شرایط تبدیل پلاک منطقه آزاد به پلاک ملی

در بهمن 1402، دبیر شورای عالی مناطق آزاد اعلام کرد که واردات خودروها به مناطق آزاد به دو دسته تقسیم می‌شود: واردات خودروها از منطقه آزاد به سرزمین اصلی و واردات خودروهای نو به منطقه آزاد. این دو دسته تصویب شده‌اند.

او درباره واردات خودروها از مناطق آزاد توضیح داد. خودروهای این مناطق می‌توانند با پرداخت عوارض مربوطه، پلاک ملی دریافت کنند.

بر اساس گفته‌های ارسال‌کننده، مصوبه واردات خودروهای جدید به مناطق آزاد دو هفته قبل تصویب شده است. طبق این مصوبه که توسط هیئت وزیران تصویب شده، خودروهای الکتریکی و هیبریدی تا سقف قیمت 40 هزار دلار را می‌توان به مناطق آزاد وارد کرد. اما برای خودروهای با موتور احتراقی، برای هر خودرویی که از منطقه آزاد به کشور اصلی بازمی‌گردد، اجازه واردات یک خودرو به منطقه آزاد با سقف قیمت 20 هزار دلار اعطا می‌شود.

در دسامبر 2023، علی جدی، معاون رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس، درباره ابلاغ آیین‌نامه واردات خودروهای نو توضیح داد. او بیان کرد که برای واردات خودروها، هماهنگی بین بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دارایی، و وزارت صمت بسیار حیاتی است و دولت تصمیم گرفته است که این هماهنگی بهینه را برقرار کند.

دولت باید برای واردات خودرو عزم جدی داشته باشد. واردات نباید به صورت محدود و قطره‌چکانی انجام شود، بلکه موانع آن باید رفع شود. برای این منظور، تخصیص کافی ارز، کاهش تعرفه‌های وارداتی و سایر اقدامات مؤثر باید انجام شود. با این حال، به نظر می‌رسد که دولت اراده‌ای قاطع برای افزایش واردات خودرو ندارد، زیرا چندین سال از تصویب قانون واردات خودرو گذشته و هنوز تغییر قابل توجهی در سرعت واردات صورت نگرفته است.

وی اقدام پلاک‌گذاری ملی خودروهای مناطق آزاد را مثبت ارزیابی کرد و اعلام کرد که این اقدام باعث ورود حدود 50 تا 60 هزار دستگاه خودرو از این مناطق به سرزمین اصلی می‌شود، که منجر به توازن بین عرضه و تقاضا خواهد شد.

آقای جدی درباره آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده اظهار کرد که تاخیر در تصویب این موضوع به دلیل تخصیص ارز موردنیاز است. او بیان کرد که لایحه دولت برای واردات خودروهای کارکرده تصویب شده است و حالا باید دولت بستر مناسب برای اجرای این قانون فراهم کند. آقای جدی افزود که انتظار دارد که آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده به زودی نهایی شده و شرایط لازم برای اجرای آن ایجاد شود.

در دسامبر 2023، سیدجواد حسینی کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، در مورد شروع فرآیند پلاک‌گذاری ملی خودروهای مناطق آزاد، اظهاراتی داشت. او بیان کرد که اجرای قانون پلاک‌گذاری خودروهای مناطق آزاد می‌تواند به تناسب بین تولید و فروش خودرو در کشور کمک کند، زیرا در حال حاضر این دو متناسب نیستند.

به عبارتی جدید و بازنویسی شده اینگونه می‌شود:

نماینده انتخابی از مردم شهر سنقر در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: این خودروها به استانداردهای ارزشمندی تطابق دارند و اجرای این برنامه می‌تواند به بهبود وضعیت محیط زیست کمک کند، همچنین پلاک گذاری این خودروها می‌تواند منجر به کاهش مصرف سوخت گردد.

با اشاره به اینکه پلاک گذاری ملی خودروهای مناطق آزاد قیمت خودروها را تنظیم خواهد کرد، وی تأکید کرد که اجرای قوانین مربوط به این موضوع از جمله آنچه که باید انجام شود است، اگرچه باید در نظر داشت که هدف اصلی این اقدام، کنترل واردات خودروهای جدید و کارکرده با عمر کمتر از 5 سال است.

نماینده مردم در مجلس یازدهم، با اظهارات خود، بیان کرد که پلاک‌گذاری خودروهای مناطق آزاد بهبودی مهمی در کاهش مشکل کمبود خودروها در بازار به‌همراه دارد و برای تنظیم بازار و رونق تولید، واردات خودروهای نو و کارکرده باید با دقت بیشتری مدنظر قرار بگیرد.

در دی 1402، آیین نامه اجرایی بند ث تبصره 7 ماده واحده قانون بودجه سال 1402 کل کشور تصویب شد. طبق این آیین‌نامه، واردات و شماره‌گذاری ملی برای خودروهایی که قبلاً مجوز تردد در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی را داشته‌اند، مجاز است.

دولت در سال 1401، طرحی را برای پلاک‌گذاری خودروهای منطقه آزاد ارائه کرد با هدف ورود خودروهای خارجی از مناطق آزاد به بازار خودرو کشور. اما این طرح، به دلیل اعتراض هیات تطبیق مصوبات مجلس، به اجرا در آمدنی نبود و شماره‌گذاری خودروهای مناطق آزاد از دستور کار دولت خارج شد.

بنا به بند ث قانون بودجه، وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است با رعایت مقررات و قوانین مربوط به واردات خودرو، مجوز ثبت پلاک ملی برای خودروهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی صادر کند. آیین‌نامه اجرایی این بند توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت به همراه وزارت امور اقتصادی و دارایی طی یک ماه تدوین و پس از تصویب هیأت وزیران اعمال خواهد شد. متن ابلاغیه به شرح زیر است:

در جلسه ۱۴۰۲/۹/۱۹ هیئت وزیران، با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت، بر اساس بند (ث) تبصره (۷) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۲، آیین‌نامه اجرایی مربوط به آن ماده را تصویب کرد.

لطفا متن ارسالی شما را مجددا تصحیح کنید تا بتوانم آن را بهترین شکل ممکن بازنویسی کنم.

ماده ۱- خودروهایی که تا قبل از ابلاغ این آیین‌نامه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی مجاز به تردد بودند، باید کلیه هزینه‌ها و تعهدات مربوط به آن‌ها را پرداخت کنند و همچنین باید معاینه فنی خودرو را از طریق سامانه سیمفا انجام داده و با رعایت قوانین مربوطه، اجازه برای پلاک‌گذاری ملی و ورود به سرزمین اصلی را داشته باشند.

خودروهای مستثنی شده از تأثیر بند (۱) تفاهم‌نامه مشترک شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی و گمرک جمهوری اسلامی ایران با شماره ۱۴۰۰۲/۱۰/۱۴۳۰ مورد این ماده قرار نمی‌گیرند.

با توجه به تبصره (6) ماده یک قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین‌آلات راه‌سازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آن‌ها موضوع ماده ۱۲ قانون الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو، ارزش خودرو و حقوق ورودی تعیین می‌شود.

ماده ۳- برای پلاک‌گذاری ملی و واردات خودرو به کشور، اشخاص حقیقی یا حقوقی باید ابتدا تأییدیه آلایندگی ایمنی و خدمات پس از فروش از سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و ملی استاندارد ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت را دریافت کنند. همچنین، ثبت سفارش یا ثبت آماری نیز باید به روال معمول انجام شود.