنزین 20 هزار تومانی چیست
در سال ۱۴۰۰، حمید پورمحمدی، معاون سازمان برنامه و بودجه، درباره تورمی که به واسطه ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی ایجاد شده است صحبت کرد. او به عنوان مثال آدمهای ثروتمندی را ذکر کرد که با داشتن چندین خودرو، بنزین را با قیمت ۲۰ هزار تومان خریداری میکنند و از تفاوت قیمت بازار بهره میبرند. اما افرادی که خودرو ندارند، اصلاً هیچ سودی از یارانه بنزین به دست نمیآورند. برخی رسانهها نیز این برداشت را از گفتههای آقای پورمحمدی داشتهاند که قیمت واقعی بنزین در ایران حدود ۲۰ هزار تومان است.
افزایش قیمت بنزین منتفی شد
سال ۲۰۲۱: جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت که تغییر در رویه اختصاص سهمیه بنزین تأثیری بر تورم و آزادسازی قیمت بنزین ندارد.
وی به این نکته اشاره کرد که در سال 1399 راه حل مشابهی در مجلس ارئه شد، اما قبول نشد. طرح در نظر داشت که به جای اختصاص سهمیه بنزین به خودروها، به افراد اختصاص داده شود. از روزی که بین 85 تا 90 میلیون لیتر بنزین توزیع میشود، ابتدا سهم خودروهای عمومی جدا شود و مابقی بین 85 میلیون نفر جمعیت توزیع شود. بنابراین، هر کد ملی میتواند 20 لیتر بنزین دریافت کند. این طرح بنزین یارانهای به ارزش 1500 تومان فراهم میکند و افراد میتوانند در صورت دلخواه، سهمیه خود را بفروشند. بنزین آزاد همچنان با قیمت 3000 تومان برای هر لیتر عرضه میشود. بنابراین، افراد میتوانند سهمیه بنزین خود را با قیمت کمتر از 3000 تومان بفروشند و بنزین آزاد همچنان رونق خود را حفظ کند.
قیمت بنزین در سال 1400
فروردین ۱۴۰۰: در سال ۱۳۹۹، مصرف روزانه ۷۵ میلیون لیتر بنزین در میانگین انجام شد. خانم کاهی، سخنگوی شرکت ملی پخش، اعلام کرد که در تعطیلات نوروز ۱۴۰۰، بلافاصله پس از بیش از یک سال از سهمیهبندی بنزین برای اولین بار، ما با بیشترین میزان مصرف روبرو شدیم. در واقع، مصرف روزانه به بیش از ۱۰۴ میلیون لیتر افزایش یافت.
سخنگوی شرکت ملی پخش درباره وضعیت قیمت سوخت در سال ۱۴۰۰ اعلام کرد که تاکنون هیچ بخشنامهای در این زمینه صادر نشده است و در حال حاضر قیمت بنزین، گازوئیل و سایر فرآوردههای نفتی تغییر نکرده است.
قیمت بنزین سهمیه در 1402
قیمت بنزین سهمیهای (یارانهای) در سال 1402 به همان شکل قبلی باقی مانده و هر لیتر آن معادل 1500 تومان است.
قیمت بنزین آزاد در 1402
قیمت بنزین آزاد در سال 1402 در واقع همانند سالهای قبل بوده و مازادینا 3000 تومان برای هر لیتر بوده است.
قیمت بنزین سوپر در 1402
قیمت بنزین سوپر در سال 1402 به صورت ثابت در حدود 3500 تومان برای هر لیتر تعیین شده است، که مانند سالهای قبل میباشد.
تغییرات قیمت بنزین در ایران
در جدول زیر، تغییرات قیمت بنزین در ایران در سالهای اخیر را ملاحظه میکنید:
زمان | بنزین آزاد | بنزین سهمیه |
---|---|---|
قیمت بنزین در سال 1357 تا 1358 | 1 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1359 تا 1368 | 3 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1369 تا 1373 | 5 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1374 تا 1375 | 10 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1376 | 16 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1377 | 20 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1378 | 35 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1379 تا 1380 | 38 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1381 | 50 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1382 | 65 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1383 تا 1385 | 80 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1386 تا 1388 | 100 تومان | 100 تومان |
قیمت بنزین در سال 1389 تا 1392 | 700 تومان | 400 تومان |
قیمت بنزین در سال 1393 | 1000 تومان | 700 تومان |
قیمت بنزین در سال 1394 تا 1397 | 1000 تومان | - |
قیمت بنزین در سال 1398 تا 1402 | 3000 تومان | 1500 تومان |
*جدول بالا نشاندهنده قیمت بنزین در هر لیتر است.
اخبار بنزین در ایران
اخبار اصلی مرتبط با سهمیه بنزین شامل زمان واریز سهمیه ماهانه بنزین، تغییرات قیمت بنزین، مقدار استفاده از سوخت در ایران و آمار مصرف سالانه بنزین میباشد.
اخبار سهمیه سوخت خودرو
در این مقاله، به بررسی جدیدترین خبرهای مربوط به تخصیص سهمیه سوخت برای تاکسیهای بنزینی و دوگانهسوز، وانتبارها و تاکسیهای آنلاین پرداخته شده است.
اخبار کارت هوشمند سوخت
برای آشنایی بیشتر با فرایند ثبت نام کارت سوخت المثنی، مراحل راهاندازی و استفاده از آن، از راهکارها برای پیگیری و استعلام کارت سوخت، و نحوه دریافت و تغییر رمز کارت، به مقالات زیر مراجعه کنید: