مردودی در معاینه فنی و هزینه معاینه فنی مجدد 1402

در آبان ماه سال 1402، شادی مالکی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای شهر تهران، اعلام کرد که از میان 992 هزار خودرویی که از ابتدای سال تا مهرماه به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده‌اند، 767 هزار دستگاه مربوط به مراجعات اول بوده‌اند. در معاینات انجام شده، نقاط ضعف مربوط به آلایندگی، همراستایی، کمک فنر، تست ترمز و وضعیت ظاهری در میان 93 هزار، 55 هزار، 27 هزار، 72 هزار و 111 هزار خودرو شناسایی شده و پس از رفع ایرادات، راکبین می‌توانند معاینه فنی خودروهایشان را انجام دهند.

وی افزود که در مجموع 29 درصد از خودروها به علت نقص فنی موفق به اخذ معاینه فنی در مراجعه اول نشدند و حتی تعدادی از این خودروها دارای چند نقص بودند. از ابتدای امسال تا پایان مهر، حدود 730 هزار گواهی معاینه فنی صادر شده که از این تعداد، حدود 120 هزار گواهی مربوط به معاینه فنی برتر است. در مجموع، حدود 16 درصد از خودروهای مراجعه کننده به مراکز معاینه فنی شهر تهران دارای معاینه فنی برتر هستند.

مهر 1402: سرهنگ سید ابوالفضل موسوی‌پور، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، اعلام کرد که از حدود دو هفته پیش عملیاتی جدید در حوزه پلاک‌های «اعزام به تعمیرگاه» راه‌اندازی شده است. طرح جدید مبتنی بر بهره‌گیری از سامانه سیمفا و تکنولوژی دستیابی ماموران به اطلاعات مربوطه است. این اقدام به‌منظور بهره‌برداری بهینه از ظرفیت و منابع پلیس راهور و تسهیل در انجام وظایف ایشان انجام شده است.

وی توضیح داد که این طرح برای اولین بار در کشور، به صورت آزمایشی در تهران اجرا می‌شود. افسران دسترسی به سامانه سیمفا دارند و از طریق دستگاه‌های سپهر پلیس راهور، وارد این سامانه می‌شوند. در طرح جدید، اگر پلیس راهور خودرویی را مشاهده کند که بدون معاینه فنی واجد شرایط حرکت است، به جای اعزام آن به تعمیرگاه، معاینه فنی آن خودرو از طریق سامانه ابطال می‌شود. راننده باید خودرو را برای رفع نقص معاینه کند، در غیر این صورت نمی‌تواند با آن تردد کند و به دلیل عدم معاینه فنی جریمه خواهد شد. این طرح از پلیس راهور تهران شروع شده و امیدواریم که به دیگر شهرها گسترش یابد.

پارامتر‌هایی مانند آلاینده‌ها و دود‌های خودرو، شکستگی در شیشه جلوی خودرو، عدم حاویت عاج در لاستیک و سایر اقلام مشابه از مواردی هستند که ممکن است باعث ابطال معاینه فنی خودرو در محل شوند.

در سال 1402، شادی مالکی، مدیرعامل شرکت ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، اعلام کرد که از 300 هزار خودرویی که در سال گذشته در مراکز معاینه پذیرش شدند، یک سوم از آن‌ها دارای نقص بودند که به آلودگی هوا منجر می‌شد. در حال حاضر، از حدود 900 هزار خودرویی که امسال در مراکز معاینه پذیرش شده‌اند، 70 درصد آن‌ها در مراجعه اول گواهی معاینه فنی را دریافت کرده‌اند. تقریبا 10 درصد از این خودروها دارای نقص در سیستم ترمز هستند، که تقریبا 350 هزار خودرو را شامل می‌شود. این اطلاعات نشان می‌دهد که با برطرف کردن نقص‌ها، تعداد تصادفات خودروها به شدت کاهش خواهد یافت.

نقش معاینه فنی در حفظ سلامت شهروندان بسیار مهم است. به غیر از این، عواملی مانند آموزش و ارتقاء فرهنگ رانندگی، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، کاهش ترافیک‌های غیرضروری و استفاده از سوخت با کیفیت نیز در کاهش آلاینده‌ها و تاثیر مثبت بر سلامت شهروندان دخیل هستند.

