تولید تایر در ایران و آمار واردات لاستیک و صادرات تایر

در آذر ماه سال ۱۴۰۲، جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک، درباره نرخ دوگانه لاستیک صحبت کرد. او گفت که افزایش نرخ به دلیل تغییر نرخ ارز ترجیحی رخ داده است. با توجه به اینکه تا حد زیادی مشکل نرخ ارز با این تدبیر حل شد، در هشت ماه ابتدایی سال، ۱۴ میلیون حلقه لاستیک تولید شده است که نشان می‌دهد تولید در مسیر درستی قرار دارد. هفته گذشته، ما تعهد دادیم که ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک را در بازار عرضه کنیم. بیش از ۳۰۰ هزار حلقه به نمایندگان، ۱۰۰ هزار حلقه به شرکت‌های عرضه مستقیم و برخی از حلقه‌ها نیز به سازمان‌ها و حمل و نقل عمومی عرضه شده است، که به طور کلی به ۶۰۰ هزار حلقه می‌رسد و بقیه آنها نیز به زودی عرضه خواهند شد. درباره رینگ‌های ۱۳ انگشتی هم کمبودی نداریم و ما باید بر روی رفع مصنوعی و درخواست‌های غیر واقعی تمرکز کنیم. ما پیش بینی می کردیم که مشکل مصنوعی تا اکنون رفع شود. تصور اشتباهی است که برخی از افراد می‌کنند که امروز می‌توانند تایر را خریداری کنند و در آینده به قیمت بالاتری بفروشند.

درباره‌ی نرخ‌ دوگانه برای لاستیک، غلامعلی مهدوی، دبیر هیئت عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی وزارت صمت توضیح می‌دهد که بخشی از الحاقیات یکسان به تولید لاستیک برمی‌گردد و در حالت فعلی، مشکل تولید لاستیک بیشتر مرتبط با تقاضای متلاشی شده است. وقتی کمبود موجود باشد، عرضه نیز کاهش می‌یابد که این درنتیجه، منجر به افزایش قیمت و تقاضای کاذب می‌شود. ادامه‌ی بحث درباره‌ی حل این مسئله، توجه و تلاش برای ایجاد شفافیت در سامانه‌های عرضه لاستیک است. طرح‌های آزمایشی در برخی از شهرها راه‌اندازی شده‌اند که نتایج مثبتی داشته‌اند. واحدهای صنفی که دارای کد نقش و مجوز صنفی هستند، می‌توانند خرید خود را در سامانه ثبت کنند تا میزان تقاضا مدیریت شود و تقاضای کاذب در بازار ایجاد نشود. هدف نهایی این طرح، ایجاد شفافیت لازم در بازار و تسهیل کنترل عرضه و تقاضا است که این شفافیت تأمین‌شده از طریق سامانه‌های اینترنتی و ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجاری خواهد بود.

نیک منش، معاون بازرسی اتاق بازرگانی و اصناف ایران، درباره تنظیم بازار لاستیک توضیح داد که پس از ایجاد ناهنجاری در بازار لاستیک و بررسی اتاق‌های اصناف، گزارش‌ها به ستاد تنظیم بازار ارسال شد و جلسات بسیاری با وزارت صمت برگزار شد. امیدوار بودیم که عرضه لاستیک در بازارهای با تقاضای زیاد به طور کامل انجام شود، اما این اتفاق به طور مطلوبی نیفتاد و کمبود همچنان وجود دارد. در سه ماه اول سال، تولید با کیفیت کافی نداشتیم و در ماه‌های اخیر تولید افزایش یافت. هم خرده فروشان و هم عمده فروشان از سامانه‌های تجارت و پلتفرم‌های آنلاین استقبال می‌کنند. این سامانه‌ها می‌توانند به تعادل بازار کمک کنند، اما تسریع در فرآیند خرید لاستیک ممکن است تأثیر بیشتری داشته باشد.

در ماه آبان ۱۴۰۲، حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، اعلام کرد که تعرفه واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است. این تغییر سبب تامین لاستیک مورد نیاز مردم شده و در حال حاضر این محصول از طریق سامانه‌های فروش وزارت صنعت و شرکت‌های تولید کننده با قیمت مصوب به صورت مستقیم در حال توزیع است.

