تولید 14 میلیون لاستیک در هشت ماهه اول سال 1402
جمال میرزایی، رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، در مورد دونرخی بودن قیمت لاستیک در آذر ۱۴۰۲ صحبت کرد. او گفت این افزایش نرخ به دلیل تغییرات نرخ ارز ترجیحی بوده است. از آنجا که این اقدام به طور موثری به حل مشکل ارز کمک کرده است، در هشت ماه ابتدای سال ۱۴ تعداد ۱۴ میلیون حلقه لاستیک تولید شده است. دو هفته پیش، ما قول دادیم ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک را در بازار عرضه کنیم. بیش از ۳۰۰ هزار حلقه به نمایندگان فروخته شده است، ۱۰۰ هزار حلقه به صورت مستقیم به مشتریان عرضه شده است و تعدادی دیگر به سازمانها و حمل و نقل عمومی تخصیص یافته است. همه اینها به تعداد ۶۰۰ هزار حلقه میرسد و مابقی نیز به زودی عرضه خواهد شد. درباره رینگ ۱۳، مشکل کمبود در بازار وجود ندارد و ما باید به رفع التهابها و تقاضای مفروض بپردازیم. امیدواریم که تاکنون مشکلات بازار رفع شده باشد. تصور اشتباهی است که بعضی افراد فکر میکنند میتوانند لاستیک را امروز خریداری کنند و در آینده به قیمت بالاتری بفروشند.
غلامعلی مهدوی، دبیر هیئت عالی نظارت بر سازمانهای صنفی وزارت صمت، در مورد دو نرخی بودن لاستیک توضیح داد که در بازار به تازگی مشکلاتی به وجود آمده است ولی این مشکلات قابل حل هستند. او توضیح داد که بخشی از این مشکلات به دلیل کمبود تولید است ولی تامین تولید افزایش پیدا کرده است. وقتی تعداد کمی از لاستیک ها در بازار وجود داشته باشند، تقاضای بیشتری بوجود می آید و این باعث افزایش ناچیز قیمت می شود. این سامانه به صورت آزمایشی در بعضی شهر ها اجرا شده و نتایج موفقیت آمیزی داشته است. اکنون در سامانه جامع تجارت امکان ثبت تقاضا توسط واحد های صنفی که کد نقش و مجوز صنفی دارند، فراهم شده است. این انجام شده تا میزان تقاضا کنترل شود و تقاضای کاذب بوجود نیاید. هدف ما ایجاد شفافیت است که از یک سوسامانه های اینترنتی و از سوی دیگر ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت مدیریت خواهد شد.
نیک منش، معاون بازرسی اتاق بازرگانی و اصناف ایران، دربارهٔ تنظیم بازار لاستیک اظهار نظر کرده است. پس از التهابی که در بازار لاستیک رخ داد و بعد از اینکه اتاقهای اصناف کشور بازرسی شدند، گزارشها به ستاد تنظیم بازار ارسال شد و جلساتی با وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد. امیدوار بودیم که عرضهٔ لاستیک به طور کامل در بازار پاسخگو باشد، اما به طور مطلوبی این اتفاق نیفتاد و کمبود در بازار همچنان وجود دارد. تولید لاستیک در سه ماه اول سال به طور کافی نبود و در ماههای اخیر افزایش یافته است. خردهفروشها و همچنین عمدهفروشها از سامانهٔ جامع تجارت و سکوهای اینترنتی استفاده میکنند. این سامانهها میتوانند به تعادل بازار کمک کنند، اما تسریع در فرآیند خرید تایر میتواند تأثیر بیشتری داشته باشد.
کاهش تعرفه واردات لاستیک به 10 درصد
در آبان ماه سال ۱۴۰۲، حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، اعلام کرد که تعرفه واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است. این تغییر در تعرفه واردات لاستیک منجر به تأمین لاستیک مورد نیاز مردم شده است و این محصول از طریق سامانههای فروش وزارت صنعت و شرکتهای تولید کننده به صورت مستقیم با قیمت مصوب در حال توزیع است.
کاربر اظهار داشت که درباره بازار لاستیک بحث میشود و باید توجه داشت که تأمین و توزیع از یکدیگر متفاوت هستند. او افزود که نسبت تولید به مصرف در این صنعت نابرابر است. هر سال 21 میلیون حلقه لاستیک در کشور تولید میشود، در حالی که فقط 3.7 میلیون حلقه وارد میشود. در نتیجه، بازار به دلیل کمبود عرضه ممکن است با مشکل مواجه شود. وی اشاره کرد که وزارت صنعت دارای طرحی است که به تولیدکنندگان در افزایش تولید کمک میکند و در حوزه صادرات نیز پشتیبانی میکند. همچنین، تعرفه واردات لاستیک از 32 درصد به 10 درصد کاهش یافته است و امیدوار است که با افزایش تولید داخلی و واردات، ناترازی موجود در بحث لاستیک رفع شود.
لاستیک به صورت مستقیم از طریق سامانههای فروش موجود در وزارت صنعت و یا سامانههای معرفی شده توسط شرکتهای تولید کننده به مصرف کنندگان عرضه میشود. این محصول، که به عنوان یک کالای سرمایهای محسوب نمیشود و تاریخ انقضا دارد، در هر زمانی به صورت قانونی و با قیمت مصوب قابل تهیه است. اما برای اطمینان از عدم وجود تخلف در این صنعت، سازمانهای نظارتی مانند استانداریها و اصناف به بازرسی و کنترل فعالیتهای انبارها، تولیدکنندگان و سیستمهای پخش میپردازند. در صورتی که برخورد تعزیراتی و انضباطی لازم با تخلفات مشاهده شود، اقدامات قانونی ضروری انجام میشود.
افزایش ظرفیت تولید تایر در کشور
جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی صنعت تایر ایران، در آبان ماه ۱۴۰۲ خبر افزایش ظرفیت تولید صنعت تایر ایران تا دو سال آینده را اعلام کرد. او اظهار کرد که حدود ۲۰۰ هزار تن ظرفیت تولید صنعت تایر کشور افزایش خواهد یافت. هر ساله تقریباً ۳۰۰ هزار تن تایر تولید میشود و حدود ۱۵ هزار نفر به صورت مستقیم در این صنعت فعالیت میکنند. با راهاندازی و بهرهبرداری از مجموعههای جدید در مناطق مختلف کشور، انتظار میرود تعداد افراد به طور قابل توجهی افزایش یابد.
مجموعه صنعتی کرمان با ظرفیت اسمی 44 هزار تن و استخدام 800 نفر فعالیت میکند. بخش اصلی تولیدات این مجموعه شامل تایرهای باری و اتوبوسی است و بخشهای دیگر شامل تایرهای سواری، راهسازی و معدنی فعالیت میکنند. طبق برنامههای انجام شده، تا یک سال آینده 30 هزار تن از ظرفیت تولید این مجموعه به بهرهبرداری خواهد رسید. همچنین یک کارخانه دیگر نیز در کرمان در حال ساخت است که ظرفیت تولید 28 تا 30 هزار تن تایر معدنی دارد و 850 نفر را استخدام میکند. به اضافه اینها، سایت ایران تایر نیز با ظرفیت 25 هزار تن و استخدام 750 نفر نزدیک به بهرهبرداری است. به علاوه، یک سایت دیگر در الیگودرز نیز در حال راهاندازی است که ظرفیت تولید 50 هزار تن و استخدام 950 نفر را دارد. این افزایش ظرفیتهای تولید به بخش اشتغال کشور کمک چشمگیری خواهد نمود.
اعلام شده است که در حال حاضر بخشی از طرح تولید تایر در حال انجام است. به عنوان مثال، در منطقه کویر، تولید تایر به ظرفیت 15 هزار تن و در منطقه سبلان رازی به ظرفیت 22 هزار تن افزایش یافته است. علاوه بر این، ظرفیت تولید همچنان در حال تکمیل است. در منطقه سبلان رازی، یک خط تولید جدید راه اندازی شده است و در حال حاضر در حال رسیدن به ظرفیت خود است. همچنین، در منطقه کویرتایر، ماشین آلات نصب شده اما به دلیل مشکلات ارزی، تولید تا حدودی کاهش یافته است. در صورت تأمین ارز، تولید کاهش یافته را جبران کرده و به افزایش تولید خواهیم پرداخت. در منطقه کردستان، روزانه 120 تن تایر تولید میشود و قصد داریم تا پایان سال به تولید 125 هزار تن برسیم. همچنین، در منطقه کرمان، ظرفیت تولید 6 هزار تن ایجاد شده است و قصد داریم تا پایان سال توانایی تولید را افزایش دهیم.
14 هزار حلقه لاستیک سواری وارد شد
در آبان ماه سال ۱۴۰۲، محمد رضوانیفر، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران، اعلام کرد که سود بازرگانی برای لاستیک سواری با تصویب هیات وزیران به ۶ درصد کاهش یافته است. این تصمیم به همه گمرکات ابلاغ شد تا به تمامی لاستیکها براساس سود بازرگانی جدید ترخیص شوند. از تاریخ ابلاغ این تصمیم، از گمرکات ۱۴ هزار حلقه لاستیک با وزن ۹۰۷ تن براساس سود بازرگانی جدید ترخیص شدند.
سود بازرگانی لاستیک خودرو سواری به میزان 6 درصد تا پایان سال جاری کاهش مییابد. این تصمیم توسط هیات وزیران اتخاذ شده و در تاریخ 29 مهرماه 1402 از سوی معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده است. از این پس، سود بازرگانی واردات لاستیک خودرو سواری به ایران درصدی 6 خواهد بود.
کاهش تعرفه واردات لاستیک خودرو سواری
یک تصویبنامه در مهر ماه 1402 توسط هیئت وزیران به وزارتخانه های صمت و اقتصاد منتقل شد، که میزان سود بازرگانی برای لاستیک های خودرو سواری را کاهش میدهد.
پاراگرافی که کاربر برات میفرسته رو بهترش کن وبازنویسی کن.
میزان تعرفه حقوق ورودی برای این کالاها در گذشته شامل حقوق گمرکی معادل 4 درصد ارزش گمرکی کالا به علاوه سود بازرگانی 28 درصد بود. اما با کاهش سود بازرگانی به 6 درصد، تعرفه ورودی این کالاها نیز با کاهش 22 درصدی همراه خواهد بود.
جدا از اینکه قیمتهای تایرهای وارداتی افزایش یافتهاست، برخی از شرکتها همچنان به تولید تایر داخلی توجه نمیکنند و نیاز کشور را برطرف نمیکنند. بنابراین دولت برای ارتقای تولید داخلی تایرها و کاهش هزینه تایرهای وارداتی، اقدامات حمایتی را انجام داده است.
افزایش قیمت تایر مشکل این صنعت را حل نمیکند
در تاریخ مهر ماه سال ۱۴۰۲، حسین فرهیدزاده، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان حمایت، تأکید کرد که افزایش قیمت لاستیک خودرو تنها نمیتواند مشکلات صنعت لاستیک را حل کند زیرا تولید لاستیک براى تامین نیازها به اندازه کافی انجام نمیشود. در واقع، تولید و توزیع لاستیک خودرو در سال جاری، نسبت به سال گذشته ۱۴ درصد کاهش یافته است و این صنعت با مشکلاتی مواجه است. علاوه بر این، ارز خرید لاستیک خودرو با مشکلاتی روبهرو است و پیدا کردن ارز برای واردات میتواند کمبود تولید لاستیک خودرو در کشور را کمک کند. در عین حال، نیاز به ساماندهی حوزه توزیع از طریق خروج از سیستم قدیمی و ثبت نام توزیعکنندگان لاستیک در سامانه جامع تجارت نیز حائز اهمیت است.
این وزارتخانه اقدام کرده است تا بسته پیشنهادی خود را برای تأمین ارز از طریق تالار دوم سامانه نیما و کاهش میزان واردات (10 درصد) ارائه دهد. هدف از این اقدام این است که در مدت سه ماه قیمت لاستیک خودرو را به یک سطح معقول برساند و بازرسان نیز وظیفه رصد بازار لاستیک خودرو را بر عهده دارند تا از افزایش ناگهانی قیمت آن جلوگیری کنند. هرچند که تأمین لاستیک خودرو از طریق واردات به دلیل عدم تولید کافی در داخل کشور لازم است. در عین حال، یکی از چالشهای بخش توزیع لاستیک خودرو رفتار سنتی فعالان در این حوزه است. بنابراین، ستاد تنظیم بازار کشور تصمیم گرفته است که توزیعکنندگان لاستیک خودرو و روغن موتور را در سامانه جامع تجارت یا سکوهای فروشگاهی ثبت نام کنند.
کاهش 10 درصدی تولید تایر
در شهریور ۱۴۰۲، محسن صفدری مدیرکل صنایع شیمیایی و پلیمری، درباره کاهش تولید و توزیع لاستیک به واحدهای صنفی منتخب صحبت کرد. او اعلام کرد که به دلیل مشکلات مربوط به تامین ارز، تولید لاستیک خودرو در ۵ ماه گذشته به میزان حدود ۱۰ درصد کاهش یافته است. با اقداماتی که وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام داده است، این مشکل تا حدی بهبود یافته است.
یکی از مشکلات دیگر در این صنعت، نظام توزیع سنتی است که باید توسط معاونت خدمات وزارت صنعت مورد بررسی قرار گیرد. در این نظام، تولیدکنندگان محصولات با قیمتهای مصوب سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، محصولات خود را به حلقه بعدی ارسال میکنند. اما در انتهای زنجیره توزیع، قیمت لاستیک به مصرفکننده نسبت به قیمت مصوب بسیار بالاتر است. این موضوع نیاز به بررسی جدی و اصلاحاتی در نظام توزیع و تدابیری است که برای ساماندهی این حوزه باید اندیشیده شود.
علت دو نرخی شدن تایر چیست؟
در ماه شهریور سال ۱۴۰۲، مسئولان و اعضای هیاتهای مرتبط با صنعت لاستیک، از جمله رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت و مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمایت، درباره وضعیت بازار لاستیک بحث و بررسی کردند. طبق گفتوگوی آنها، خلاصهای از وضعیت بازار لاستیک به شرح زیر است:
- آقای میرزایی، رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، گفت در هفته های اخیر وعده هایی برای تخصیص ارز مورد نیاز داده شد. اخیرا به دلیل عدم تخصیص ارز بخشی از ظرفیت های تولید را از دست دادیم.
- آقای صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت، اظهار کرد از ابتدای سال برمبنای ارز 28 هزار و 500 تومان قرار بود تخصیص هایی داده شود. با بانک مرکزی صحبت و اعلام شده که تامین ارز صورت گیرد. خرید ارز کمتر از یک هفته انجام می شود . وارد کنندگان قول هفته آینده را داده اند که براساس اسناد و مستندات امیدواریم این مشکل مرتفع شود و تا انتهای هفته آینده به نتیجه برسد.
- وی همچنین گفت تولید تایر با کاهش 14 درصدی همراه بوده است. 24 میلیون حلقه لاستیک نیاز سالانه است که 21 میلیون حلقه از محل تولیدات داخل و مابقی از محل خارجی تامین می شود. یک درصد کاهش واردات لاستیک سواری به دلیل کاهش نرخ ارز داشته ایم.
- آقای آلطاها، رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن،اعلام کرد زمانی که عرضه و تقاضا متناسب نباشد، افزایش قیمت و دو نرخی شدن بازار ایجاد می شود. همچنین یک سری تقاضای کاذب ایجاد شده که نیاز به لاستیک را بیشتر کرده است.
- میرزایی گفت 8 میلیون حلقه لاستیک سواری تولید شده، اما 8 میلیون و 100 هزار حلقه توزیع شده است. مواد انبارها را کاهش داده ایم و صادرات را هم به حداقل رسانده ایم. علت ملتهب بودن بازار دو نرخی بودن آن است. دو نرخی بودن باعث شده تا افرادی هم که نیاز به لاستیک ندارند، لاستیک درخواست کرده اند.
- قاسم پالوج، مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمایت، گفت از ابتدای سال 6 هزار و800 بازرسی در سطح عرضه صورت گرفته و920 پرونده تشکیل شده است. برای رفع این نابسامانی ها، اقداماتی انجام شده است. توزیع مستقیم لاستیک و تایر سوار ی در دستور کار است. اگر عرضه کافی به واحدهای صنفی انجام نشود این شایعه ایجاد می شود که لاستیک نیست در نتیجه قیمت ها افزایش می یابد.
- آقای صفدری معتقد است تا سامانه های فروشگاهی برقرار نشود، نمیتوان نظارت کرد و نظارت های سنتی پاسخ گو نیست . میل به گران فروشی در اصناف لاستیک وجود دارد و با توزیع فروشگاهی این بازار ساماندهی می شود.
- وی افزود تا زمانی که آموزش کامل نشود، نمی شود به سامانه فروشگاهی متصل شد. آموزش را به تمامی اتحادیه ها ارائه کرده ایم و تا پایان ماه و با اتمام آموزش به سامانه شفافیت فروشگاهی متصل خواهند شد.
تولید تایر باری با 400 میلیون دلار خودکفا میشود
در سال 1402، محسن صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت اعلام کرد که بخش تایر سواری کشور نیاز به تقریباً 28 میلیون حلقه تایر در سال دارد. با این وجود، تنها 22 میلیون حلقه تولید میشود. تایر، به خصوص تایرهای باری و اتوبوسی، یکی از صنایع و محصولات راهبردی کشور است و نیاز به حدود 2 میلیون و 400 هزار حلقه در سال دارد. در حال حاضر، حدود یک میلیون و 600 هزار حلقه تایر وارداتی نصیب این بخش محسوب میشود. همچنین، با افزودن یک واحد جدید به خط تولید، تنها 800 هزار حلقه تایر داخلی تولید میشود. این نوع تایرها به طور ویژه توسط کامیونها، تریلیها و ناوگان مسافربری مورد استفاده قرار میگیرند. هر گونه مشکل در تولید و تأمین این کالا میتواند منجر به مشکلات جدی در صنایع و اقتصاد کشور شود.
وی تاکید کرد که فناوری ساخت تایر باید به روزرسانی شود. دلیل عدم کفایت در تولید این نوع تایرها این است که بیشتر کارخانجات از فناوری قدیمی بایاس یا نخی استفاده میکنند و بنابراین نیازمند بهبود و بهروزرسانی هستند. بهروزرسانی فناوری تایرسازی نیازمند تامین اعتبار از بانکهای کشور است. با سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون دلاری، نه تنها فناوری ساخت تایرهای رادیال بهروزرسانی میشود، بلکه همچنین واحدهای تولیدی قدیمی نیز بهروزرسانی میشوند. هماکنون سالانه حدود ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار تایر باری و اتوبوس رادیال را واردات میکنیم، اما با سرمایهگذاری در این صنعت میتوان از خروج ارز جلوگیری کرد.
آغاز تولید داخلی تایرهای ماشینآلات کشاورزی
در ماه شهریور سال ۱۴۰۲، تولید تایرهای ATV (تایرهای کشاورزی سبک و موتورهای ۴ چرخ) در کشور برای اولین بار آغاز شد. علاوه بر این، در هفته دولت از تولید تایرهای تراکتور نیز رونمایی شد. مهندسان داخلی با استفاده از مهندسی معکوس، موفق به تولید اکسترودر ۸ اینچ کاملاً داخلی شدند که برای تولید رویه تایرهای ATV استفاده میشود.
تا قبل از این، تایرهای ATV به طور کامل وارد میشدند، اما با تلاش تولیدکنندگان داخلی، خط تولید این تایرها به طور کامل در داخل کشور ایجاد شد و فرآیند تولید لاستیک ماشین آلات بخش کشاورزی به طور کامل متعلق به ایران شد. به نظر میرسد با اینکه خط تولید تایر ATV راه اندازی و تولید این محصول در داخل کشور خودکفایی میشود، واردات آن ممنوع خواهد شد.
مراسم افتتاح تولید تایرهای ATV و تولید تایرهای کشاورزی سبک، به همراه توسعه تولید خط اکسترودر 8 اینچ، در ناحیه آج تایر با حضور مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری برگزار شد. این مراسم برای تحقق اولین گام اساسی در تولید تایرهای کشاورزی با عرض مقطع 7.5 اینچ بود و هدف آن بهبود محصولات گروه ATV، افزایش تولید و بهرهوری سیستم، طراحی و ساخت با استفاده از دانش و تجربه داخلی و بهره برداری حداکثری از تجهیزات موازی و کاهش ضایعات و دوباره کاریها بود. افتتاح این خط اکسترودر دارای مزایای زیادی از جمله افزایش ظرفیت تولید به 25 تن در روز، توسعه تایرهای کشاورزی و ATV، تولید تردهای دوبل برای سایزهای تیوبلس، افزایش زمان در دسترس برای تعمیرات و نگهداری سایر اکسترودرها، جلوگیری از خروج ارز از کشور و تامین نیاز بازار داخلی و صادراتی تایرهای کشاورزی و ATV است.
واردات لاستیک تا افق 1405 صفر میشود
در تاریخ 31 مردادماه، صولت مرتضوی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، از کارخانه لاستیک بارز کرمان بازدید کرد و اعلام کرد که کشور ما سالانه حدود 250 میلیون تن لاستیک تولید میکند و کارخانه بارز کرمان بیش از 48٪ از تولید کشور را تأمین میکند. در سال جاری تنها 120 هزار تن لاستیک وارد شد که نشان دهنده کاهش واردات است. گروه صنعتی بارز در چهار ماه اول سال جاری به نسبت مدت مشابه سال قبل، 12.5٪ رشد داشته است که این میتواند نشان دهنده عملکرد موفق گروه صنعتی باشد و بازار راهنمایی کند.
با شروع تولید 115 هزار تن خط توسعهای لاستیک، هدف ما این است که تا سال 1405 به خودکفایی در حوزه تولید لاستیک برسیم. امیدواریم با اجرای طرحهای توسعهای و تولید لاستیک توسط دولت و بخش خصوصی، تا سال 1405 واردات لاستیک به صفر برسد. در حال حاضر، گروه صنعتی بارز به نسبت 35 درصد رشد در تولید لاستیک دست یافته است و این رشد تا پایان سال 1403 ادامه خواهد داشت.
آمار تولید تایر در 4 ماهه نخست سال
در مرداد ۱۴۰۲، کارخانجات تایرسازی مجموعاً ۸۴٬۵۱۴ تن انواع تایر تولید کردند. این مقدار شامل ۷٬۹۲۱٬۸۶۴ حلقه تایر سواری، وانتی، باری اتوبوسی، کشاورزی، راه سازی و صنعتی میشود. نسبت به ماه قبل، تولید تایر در وزن با ۲٪ افت و در تعداد حلقه با ۳٪ کاهش مواجه شده است.
- در چهار ماهه امسال 53 هزار و 224 تن تایر سواری در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال بدون تغییر ماند. با توجه به آمارها، تولید تایر سواری حدود 63 درصد از مجموع تولید تایرسازان را تشکیل میدهد.
- تولید تایر وانتی در این مدت با افت پنج درصدی به هفت هزار و 682 تن رسید.
- تا پایان تیرماه 15 هزار و 727 تن تایر باری اتوبوسی (شامل 9 هزار و 266 تن تایر رادیال و 6 هزار و 462 تن تایر بایاس) تولید شد که در مجموع نسبت به پارسال افت هشت درصدی داشته است.
- تولید 6 هزار و 99 تن تایر کشاورزی (افت 6 درصدی) و یک هزار و 781 تن تایر راه سازی و صنعتی (رشد 31 درصدی) از دیگر آمارهای چهار ماهه ابتدایی امسال شرکت ها و کاخانجات است.
- در بهار امسال پنج هزار و 879 تن تایر دوچرخه و موتور (افت سه درصدی ) و 2هزار و 887 تن تیوب (رشد پنج درصدی) تولید شد.
- شرکتهای یاد شده توانستند 2 هزار و 216 تن فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و غیره تولید کنند.
نکته مهمی در این آمارها وجود دارد و آن این است که سهم تایرهای بایاس به شدت کاهش یافته است. به نظر میرسد که با توجه به استفاده از فناوری قدیمی تایرهای بایاس و نقدهایی که بر ضعف آنها وارد شده است، تمایل شرکتهای تولید کننده به تولید این نوع تایر رو به کاهش است.
تولید تایر در صنعت شامل 13 کارخانه است. تولید کلیه کارخانجات عضو این صنعت در سال حدود 300 هزار تن است در حالی که نیاز کشور به تایر سالیانه بین 400 تا 450 هزار تن تخمین زده میشود.
آمار تولید تایر در بهار 1402
در تیر ماه ۱۴۰۲، کارخانجات و شرکتهای تولیدکننده تایر موفق شدند در فاصله زمانی از ابتدای سال تا پایان خرداد، ۶۵ هزار و ۳۵۳ تن تایر تولید کنند. این میزان تولید نسبت به سال قبل چهار درصد افزایش داشته است. انواع تایرهایی که تولید شده شامل بایاس و رادیال سواری، وانتی، باری اتوبوسی، کشاورزی، راهسازی و صنعتی میباشند. در طول این دوره زمانی، ۴۱ هزار و ۱۴۰ تن تایر بایاس و رادیال سواری تولید شده است، که نشان دهنده رشد پنج درصدی است.
تولید تایرهای سواری تشکیل دهنده حدود 63 درصد از کل تولید تایرها است. در مقابل، تنها 19 تن تایر سواری بایاس در همین دوره تولید شد که در مقایسه با 41 هزار و 121 تن تایر سواری رادیال، اختلاف قابل توجهی است. در سه ماهه اول امسال، تولید تایرهای وانتی بایاس و رادیال بهترتیب به میزان 5 هزار و 952 تن افزایش یافت که نشان از رشد 6 درصدی دارد. در این بین، تولید تایرهای وانتی بایاس با 13 درصد کاهش و تولید تایرهای وانتی رادیال با 108 درصد رشد نسبت به سال قبل همراه بود.
تا پایان خرداد سال جاری، تولید تایر باری اتوبوسی با سه درصد رشد، به 12 هزار و 506 تن رسید. این رشد، همراه با کاهش 10 درصدی در تولید تایرهای بایاس و رشد 13 درصدی در تولید تایرهای رادیال بود. این کاهش سهم تایرهای بایاس، نشان دهنده عدم تمایل شرکتها به تولید این نوع تایرها و فناوری قدیمی آنها است. لاستیکهای بایاس از الیاف و رشتههای نخی تشکیل شده و لاستیکهای رادیال از رشتههای سیمی. علاوه بر این، 4 هزار و 436 تن تایر کشاورزی با کاهش 8 درصد و یکهزار و 319 تن تایر راهسازی و صنعتی با رشد 47 درصد توسط کارخانجات تولید شد.
بر اساس آمارها، در بهار امسال، تولید تایرهای دوچرخه و موتور به تعداد 4,281 تن رسید که نسبت به سال قبل سه درصد کاهش یافت. همچنین، تولید تیوبها به مقدار 2,046 تن بدون تغییر ماند. در عین حال، شرکتها توانستند 1,673 تن از محصولات دیگر مانند فلپ، تسمه نقاله و شیلنگ را تولید کنند.
قیمتگذاری دستوری عامل اصلی کاهش تولید تایر است
خرداد ۱۴۰۲: آقای ستوده، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت لاستیک، درباره چالشهای این صنعت توضیح داده است که برای واردات هر کیلو تایر، باید ۴ هزار دلار پرداخت شود؛ اما اگر این محصول در داخل تولید شود، هزینه تنها یک دلار ارزبری خواهد داشت.
حمیدرضا عبدالملکی، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، میگوید که صنعت تایر با سه چالش مهم روبرو است. یکی از این چالشها، قیمتگذاری دستوری است که در یکی دو سال اخیر باعث کاهش سود و حتی زیان شدن این صنعت شده است.
توضیح داده شده است که در سال 1399 بر اساس توافقی که با وزارت صنعت داشتیم، شرکتهای تولیدی باید تمام آمار فروش خود را در یک سیستم ثبت کرده و قیمت گذاری بر روی محصولات تایر حذف شود. این روش باعث رشد 20 درصدی تولید تایر در همان سال 1399 شد. متأسفانه در سال 1400 وزارت صنعت بدون مشاوره با انجمن صنفی تایرسازان، تصمیم گرفت قیمت گذاری دستوری را بر روی تایر خودرو اعمال کند. بیشتر شرکتهای تولیدی که بیش از 90 درصد سهم بازار تولید داخلی را دارند، شرکتهای بورسی هستند و تصمیم قیمت گذاری دستوری تأثیر منفی بر روی آنها داشته است. در حال حاضر، تفاوت قیمت محصول تولیدی با قیمت بازار بین 15 تا 60 درصد است و این تفاوت قیمت منجر به اتلاف مالی برای تولیدکنندگان میشود. اگر این وضعیت ادامه یابد، شرکتهای تولید تایر با چالشهایی روبرو خواهند شد.
بیش از 30 درصد مواد اولیه استفاده شده در صنعت تایرهای وارداتی با قیمتی که توسط نرخ جهانی و تحولات ارزی تعیین میشود، وارد میشوند. عوامل دیگری مانند نوسانات قیمت در داخل کشور و رویدادهای بینالمللی مثل جنگ اوکراین و روسیه، باعث افزایش هزینههای انرژی در سراسر جهان شده و به تبع آن در تأثیر قیمت مواد شیمیایی نیز نمایان میشوند. حدود 70 درصد مواد اولیه توسط تولیدکنندگان داخلی و از طریق بورس تأمین میشود، به همین دلیل قیمت مواد اولیه در این صنعت متغیر است. آیا میتوان قیمت نهایی محصول را برای مصرف کننده ثابت نگه داشت؟ این امر غیر ممکن است زیرا قیمت مواد اولیه در زنجیره تأمین معمولاً تغییر میکند و بر اساس شرایط بازار تعیین میشود. تولیدکنندگان صنعت تایر هم اعتقاد دارند که دخالت نهادهای دولتی در قیمتگذاری باعث کاهش تولید در این صنعت شده است.
محمدحسین زینلی، عضو انجمن تولیدکنندگان تایر، اظهار داشته است که صنعت تایر نیازمند حمایت سازمانی از سوی مسئولان و تولیدکنندگان میباشد. در حوزه صنعت تایر، یک سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان عملیات مرتبط با صنایع مجازی را تحت عنوان وزارت صمت انجام میدهد؛ اما تاکنون، این سازمان به نحوی کار نکرده است که مصرفکنندگان و تولیدکنندگان راضی باشند. صنعت تایر ارتباط تنگاتنگی با صنعت حملونقل دارد و به طور کلی، 84 درصد جابجایی انسان و کالا توسط آن انجام میشود. متأسفانه، توجه مشروعی به این صنعت نشده و به عنوان مثال قیمتگذاری ناعادلانه در این صنعت رخ داده است.
کاربر در پاراگرافی که برایتان فرستاده است، اشکالاتی وجود دارد که شما میتوانید آن را بهبود بخشید. در واقع، به ارزانتر کردن مواد اولیه نیاز داریم و در عین حال، قیمت تایرها هم باید تغییر کند. قیمت مواد اولیه مداوماً در حال افزایش است و از ۶۵ درصد گرانتر شده است که به ۸۲ تا ۸۵ درصد رسیده است. اما قیمت تایرها همچنان ثابت است. ما مجبوریم از دهها ماده مختلف استفاده کنیم تا تایرها را تولید کنیم که هزینه خرید آنها برای ما افزایش مییابد. اما با توجه به قیمت گذاری دستوری، تایرها را با قیمت ثابت به فروش میرسانیم. این روش مدیریت در دنیا پذیرفته نشده است و باعث ضرر برای صنعت تولید تایر میشود. قیمت گذاری دستوری باعث کاهش انگیزه سرمایهگذاری میشود و بانکها هم به تولیدکنندگان به دلیل ضررهای آنها وام نمیدهند. این در صورتی است که تلاش کردهایم به خودکفایی در تولید تایر برسیم و در زمینه فناوری، ساخت ماشینآلات و تامین ناوگان حمل و نقل سبک و سنگین پیشرفت کردهایم.
کاربر توضیح داد که قیمت گذاری دستوری، تاکنون بر روی تایرها اعمال شده است و این باعث سرکوب قیمتها، مهار استعدادها و متوقف کردن رشد و توسعه شده است. شرکتهای تولیدی همچنین به علت قیمت گذاری دستوری، در سال گذشته صدها میلیارد تومان زیان دیدند. اگر تولیدکنندگان تقویت نشوند، ما مجبور خواهیم بود 100 هزار تن تایر را وارد کنیم که برای آن 450 میلیون دلار ارز نیاز است و در واقع، به جای اشتغالزایی در داخل، ما در حقیقت کارگران خارجی را استخدام میکنیم.
مهدی نیازی، سرپرست وزارت صنعت، درباره این مسئله اظهار داشته است که مشکل نقدینگی همواره وجود داشته و راهحلهای جدید تامین مالی هم به دلیل عدم همکاری بانکها در عمل اجرا نشده است.
بنابراین تولیدکنندگان تایر به افزایش تولید با زیان مواجه هستند؛ زیرا مواد اولیه را با قیمت آزاد تهیه کرده و اما آن را با قیمت دستوری به فروش میرسانند. براساس ماده 90 قانون اجرای سیاستهای اصل 44 قانون اساسی، اگر دولت به دلایلی قیمت فروش کالاها یا خدمات تولیدکنندگان واگذاری شده و یا دیگر تولیدکنندگان غیر دولتی را با قیمتی کمتر از قیمت بازار تعیین کند، دولت ملزم است تفاوت قیمت تعیین شده و هزینه تمام شده را مشخص کرده و آن را از منابع دولت در سال جاری پرداخت یا از بدهی این تولیدکنندگان به سازمان امور مالیاتی کسر کند.
70 درصد مواداولیه تولید تایر داخلیسازی شد
طبق اعلام مصطفی تنها، سخنگوی صنعت تایر، در خرداد ۱۴۰۲، تولید تایر در ایران به صورت سالانه حدود ۲۸۰ هزار تن است. به علاوه، هر سال با افزایشی بین ۵ تا ۷ درصد نسبت به سال قبل، تولید این صنعت رشد می کند.
صنعت تایر با مشکلات عمدهای روبرو است، از جمله نحوه تعامل با دستگاههای نظارتی. در سال 97، به طور ناگهانی صادرات تایر ممنوع شد و انتقال تایر به بازارهای صادراتی در شمال آفریقا، غرب آسیا و کشورهای همسایه کاهش یافت. اکنون که اجازه صادرات دوباره صادر شده است، بازپرسی این بازارها بسیار چالشبرانگیز است. هرچند صنعت تایر تنها یک قسمت از زنجیره تولید است و دیگر صنایع مانند پالایشگاهها و معادن نیز دخیل هستند، اما فشار قیمتی فقط بر روی تایرها قرار میگیرد و نه بر روی سایر موارد. با افزایش قیمت اجزای تولید، قیمت تایرها معمولاً ناهماهنگ است و برای تولیدکنندگان تایر صرفه اقتصادی ندارد. به عنوان مثال، در سال گذشته، سود متوسط کارخانههای تولید تایر به بیش از 3 درصد نرسید که این امر بسیار نگرانکننده است و سرمایهگذاری و تامین منابع مالی را دشوار میسازد.
آقای تنها میگوید دولت فقط اقدام به ممنوع کردن واردات برخی از تایرها مانند رینگهای 13 -14 و 15 که پرمصرف هستند، کرده است. این تایرها معمولا در خودروهای قدیمی مانند پژو استفاده میشوند.
سخنگوی صنعت تایر اشاره کرد که در شرایط تحریمی، تامین مواد اولیه تایر و انتقال پول به کشور مبدا مشکلاتی دارد. به علاوه، فروشندگان مواد تا پول را دریافت نکنند، مواد را تحویل نمیدهند. با این حال، علیرغم همه مشکلات، صنعت تایر توانسته است استحکام تولید را حفظ کند. اما از بهمن ماه سال گذشته، تخصیص ارز به تولید کنندگان تایر به صورت قطرهای انجام میشود که باعث کاهش تولید شده است. علاوه بر این، صنعت تایر توانسته است مواد اولیه بسیاری که قبلاً وارد میشد را در داخل تولید کند و در حال حاضر فقط ۳۰ درصد مواد از خارج تامین میشود و ۷۰ درصد در داخل تولید میشود.
تولید کنندگان تایر در صنعت خودرو با چالشهایی در مورد تخصیص ارز روبهرو هستند تا بتوانند تولید را به درستی ادامه دهند. ماهانه حدود 25 میلیون دلار ارز مورد نیاز صنعت تایر است در حالی که تنها 3 میلیون دلار از این مبلغ به فروشندگان و تامینکنندگان مواد تحویل داده شده است. بنابراین، تولیدکنندگان برای ادامه فعالیت خود مجبور شدهاند از ذخایر خود استفاده کنند. همچنین، مواد مورد نیاز برای تولید تایرها به صورت گرمی اضافه میشوند و برخی از این مواد دارای تاریخ انقضای خاصی هستند. در صورتی که تاریخ انقضای آنها سپری شود، نمیتوان از آنها استفاده کرد و ممکن است تولید متوقف شود. همچنین، اگر یکی از مواد تشکیلدهنده تایرها به طور کامل تمام شود، تولید به طور عملی متوقف خواهد شد. این موارد نگرانیهای تولیدکنندگان را افزایش میدهند. ظرفیت تولید تایر در کشور حدود 400 هزار تن است، اما تمام این ظرفیت قابل بهرهبرداری نیست و فقط 300 تا 320 هزار تن تولید میشود.
به گفته سخنگوی صنعت تایر، در حال حاضر ۱۰ کارخانه در این صنعت فعال هستند. این کارخانهها دارای طرحهای توسعهای متفاوتی هستند و تنوع محصولات تولیدی را افزایش دادهاند. به عنوان مثال، قبلاً برخی از این کارخانهها تنها تایر برای خودروهای سواری تولید میکردند، اما اکنون به تولید تایر باری و تایر مورد نیاز ماشینهای معدنی و راهسازی نیز میپردازند. با این وجود، برای موفقیت هر طرح، دریافت تسهیلات ارزی در زمان مناسب امری ضروری است. از طرفی، بانکها به طور معمول حمایت زیادی از این طرحها نمیکنند.
در حال حاضر، در کشور دو نوع تایر باری تولید میشود. یکی از این تایرها معمولاً به عنوان تایر باری بایاس شناخته میشود و به دلیل کاهش تقاضا، ظرفیت تولید آن بیشتر از نیاز بازار است. نوع دوم، تایر رادیال تمام سیمی است که ظرفیت تولید کمتری دارد و به دلیل کمبود تولید، باید روی واردات تکیه کنیم. در حال حاضر، تعداد 398000 رینگ از تایر باری اتوبوسی رادیال تولید شده است. به لطف راهاندازی یک کارخانه جدید، تولید این نوع تایر بیشتر خواهد شد و ظرفیت تولید دو برابر خواهد شد. در حال حاضر، حدود 65 تا 70 درصد تایر مصرفی کشور وارداتی است. با راهاندازی کامل کارخانه جدید و کارخانه رازی در اردبیل، تقریباً یک سوم نیاز کشور از طریق تولید داخلی تأمین خواهد شد و فقط 35 تا 40 درصد باز هم نیاز به واردات خواهیم داشت.
به منظور بهتر کردن و بازنویسی پاراگرافی که کاربر به من ارسال کرده است، به شرح زیر میتوانم آن را بازنویسی کنم: "با توجه به نیازهای روزافزون و بزرگ شدن سن و سال خود، به دنبال تغییر مسیری در زندگی خود هستم. در حال حاضر، با روشهای سنتی و فراتر از آن که تاکنون استفاده کردهام، در حال تلاش برای تحقق آرزوها و رسیدن به هدفهایم هستم. این شامل ایجاد یک نوع تعادل تازه در زندگی، تغییر رویههای روزانه، گسترش دایره آشنایان و بهبود مهارتهای ارتباطی میشود. مهمتر از همه، من باید محیطی را ایجاد کنم که در آن قادر به بهبود خود و رشد روحی و روانی خود باشم. هدفم از این تغییرات، دستیابی به شادی و رضایت بیشتر در زندگی است."
مشکل دیگری که درباره بحثهای توسعه ای وجود دارد، صنعت خودرو است. صنعت خودرو هیچ برنامه بلندمدتی ندارد تا بتواند به آن پایبند باشد. تولیدکنندگان خودرو و صنعت گران نمیدانند که در 5 سال آینده چه خودرویی تولید خواهد شد و این باعث میشود که نتوانند به طور دقیق به تولید تایر نیازمند باشند. یک نکته مثبت در مقررات تولید خودرو وجود دارد که تایر را جز درصد ساخت داخل محاسبه نمیکند. اما به علت عدم برنامهریزی مناسب در صنعت خودرو، تولیدکنندگان تایر نیز با مشکل روبرو هستند، زیرا نمیتوانند به طور صحیح برنامه ریزی کنند که با توجه به برنامه تولید خودروسازان، تایر تولید کنند. صادرات در صنعت تایر وجود دارد، اما محدود است و رقابت برای کسب بازارهای صادراتی کار آسانی نیست.
پاراگرافی که کاربر به دست من داده را بهترسازی و بازنویسی میکنم:
از مسئولین خواست دارم که تنها تولیدکنندگان، نه صرفا افرادی که دارای کارت بازرگانی هستند، مجوز صادرات را دریافت کنند. تولیدکنندگان در حوزه خود تخصص دارند و بهتر میتوانند محصولات را به بازارهای بینالمللی صادر کنند و رقابت را مدیریت کنند. بارها مشاهده میشود که افرادی با کارت بازرگانی، تایرها را از بازارها جمعآوری و صادر میکنند. این کار باعث برهمکنش بازار داخلی میشود و بدون تحویل آمارهای دقیق، سودهای حاصل از صادرات به کشور برگشت نمییابد. به علاوه، این تلاشها باعث ایجاد درهمشکنها در صنعت میشود. صادرات تایرها در بخش دوچرخه و موتورسیکلت به خوبی عمل میکند، زیرا بازار خوبی در آفریقا وجود دارد و تایرهای ایرانی در غرب آفریقا، مانند مالی، شهرت خوبی دارند. با این حال، بیشتر تایرهای خودرو به کشورهای همجوار صادر میشود.
اطلاعاتی که آقای تنها به من ارسال کرد، نشان میدهد که مواد اولیه مورد نیاز برای تولید تایر، مانند پلیمر، توسط شرکتهای پتروشیمی تأمین میشود. در گذشته، این مواد از طریق بورس به صورت اعتباری به تولید کنندگان عرضه میشد. اما به تازگی شرکت پتروشیمی تخت جمشید اعلام کرده است که تنها به صورت نقدی اقدام به عرضه مواد اولیه خواهد کرد. این اقدام میتواند چالشهای جدیدی را در تأمین مواد اولیه برای صنعت تولید تایر ایجاد کند.
تولید تایرها در کشورهای پیشرفته و صنعتی با استفاده از مواد اولیههای متفاوت از تولید تایرها در ایران متفاوت است. یکی از مهمترین مواد اولیهها کائوچو مصنوعی است که در کشورهای صنعتی از کائوچو مایع استفاده میشود، اما در ایران از کائوچو جامد استفاده میشود. دلیل این تفاوت ناشی از عدم توانایی پتروشیمیهای ایران در تولید کائوچو مایع است. این محدودیت باعث میشود صنعت تایر در ایران نتواند بهبودی در ساختار تایرها به وجود آورد و تجربه و دانش در این حوزه را به توسعه نرساند. طرحی برای تولید تایر در ایران در حال حاضر وجود دارد، اما ظرفیت آن تنها حدود ۳۴۰ هزار حلقه تایر است و امسال پیش بینی میشود تنها حدود ۱۳۰ هزار حلقه تایر تولید شود.
کاهش تولید تایر و کمبود ارز و مواد اولیه
مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنعتی تولید تایر در ایران، اعلام کرد که در ماه فروردین، تولید تایر مانند ماههای گذشته بود، اما در ماه اردیبهشت این تولید کاهش یافت و در صورت ادامه این الگو، تا مرحله توقف تولید خواهیم رفت.
مشکل اصلی، ناپرداخت بخش قابل توجهی از مبلغ 23 میلیون دلاری که برای تولید تایر اختصاص داده شده است، است. تاکنون فقط 3 میلیون دلار از این مبلغ پرداخت شده است. برای ادامه تولید، حدوداً 25 میلیون دلار در ماه نیاز است. همچنین، مواد اولیه نیز به زودی به پایان خواهد رسید و به همین دلیل کارخانه ها در ماه اردیبهشت مجبور به کاهش تولید و کاهش شیفت کاری شدند.
وضعیت صنعت تایر در ایران بسیار وخیم است. مسئولان مربوطه قول هایی دادهاند، اما عملیات مربوطه انجام نشده است. فرآیند تخصیص ارز بسیار پیچیده است و در وزارت صمت اتفاق می افتد، اما وقتی به بانک مرکزی مراجعه میکنیم، ارز در دسترس نیست یا سهمیه باقیمانده و یا صراف یا بانک عامل را تغییر میدهند. این وضعیت نامناسب و خطرناک است و پیش از آنکه خیلی دیر شود باید فوراً اقدامات لازم صورت گیرد تا بتوان ارز را دریافت و منتقل کرد.
ویرایش شده: آقای تنها درباره وجود اخبار کمبود لاستیک برای خودروی پراید صحبت کرد. او گفت که تولیدکننده ها نقطهای که تولید تایر برای پراید را کاهش میدهند عمدتاً در نظر نمیگیرند. این مشکلات در بازار اتفاق میافتد و اگر تولید تایر کاهش یابد، تأثیر آن بر تمام سایزها کمتر خواهد بود.