به گفته خانم مالکی، تقریباً نیمی از خودروهای موجود در کشور برای معاینه فنی مراجعه نمی‌کنند. این موضوع نشان دهنده عدم اهمیت برخی افراد نسبت به ایمنی و استانداردهای فنی خودروهاست. همچنین، موضوع معافیت‌های زمانی برای برخی خودروها و آمار خرابی‌های نسبتاً برابر آنها با خودروهای معاینه شده، نشان از نیاز به اصلاح و بهبود سیستم معاینه فنی است. همچنین، ضرورت کنترل آلاینده‌های خودروها و اهمیت بررسی تردد خودروهای پر پیمایش در شهرها نیازمند توجه ویژه است. در نهایت، افزایش معاینه رفتار موتورسیکلت‌ها و تعقیب برنامه‌های بهبودیابی جهت افزایش ایمنی جاده‌ها و کاهش حوادث، ضروری به نظر می‌رسد.

در تیر ماه سال 1402، شادی مالکی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، اعلام کرد که در سال گذشته، تعداد 7982 دستگاه خودروی سنگین به مراکز معاینه فنی خودروهای تهران مراجعه کرده‌اند و از این تعداد، 33 درصد از آزمون ترمز معاینه شده مردود شدند. همچنین، تنها 373 دستگاه موتورسیکلت در همین دوره به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند و از این تعداد، 60 درصد به دلیل آلودگی و 20 درصد به دلیل مسائل مرتبط با ترمز، مردود شده‌اند. علاوه بر این، برخی از موتورسیکلت‌ها دارای چندین نقص فنی همزمان بوده‌اند.

با بیان آنکه از تعداد 3.5 میلیون موتورسیکلت موجود در شهر، کمتر از 500 دستگاه به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده و بقیه بدون اخذ معاینه فنی و بدون هیچگونه محدودیتی در تردد شهری حضور دارند، به نظر می رسد لازم است کارگزاری برای الزام کردن موتورسیکلت ها به معاینه فنی اقدام نماید. از 320 هزار وانت بار با پلاک تهران، تنها 25 هزار دستگاه در سال گذشته به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده و کمتر از 40 درصد آن‌ها در مراجعه اول موفق به اخذ معاینه فنی شده اند.

به گفته خانم مالکی، یکی از دلایل اصلی شکست خودروهای وانت بار در آزمون‌های آلایندگی بوده و حدود 36 درصد از این خودروها در این آزمون‌ها برنده نشده‌اند. علاوه بر این، 34 درصد از آن‌ها دارای نقص در سیستم ترمز بوده که این موضوع نشان‌دهنده وضعیت ناامن این خودروها است. بررسی نتایج معاینه خودروهای وانت بار در سال 1401 نشان می‌دهد که این خودروها از نظر فنی و ایمنی وضعیت مناسبی ندارند و بیش از 60 درصد از آن‌ها در آزمون‌های فنی مرده و به تعمیر نقص‌ها نیازمند هستند.

در مدت یک سال گذشته، ۱۲ میلیون و ۴۵۹ هزار و ۷۷۷ خودرو به مراکز معاینه فنی کشور مراجعه کردند، که این رقم نشان دهنده یک رشد ۱۱ درصدی نسبت به سال قبل می‌باشد.

بر اساس گزارشات، در سال گذشته، 21 درصد از خودروهایی که به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده بودند، نتوانستند به دلایل مختلف گواهی معاینه فنی دریافت کنند. از این درصد، 52 درصد به دلیل عدم قبولی در آزمون آلاینده و 48 درصد به دلیل مشکلات در تست‌های ایمنی خودرو بودند.

بیشترین تعداد ماشین‌های سبک به مراکز معاینه فنی خودرو در استان‌های تهران، خراسان رضوی و اصفهان مراجعه کرده‌اند. اما کمترین تعداد ماشین‌ها به مراکز معاینه در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر و ایلام رفته‌اند.

