قطار تراموا در تهران

بهمن 1402: مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در مورد ورود اتوبوس‌های جدید به ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت توضیح داد. او اعلام کرد که برخی از کارخانه‌های تولید اتوبوس اقدام به تولید و تحویل اتوبوس‌های جدید نموده‌اند. این اقدام نیازمند زمان و پیگیری دقیق است، زیرا برخی از کارخانه‌ها در گذشته تعطیل شده بودند. از سوی دیگر، یکی از کارخانه‌ها تعهد داده است که هر ماه 50 دستگاه اتوبوس جدید تولید و تحویل خواهد داد، اما به نظر می‌رسد که این میزان تولید برای تأمین نیازها کافی نباشد.

این شاید تا پایان سال جاری به تعداد قابل توجهی اتوبوس در شهر تهران برسیم؛ اما هم تولیدکنندگان داخلی و هم شهرداری اقدامات خود را برای افزایش تعداد اتوبوس‌ها در شهر به روش‌های مختلف در دست انجام داده‌اند.

آقای چمران درباره اجرای طرح تراموا در شهر تهران اظهار کرد که احداث تراموا به صورت ال آر تی ممکن است و این امر به صورت ریلی اجرا نخواهد شد. برنامه‌ریزی شده است که در صورت لزوم، تراموا به صورت چرخ‌های لاستیکی و بدون ریل در تهران اجرا شود، بر اساس ارزیابی هزینه و مزایای آن. با این حال، تصمیم نهایی باید با در نظر گرفتن تمام این عوامل مورد بررسی قرار گیرد و انتقال تراموا به صورت ریلی در تهران منتفی نمی‌شود.

در دسامبر 2023، محسن هرمزی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، اعلام کرد که طراحی روسازی "تراموا" در تهران به پایان رسیده است. او افزود که طرح جامع این پروژه برای بررسی و تصویب به وزارت کشور و شورای عالی ترافیک کشور ارائه شده است و امیدوارند که طرح جامع تأیید شود. هرمزی اظهار کرد که امضای یک تفاهم‌نامه با وزارت دفاع می‌تواند اجرای این پروژه را تسریع بخشد.

اگر موفق به اخذ تأییدیه وزارت کشور برای طرح جامع حمل و نقل شویم، با توجه به پیشرفت مطالعات فاز یک، آماده‌ایم تا تا پایان ماه آینده به اجرای پروژه «تراموا» شروع کنیم. برای این منظور، سه کریدور برای «تراموا» در نظر گرفته شده است و ما برنامه‌ریزی می‌کنیم تا این مسیر در جریان تهرانپارس_آزادی راه‌اندازی کنیم. برای شروع احداث «تراموا»، نیاز به تصویب شورای عالی ترافیک کشور داریم که این موضوع نیز تحت پوشش طرح جامع حمل و نقل قرار دارد.

در آبان ماه سال 1402، سرهنگ سید ابوالفضل موسوی‌پور، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، نظرات پلیس درباره ترافیک شهری را مورد بررسی قرار داد. او به اشتراک گذاشت که آمارها نشان می دهد تعداد خودروها در تهران رو به افزایش است و بسیاری از این خودروها تک سرنشین در طول روز و به خصوص در ساعات پیک ترافیک هستند. به عبارت دیگر، چگونگی استفاده ناکارآمد از خودروها ترافیک شهری را تشدید می‌کند. او تأکید دارد که یکی از راهکارهای کاهش ترافیک در شهر، افزایش استفاده از حمل و نقل عمومی است و این موضوع باید توسط پلیس حمایت شود.

ایده اجرای خطوط تراموا در تهران بحث جدیدی است که مطرح شده است. این طرح ارائه شده ظاهراً نقاط ضعف حمل و نقل عمومی در شهر را بیشتر بهبود می‌بخشد. اجرای خطوط تراموا منظم‌ترین جایگزین برای وسایل نقلیه فعلی است و به مسافران این امکان را می‌دهد که زمان سفر خود را بهتر مدیریت کنند. خط تراموا از طرف شرقی شهر آغاز شده و به سمت غرب تهران ادامه می‌یابد تا به خط متروی کرج برسد، که این اتصال می‌تواند مزیت بزرگی باشد. البته دادن امکانات برای گسترش خطوط تراموا نیز حائز اهمیت است، به عنوان مثال، ایجاد خطوط تراموا اضافی که مسافران را به سمت مناطق مختلفی همچون کرج، اسلامشهر و فرودگاه هدایت کند. اصلی‌ترین مزایای اجرای خطوط تراموا شامل کاهش ترافیک و کمتر شدن آلودگی محیطی است. از آنجایی که تراموا از انرژی الکتریکی استفاده می‌کند، اثرات زیست‌محیطی آن نیز قابل توجه است.