موضوع اصلی در این بخش، تامین ارز و تداوم تولید است. اگر به ما بگویند که ارز را با قیمت ۲۸ هزار تومان نمیدهیم ولی شما میتوانید با قیمت ۴۳ هزار تومان بخرید، این مشکلی ندارد. یا اگر به تولیدکننده اجازه دهیم با هر قیمتی که میتواند مواد اولیه را تامین کند، مشکلی ندارد. اما در این صورت باید سقف قیمت را برداشته و اجازه داده شود تا با توجه به قیمت تمام شده تولیدکننده و با توجه به یک حاشیه سود استاندارد که ۱۵ تا ۱۷ درصد است، کالاها را به فروش برساند. دولت فقط باید به این نظارت کند که توزیع منصفانه و شفاف باشد و از سودهای غیرقانونی جلوگیری شود. نمیتوان دولت را متوقف کرد که سقف قیمت را ثابت نگه دارد و به تولیدکننده اجازه دهد مواد اولیه را با قیمت ارز آزاد تامین کند.
علت کمبود تایر در بازار چیست؟
بر اساس آمارهای منتشرشده توسط تولیدکنندگان تایر، در سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۵۹ هزار تن انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، باری و اتوبوسی، کشاورزی و ماشینآلات راهسازی و صنعتی تولید شده است. همچنین در بازه زمانی از ابتدای سال تا پایان آذرماه، ۱۹۶ هزار تن تایر تولید شده است. بر اساس این آمار، تولید تایر در سال ۱۴۰۰ در مقایسه با سال گذشته یک درصد رشد داشته است. این رشد به مجموعهای از ۱۸ میلیون و ۴۲۰ هزار و ۸۷۶ حلقه تایر منجر شده است که نسبت به سال گذشته دو درصد افزایش یافته است.
در حال حاضر، با وجود آمار تولید بالای تایر در کشور، شرایط خرید و فروش تایر در بازار به شکلی غیرمعمول پیش میروند و کمبود تایر نیز وجود دارد. در حقیقت، شرایطی به وجود آمده که منجر به فروش تایر دولتی شده است و حتی برخی وبسایتها نیز به شدت تبلیغات خرید تایر را درج کردهاند. با این حال، مشکلات تامین تایر در بازار هنوز مشهود است و با کمبود آن مواجه هستیم. سخنگوی انجمن صنعت تایر ایران، مصطفی تنها، اعلام کرده است که تولید و توزیع تایر در کشور همچنان به صورت معمول ادامه مییابد، اما به دلیل تفاوت شدید نرخ ارز نیمهرسمی و رسمی، برخی افراد تایرهای دولتی موجود در بازار را جمعآوری و به کشورهای همسایه قاچاق میکنند. انجمن صنعت تایر ایران چندین بار تقاضا داشته است که صادرات تایر تنها مختص تولیدکنندگان داخلی باشد و به فرد دیگری اجازه صادرات ندهند؛ زیرا این مسئله میتواند با خرید با قیمت ریالی و فروش آن به قیمت دلار، عوارضی را بر بازار داخلی ایجاد کند. متأسفانه، تا به این لحظه، درخواستهای انجمن صنعت تایر درباره انحصار صادرات تایر مورد توجه قرار نگرفته است. در مقابل، اگر صادرات تایر محدود به تولیدکنندگان داخلی شود، می توان بازار داخلی و همچنین صادرات را به بهترین شکل مدیریت کرد.
ارزش ریال روز به روز کاهش مییابد و این باعث افزایش قیمت مواد اولیه شده است. به دلیل افزایش هزینهها، تولیدکنندگان تایر درخواست افزایش قیمت را به انجمن تولیدکنندگان تایر ارائه کردهاند؛ اما این درخواست تایید نشده است. طبق قوانین سازمان حمایت از مصرفکنندگان، تولیدکنندگان میتوانند ۱۷ درصد سود براساس قیمت تمام شده دریافت کنند. بهتر است افزایش قیمت تایرها تحت نظارت انجمن صنعت تایر قرار گیرد تا فقط مقابله با تخلفات و سودزایی غیرمجاز صورت گیرد. از آنجا که افزایش قیمت به دست تولیدکنندگان باشد، تولید، سرمایهگذاری، جذب منابع مالی از بانکها و توسعه صنعت تایر و تأمین نیازهای افزایشی تایر در کشور رشد خواهد کرد.
تایرسازان درحال حاضر تولید لاستیکهای خودروهای سواری را به طور قابل اطمینانی انجام میدهند. به دلیل تولید بیش از نیاز مصرف داخلی، آنها حتی توانستهاند لاستیکهای اضافی را صادر کنند. در مورد تایرهای خودروهای سنگین، دو نوع تایر بایاس و رادیال وجود دارد. البته، تولید بایاس بیش از نیاز بازار است و عمدهترین دلیل آن عدم فروش است. در مقابل، در مورد تایرهای رادیال، تنها دو واحد تولیدی در حال عمل هستند و نیاز به واردات دارد. به همین دلیل، واردات تایرهای رادیال در حال انجام است.
تولید بدون ریسک توقف تایر با حمایت دولت
در بهمن ماه سال 1401، ناصر پرهیزگار، مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک، اظهار داشت که شرکتهای دانشبنیان با حمایت دولت قادر هستند تا در صنعت تایر تولید بدون ریسک توقف را داشته باشند. در 15 سال گذشته، نرخ داخلیسازی در صنعت تایر از 35 درصد به بیش از 65 درصد افزایش یافته است. همچنین، اسید استئاریک که قبلاً واردات میشد، توسط یکی از شرکتهای دانشبنیان داخلیسازی شد. در آینده نیز داخلیسازی شتابدهندهها در دستور کار قرار خواهد گرفت.
در سالهای گذشته، تحریمها به شدت تاثیر منفی بر صنعت فناوری، ماشینآلات و خطوط تولید داشتهاند. این تحریمها باعث عقبافتادگی در این صنعتها شده است. علاوه بر این، بانکها و وامدهندگان تسهیلات مالی را نیز به این صنعتها تخصیص ندادهاند. بنابراین، صنعت تایر در حال حاضر با بیش از 500 میلیون دلار سرمایهگذاری شده و به پیشرفت 40 تا 50 درصدی دست یافته است، اما این مسائل موجود را بیتوجه کردهاند.
آقای پرهیزگار بر اساس بحث و گفتگوهاش، اختلاف قیمت تایرهای تولیدی کارخانه و بازار به نسبت ۵۰ تا ۹۰ درصد رسیده است. این اختلاف قیمت باعث میشود که بازار انتقالی صحیحی در صنعت تایر نباشد. بنابراین، استفاده از دستگاههای کنترلی در خط تولید تایرها برای نظارت بر قیمت مواد اولیه مورد استفاده قرار گیرد. این مواد شامل محصولات پتروشیمی، نخ، دوده، انرژی و سایر موارد مرتبط است. صنعت تولید تایر به عنوان یک صنعت استراتژیک، به دلیل اهمیت آن، انتظار میرود دولت از این صنعت پشتیبانی کند.
فعالان صنعت تایر درخواست دارند که از قیمتگذاری دستوری خارج شوند و به شرکتها اجازه دهند قیمتگذاری محصولات را بر عهده بگیرند. این اقدام باعث خواهد شد که تایر با قیمت مناسبتری به دست مصرفکنندگان واقعی برسد.
آمار تولید تایر در 9 ماهه سال 1401
به گزارش دی ۱۴۰۱، تولیدکنندگان تایر در طول سال جاری تا پایان آذرماه، ۱۹۶ هزار و ۲۳۸ تن تایر خودروهای مختلف را تولید کردند. این شماره نشان میدهد که تولیدی تایر به میزان یک درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. در مجموع، ۱۸ میلیون و ۴۲۰ هزار و ۸۷۶ حلقه تایر در طول این دوره تولید شده است که نسبت به سال گذشته دو درصد افزایش داشته است.
در طی ۹ ماه اخیر، در کشور تولید تایر برای خودروهای سواری به میزان ۱۲۱ هزار و ۹۴۳ تن افزایش یافت، که نشان دهنده رشد ۸ درصدی است. بیش از ۶۲ درصد از کل تولید تایر در این دسته برای خودروهای سواری استفاده شده است. تولید تایر باری برای وانتها نیز در این مدت زمان با افت ۹ درصدی به ۱۸ هزار و ۸۲۳ تن رسید. همچنین، تولید تایر برای اتوبوسها با افت ۹ درصدی به ۳۸ هزار و ۳۵۵ تن، تولید تایر برای ماشینآلات کشاورزی با کاهش ۱۱ درصدی به ۱۳ هزار و ۹۵۸ تن و تولید تایر برای ماشینآلات راهسازی و صنعتی با افت ۱۵ درصدی به ۳ هزار و ۱۵۸ تن رسیده است.
در طی نه ماه ابتدای امسال، تولید تایر برای دوچرخه، موتورسیکلت و تیوب افزایش یافت. در این بازه زمانی، 14 هزار و 119 تن تایر برای دوچرخه و موتور تولید شد که نسبت به سال قبل به میزان 3 درصد افزایش داشت. از سوی دیگر، تولید تیوب با 6 هزار و 966 تن انجام شد که در مقایسه با سال قبل یک کاهش 7 درصدی را نشان میدهد. همچنین، 2 میلیون و 642 هزار و 735 حلقه فلپ (روبان لاستیکی دور چرخ)، تسمه نقاله، شیلنگ و سایر محصولات مرتبط با وزن چهار هزار و 976 تن توسط کارخانجات داخلی تولید شد.
تامین 70 درصد لاستیک سنگین با واردات
در دی ماه سال ۱۴۰۱، شهریار افندیزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، در جلسه کارگروه پایش وزارت صمت، نقش اصلی تأمین کالاها و اقلام اساسی کشور را از طریق تولید و واردات بر عهده دارد. او اظهار داشت که هماهنگیهای لازم برای بهبود حمل و نقل، ارتقاء کیفیت و افزایش بهرهوری در حمل و نقل بار و مسافر و بهبود وضعیت رانندگان صنعت توسط وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای صورت گرفته است و مورد پایش قرار میگیرد.
به علاوه، او بر اهمیت پیگیری و کمک وزارت نقل و ارتباطات در رفع نیازها و مشکلات رانندگان و صاحبان کامیونها در صنعت حمل و نقل جادهای تاکید کرد.
هر سال، حدود یک میلیون و دویست هزار حلقه لاستیک سنگین به کشورمان نیاز داریم. در حال حاضر، تنها 30 درصد از این نیاز از طریق تولید داخلی تأمین می شود و بقیه (70 درصد) با واردات تأمین می شود. به منظور توزیع عادلانه و بیواسطه این کالا، شراکت بین وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای و اصناف مرتبط ضروری است.
افزایش 2 درصدی تولید تایر
در طول آذر ۱۴۰۱، تولیدکنندگان تایر تعداد بیش از ۱۶ میلیون و ۲۷۹ هزار حلقه انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، اتوبوسی، کشاورزی، راهسازی و صنعتی را تولید کردند. این برابر با یک رشد ۲ درصدی نسبت به سال گذشته است. مجموع تولید معادل ۱۷۲ هزار و ۶۵۳ تن تایر است، که در مقایسه با سال قبل ۴۱۹ تن افزایش داشته است.
در هشت ماهه امسال، 107 هزار و 625 تن انواع تایر بایاس و رادیال سواری در کشور تولید شد که نشان میدهد رشد هشت درصدی داشته است. تولید تایرسواری حدود 62.3 درصد از کل تولیدات تایرها را شامل میشود. برای ساخت لاستیکهای بایاس، از الیاف و رشتههای نخی استفاده میشود، در حالی که لاستیکهای رادیال از رشتههای سیمی ساخته میشوند.