باید به خاطر داشت که تامین و توزیع در بازار لاستیک از یکدیگر متمایز هستند؛ عدم تعادل در تولید و مصرف این محصول وجود دارد. هر ساله 21 میلیون حلقه لاستیک در داخل کشور تولید می‌شود همچنین 3.7 میلیون حلقه لاستیک نیز وارد می‌شود، اما نیاز کشور به 26 تا 27 میلیون حلقه است؛ بنابراین در برخی مواقع با کمبود آن در بازار روبه‌رو هستیم. وزارت صمت طرحی دارد که به تولیدکنندگان، در حیطه تامین مواد اولیه، کمک می‌کند تا تولید خود را افزایش دهند. همچنین در حوزه ارزی، نیز به آن‌ها کمک می‌شود. در زمینه واردات نیز، نرخ تعرفه واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است که توسط هیئت وزیران تصویب شده است. امیدواریم که با واردات بیشتر و افزایش تولید داخلی، این ناترازی رفع شود.

لاستیک به عنوان یکی از محصولات سرمایه‌ای در شبکه توزیع خود، به منظور دسترسی آسان به مصرف کنندگان، از طریق سامانه‌های فروش وزارت صنعت و شرکت‌های تولید کننده به صورت مستقیم توزیع می‌شود. با در نظر گرفتن تاریخ مصرف این محصول، همواره امکان خرید این مورد در هر زمانی برای مردم فراهم است. به منظور کنترل کیفیت و قیمت مناسب، طرح‌های نظارت و بازرسی توسط سازمان‌های صمت استان و اصناف ابلاغ و اجرا شده است. در صورت عدم رعایت دستور العمل‌های ذیل، تعزیراتی و انضباطی اعمال خواهند شد: بررسی وضعیت انبارها، تولیدکنندگان، و سیستم‌های پخش.

در آبان ماه سال ۱۴۰۲، جمال میرزایی، رئیس انجمن صنعت تایر ایران، اعلام کرد که ظرفیت تولید صنعت تایر در کشور تا دو سال آینده به ۲۰۰ هزار تن افزایش خواهد یافت. او افزود که هر ساله حدود ۳۰۰ هزار تن تایر تولید می‌شود و ۱۵ هزار نفر به طور مستقیم در این صنعت فعالیت می‌کنند. با استقبال از مجموعه‌های جدید در مناطق مختلف کشور، این تعداد به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.

ظرفیت اسمی مجموعه صنعتی کرمان، 44 هزار تن است و با اشتغالزایی ۸۰۰ نفر همراه است. بخش عمده تولیدات این مجموعه شامل تایر باری و اتوبوسی و تایرهای سواری، راهسازی و معدنی است. برنامه ریزی ها نشان می دهند که تا یک سال آینده، بیش از ۳۰ هزار تن از این تولیدات به بهره برداری خواهد رسید. همچنین، کارخانه ای دیگر در کرمان در حال احداث است که ظرفیت تولید تایرهای معدنی بین ۲۸ تا ۳۰ هزار تن دارد و ایجاد سهمیه اشتغال برای ۸۵۰ نفر خواهد داشت. همچنین، سایت ایران تایر با ظرفیت اسمی ۲۵ هزار تن و شامل ۷۵۰ نفر کارمند هم تا سال آینده به بهره برداری می‌رسد. علاوه بر این، سایتی در الیگودرز نیز راه اندازی خواهد شد که ظرفیت تولید ۵۰ هزار تن دارد و ۹۵۰ نفر در آن مشغول به کار خواهند بود. به طور کلی، با افزایش ظرفیت تولید، بخش اشتغالزایی کشور هم بطور قابل توجهی تقویت خواهد شد.

آقای میرزایی گفت که در حال حاضر یک بخش از برنامه اجرایی است. به عنوان مثال، در منطقه کویر 15 هزار تن و در منطقه سبلان رازی، 22 هزار تن ظرفیت تولید اضافه شده است و علاوه بر این، ظرفیت تولید همچنان در حال تکمیل است. در منطقه سبلان رازی، یک خط تولید اضافه شده و در حال رسیدن به ظرفیت است. همچنین، در منطقه کویر تایر، ماشین آلات نصب شده است، اما به دلیل مشکلات ارزی، تولید تا حدودی کاهش یافته است. با تأمین ارز، کاهش تولید جبران خواهد شد و افزایش تولید را شاهد خواهیم بود. در استان کردستان، روزانه 120 تن تایر تولید می‌شود و قصد داریم تا پایان سال به رقم 125 هزار تن برسیم. همچنین، در استان کرمان نیز ظرفیت تولید نامی 6 هزار تن ایجاد شده است و قصد داریم تا پایان سال، تولید را افزایش دهیم.

