آمار تعداد خودروهای فرسوده ایران در سال 1403

در دی ماه سال 1402، علیرضا احمدی فینی، سرپرست ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت، جزئیاتی درباره ناوگان حمل و نقل عمومی برون شهری ایران ارائه داد. او اعلام کرد که تعداد ناوگان باری عمومی جاده‌ای در کشور شامل 411 هزار دستگاه است که میانگین عمر آنها 19.84 سال است. همچنین، تعداد ناوگان مسافری اتوبوس 14 هزار دستگاه با متوسط عمر 14.47 سال، مینی‌بوس 29 هزار دستگاه با متوسط عمر 28.06 سال، و سواری کرایه 31 هزار دستگاه با متوسط عمر 12.7 سال است. فرماشاهرا، 110 هزار دستگاه کامیون و 200 هزار دستگاه دیگر در سن فرسودگی قرار دارند. در بخش مسافری، 5500 اتوبوس، 21 هزار مینی‌بوس و 6800 دستگاه سواری کرایه فرسوده وجود دارند، که برخی از آنها حتی در بین شهری نیز به کار می‌روند و در سن فرسودگی قرار دارند.

دولت در حال حاضر برنامه‌ای برای تغییرات در سهمیه بندی سوخت ناوگان حمل‌ونقل عمومی برون‌شهری ندارد. ستاد نوسازی و توسعه ناوگان مسافری در حال راه‌اندازی سامانه‌ای است که به واردکنندگان اتوبوس اجازه ثبت نام و اخذ مجوز ورود ارز را می‌دهد. هدف این اقدام افزایش تسهیلات برای واردکنندگان ناوگان حمل و نقل مسافری و ارایه تسهیلات مالی به بهره‌برداران ناوگان تولید داخلی و وارداتی است، که از منابع داخلی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای پشتیبانی می‌شود.

در زمینه نوسازی ناوگان حمل و نقل باری وارداتی از سال 1400 تا پیش از اجرای قانون تنظیم صنعت خودرو، تعداد 6410 دستگاه در بخش نوسازی و 13 هزار و 822 دستگاه در بخش توسعه وارد کشور شده‌اند. با انتقال مسئولیت به وزارت صنعت و طبق آمارهای ارائه شده، تاکنون تقریباً 38 هزار دستگاه در حوزه ناوگان حمل و نقل باری نوسازی شده‌اند.

بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، تعداد 22 میلیون و 108 هزار دستگاه خودرو و موتورسیکلت در ایران به ثبت رسیده است. از این تعداد، حدود 13 میلیون و 51 هزار دستگاه از خودروها فرسوده هستند، بنابراین حدود 59 درصد از خودروها در ایران فرسوده هستند.

بیشترین سهم فرسودگی در وسایل نقلیه موتوری به موتورسیکلت‌ها با 90 درصد اختصاص دارد. در کل کشور، تقریباً 12 میلیون و 500 هزار دستگاه موتورسیکلت در حال تردد هستند، اما از این تعداد، حدود 11 میلیون و 200 هزار دستگاه به شرط فرسودگی دارند. به عبارت دیگر، تنها حدود 300 هزار موتورسیکلت هنوز در مرحله فرسودگی نیستند.

با توجه به آمار، رتبه‌بندی فرسودگی را به شرح زیر است: - مینی‌بوس با ۸۶ درصد - اتوبوس‌های شهری با ۸۲ درصد - اتوبوس‌های برون شهری با ۵۷ درصد - تاکسی‌ها با ۴۸ درصد این توزیع نشان می‌دهد که بیشترین میزان فرسودگی برای مینی‌بوس‌ها و اتوبوس‌های شهری ثبت شده است.

همچنین، 21 میلیون خودروی سواری در کشور در حال تردد هستند، از این تعداد حدود 6 درصد یا حدود یک میلیون و 300 هزار خودرو فرسوده هستند. بر اساس گزارش، تقریبا 10 میلیون خودرو سواری و حدود 8 میلیون موتورسیکلت در شهرهای بزرگ به کاربری می‌روند، که موتورسیکلت‌ها در آلودگی هوا نقش مهمی دارند.

در ماه شهریور سال 1402، سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، اعلام کرد که بر اساس لایحه برنامه هفتم، باید هر سال 500 هزار خودرو فرسوده از سیستم خارج شود. اطلاعات نشان می‌دهد که در حال حاضر 45 درصد از ناوگان حمل و نقل کشور به وسایل نقلیه فرسوده تعلق دارد. از مجموع 38 میلیون وسیله نقلیه در کشور، حدود 17 میلیون یعنی 45 درصد آن‌ها فرسوده هستند. همچنین، از 12 میلیون موتورسیکلتی که در حرکت هستند، 11 میلیون آن‌ها فرسوده می‌باشد. در ضمن، 80 درصد از خودروهای ناوگان عمومی کشور نیز فرسوده هستند. این آمارها به وضوح نشان می‌دهند که با توجه به آلودگی بالا، مصرف سوخت زیاد و تعداد زیاد تصادفات رانندگی که ناشی از خودروهای فرسوده می‌باشد، ضرورت اساسی جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای جدید است.