به گفته مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های حمل و نقل همگانی کشور، تا پایان سال 1401، در کل کشور 679 مرکز معاینه فنی برای خودروهای سبک فعال است که این تعداد نشان‌دهنده افزایش 16 مرکز و 26 خط معاینه فنی نسبت به سال 1400 است. افزایش تعداد مراکز معاینه فنی معتبر منجر به افزایش تعداد خودروهایی که به این مراکز مراجعه می‌کنند شده، و در نتیجه، تردد خودروهای ایمن و کم‌آلاینده در کشور افزایش یافته است. اجرای کامل قانون هوای پاک و آیین‌نامه‌های مربوطه در زمینه معاینه فنی و صدور گواهی می‌تواند به افزایش بیشتری در تعداد مراجعات به این مراکز منجر شود.

بهتر است مقررات جدید اعمال شده برای خودروهای بدون معاینه فنی، منجر به کاهش آلودگی هوا، بهبود ایمنی خودروها و ترددها، و کاهش تعداد تصادفات شود. اما برای بهره‌مندی از این مزایا، توجه ویژه پلیس راهور به کنترل معاینه فنی خودروها ضروری است.

در اردیبهشت 1402، شادی مالکی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران، اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تا 17 اردیبهشت ماه، تعداد حدود 285 هزار خودرو به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده‌اند که نسبت به سال گذشته، حدود 5 درصد افزایش داشته است.

بر اساس اعلامات، از کلیت 227 هزار خودروی مراجعه‌کننده، 25 هزار خودرو نقص آلایندگی، 13 هزار خودرو نقص همراستا سازی، 7 هزار خودرو نقص کمک فنر، 18 هزار خودرو نقص تست ترمز و 29 هزار خودرو نقص ظاهری داشته‌اند. روشن است که نواقص مربوط به امور ایمنی و فنی، بیشترین علت اختلال در مراجعات بوده‌اند.

از اواخر امسال، تا کنون باعث شده‌ایم که 217 هزار گواهی معاینه فنی صادر شود. از این تعداد، 42 هزار مورد به گواهی معاینه فنی برتر تعلق دارد.

به عبارتی دیگر، از بین سه و نیم میلیون خودروی مشمول معاینه فنی، 11 درصد از آن‌ها در تست آلایندگی مردود شدند. این بدان معناست که مراکز معاینه توانستند 385 هزار دستگاه خودرو با وضعیت آلایندگی نامطلوب را شناسایی کنند. در ضمن، درصد مردودی‌ها در تست ترمز نیز حدود 8 درصد است.

در فروردین 1402، آقای عبدالله متولی، مدیر امور اجرایی معاینه فنی خودروهای کشور، اعلام کرد که در بازه زمانی 25 اسفندماه 1401 تا 5 فروردین‌ماه 1402، بیش از 415 هزار خودرو به مراکز معاینه فنی سراسر کشور مراجعه کرده‌اند. از این تعداد، حدود 77 هزار خودرو معاینه فنی مورد نیاز خود را نگرفته‌اند، بنابراین تقریباً 20 درصد از خودروهای مراجعه کننده، در آزمون‌های فنی مردود شده‌اند. دلایل اصلی مردودی این خودروها عبارتند از "نقص در سیستم ایمنی" و "آلودگی گازهای خروجی".

من بیش از 77 هزار خودرویی را که در معاینه فنی رد شده بودند، بررسی کردم. حدود 66 هزار خودرو صاحبان خود اقدام به رفع ایرادات و نقص‌های فنی نمودند و پس از تعمیرات لازم، مجددا به مراکز فنی مراجعه کردند و گواهی معاینه فنی را دریافت کردند.

با توجه به تصویب جدید هیئت وزیران در اسفند 1401، نرخ جدید معاینه فنی برای سال 1402 اعلام شده است. بر این اساس، هزینه معاینه فنی مجدد در صورت مراجعه مجدد تا 15 روز پس از معاینه اول، طبق جدول زیر خواهد بود:

بر اساس تصویب هیأت وزیران در ماه بهمن سال 1401، نرخ‌های فوق محاسبه شده است.

