خرید خودرو
روش‌های پرداخت وجه در خرید و فروش خودرو
در ادامه به بررسی روش‌های متنوع پرداخت وجه در معاملات خودرو می‌پردازیم.
پرداخت نقدی
متداول‌ترین روش خرید خودرو، پرداخت نقدی به صورت یکجا است. این مطلب اشاره دارد که پرداخت نقدی به معنای تبادل اسکناس فیزیکی نیست و تمامی روش‌های آنلاین و الکترونیکی را شامل می‌شود. فروشنده باید کل مبلغ را به طور کامل در یک مرحله دریافت کند. نکته مهم این است که پرداخت‌های نقدی معمولاً به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد. معمولاً خریدار حدود۵ تا۱۰ درصد مبلغ را در زمان امضای قرارداد و باقی مانده را در هنگام تعویض پلاک پرداخت می‌کند، در حالی که مقداری از مبلغ به عنوان هزینه‌های اضافی مانند جرائم و مالیات نگهداری می‌شود تا پس از تسویه پرداخت شود.
مزایا و معایب
پرداخت نقدی مزایایی مانند تسریع در نهایی شدن قرارداد، انتقال مالکیت سریع و عدم پرداخت سود و بهره اضافی به همراه دارد. همچنین خریدار می‌تواند تخفیف نیز دریافت کند. با این حال، این روش فشار مالی بالایی به خریدار وارد می‌کند و نیاز به یک بودجه مناسب دارد. برای فروشنده نیز این شیوه ایده آل است زیرا خطرات ناشی از قراردادهای اقساطی وجود ندارد و کل مبلغ بلافاصله پرداخت می‌شود. باید توجه داشت که وجه پرداختی معمولاً از طریق شماره شبا به حساب فروشنده واریز می‌شود و لذا بهترین کار این است که طرفین رسیدهای پرداخت و دریافت را ذخیره کنند.
نکات ایمنی
پرداخت نقدی در معاملات خودرو به نسبت ایمن است، اما خریدار و فروشنده باید برخی نکات مهم را رعایت کنند. مهم‌ترین نکته در خصوص انتقال وجه به حساب مالک خودرو است. حتماً توصیه می‌شود که پول را فقط به حساب شخص مالک واریز کنید تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری شود. همچنین باید رسیدهای مربوط به پرداخت را برای خود حفظ کنید و در قرارداد نیز تاریخ و ساعت واریز وجه را به دقت ثبت کنید. نیز نیاز است که کل مبلغ معامله را در زمان تنظیم قرارداد پرداخت نکنید و بهتر است بخش اعظم آن را به تحویل پلاک موکول کنید.
پرداخت با چک
یکی دیگر از روش‌های معتبر پرداخت وجه در خرید خودرو، استفاده از چک است. زمانی که پرداخت کل مبلغ در قالب نقدی ممکن نباشد، خریدار می‌تواند با صدور چک وجه خرید را تأمین کند. انواع مختلفی از چک‌ها وجود دارند که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم.
انواع چک (شخصی، تضمینی، رمزدار)
چک‌های شخصی و عادی رایج‌ترین نوع چک‌هایی هستند که به صاحبان حساب‌ها ارائه می‌شوند. بر اساس شرایط مختلف، بانک چک‌های شخصی را صادر می‌کند و فرد می‌تواند از آن در معاملات استفاده کند. باید توجه داشت که چک‌های جدید از نوع صیادی بوده و فقط به نام گیرنده صادر می‌شوند، در حالی که چک‌های قدیمی به صورت حامل نیز صادر می‌شدند و امکان وصول آن برای هر شخصی وجود داشت.
چک تضمینی نیز نوع دیگری از چک است که در معاملات بزرگ کاربرد دارد و به درخواست مشتری توسط بانک صادر می‌شود. با ارائه چک تضمینی، وجه آن از حساب مشتری کسر و فروشنده می‌تواند به بانک مراجعه کند و آن را نقد کند. چک تضمینی هم به دو صورت عادی و رمزدار صادر می‌شود. چک عادی به محض صدور از حساب صادرکننده کسر می‌شود و گیرنده پس از۲۴ ساعت می‌تواند آن را نقد کند، در حالی که چک رمزدار به طور آنی قابل نقد کردن است.
نکات حقوقی و ایمنی
پرداخت با چک نسبت به پرداخت نقدی از نظر حقوقی دارای نکات و ریسک‌هایی است. شماره چک و تاریخ آن باید حتماً در قرارداد ثبت شود و همچنین هر دو طرف باید رسید مبادله چک را اخذ کنند. بهتر است هر دو طرف یک کپی از چک رد و بدل کنند. با توجه به اینکه اکثر چک‌ها از نوع صیادی هستند، بنابراین فروشنده خودرو می‌تواند با استعلام از بانک مربوطه، سابقه مالی صادرکننده چک را بررسی کند. از جمله مزایای چک تضمینی این است که نگرانی بابت برگشت آن وجود ندارد، زیرا مبلغ آن از حساب خریدار قبلاً کسر شده و سریعاً نقد می‌شود. در پرداخت با چک تضمینی خطر کلاهبرداری نیز کمتر است و این نوع چک به دلیل ویژگی‌های امنیتی موجود نمی‌تواند جعل شود. نکتۀ پایانی اینکه چک تضمینی حتی در صورت فوت صادرکننده نیز قابلیت وصول دارد.
