خرید خودرو
سن فرسودگی وسایل نقلیه اعلام شد
در فروردین ماه سال 1403، آیین‌نامه اجرایی ماده 10 قانون تنظیم صنعت خودرو کشور، پس از تصویب در جلسه هیأت وزیران در تاریخ 28 اسفند ماه سال 1402، به ابلاغ رسید.
متن ارسالی شما خالی است. لطفا پاراگرافی را ارسال کنید تا آن را بهبود ببخشم و بازنویسی کنم.
با توجه به اصلاحیه جدید این آیین‌نامه، سن فرسودگی انواع وسایل نقلیه در جدول زیر ذکر شده است:
براساس ماده 4 آیین‌نامه نوسازی خودروهای فرسوده، اولویت نوسازی ناوگان و محدودیت تردد وسایل نقلیه فرسوده، ویژه افرادی است که در سامانه نوسازی ثبت‌نام کرده‌اند و برای اسقاط وسیله نقلیه اقدام کرده‌اند.
خودروهای فرسوده چگونه مشخص می‌شوند؟
در ماه مرداد سال 1402، شادی مالکی، مدیر عامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، درباره تعریف خودروهای فرسوده طبق قانون توضیح داد. او به ماده ۸ قانون هوای پاک ارجاع داد و گفت که در سال ۱۳۹۷ یک آیین‌نامه مبنی بر تعیین سن فرسودگی خودروها توسط هیاتی از سازمان‌های معتبر پیشنهاد شد و توسط هیات وزیران تصویب شد. این آیین‌نامه در سال ۱۳۹۹ بر اساس شکایتی که به دیوان عدالت اداری مطرح شده بود، باطل اعلام شد. اعلام شد که استفاده از سن به عنوان معیار تعیین فرسودگی خودروها، به دلیل وجود راه‌های دیگر برای احراز شرایط قانونی به جز سن، به منزله تخریب و ضایعه حقوق مالکین خودروها است. بنابراین، یک آیین‌نامه جدید با در نظر گرفتن سن مرز فرسودگی و معاینه فنی در ماه خرداد سال 1400 تصویب شد.
در مصوبه جدید، خودروها پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی موظف به انجام معاینه فنی بیشتری هستند. اگر دو دوره معاینه فنی متوالی ناموفق باشد، خودرو به عنوان فرسوده تلقی می‌شود. سن مرز فرسودگی برای خودروهای شخصی به 15 سال تعیین شده و در صورتی که خودرو 15 تا 20 سال داشته باشد، باید دو بار در سال و اگر بیش از 20 سال داشته باشد، سه بار در سال معاینه فنی انجام دهد. در این آیین‌نامه تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی مشخص شده است و وظایف وزارت کشور و نیروی انتظامی در این زمینه تبیین شده است. پلیس راهنمایی و رانندگی هر روز تردد خودروهای فرسوده را که ورود یا تردد آنها در محدوده‌ها یا مناطق ممنوع اعلام شده است، جریمه می‌کند.
درباره این موضوع که آیا آیین‌نامه مصوب 1400 هیأت وزیران توسط دستگاه‌های مربوط به اجرای آن اعمال شده است و آیا تعداد معاینات فنی وسایل نقلیه بیش از سن مرز فرسودگی افزایش یافته است، خانم مالکی توضیح داد که در حال حاضر هیچ روش واضحی برای معاینه و تشخیص وضعیت فنی خودروهای فرسوده توسط دستگاه‌های معین در این زمینه وجود ندارد. برای افزایش تعداد معاینات فنی و اصلاح و کاهش مدت اعتبار معاینه فنی وسایل نقلیه بیش از سن مرز فرسودگی، نیاز به اقداماتی در سامانه ملی معاینه فنی (سیمفا) است و تاکنون چنین اقدامی انجام نشده است. همچنین، استفاده از عبارت "سن فرسودگی" در قوانین مرتبط، اختلافاتی را ایجاد کرده است.
بر اساس دیدگاه کارشناسی و فنی، قطعات خسته‌شده و اصطلاحاً فرسوده خودروها می‌توانند در هر زمانی ناامن باشند و باعث مشکلات جدی شوند. حتی اگر یک خودرو 20 ساله در معاینات فنی قبول شود، قطعه‌های آن ممکن است در وضعیت نامطلوبی باشند و این موضوع در معاینات فنی قابل تشخیص نیست. بنابراین، پایش و معاینه دوره‌ای خودروهای قدیمی‌تر می‌تواند به عنوان یک روش منطقی برای حفظ ایمنی و عملکرد بهتر این خودروها محسوب شود. در برخی کشورها، افزایش هزینه نگهداری، کاهش فراوانی معاینات فنی، افزایش قیمت بیمه شخص ثالث و سایر موارد مشابه، خودروهای قدیمی را برای استفاده‌ی مقرون به صرفه تر نمی‌سازد. سن، سابقه استفاده، برند خودرو و نتیجه معاینات فنی می‌توانند به عنوان معیارهای تشخیص وضعیت خودرو در نظر گرفته شوند. بنابراین، برای مدیریت مناسب خودروهای قدیمی و پیشگیری از مشکلات احتمالی، لازم است که طرح‌های حمایتی و مقررات مناسب برای خروج خودروهای فرسوده از ترافیک وجود داشته باشد.