در این دوره زمانی، تولید تایر وانتی با یک کاهش 10 درصدی به مقدار 16،498 تن رسید. تا پایان آبان ماه، تولید تایر باری اتوبوسی با یک کاهش 10 درصدی به مقدار 33،424 تن، تولید تایر ماشینآلات کشاورزی با یک کاهش 12 درصدی به مقدار 12،365 تن و تولید تایر ماشینآلات راهسازی و صنعتی با یک کاهش 16 درصدی به مقدار 2،741 تن در کشور انجام شد.
در هشت ماهه امسال، تولید تایر دوچرخه، موتورسیکلت و تیوب مجموعاً 12،132 تن بود. تولید تایر دوچرخه و موتور از سال قبل 2 درصد افزایش یافت و به میزان 6،140 تن بود. از سوی دیگر، تولید تیوب نسبت به سال قبل 7 درصد کاهش داشت و به میزان 6،140 تن بود. همچنین، در همین مدت زمان 4،418 تن از فلپ ها، تسمه های نقاله، شیلنگ ها و سایر لوازم جانبی تولید شده است.
آمار هفت ماهه تولید تایر
آمار تولید تایر در کشور در آبان ماه ۱۴۰۱ منتشر شده است. بر اساس این آمار، شرکتها و کارخانجات تایرسازی در طول مدت زمان از ابتدای سال تا پایان مهرماه، یک میلیون و ۱۴۷ هزار و ۳۷۰ تایر مختلف برای خودروهای سواری، وانت، باری، اتوبوس، کشاورزی، راهسازی و صنعتی تولید کردهاند. این تعداد حاصل از تولید ۱۴ میلیون و ۱۷۷ هزار و ۳۷۰ حلقه تایر است. در مقایسه با سال قبل، تولید تایرها از نظر وزنی تغییری نداشته ولی تعداد حلقه تایرها در سه درصد رشد داشته است.
در این بازه زمانی، تولید ۹۳،۶۵۰ تن تایر بایاس و رادیال خودرو سواری در کشور رشدی ۹ درصدی را نشان میدهد. بیشترین میزان تولید تایرها به تایرهای سواری اختصاص یافته و به نسبت ۶۲.۵ درصد از کل تولید تایرها را تشکیل میدهد. همچنین، تولید ۱۴،۱۳۸ تن تایر وانتی در کشور نسبت به سال گذشته یک کاهش ۱۰ درصدی داشته است. مقادیر دیگر تولید شده در این بازه زمانی عبارتند از: ۲۸،۸۶۷ تن تایر باری و اتوبوسی (کاهش ۱۱ درصد)، ۱۰،۷۰۶ تن تایر کشاورزی (کاهش ۱۴ درصد)، ۲،۳۵۰ تن تایر خودروهای راهسازی و صنعتی (کاهش ۱۸ درصد)، ۱۰،۲۵۱ تن تایر دوچرخه و موتور، و ۵،۶۶۳ تن لاستیک لولهای.
با توجه به اظهارات دبیر انجمن صنعت تایر ایران، اعمال قیمتگذاری دستوری بر روی تایرهای باری، کامیونی و سواری رادیال باعث شده است که شرکتهای تولیدکننده این تایرها با وضعیت نامطلوبی مواجه شوند.
افزایش تولید با صادرات و عرضه در بورس کالا
حسین غیاثی، تحلیلگر بازار سرمایه، در مورد تأثیر ورود تایر به بورس کالا توضیح داد که سرمایهگذاران و سهامداران شرکتهای تایرساز از گذشته میخواستند قیمت تایر در بورس کالا کشف شود. زیرا هنگامی که یک کالا به بورس میرود، قیمت آن تحت تأثیر شرایط مربوطه قرار میگیرد، این شرایط شامل قیمت جهانی تایر و همچنین قیمت تمام شده تایر است. قیمتگذاری تایر در بورس کالا، یک رویه قیمتگذاری منطقی و قابل قبول برای همه خواهد بود.
یکی از مزایای معاملات تایر در بورس کالا این است که شفافیت بیشتری به معاملات شرکتها میبخشد. قبلاً شرکتها دو دفتر داشتند و محصول را با یک قیمت میفروختند، اما قیمت دیگری را در دفتر گزارش میکردند. با ورود تایر خودرو به بورس کالا، مشکلات قیمتگذاری دستوری رفع خواهد شد. قیمتگذاری دستوری باعث میشد تا سود شرکتها به دلالها منتقل شود؛ اما با حذف قیمتگذاری دستوری، سود فروش تایر به شرکتها و سهامداران منتقل خواهد شد.
استاد غیاثی میگوید که اگر گزارشهای شرکتهای تولید کننده تایر در دوران قیمتگذاری دستوری با دوران قیمتگذاری در بورس کالا مقایسه شوند، به راحتی میتوان فهمید که این شرکتها چه سود خوبی از فروش محصولاتشان در بورس کالا به دست میآورند. آزادسازی صادرات تایر نیز سبب شده تا شرکتها حجم تولید خود را افزایش دهند و بیشتر سود کسب کنند. البته افزایش صادرات تایر ممکن است قیمت تایر داخلی را افزایش دهد؛ زیرا تعداد تایرهای صادره بیشتر شده و به نوعی قیمت داخلی تایر با قیمت جهانی آن همسان میشود که سودآوری شرکتهای بورسی را افرایش میدهد.
آزادسازی صادرات تایر
بخشنامهای در تاریخ مهر ۱۴۰۱ توسط علیاکبر شامانی، مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران، به گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شد. به طبق این بخشنامه، صادرات تایر مجدداً آزاد شده است.
پیرو بخشنامه 206/97/741500 مورخ 21 شهریور 1401، که مبنی بر ممنوعیت صادرات برخی اقلام از جمله لاستیک سبک و سنگین است، طبق تصویرنامه شماره 60/155798 مورخ 23 شهریور 1401 دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت، ممنوعیت صادرات تایر رفع شده است. منتج به این اقدام، انجمن صنفی صنعت تایر میبایست به موجب نامه شماره 401/6008 مورخ 24 مرداد 1401، با رعایت همه قوانین و مقررات اقدامات لازم را انجام دهد.
آمار تولید 5 ماهه و رشد تولید تایر خودرو سواری
در ماههای اول سال ۱۴۰۱، تولیدکنندگان بزرگ تایر در آمار تولید خود اعلام کردهاند که تعداد تایرها در این بازه زمانی دو درصد افزایش یافته است. همچنین، با توجه به وزن تایرها، یک درصد رشد نیز رخ داده است. در مجموع، در این پنج ماهه، تولیدکنندگان تایر حدود ۱۱۷ هزار و ۹۱۱ تن تایر (معادل ۱۸ میلیون و ۶۳۰ هزار و ۱۳۶ حلقه) تولید کردهاند.
در مجموعهی پنج ماههی امسال، تعداد تولید تایرهای خودرو در حدود ۱۰۶ هزار و ۶۸۷ تن بوده است. این معادل حدود ۱۰ میلیون و ۱۱۱ هزار و ۶۵۲ حلقه است. این آمار نسبت به مجموع پنج ماههی سال ۱۴۰۰ که شامل ۱۰۶ هزار و ۲۴۲ تن (۹ میلیون و ۸۱۱ هزار و ۹۳۸ حلقه) تایر بوده است، تغییر چندانی در وزن نداشته است، اما تعداد آنها با نسبتی حدود ۳ درصد افزایش یافته است.
براساس آمار، تولید تایر خودروهای سواری به طور چشمگیری در طول پنج ماهه نخست سال 1401 افزایش یافت. در این بازه زمانی، میزان تولید تایر خودروهای سواری به 66 هزار و 300 تن رسید که این مقدار حاصل تولید 8 میلیون و 927 هزار و 541 حلقه تایر است. این نشان میدهد که تولید تایر خودروهای سواری از نظر وزنی 8 درصد و از نظر تعداد 5 درصد بیشتر از مقدار تولیدی در پنج ماهه نخست سال 1400 است که 61 هزار و 292 تن یا 8 میلیون و 509 هزار و 685 حلقه تایر تولید شده بود.
تولید تایر وانتی در پنج ماه امسال با کاهش 8٪ نسبت به پنج ماه نخست سال گذشته، به 10،088 تن (638،467 حلقه) رسیده است.
تعداد تایرهای باری و اتوبوسی تولید شده در طول پنج ماهه اول سال گذشته، 22 هزار و 753 تن معادل 350 هزار و 810 حلقه بوده است. اما در همین بازه زمانی امسال، تناژ تولید تایر به 20 هزار و 932 تن یا 314 هزار و 61 حلقه کاهش یافته است.
بیشترین کاهش تولید تایرها در صنعت کشاورزی به ویژه در تایرهای کشاورزی و سپس در تایرهای راهسازی و صنعتی رخ داده است. از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان مردادماه، تعداد ۷۶۴۵ تن تایر کشاورزی (معادل ۲۱۶۷۲۳ حلقه) و ۱۷۲۲ تن تایر راهسازی و صنعتی (معادل ۱۴۸۶۰ حلقه) در کشور تولید شدند که به ترتیب ۱۷٪ و ۱۴٪ افت داشتند.
تولید تایرهای دوچرخه و موتور در این بازه زمانی، نسبت به تولید های همان دوره در سال گذشته، تغییر چندانی نداشته است. در مجموع پنج ماهه اول سال گذشته 6838 تن (سه میلیون و 173 هزار و 531 حلقه) تایر دوچرخه و موتور در کشور تولید شد. اما در مجموع پنج ماه مشابه امسال تعداد 7617 تن (سه میلیون و 270 هزار و 506 حلقه) تایر تولید شده است.
در بازه زمانی از ابتدای سال تا پایان مردادماه 1401، تولید تیوب با وزن پنج درصد کاهش یافت و در مجموع 3607 تن تیوب تولید شد. این مقدار معادل 5 میلیون و 247 هزار و 978 حلقه تیوب است. برای مقایسه، در پنج ماه ابتدایی سال گذشته، تولید تیوب 3782 تن بود که معادل 5 میلیون و 233 هزار و 931 حلقه تیوب میباشد.
آمار تولید در بهار 1401
تولیدکنندگان تایر در مرداد ماه سال ۱۴۰۱، تعداد ۵ میلیون و ۹۶۸ هزار و ۵۳۶ حلقه تایر تولید کردند که نسبت به ماه مشابه سال گذشته، یک درصد رشد داشته است.
تولید میزانی که ارسال کردید، در مجموع 62،494 تن تایر بود که با یک کاهش 2 درصدی از نظر وزنی همراه بود. همچنین، در این همانهای تولیدی، تعداد 39،083 تن تایر برای خودروهای سواری به صورت کلی تولید شدند که با یک رشد 6 درصدی همراه بود.
تایرهای سواری در سه ماه اول سال جاری، 62.5 درصد از تولید کل تایرسازان را تشکیل میدهند. در این مدت، تولید تایرهای وانت با 18 درصد کاهش داشته و به طور کلی 5,620 تن تایر تولید شده است. همچنین، تعداد 12,056 تن تایر باری و اتوبوسی (کاهش 10 درصدی)، 4,835 تن تایر کشاورزی (کاهش 12 درصدی) و 900 تن تایر راهسازی و صنعتی (کاهش 20 درصدی) تولید شده است.
در بهار سال 1401، تولید تایرهای دوچرخه و موتور به مقدار 4,392 تن و حدوداً 12.428.058 حلقه بود. اگر تولید تیوب را نیز در نظر بگیریم، مجموع تولیدات تایرسازان در این فصل به 72,908 تن (حدوداً 12.428.058 حلقه) میرسد. این بدان معنی است که وزن تولیدات با 2 درصد و تعداد حلقهها با یک درصد کاهش یافته است. دیگر نکتهای که باید ذکر شود این است که در این سه ماهه، حدود 1.533 تن از تولیدات فلپ، تسمه نقاله و سایر محصولات مشابه نیز تولید شده است.
