آمار تصادف موتورسیکلت در ایران

به گفته جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران، آمارها نشان می‌دهد که 50 درصد از کشته شدگان حوادث ترافیکی در تهران به موتورسیکلت سواران تعلق دارد. او به تخلفات روزافزون موتورسیکلت‌ها اشاره کرده و عنوان کرده که بیشترین تعداد متوفیان حوادث ترافیکی به دلیل موتورسیکلت‌سواران است.

به تازگی، آمارهای بهداشت جهانی منتشر شده که نشان می‌دهد تعداد کشته‌ها در تصادفات جهانی در سال 2023 نسبت به سال 2022 با 12 درصد کاهش یافته است. اما متأسفانه در کشور ما، تعداد کشته‌های تصادفات به بیش از 20 هزار نفر افزایش یافته است، که نشان‌دهنده یک رشد 25 درصدی نسبت به سال‌های گذشته است. از این رو، اقدامات فرهنگی و شهری اساسی باید توسط شورای شهر و شهرداری تهران به انجام برسد.

در خرداد 1402، سرهنگ علی اصغر شریفی، رئیس اداره اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ، اعلام کرد که بقایل اجرای سختگیرانه‌تر قوانین برای متخلفان موتورسیکلت سوار در پایتخت است. وی بیان کرد که تمامی قوانین عمومی مربوط به حمل و نقل وسایل نقلیه شامل موتورسیکلت‌ها نیز می‌شود، و تمامی موتورسواران موظف به رعایت این قوانین هستند.

در حین بحث درباره‌ی تخلفات رانندگی، یکی از مهم‌ترین مواردی که مطرح شد این بود که برخی رانندگان وسایل نقلیه به طور مرتب در پیاده‌روها حرکت می‌کنند. این تخلفات بر اساس برنامه تشدید برخورد با موتورسواران متخلف توسط پلیس راهور تهران بزرگ، با توقیف و جریمه متخلفان انجام خواهد شد. این موضوع همچنین شامل تخلفاتی نظیر حرکت در جهت نادرست، ایجاد صدای ناهنجار، حمل بار غیرمجاز، حرکت نمایشی، عدم استفاده از کلاه ایمنی و تردد در خطوط اختصاصی می‌شود. به علاوه، تغییر و یا پنهان کردن پلاک وسیله نقلیه به هر شکلی مجازات قابل توجهی در قالب مواد قانونی متصل به قانون مجازات اسلامی خواهد داشت.

رئیس اداره اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ، آمار و ارقام تصادفات فوتی موتورسیکلت‌سواران در پایتخت را بررسی کرده است. بر اساس آمار ارائه شده، ۳۹ درصد از تصادفات فوتی در سال ۱۴۰۱ به موتورسیکلت‌سواران تعلق دارد، که از این تعداد ۲۱ نفر ترک‌نشین و ۱۸۷ نفر راننده موتورسیکلت بوده‌اند. بقیه تصادفات نیز به نحوی که ۶۱ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دهند، موتورسیکلت‌سواران را درگیر کرده اند و حدود ۱۳ هزار نفر در این تصادفات آسیب دیده‌اند. بیشترین آسیب‌ها به ناحیه سر و صورت زده شده است که تاکید بر استفاده از کلاه ایمنی در زمان رانندگی مجددا مطرح می‌شود.

در اردیبهشت 1402، سرهنگ حمید طریقت، فرمانده یگان عملیات پلیس راهور تهران بزرگ، اظهار کرد که عدم توجه موتورسواران به قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی می‌تواند منجر به وقوع حوادث و ایجاد خطرات شود. رعایت این قوانین و مقررات می‌تواند به افزایش ایمنی موتورسواران کمک کند.

در شهر تهران، معابر بزرگراهی اولین محل خطرناک برای تردد موتورسواران هستند. این معابر با سرعت بالا و تردد فراوان وسایل نقلیه پرترافیک هستند. در این شرایط، تغییر مسیر ناگهانی یک وسیله نقلیه می‌تواند برای موتورسواران بسیار خطرناک و حتی مهلک باشد، زیرا موتورسیکلت‌ها دارای ضریب ایمنی پایینی هستند. معبر دیگری که بی‌احتیاطانه وارد آن شدن برای موتورسواران خطرناک است، تونل‌ها هستند. در داخل تونل‌ها، گازهای آلاینده تجمع می‌یابند که تنفس آنها برای موتورسواران بسیار مضر است. تردد در این مکان‌ها می‌تواند باعث وارد شدن گازهای آلوده به خون موتورسوار شده و باعث عوارض جدی برای سلامتی و حتی ایجاد واژگونی و حوادث خطرناک شود.