نمی‌توان از تردد خودروهای فرسوده جلوگیری کرد
در تاریخ 1401 مهر، سردار محمدباقر سلیمی، رئیس پلیس ترافیک شهری فراجا، اعلام کرد که از کل تعداد ۲۵ میلیون دستگاه خودروی شماره‌گذاری شده، حدود 11 میلیون و 500 هزار خودرو به وضعیت فرسودگی رسیده‌اند که حدود 40 درصد از کل خودروها را تشکیل می‌دهند.
بر اساس اظهارات وی، از سال ۸۸ تا زمانی که واردات خودرو وجود داشت، حدود دو میلیون و 400 هزار وسیله نقلیه فرسوده از ترافیک شهری خارج شدند؛ اما در سال 1400، تعداد کل خودروهایی که اسقاط شدند، به 24 هزار دستگاه می‌رسید. پس از محدودیت واردات خودرو، موضوع اسقاط خودروهای فرسوده به طور مشخصی در ذهن مردم فراموش شده است و با این حال، قدرت مدیریت تردد این نوع خودروها نیز به چالش کشیده شده است.
آقای سلیمی به وجود بیش از ۱۲ میلیون موتورسیکلت اشاره کرد و اظهار کرد که بیش از ۹۰ درصد از آنها در وضعیت فرسوده قرار دارند. با وجود قانون هوای پاک که اعمال شده است و تعهد دولت برای جایگزینی 10 درصد از موتورسیکلت‌های فرسوده سالانه و اختصاص وام‌هایی با سود 4 درصد برای این منظور، این کار انجام نشده است. طبق این قانون، شهرداری موظف به الکتریکی کردن 10 درصد از موتورسیکلت‌های شهر تهران سالانه است. در حال حاضر، تعداد سه میلیون و 200 هزار موتورسیکلت در تهران وجود دارد.
در حال حاضر، تخمین زده شده است که در کشور ما حدود 20 میلیون خودرو و موتورسیکلت فرسوده وجود دارند که بعضاً توسط افراد ضعیف جامعه استفاده می‌شوند. این وضعیت باعث می‌شود که پلیس با مشکلاتی مانند تردد زیاد موتورسیکلت‌ها و خودروهای قدیمی مواجه شود.
آقای سلیمی مدعی است که بیش از 90 درصد ناوگان حمل و نقل عمومی فرسوده است و نیاز به جایگزینی آن وجود دارد. او با اشاره به قانون هوای پاک، اظهار داشته که اجرای این قانون می‌تواند منجر به کنترل و کاهش آلودگی هوا شود.
فرسودگی خودروها و افزایش تصادفات
در بهمن ۱۴۰۰، سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا، اعلام کرد که ۳۲ درصد از کل وسایل نقلیه موجود در کشور نیاز به تعویض دارند. این درصد در مورد ناوگان عمومی به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد.
وی در ادامه اظهار کرد که روند اسقاط وسایل نقلیه بسیار نگران‌انگیز است؛ امروز به جای از دست دادن منابع ارزشمند مانند موتور و خودرو، بیشتر آنها به صورت باطل شده و زائد می‌شوند. همچنین او تأکید کرد که فرسودگی یکی از دلایل اصلی افزایش تعداد تصادفات و جان‌باختگان است. به گفته سردار هادیانفر، آمارها در سال جاری نشان می‌دهد که تعداد اسقاط و نابودی وسایل نقلیه در مقایسه با سال‌های گذشته 5.3 درصد افزایش یافته؛ به طور کلی سه میلیون و 184 هزار نقل و انتقال و 19 هزار اسقاط رخ داده است.
سرهنگ سیاوش محبی، معاون عملیات پلیس راه کشور، اعلام کرد که 32 درصد از ناوگان باری کشور فرسوده هستند و متوسط سن آنها بیش از 25 سال است. وی تاکید کرد که پلیس قصد دارد از ورود کامیون‌های بدون معاینه فنی به جاده‌ها جلوگیری کند.
قانون هوای پاک چیست؟
پس از ابطال ماده ۸ قانون حمایت از هوای پاک توسط دیوان عدالت اداری در سال ۱۳۹۹، یک معیار رسمی برای تعیین سن فرسودگی خودروها وجود نداشت. تا اینکه هیئت وزیران به پیشنهاد سازمان محیط زیست، آیین‌نامه جدیدی برای تعیین سن فرسودگی انواع وسایل نقلیه در خردادماه ۱۴۰۰ تصویب کرد.
براساس یک قانون جدید، اصطلاح "سن فرسودگی" به جای "شاخص سن مرز فرسودگی" تغییر کرده است. طبق این قانون جدید، خودروها موظف هستند که هر سال وقتی به سن مرز فرسودگی می‌رسند، به تعداد مشخصی اقدامات قانونی را انجام دهند.
بنابراین، افرادی که موفق به گذراندن معاینه فنی شده‌اند، بتوانند حتی پس از سن فرسودگی، به راحتی تردد کنند. اما اگر یک خودرو دو بار متوالی در آزمون معاینه فنی شکست خورده باشد، به عنوان یک خودرو فرسوده در نظر گرفته می‌شود.
اخبار طرح نوسازی خودرو فرسوده
در متن زیر میتوانید جدیدترین خبرها و وضعیت آخرین مدل‌های خودروهای فرسوده در ایران را بررسی کنید.
اخبار جدید تاکسیرانی
در مقاله زیر آخرین اخبار از تاکسیرانان، وضعیت جدید نوسازی تاکسی‌های فرسوده، مبلغ وام برای نوسازی تاکسی‌ها و شرایط جدید برای تعویض تاکسی‌های قدیمی را پیدا خواهید کرد.