در سخنان خود، او به تصویب دو قانون مهم "هوای پاک" و "ساماندهی صنعت خودرو" توسط مجلس اشاره کرد و بیان کرد که قانونگذار باید اقدامات لازم برای حذف خودروهای قدیمی و خسته شده که منجر به آلودگی هوا می‌شوند، اتخاذ کند. وی تاکید کرد که اتخاذ این اقدامات با دقت و صداقت توسط مسئولان حوزه انرژی صورت بگیرد. او همچنین افزود که لازم است خودروها و موتورسیکلت‌هایی که استانداردهای تردد را ندارند اسقاط شوند؛ زیرا اسقاط خودروهای انباشته موجب کاهش آلودگی هوا نخواهد شد. او از مسئولان انتظار دارد که تدابیر لازم را در این خصوص اتخاذ کنند.

با تصویب مجلس، ورود خودروهای دست دوم به کشور، به‌علاوه خودروهای نو، مجاز شده است. امیدواریم با اجرای این قانون، شاهد جایگزینی خودروهای فرسوده با خودروهای جدید باشیم و در نتیجه، آلودگی هوا و مصرف سوخت در کشور کاهش یابد. امیدواریم با تدابیر دولت و ایجاد تسهیلات، اولویت واردات به این خودروها اختصاص یابد و همچنین خودروسازان داخلی، به خصوص خودروسازان تجاری کشور، به سوی تولید این نوع خودروها حرکت کنند. همچنین، باید خودروهای عمومی و موتورسیکلت‌های خدمات‌رسان در کلانشهرها، هرچه سریعتر به خودروهای برقی تبدیل شوند.

تاریخ بهمن ماه سال ۱۴۰۱؛ آقای مهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران، اظهار داشت که حدود ۲۷ تا ۲۸ میلیون خودرو سواری سبک و سنگین در حال تردد در کشور وجود دارند. از این مجموعه، برخی از خودروها احتراق کاملی ندارند و برخی دیگر با استفاده از بنزین استاندارد، آلاینده هستند. وی همچنین به معضل تردد خودروهای فرسوده اشاره کرده و اعلام کرده است که در تهران بیش از ۲.۹ میلیون دستگاه خودروی فرسوده درحال حرکت می‌باشند.

در نوامبر 1401، سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، درباره اسقاط وسایل نقلیه اظهار داشت که ورود وسایل نقلیه به بازار بسیار بیشتر از حد نیاز است، در حالی که خروجی معقولی از وسایل نقلیه وجود ندارد و اسقاط آن‌ها صورت نمی‌گیرد. او اشاره کرد که در سایر کشورها مهلت عمر وسایل نقلیه برای تردد هفت سال است، اما در ایران هیچ محدودیتی برای تردد وسایل نقلیه وجود ندارد.

اکنون، در حال حاضر بیش از 35 درصد وسایل نقلیه در کشور فرسوده هستند، که 80 درصد از آنها خودروهای سنگین هستند. همچنین از بین 12 میلیون و 500 هزار موتورسیکلتی که در کشور در حال تردد هستند، حدود 10 میلیون و 500 هزار دستگاه از نوع کاربراتوری و فرسوده هستند.

در گزارش حداخلاسه زیست محیطی اخیر که در ماه مرداد 1401 منتشر شده است، بیش از 10.4 میلیون وسیله نقلیه در ایران به مرحله انسانی زنگ زده رسیده‌اند.

^{لطفا توجه داشته باشید که مشخصات فوق، مربوط به تابستان 1401 می‌باشد.}

در مرداد ماه سال 1401، آقای ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع مجلس، آمار جالبی را درباره وضعیت اسقاط خودروها در ایران منتشر کرده است. او اشاره کرده است که از سال 1385 آغاز شده و تنها 2 میلیون وسیله نقلیه جدید به بازار عرضه شده است. او اعلام کرده است که از کل وسایل نقلیه در کشور، حدود 11.5 میلیون وسیله در وضعیت فرسودگی قرار دارند، که 9 میلیون از آن‌ها موتورسیکلت و بقیه انواع خودروها هستند.

آقای ایزدخواه همچنین بیان کرد که با ادامه روند فعلی، تا سال 1404 تعداد خودروهایی که به سن فرسودگی می‌رسند، حدود ۴ میلیون دستگاه خواهد بود.

با مرور مطالب انتخابی زیر، اطلاعات جدید و مهمی درباره وضعیت و اخبار مهم خودروهای فرسوده در ایران به دست خواهید آورد، مطالعه فرمایید.

از تشکر می‌کنم. من بسیار تمایل دارم که به شما کمک کنم و شما را با یک راه حل مناسب برای این مسئله آشنا کنم. لطفاً اطلاعات بیشتری ارائه دهید تا بتوانم بهترین پاسخ را برای شما فراهم کنم.