کاهش تولید تایر در سال 1400
در سال 1400، تولید تایر در ایران کاهش یافت. آمارهای جدید نشان میدهد که تعداد تایرهای تولید شده در سال 1400 در مقایسه با سال 1399 4 درصد کاهش یافته است، به این معنی که بیش از 24 میلیون تایر تولید شده است. همچنین، وزن کلی تایرهای تولید شده نیز در سال 1400 در مقایسه با سال 1399 5 درصد کاهش داشته است، به این معنی که مجموعاً 259 هزار تن تایر تولید شده است.
خواهش میکنم؛ لطفاً پاراگرافی که میخواهید بازنویسی شود را برای من ارسال کنید تا من بتوانم آن را بهبود بخشیده و بازنویسی کنم.
میزان داخلی سازی تایر سنگین در ایران
در یک جلسه با اعضای شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی، سید رضا فاطمی امین، وزیر حمل و نقل، به اهمیت بخش حمل و نقل اشاره کرد. وی اعلام کرد که برنامههایی برای بهبود و توسعه این بخش در حال اجرا هستند. همچنین، وزیر حمل و نقل بیان کرد که هزینههای حمل و نقل یک مساله بسیار مهم است و وزارت حمل و نقل مسئولیت مدیریت و کاهش این هزینهها را بر عهده دارد.
طبق گفتههای فاطمی امین، 30 درصد از تولید داخلی لاستیک، آن را تشکیل میدهد که 20 درصد از آن بایاس و 10 درصد دیگر رادیال است. فعلاً در حال حاضر در حال تکمیل فرآیند تخصیص 30 درصد لاستیک تولید داخلی بر اساس پیمایش هستیم.
وزیر صنعت درباره نوسازی ناوگان هم گفت که توافقات مورد نیاز بین وزارت صنعت و وزارت راه و شهرسازی نهایی شده و در انتظار تصویب از سوی شورای عالی اقتصاد قرار دارد.
آمار تولید تایر در 10 ماهه 1400
طبق بررسیها، در بازهٔ زمانی بهمن ۱۴۰۰، جمعاوری از دادههای عملکرد و تولید تسکین صنعت تایر نشان میدهد که ۲۱۷٫۴۲۶ تن (یا معادل ۲۰٬۱۶۱٬۵۰۱ حلقه) تایر تولید شده است. این مقدار نسبت به سال قبل، یعنی درصدی کاهش وزنی ۳ و چهار درصد کاهش ارزشی را نشان میدهد.
از کل تعداد 126,077 تن تایر تولید شده، 57.9 درصد یا 72,874 تن به تایر خودروهای سواری اختصاص یافته است. این میزان در مقایسه با سال گذشته، حدود 5 درصد کاهش داشته است.
تولید تایرهای اتوبوسی با یک کاهش دو درصدی کاهش یافت و به 46 هزار و 983 تن رسید. علاوه بر این، تولید تایرهای باری نیز با یک افزایش 12 درصدی افزایش یافت و به 23 هزار و 199 تن رسید.
تولید محصولات در بخشهای دیگر نیز به شرح زیر است:
- 2 هزار و 822 تن تایر کشاورزی سبک با افت 22 درصدی
- 14 هزار و 252 تن تایر کشاورزی سنگین با افت 5 درصدی
- 4 هزار و 92 تن تایر خودروهای راهسازی و صنعتی با افت 23 درصدی
- 15 هزار و 897 تن تایر موتور و دوچرخه با رشد 15 درصدی
- 8 هزار و 497 تن تیوب (بدون تغییر نسبت به سال گذشته)
- 5 هزار و 491 تن فلپ، تسمه نقاله و ...
ساماندهی وضعیت لاستیکهای باری وارداتی
در آذر ماه سال ۱۴۰۰، احمد کریمی، دبیر کانون انجمنهای صنفی کامیونداران، به این موضوع اشاره کرد که در گذشته نیز مشکلاتی مانند کیفیت پایین لاستیکهای وارداتی و قیمت بالای آنها وجود داشت. به گفته وی، کامیونداران در سال ۱۳۹۷ با مشکل لاستیک روبرو نبودند و مقدار کافی در بازار موجود بود. اما در خرداد ماه ۱۳۹۷، بازار با کمبود شدید لاستیک مواجه شد و واردکنندگان و تولیدکنندگان نیز در این زمینه کمکاری کردند.
بنابراین، تصمیم گرفته شد از ظرفیت بازار بهره برداری شود. حتی تشکلها هم قادر بودند با قیمت 4200 تومانی برای لاستیک وارداتی در بازار حضور یابند و این سبب بهبود بازار و تقاضا بر تامین تعریف شد. اما هنگام حذف قیمت 4200 تومانی در سال گذشته، قیمتها دوباره به صعودی رفت. در شهریور ماه سال 1399، دستور وزیر راه و شهرسازی درباره ترخیص لاستیکهای وارداتی باقیمانده موجب کاهش قیمتها شد، اما بعدها تنها به کامیونهای بندر امام و بندر عباس محدود شد.
وی اشاره کرد که در حال حاضر لاستیک دولتی در بازار وجود ندارد و تنها دستگاههای نظارتی از طریق کنترل قیمت، قیمت لاستیک ها را در بزرگترین بازار تهران بررسی میکنند. به علاوه، تحت تاثیر عدم کنترل صحیح و قانونی واردکنندگان لاستیک، قیمت لاستیک ها به طور چشمگیری افزایش یافته است. مقامات دولتی هر چند سعی انجام دادهاند تا از سال گذشته واردات و توزیع لاستیک ها را از طریق سامانه جامع تجارت صورت دهند. اما هنوز تعداد بسیاری از واردکنندگان لاستیک توابعی دیگر را انتخاب کردهاند و با استفاده از منابع خود قیمت لاستیک ها را افزایش میدهند. برای مثال، لاستیک داخلی با قیمت 9 میلیون تومان را نمیتوان به قیمت کمتر از 12 میلیون تومان در بازار یافت. همچنین، لاستیک خارجی که باید با قیمت 14 میلیون تومان به دست مصرفکننده برسد، با افزایشی در حدود 30 میلیون تومان به فروش میرسد. همچنین، تعدادی از لاستیک ها به طور غیرقانونی وارد میشوند که میتوانند با کیفیت پایین و تاریخ انقضا منتهی به خطرساز باشند.
مطرح کردن مسائل و مشکلات توسط آقای کریمی به وزیر راه در دو جلسه در طول یک ماه و نیم، به نتیجهای نرسید. این مشکلات در برخورد با مقاومت دستگاهها برخورد کردهاند. بنابراین، تصمیم گرفته شده است یک جلسه با وزیر صمت برگزار شود.
رونق تایرهای تولید مصرف گذشته در بازار
در آبان ۱۴۰۰، آقای کریمی، دبیر کانون کامیونداران، به افزایش قیمت لاستیک اشاره کرده است که باعث شده برخی از رانندگان به خرید تایرهای قدیمی با قیمت کمتر متوسل شوند. وی همچنین اظهار داشته است که بیشترین میزان این تایرها متعلق به ناوگان نفتکش است زیرا طبق استانداردها، آنها باید به طور منظم تایرها را تعویض کنند.
بسیاری از رانندگان نمیدانند که تایرها قیمتهای استاندارد خود را دارند و تایرها در بازار آزاد به قیمتهای چند برابر بیشتری فروخته میشوند. برای جلوگیری از این مشکل، رانندگان میتوانند از سامانه کالا وزارت صمت برای خرید تایرهای خود استفاده کنند. در این سامانه، توزیع تایرهای سنگین و نیمه سنگین با قطر رینگ 14 اینچ و بالاتر انجام میشود و تنها 9% مالیات و حدود 2% کرایه حمل برای خریداران در نظر گرفته شده است. با در نظر گرفتن این هزینههای جانبی، قیمت برخی تایرها حدود دو برابر ارزانتر از بازار آزاد خواهد بود.
ثبت گارانتی برای تولیدکنندگان تایر
به مناسبت تاریخ مهر 1400، تغییراتی در ثبت نام گارانتی تولیدکنندگان تایر و تیوب اعمال شده است. طبق اعلام آقای ایزدی، مدیرکل نظارت بر خدمات بازرگانی سازمان حمایت، تا اواخر آبانماه 1400 ، تایرسازان می توانند تاییدیه گارانتی را از سامانه جامع تجارت دریافت کنند. در غیر اینصورت، واردکنندگان مواد اولیه تولید تایر قادر به ثبت سفارش نخواهند بود. این تغییرات به منظور بهبود شفافیت در زنجیره تامین و توزیع لاستیک صورت گرفته است.
آمار تولید تایر در 5 ماهه 1400
بر اساس آمار جدید، تایرسازان ایرانی در طول مرداد ماه سال جاری حدود ۱۰۶ هزار تن لاستیک تولید کردهاند، که به طور تقریبی برابر با حجم تولید در همین مدت زمان در سال ۱۳۹۹ است.
نوع تایر | میزان تولید | درصد تغییر |
---|---|---|
سواری | 61.2 هزارتن | 57.6% افزایش تولید |
وانت | 11 هزارتن | 19% افزایش تولید |
باری و اتوبوس | 22.7 هزارتن | 7% افزایش تولید |
کشاورزی سبک | 1.5 هزارتن | 30% کاهش تولید |
کشاورزی سنگین | 7.6 هزارتن | 2% کاهش تولید |
راه سازی و صنعتی | 2 هزارتن | 16% کاهش تولید |
دوچرخه و موتور | 7.3 هزارتن | 19% افزایش تولید |
تیوب | 3.5 هزارتن | 5% افزایش تولید |
مجموع تولید | 106.2 هزارتن | 0.4% افزایش تولید |
با توجه به آمار منتشر شده توسط وزارت صنعت، مشخص شده است که بیشترین افزایش تولید در گروه تایرهای سواری و کمترین افزایش تولید در گروه تایرهای کشاورزی سبک به وقوع پیوسته است.
آزادسازی صادرات تایر
به تازگی، اتحادیه صنفی تولیدکنندگان تایر اعلام کرده است که صادرات تایر دوباره آزاد شده است. براساس تصمیم ستاد تنظیم بازار و با تصویب شورای عالی صادرات، شرکتهای تولیدکننده مجاز به صادرات حداکثر یک مقدار مشخص از تولیدات خود میباشند. این تصمیم در تاریخ 14 شهریورماه اعلام شده است و مشخص شده است که تولیدکنندگان باید همراه با صادرات، شرایط مشخصی را نیز رعایت کنند.
- 10 درصد تایرهای سواری.
- 30 درصد تایرهای کشاورزی، راهسازی و صنعتی.
آمار تولید تایر در 4 ماهه 1400
تولید لاستیک در ماههای مرداد و تیر 1400 به بیش از 87 هزار تن رسید. این رقم نشان دهنده افزایش تولید تایرسازان ایرانی در حدود 4% نسبت به مدت مشابه سال 1399 است. علاوه بر این، تولید انواع لاستیکها نیز در این دوره افزایش یافته است. بهبود تولید لاستیکها نشان از روند روبهرشد صنعت تایرسازی در کشور دارد.