مکانی که موتورسواران باید از آن عبور نکنند، خطوط ویژه محورهای جاده هستند. قانون در ماده ۲۰ رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی، ورود موتورسواران به داخل تونل‌ها و خطوط ویژه را منع کرده است. پلیس می‌تواند موتور متخلفان را توقیف کرده و برای یک هفته و در صورت تکرار تا یک‌ماه در پارکینگ نگه دارد. تصادفات در داخل خطوط ویژه بسیار خطرناک و شدید هستند، زیرا موتورسواران با اتوبوس‌ها برخورد می‌کنند و اگر تصادفی رخ دهد، ممکن است جراحی و یا فوتی وقوع پیدا کند.

در اسفند 1401، سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهور پایتخت، در یک برنامه تلویزیونی به بررسی رویکرد پلیس راهنمایی و رانندگی پرداخت و توضیحاتی در این زمینه ارائه کرد.

پلیس راهنمایی و رانندگی تهران در 3 سال اخیر رویکرد خود را نسبت به تخلفات ترافیکی تغییر داده و به سمت اقدامات پیشگیرانه و سپس تدابیر اجرایی متمرکز کرده است. آموزش‌های عملی در عملکرد این نهاد تاثیر مثبت زیادی داشته است. برای مثال، سیستم پارکینگ موتورسیکلت راهنمایی و رانندگی با همکاری بیمه و دستگاه‌های قضایی تغییر یافته است. به جای کشوریدن روسری، موتورسیکلت‌ها به مدت 1 تا 12 ساعت منتظر می‌مانند. حدود 300 هزار نفر در این اقدام مشارکت داشته‌اند، که در یک دوره 3 ساله به کاهش تنش‌ها و صدمات اجتماعی منجر شده و در سال جاری نیز تعداد تصادفات و فوتی‌ها 6 درصد کاهش یافته است.

بیش از 486 نقطه حادثه‌خیز و پرتصادف در تهران به‌وسیله شهرداری اصلاح شده است. شهرداری تهران قول داده است که طرح توسعه سامانه هوشمند را در شهر تهران در سال آینده اجرا خواهد کرد. معاونت حمل‌ونقل و حوزه فناوری شهرداری طرح‌های توسعه را پذیرفته‌اند و قول داده‌اند که طرح را تا سال 1402 عملیاتی خواهند کرد.

قبلاً فقط از ساعت 10 تا 6 صبح اجازه تردد خودروهای سنگین صادر می‌شد، اما اکنون با برنامه‌ریزی مناسب، ترددهای روزانه در مسیرهای مجاز قابل انجام است و این تدابیر منجر به کاهش 20 درصدی حوادث شده است.

۴. انجام معاینه فنی خارج از شهر تهران ممکن است باعث ورود خودروهای نامناسب به شهر شود و حتی بمعنای افزایش تردد خودروهای ناکیفیت داخل شهر، چون برخی ممکن است در معاینات خودرو در تهران مغفل‌شوند. البته، پلیس نظارت‌های تصادفی انجام می‌دهد و دستگاه‌های معاینه‌ی فنی در دسترس پلیس رصد شده‌اند. این فرآیند در حال انجام است و مطمئناً هر خودرویی که معاینه فنی دریافت کرده است، تحت بازرسی قرار خواهد گرفت، اما به دلیل انجام دستی این عملیات، آن‌ها برای اطمینان کافی نیستند.

بیش از 8400 خودرو آموزش میدانی در محل قرار گرفتند تا از تکرار تخلف‌ها خودداری کنند، به جای اینکه به پارکینگ منتقل شوند. آمار نشان می‌دهد که پس از این آموزش‌های میدانی، تعداد تخلفات کاهش یافته و نرخ تصادفات از سال 97 به حال به نسبت قبلی کاهش یافته است. این به عنوان یک برنامه ی آموزشی و ایجابی برای حل چالش‌های ترافیکی بسیار موثر واقع شده است. اما با این کاهش، هنوز باید توجه بیشتری به ایمنی رانندگی در تهران داشته باشیم تا تعداد کشته‌ها به حداقل برسد و رکورد رانندگی ایمن‌تر در شهر را برایمان به ارمغان بیاوریم.

در ماههای اول تا چهارم سال 1400، سرهنگ زینی‌وند، رئیس اداره مهندسی ترافیک پلیس راهور تهران، آمارهای جالبی درباره تصادفات در تهران ارائه کرده است.

در تهران بیشترین تعداد تصادفات در مناطق 6، 10 و 20 رخ می‌دهد. بیش از نیمی از تصادفات در بزرگراه‌ها اتفاق می‌افتد. عوامل عدم توجه به جلو و ناتوانی در کنترل وسایل نقلیه به ترتیب به میزان 41% و 30% بیشترین عوامل تصادفات را تشکیل می‌دهند. همچنین تقریباً 47% از تصادفات مربوط به موتورسیکلت، 36% به عابران پیاده و 18% به خودروها مربوط می‌شود.