با توجه به توان اجرایی، زمان تأسیس تراموا در تهران مشخص خواهد شد. امیدوارم این پروژه در اسرع وقت به اجرا درآید.

در آبان ماه 1402، جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر، اعلام کرد که در چارچوب برنامه چهارم شورا، تلاش شده است تا با تمرکز بر رویکردهای انسان‌محور و توسعه پایدار، به حل مهم‌ترین نیازهای اهالی شهر بپردازیم. این برنامه ابتدایی ما، با تأمین منابع مالی از حدود 27 هزار و 600 میلیارد تومان برای حمل و نقل و زیرساخت‌های آن شروع شده است و در آینده، جزئیات بیشتری ارائه خواهد شد.

بدون هیچ حساسیتی، باور دارم که باید یک روند جدید حمل و نقل راه‌اندازی کنیم، اما برای این کار نیاز به مطالعات دقیق داریم. طرح جامع ترافیک شامل برنامه‌های متعددی است، اما هنوز تصویب نشده و تاکنون نتایج روشنی از این برنامه به دست نیاورده‌ایم. تراموا نیز مخالفان خود را دارد؛ زیرا برخی آن را گران و کارآیی پایین می‌دانند. قضاوت نهایی را تا پایان مطالعات به تعویق می‌اندازیم. این نوع حمل و نقل با ویژگی‌های لوکس و هزینه‌ی بالا همراه است و رقبا اصلی آن مثل خودروی شخصی است.

در تاریخ 19 شهریور 1402، امیر دریادار رستگاری، رئیس شرکت صنایع الکترونیک وزارت دفاع، در حاشیه آئین امضای تفاهمنامه همکاری بین شهرداری تهران و وزارت دفاع برای تأمین مالی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری خطوط تراموای تهران اعلام کرد. این همکاری برای اجرای خط یک تراموای تهران از میدان آزادی تا سه‌راه تهرانپارس با همکاری سازمان صنایع الکترونیک ایران و شهرداری تهران انجام خواهد شد.

خط تراموا تهران با طول حدود ۳۴ کیلومتر و ۲۸ ایستگاه قطار، ظرفیت انتقال حدود ۵۵ تا ۵۶ میلیون مسافر در سال را داراست. این خط با استفاده از قطارهای الکتریکی، به منظور کاهش آلاینده‌های محیطی و بهبود وضعیت ترافیکی در تهران، اجرا شده است. با ایجاد این خط، علاوه بر افزایش راحتی حمل و نقل عمومی، تردد خودروها در خیابان‌های اصلی شهر نیز کاهش خواهد یافت. علاوه بر این، عمر مفید قطارهای الکتریکی تراموا بیشتر از اتوبوس‌های عمومی بوده و این پروژه با سرمایه‌گذاری حدود ۲۰ میلیون یورو و زمان اجرای دو ساله، بهبود چشمگیری در سیستم حمل و نقل عمومی تهران ایجاد می‌کند.

وی افزود که شرکت صنایع الکترونیک ایران، علاوه بر توافق امروز میان وزیر دفاع و شهردار تهران، قصد دارد با نصب دوربین‌های هوشمند، به تسهیل در ترافیک و حمل و نقل در تهران کمک کند. در این پروژه حدود 4 هزار دوربین هوشمند ترافیکی در سطح تهران نصب خواهد شد، که در فاز اول آن حدود 2 هزار دوربین نصب خواهد شد. این دوربین‌ها با استفاده از هوش مصنوعی، قادر به مدیریت چراغ‌های سبز و قرمز بر اساس حجم ترافیک خواهند بود، به منظور بهبود روند حرکت ترافیک در تهران. انتظار می رود که این پروژه طی دو سال به اتمام برسد.