در دسامبر 2021، پیمان آرامون، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی، اشاره کرد به بررسی مداوم وضعیت فنی خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین در این استان. او اعلام کرد که از 5،837 خودروی مورد بررسی، 39 درصد آن‌ها دارای سن بالای 20 سال بودند.

بر اساس گزارش فردی، در سال جاری بیش از 51 هزار و 500 خودرو سنگین و نیمه‌سنگین در استان آذربایجان غربی مورد معاینه فنی قرار گرفته‌اند. حدود 45 هزار خودرو (حدود 89 درصد کل خودروها) پس از بررسی‌ها مورد قبول قرار گرفته‌اند. انواع آزمایشات انجام شده شامل آزمون آلایندگی، صدا، سرعت، ترمز، نور چراغ، باک غیر استاندارد و آج لاستیک بوده است. دلایل اصلی عدم قبول معاینه فنی این خودروها، تست ترمز، آزمون ظاهری و آلودگی بوده است.

آقای آرامون اعلام کرد که در حال حاضر هفت مرکز معاینه فنی در سراسر استان برای انجام معاینه خودروهای سنگین و نیمه‌سنگین فعال هستند. این مراکز شامل دو واحد در شهرستان ارومیه و پنج مرکز دیگر در شهرهای سلماس، مهاباد، خوی، میاندوآب و بوکان می‌باشند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین تعداد وسایل نقلیه سنگین و نیمه‌سنگین برای معاینه فنی، به ترتیب در شهرستان‌های خوی، ارومیه و مهاباد ارسال شده اند.

در بهمن ماه 1400، عبدالله متولی، مدیریت امور اجرایی معاینه فنی خودروهای کشور را بررسی کرد. او اظهار داشت که کاتالیست‌ها تا 90 درصد از گازهای سمی را تصفیه می‌کنند و بهبود عملکرد خودروها را تا 80 هزار کیلومتر حفظ می‌کنند. اما پس از این مسافت، آلودگی خودروها تا 5 درصد افزایش می‌یابد. او افزود که 52 درصد از خطاهایی که در معاینه فنی اتومبیل‌ها رخ می‌دهد، به آلودگی خودروها برمی‌گردد و 90 درصد از این خطاها پس از تعمیرات اصلاح می‌شوند.

امیدوار است با افزایش تولید کاتالیست با کیفیت در داخل کشور، قیمت آن کاهش یابد و ارگان‌ها بر تعمیرگاه‌های متخلفی که به قصد فریب مراکز معاینه فنی اقدام به نصب و اجاره کاتالیست می‌کنند، نظارت کنند.

او توضیح داد که با استفاده از تجهیزات فنی سیار و دستگاه های آنالیز، گازهای خروجی خودروها در حال حرکت اندازه گیری می‌شود. به همین دلیل، خودروهایی که اقدام به نصب کاتالیست یا قطعات اجاره‌ای کرده‌اند، با پیگیری های قانونی مواجه خواهند شد و پرونده آن‌ها به مراکز قضایی ارسال خواهد شد. لازم به ذکر است که استفاده غیرمجاز از کاتالیست اجاره‌ای قابل شناسایی توسط مراکز معاینه فنی است.

در آبان ۱۴۰۰، پس از اینکه یک خودرو در معاینه فنی رد شد، آقای مقدم، مدیر عامل ستاد معاینه فنی تهران، اظهار کرد که هیچ الزامی برای مراجعه به تعمیرگاه‌های اطراف مراکز فنی وجود ندارد. او بیان کرد که تعمیرگاه‌های اطراف مراکز معاینه فنی هیچ ارتباطی با آنها ندارند و همچنین نرخ و نوع تعمیرات در این تعمیرگاه‌ها تحت نظارت ستاد معاینه فنی قرار دارد.

متاسفانه برخی رانندگان به دلیل عدم آگاهی، ممکن است به حرف‌های دغدغه‌آور تعمیرکاران معاون واگذار شده و اقدام به تعمیرات غیرضروری و هزینه‌بر روی خودروی خود کنند. اما واضح است که تعمیرگاه‌های مورد اعتماد با عبور از آزمون‌های فنی پاسیور هستند و صادقانه تعمیرات لازم را اعلام می‌کنند. بنابراین، افراد تاکید دارند که برای تعمیر خودرو، به تعمیرگاه‌های با اعتبار و شناخته شده مراجعه کنند.