پرداخت از طریق بانک
یکی دیگر از روش‌های پرداخت وجه در معاملات خودرو، مراجعه به بانک و انجام پرداخت از طریق آن است. با وجود روش‌های آنلاین متنوع برای انتقال پول، در برخی موارد نیاز به حضور در بانک و پرداخت مبلغ معامله وجود دارد.
واریز به حساب
این روش، سنتی‌ترین شیوه انتقال پول است و به دو صورت انتقال بین بانکی و درون بانکی انجام می‌شود. در صورت انتخاب انتقال بین بانکی، اگر حساب فروشنده در بانکی غیر از بانک خریدار باشد، بایستی شماره شبای او دریافت شود. مزایای این روش شامل عدم محدودیت در سقف انتقال وجه و انتقال آنی است، هر چند انتظار در صف بانک می‌تواند جزو معایب آن باشد.
حواله بانکی
استفاده از حواله بانکی نیز یکی از روش‌های مطمئن برای پرداخت وجه در معاملات خودروست. حواله به دو شکل داخلی و بین‌المللی صادر می‌شود که در اینجا به حواله‌های داخلی خواهیم پرداخت. حواله سندی است که در آن خریدار متعهد می‌شود مبلغ مشخصی را در موعد مقرر به حساب فروشنده واریز کند. این حواله توسط بانک صادر می‌شود و بانک به به عنوان واسطه تضمین می‌کند که وجه در زمان مقرر به حساب مورد نظر واریز شود. برای صدور حواله، مشخصات فروشنده همچون نام، شماره حساب و بانک مقصد الزامی است. حواله داخلی معمولاً در بازه زمانی۱ تا۲ روز صادر می‌شود.
پرداخت قسطی
شیوه دیگری که در این مقاله بررسی خواهد شد پرداخت قسطی است. با وجود افزایش قیمت خودرو، همچنان برخی از شرکت‌های خودرو سازی و لیزینگ امکان خرید اقساطی را فراهم می‌کنند. بسیاری از افراد کماکان توانایی پرداخت نقدی را ندارند و به همین دلیل، خرید اقساطی به محبوبیت خود ادامه می‌دهد. در این شیوه، خریدار بخشی از قیمت خودرو را به عنوان پیش‌پرداخت پرداخت کرده و باقی مانده را به صورت اقساط پرداخت می‌کند.
روش‌های خرید اقساطی
از آنجاکه هر شرکت لیزینگ شرایط خاص خود را برای فروش اقساطی دارد، نمی‌توان شرایط یکسانی برای همه آنها ذکر کرد. برخی شرکت‌ها پیش‌پرداخت۳۰ درصدی را تعیین کرده‌اند در حالی‌که گروهی دیگر پیش‌پرداخت بین۵۰ تا۶۰ درصد مبلغ خودرو را مطالبه می‌کنند. همچنین برخی از آنها حداکثر۳۶ اقساط را پیش‌بینی کرده‌اند و دیگر شرکت‌ها حداکثر۶۰ ماه اقساط را نیز مدنظر قرار داده‌اند. بنابراین برای خرید اقساطی خودرو، ابتدا به دنبال شرکت‌های معتبر بگردید و سپس شرایط آنها را مقایسه کنید. نکته حائز اهمیت این است که برخی از شرکت‌ها خودرو را پس از دریافت پیش‌پرداخت تحویل می‌دهند در حالی که دیگران تحویل خودرو را پس از مدت مشخصی انجام می‌دهند.
در روش‌های خرید اقساطی، شرایط مانند خرید بدون پیش‌پرداخت، خرید با چک و اجاره به شرط تملیک نیز وجود دارد. با توجه به نوسانات قیمت خودرو، کمتر کسی می‌تواند بدون پیش‌پرداخت خرید کند. معمول‌ترین روش خرید اقساطی استفاده از چک و سفته است. در این شرایط، خریدار ابتدا مقداری به عنوان پیش‌پرداخت می‌پردازد و سپس اقساط را به‌صورت ماهانه یا هر سه ماه پرداخت می‌کند. در نهایت، شرایط اجاره به شرط تملیک مطرح می‌شود که در آن اگر خریدار تمامی اقساط را در زمان مقرر پرداخت کند، مالکیت به او منتقل می‌شود.