- حدود 50.1 هزار تن تایر سواری (بدون تغییر)
- حدود 18.8 هزار تن تایر باری و اتوبوسی (افزاش 12 درصدی)
- حدود 9.2 هزار تن تایر وانتی (افزایش 25 درصدی)
- حدود 6.5 هزار تن تایر کشاورزی سنگین (افزایش 6 درصدی)
- حدود 5.8 هزار تن تایر دوچرخه و موتورسیکلت (افزایش 26 درصدی)
- حدود 3.3 هزار تن تیوب (افزایش 9 درصدی)
- حدود 1.2 هزار تن تایر کشاورزی سبک (کاهش 26 درصدی)
- حدود 1.6 هزار تن تایر راهسازی و صنعتی (کاهش 22 درصدی)
انتقاد از ممنوعیت واردات تایر به ایران
تیر ۱۴۰۰: از حدود یک ماه قبل، برخی سایزهای تایرها به بهانه تولید داخلی آنها، ممنوع شده اند. اما تبعات این تصمیم تا چند ماه دیگر قابل پیش بینی است. آقای میرعابدینی، دبیر انجمن واردکنندگان لاستیک، به این موضوع اشاره کرده و همچنین انتقاد خود را از ادامه ممنوعیت واردات بیان کرده است. وی می گوید این محدودیت واردات لاستیک برای سایزهای رینگ ۱۳، ۱۴ و ۱۵ در حالی اتخاذ شده است که هر کدام از این سایزها، حداقل ۱۰ سایز مختلف دارند و شرکت های داخلی قادر به تولید همه این سایزها نیستند.
طبق آمار آقای میرعابدینی،حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد لاستیک خودروهای سواری باید از طریق واردات تامین شود. ورود تایر برای خودروهای سنگین حتی جدیتر است، زیرا تقریباً ۷۵ درصد نیاز کشور به تایرهای سنگین توسط واردات تأمین میشود.
مشکل دیگری که در واردات تایرها وجود دارد، چندنرخی بودن لاستیکها است. دبیر انجمن واردکنندگان تایر میگوید که ایجاد یک سامانه جامع تجارت میتواند راه حل مناسبی برای توزیع لاستیک با ارز دولتی باشد. اما زمانی که نرخ ارز نیمایی ارائه شد که تفاوت بسیار کمی با نرخ ارز آزاد داشت، این سیستم نه تنها سودی نداشت، بلکه مشکلاتی را هم به دنبال داشت.
عرضه تایر آرتاویل در بورس
در تیر ماه سال ۱۴۰۰، بورس ایران خبر اضافه شدن سومین شرکت تایرسازی به بازار سهام را اعلام کرد. شرکت آرتاویل تایر اکنون ۱۰ هزار تن از محصولات خود را به بازار فرعی بورس آورده است. این شرکت به ترتیب و پس از یزد تایر و بارز در لیست شرکتهای بارز تایرسازی قرار میگیرد.
عرضه تایر یزد در بورس
در خرداد ۱۴۰۰، حقیقت شد که بیش از ۱۰ هزار تن محصولات شرکت بارز به صورت اولیه در بورس دست دوم عرضه شده اند. در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۰، خبر رسید که شرکت دیگری به نام تایرسازی داخلی به بورس دست دوم ملحق شده است. فعلاً، شرکت لاستیک صنعت یزد (یا همان یزدتایر) دومین تایرساز در حال حاضر در بورس موجود است و بیش از ۱۴ هزار تن از محصولات خود را در بورس دست دوم عرضه کرده است.
پیشتر آقای فکری، مدیرعامل گروه صنعتی بارز، اعلام کرده بود که افرادی که تمایل به خرید مستقیم تایر دارند، میتوانند به بورس کالای ایران مراجعه کنند، زیرا محصولات این شرکت در بورس عرضه شده است.
عرضه تایرهای بارز در بورس
در خرداد ۱۴۰۰، بهمنظور شفافسازی قیمت تایر، لاستیکهای گروه صنعتی بارز و شرکت بارز کردستان با مجموع بیش از ۱۰ هزار تن در بورس فرعی کالا عرضه شدند. طبق توضیحات آقای تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر، در حال حاضر، روند عرضه تایر بهگونهای است که تایرها به نمایندگیها تحویل داده میشوند و آنها وظیفه دارند آنها را در سامانه ثبت کرده و سپس به فروش برسانند. با این حال، در صورتی که عرضه تایر در بورس کالا موفقیتآمیز باشد، این روند میتواند برای سایر تولیدکنندگان تایر نیز اجرا شود.
آقای تنها اشاره کرده است که باید منتظر رشد قیمت لاستیک در آیندهای نزدیک باشیم، زیرا هزینههای جانبی تایرسازان مانند دستمزد، بیمه، آب و برق و ... در حال افزایش است.
پیش بینی افزایش تولید تایر در سال 1400
آقای تنها (سخنگوی انجمن صنعت تایر) گفته است که تولید تایر در سال 1400 به طور قابل توجهی افزایش یافته و انتظار میرود با یک رشد 26 درصدی همراه باشد. با این حال، او ابراز نگرانی کرده است و ادعا کرده است که بازار تایر از چندین سال گذشته اشباع شده است. برای اینکه تایرسازان بتوانند در این شرایط برخورد کنند، آنها باید با حداقل سود یا حتی بدون سود، تایرها را عرضه کنند. در نتیجه، تایرسازان نگران کاهش تولیدات خود هستند، مگر اینکه راههایی برای صادرات تایرها باز شود.
آقای تنها افزود که در بازار تایرهای باری، اتوبوسی و سواری تولید و موجودی بیشتر از تقاضاست و مسئولان باید به صادرات برخی تایرها (از جمله تایرهای سواری و شاسی بلند) اجازه دهند.
مشکلات کامیونداران برای تهیه تایر سنگین
در چهل سال گذشته، کیفیت لاستیکهای داخلی به شدت کاهش یافته و به طور نادرست تلاش شده است که این وضعیت تحت عنوان حمایت از تولید داخلی توجیه شود. آقای کریمی، دبیر انجمن صنفی کامیونداران، به این نکته اشاره کرده است که استفاده از لاستیکهای کم کیفیت میتواند به خطر جان رانندگان بیانجامد و بنابراین نباید از جیب آنها سود همچنان برداشت شود.
آقای کریمی به تداوم مشکلات کامیونداران در تهیه لاستیک باکیفیت اشاره میکند و میگوید که کامیونداران باید تصمیم بگیرند که از لاستیکهای داخلی یا خارجی استفاده کنند. اما در شرایط خاصی مانند حمل مواد خطرناک و سوختی و همچنین در حمل و نقل عمومی مثل اتوبوسها و مینیبوسها، کیفیت لاستیک برای رانندگان بسیار اهمیت دارد.
تاریخ ویرایش : ۱۱ بهمن ۱۴۰۰
اقای کرمی به افزایش قیمت لاستیک در زمان کاهش نرخ ارز اشاره کردند. او مثالی را آورده و گفته است که قیمت یک جفت لاستیک چینی در سال 99 با ارز 28 هزار تومانی حدوداً 12 میلیون تومان بود. اما در سال 1400 با قیمت فعلی ارز، قیمت لاستیک به حدود 15 میلیون تومان افزایش یافته است.
ممنوعیت واردات تایر 13 تا 15 اینچ
وزارت صنعت، معدن و تجارت در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ تصمیمی عمده را اتخاذ نموده است. طبق این تصمیم، ورود تایرهای پرمصرف با سایزهای ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچی به کشور ممنوع گردیده است. هدف از این تصمیم حمایت از تولید داخلی تایرها است. اما احتمالاً این تصمیم به زودی چالشهایی را پدید خواهد آورد.
تایرها در اندازههای مختلفی وجود دارند. برای مثال، تایرهایی با سایز 13 اینچ حدود 11 سایز مختلف دارند و تایرهای 14 اینچ نیز حدود 10 سایز مختلف دارند. همچنین، تایرهای 15 اینچ بیش از 20 سایز مختلف دارند. اما تولیدکنندگان داخلی فقط تعداد محدودی از این سایزها را تولید میکنند. اخیراً وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفته است واردات تمام سایزهای تایرها را ممنوع کند. این تصمیم ممکن است باعث کمبود تایر در برخی از سایزها شده و قیمت آنها در آینده افزایش یابد. درنتیجه، بعضی افراد نگران هستند که در آینده ممکن است با کمبود تایر در سایزهای مورد نیاز خود مواجه شوند و هزینه خرید آنها افزایش یابد. با اصلاح این تصمیم، ممکن است این مشکلات رفع شود.
برخی کارشناسان بازار تایر ، علاوه بر تراز ارز ناپایدار، وجود سامانه توزیع تایر و ممنوعیت صادرات تایر را به عنوان دو فاکتور اصلی ایجاد اختلاف قیمت در بازار تایر میدانند. ممنوعیت صادرات باعث میشود تولیدکنندگان تایرهای داخلی نتوانند مازاد تولیداتشان را در کشورهای دیگر به فروش برسانند و همچنین وجود تعرفه 40 درصدی برای واردات تایر، تایرهای وارداتی را قابل رقابت با تایرهای داخلی نمیکند. در نتیجه، تصمیمات بهتر و کارآمدتری باید توسط مدیران وزارت صمت اتخاذ میشد تا بهبودی در این حوزه حاصل شود.
مشکلات تولید تایر سنگین در ایران
در خبری که تاریخ آن به شهریور ۱۳۹۹ میباشد، آقای صادقی نیارکی که معاون امور صنایع در وزارت صمت میباشند، در تاریخ ۸ شهریور ماه دربارهٔ وضعیت تولید و تامین لاستیک برای خودروهای سنگین و سواری در کشور اطلاعاتی ارائه کرده است.
بنا به گفته آقای نیارکی، در سال ۹۸، طرح تولید سه صد هزار حلقه لاستیک سنگین (برای اتوبوس و کامیون) آغاز شد. اما به دلیل شیوع کووید-۱۹، این طرح هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده است. طرح دوم وزارت صمت برای افزایش تولید داخلی لاستیک، شامل ابداع یک خط تولید جدید در یک کارخانه مشهور تایرسازی است. این طرح نیز حدود یک سال طول خواهد کشید تا به مرحله نهایی برسد، اما در صورت موفقیت، میتوان هر سال ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار حلقه لاستیک سنگین تولید کرده و به بازار عرضه کند.
تعداد رینگهای لاستیک سنگین مصرفی در کشور سالانه حدود 2 تا 2.2 میلیون حلقه است. با اجرای موفقیتآمیز دو طرح مذکور، میتوان تا 65% از این میزان را در داخل کشور تولید کرد.
لازم به ذکر است که در بخش سواری، بیشترین حجم واردات لاستیک به رینگهای سایز ۱۶ یا ۱۷ اینچ و سایزهای بزرگتر اختصاص دارد. این انواع رینگها به طور عمده برای خودروهای کراساور و شاسی بلند استفاده می شوند.
قیمت جدید انواع لاستیک
ثبت نام لاستیک دولتی و خرید تایرهای دولتی با تعرفه های تعیین شده، قیمت های شرکتی انواع لاستیک بارز و قیمت روز تایرهای ایرانی و خارجی در بازار ایران را در مطالب زیر بررسی می کنیم:
شرایط جدید واردات خودرو
در مقاله داده شده، شما میتوانید جزئیات آیین نامه جدید در خصوص واردات خودرو را بیابید. همچنین درباره شرایط و معیارهایی که برای انتخاب واردکنندگان جدید خودروها در نظر گرفته میشود، مطالبی میتوانید بیابید. علاوه بر این، میتوانید اطلاعاتی درمورد قیمت خودروهای وارداتی به ایران و همچنین تاریخ و زمان ورود خودروهای خارجی به ایران را پیدا کنید.
متنی که میخواهید بازنویسی شود وجود ندارد. لطفاً یک متن را وارد کنید تا بتوانم آن را بهبود دهم و بازنویسی کنم.