در مراکز معاینه فنی، وسایل نقلیه به دو صورت "فنی" و "چشمی" بازرسی می‌شوند. در بازرسی فنی، وسیله نقلیه باید تمامی تست‌های مشخص شده را پشت سر بگذارد، در غیر اینصورت، ممکن است در معاینه فنی رد شود.

1. آلایندگی خروجی اگزوز
2. کاتالیست اگزوز
3. عملکرد نور چراغ‌های جلو
4. هم‌راستایی چرخ‌ها
5. کمک فنرها
6. عملکرد ترمز
7. بررسی جلوبندی
8. تنظیم موتور
9. مصرف سوخت

آزمون چشمی در معاینه فنی چیست؟

در اضافه به آزمون فنی، تکنسین‌های حاضر در مراکز معاینه فنی، ویژگی‌های ظاهری خودروها را نیز بررسی می‌کنند. این بررسی که به عنوان "کنترل عیوب ظاهری" یا "بازرسی چشمی" شناخته می‌شود، شامل موارد زیر می‌شود:

1. شیشه‌ها را تمیز کنید. 2. آینه‌ها را تمیز کنید. 3. بدنه خودرو را بررسی کنید و هر گونه دفرمیتی یا پوسیدگی را تشخیص دهید. 4. وسایل اضافی بر روی بدنه خودرو را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که همه چیز در جای خود است. 5. لاستیک‌ها را بررسی کرده و وضعیت آن‌ها را بررسی کنید. 6. چراغ‌های جلو و عقب خودرو را بررسی کرده و اطمینان حاصل کنید که همه چیز به درستی کار می‌کند. 7. صدای اگزوز را بررسی کنید و از وجود هر گونه دودی خروجی اگزوز خبر دار شوید.

آزمون صوتی در معاینه فنی چیست؟

دستورالعمل اجرای "تست صوتی وسایل نقلیه" به منظور کاهش آلودگی صوتی در تهران و ارتقای استانداردهای معاینه فنی، با همکاری دانشگاه تهران و شهرداری تهران تدوین شده و پس از تصویب شورای شهر تهران، از آبان ماه سال 1399، انجام آزمون شدت صدای وسایل نقلیه در تمامی مراکز معاینه فنی تهران امکان‌پذیر شده است.

خبر جناب آقای مقدم، رئیس ستاد معاینه فنی تهران، این مطلب را تایید کرد که تست شدت صدا برای تمامی خودروها الزامی نیست. این تست تنها برای خودروهایی انجام می‌شود که صدای نامتعارفی از سیستم موتور، بوق یا سیستم اگزوز آنها شنیده می‌شود و اگر چنین حالتی برطرف نشد، آن خودرو مورد آزمون صوتی قرار می‌گیرد.

بنابراین، خودروهایی که موتور آنها تغییر یافته یا سیستم اگزوز آنها تقویت یا آسیب دیده است، در آزمون معاینه فنی با مشکل مواجه خواهند شد. بنابراین، بهتر است قبل از مراجعه به مراکز معاینه فنی، از سالم بودن سیستم اگزوز خودرو خود اطمینان حاصل کنید.

با توجه به آمار آنلاین اخیر، دلایل اصلی مردودی معاینه فنی خودرو عبارتند از:

• نقص در آزمون آلایندگی
• نقص در ظاهر خودرو
• نقص در آزمون ترمز
• نقص در آزمون همراستایی چرخ
• نقص در آزمون کمک فنر

در صورت مردودی در معاینه فنی خودرو، شما 15 روز فرصت دارید تا ایراد موردنظر را رفع کنید. پس از انجام اصلاحات، باید به همان مرکز معاینه مراجعه کرده و مجدداً خودرو خود را معاینه کنید.

آخرین اخبار مربوط به معاینه فنی خودرو، هزینه، قوانین، جریمه، استعلام، عواقب نداشتن معاینه فنی و آدرس مراکز فنی را در مقالات زیر بخوانید.