نکات کلیدی در خرید اقساطی
چنانکه ذکر شد، بسیاری از افراد توانایی خرید نقدی را ندارند و افزایش قیمت‌ها نیز به این معضل دامن زده است. خرید اقساطی خودرو از مزایای مانند انتخاب مدل‌های روز، عدم نیاز به بودجه بزرگ و پرداخت مرحله‌ای بهره‌مند است، اما معایبی همچون نرخ بالای بهره بانکی، مشکلات احتمالی در صدور سند و عدم انتقال مالکیت تا اتمام اقساط را نیز دارد. همچنین در برخی موارد، فروشنده ممکن است از انتقال مالکیت به نام خریدار باوجود اتمام اقساط خودداری کند که این موضوع مشکلاتی را برای خریدار ایجاد می‌کند.
لزوم برخورداری از چک و سفته در خرید اقساطی از اهمیت بالایی برخوردار است. اگرچه شرایط شرکت‌ها متفاوت است، اما اکثر آنها چک صیادی جدید یا سفته را طلب می‌کنند و برخی همچنین نیاز به ارائه یک یا چند ضامن دارند. بنابراین پیش از نهایی کردن تصمیم خود، مدارک لازم نظیر اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی، مدارک محل سکونت و چک و سفته را آماده کنید.
مراحل پرداخت وجه و انتقال سند
با مشخص شدن روش پرداخت، باید به مراحل تسویه وجه و انتقال مالکیت خودرو پرداخت.
تنظیم قرارداد
تنظیم قرارداد یکی از مراحل اساسی در فرآیند خرید خودرو است. دقت در نوشتن بندهای قرارداد اهمیت بالایی دارد و این کار می‌تواند در جلوگیری از مشکلات آتی کمک شایانی کند. معمولاً خریداران حدود۵ تا۲۰ درصد از مبلغ کل خرید را در زمان تنظیم قرارداد پرداخت می‌کنند و مابقی آن را به زمان تعویض پلاک موکول می‌نمایند. لذا بهتر است که جزئیات پرداخت را به‌وضوح در قرارداد قید کنید.
تعویض پلاک
پس از دریافت وکالت برای تعویض پلاک و حضور در مراکز مرتبط، می‌توان بخش عمده‌ای از مبلغ را به فروشنده پرداخت کرد. در این مرحله، اهمیت ذکر دقیق مبالغ در قرارداد و همچنین دریافت رسید پرداخت مورد توجه است.
پرداخت مالیات و عوارض
عدم تسویه مالیات، عوارض شهرداری یا هرگونه خلافی ممکن است مانع تعویض پلاک خودرو شود. بنابراین لازم است که تمامی این هزینه‌ها تسویه شده باشد و در صورت عدم پرداخت قبلی از طرف مالک، خریدار می‌تواند این هزینه‌ها را از مبلغ پرداختی کسر کند.
ثبت سند در دفاتر رسمی
قبلاً خرید و فروش خودرو نیاز به حضور در دفاتر رسمی برای انتقال مالکیت و صدور سند داشت که این فرآیند با هزینه‌های بالایی همراه بود. اما اکنون، برگ سبز خودرو به عنوان سند مالکیت تلقی می‌شود و نیازی به حضور در دفترخانه نیست؛ با این حال، اگر طرفین به این موضوع توافق کنند، خریدار می‌تواند مبلغی از خودرو را در زمان حضور در دفتر و ثبت سند پرداخت نماید.
نکات کلیدی در پرداخت وجه معامله خودرو
تأیید هویت فروشنده
تأکید بر این مهم ضروری است که خریدار وجه معامله را تنها به حساب مالک خودرو واریز کند تا از بروز هرگونه مشکلات حقوقی پیشگیری شود، بنابراین، احراز هویت فروشنده ضروری است.
بررسی اصالت مدارک خودرو
برای جلوگیری از کلاهبرداری می‌توانید از طریق سایت رسمی ثبت اسناد نسبت به استعلام مدارک خودرو اقدام کنید. اطلاعاتی نظیر شماره و نوع پرونده، تاریخ سند و غیره قابل مشاهده خواهد بود. همچنین برای اطمینان از صحت، مراجعه حضوری به المراجع مربوطه ضروری خواهد بود. در مورد خلافی خودرو نیز امکان بررسی آن از طریق مراجع مختلف نیز وجود دارد.
دقت در تنظیم قرارداد
به دلیل اینکه در صورت بروز مشکل، مراجع قانونی به قرارداد استناد می‌کنند، دقت در تنظیم آن بسیار مهم است. تمامی جزئیات از جمله مشخصات طرفین، خودرو و روش پرداخت باید به‌طور دقیق قید شود و در صورت وجود شرایط اقساطی، باید به جزئیات آن نیز توجه شود.
قوانین و مقررات جدید معاملات خودرو در سال۱۴۰۳
طبق قوانین جدید، برگ سبز خودرو به عنوان سند مالکیت رسمی شناخته می‌شود و نیازی به ثبت در دفترخانه نیست. به عنوان خریدار، شما بعد از تعویض پلاک و دریافت برگ سبز، به عنوان مالک جدید شناخته می‌شوید. مدارکی مانند بیمه معتبر، کارت ملی، گواهی عدم خلافی، سند مالکیت خودرو و سایر مدارک مربوطه باید همراه داشته باشید.