در تاریخ آبان ۱۴۰۲، محمد رضوانی‌فر، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران، اعلام کرد که با تصویب هیئت وزیران و تغییر درصد سود بازرگانی لاستیک سواری به ۶ درصد، این تغییرات به تمامی گمرکات ارسال شده است. این تغییرات همچنین در ترخیص ۱۴ هزار حلقه لاستیک به وزن ۹۰۷ تن، از تاریخ ابلاغ این تصمیم تاثیر گذاشته است. از این پس، ترخیص لاستیک‌های سواری بر اساس سود بازرگانی جدید انجام خواهد شد.

در مصوبه‌ای اخیر، هیات وزیران سود بازرگانی لاستیک خودرو سواری را به 6 درصد کاهش داده است. این مصوبه در تاریخ 29 مهرماه 1402 ابلاغ شده و تا پایان سال جاری نرخ سود بازرگانی برای واردات لاستیک سواری به کشور، 6 درصد خواهد بود.

مهر 1402: تصویب‌نامه هیئت وزیران برای کاهش سود بازرگانی لاستیک خودروهای سواری به وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و اقتصاد ابلاغ شد.

هیئت وزیران در جلسه‌ی ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲ به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت و با استناد به ماده ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سود بازرگانی انواع لاستیک خودروی سواری (تا پایان سال ۱۴۰۲) را با نرخ ۶درصد بر اساس تعرفه‌های ۴۰۱۱۱۰۱۰، ۴۰۱۱۱۰۳۰ و ۴۰۱۱۱۰۹۰ تعیین نمود.

قبلاً میزان تعرفه حقوق ورودی برای این کالاها شامل مبلغ ۴ درصد ارزش گمرکی کالا به علاوه سود بازرگانی ۲۸ درصد بود. اما با کاهش سود بازرگانی به ۶ درصد، تعرفه ورودی این کالاها نیز با کاهش ۲۲ درصدی همراه خواهد بود.

اخیراً، سخنگوی دولت در جلسهٔ خبری با خبرنگاران، از تدابیر حمایتی دولت جهت افزایش تولید محلی تایرها و کاهش هزینهٔ واردات تایرهای خودروهای سواری برای تأمین نیازهای کشور خبر داده است.

ماجرای قیمت لاستیک خودرو و مشکلات صنعت لاستیک سازی در ایران

در مهر ماه سال ۱۴۰۲، حسین فرهیدزاده، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان حمایت صنعت و منابع وزارت صنعت، معدن و تجارت، درباره افزایش قیمت لاستیک خودرو و مشکلات صنعت لاستیک‌سازی در ایران صحبت کرد. وی تأکید کرد که افزایش قیمت لاستیک به تنهایی مشکلات این صنعت را حل نخواهد کرد. علت اصلی مشکلات صنعت لاستیک سازی در ایران عدم تأمین کافی لاستیک مورد نیاز بازار است. در سال جاری، تولید و توزیع لاستیک خودرو نسبت به سال قبل تنزل ۱۴ درصدی داشته و به همین دلیل این بخش با مشکلاتی روبه‌رو است. همچنین، مبارزه با تبادلات ارزی در این بخش نیز با مشکلاتی همراه است. برای رفع کمبود تولید لاستیک خودرو در کشور، لازم است تأمین ارز برای واردات در این صنعت تامین شود و ساماندهی صحیح حوزه توزیع لاستیک از طریق خروج از روش‌های سنتی و ثبت توزیع‌کنندگان لاستیک در سامانه جامع تجارت به کار گرفته شود.

وزارتخانه، برای تامین ارز و کاهش تعرفه واردات، بسته پیشنهادی خود را ارائه کرده است. هدف این بسته، تنظیم بازار لاستیک خودرو است تا با قیمت مناسبی بتوان به آن دست پیدا کرد. برای این منظور، رصد بازار و نظارت بر توزیع کنندگان لاستیک و روغن موتور توسط وزارت صمت انجام می‌شود. می‌توان با تامین لاستیک از محل واردات، کسری بین تولید و نیاز کشور را تا حدی جبران کرد. اما یکی از مشکلات این صنعت، عملکرد سنتی فعالان آن است. به همین دلیل، استقرار سامانه جامع تجارت یا سکوهای فروشگاهی برای ثبت نام توزیع کنندگان پیش‌بینی شده است.

در ماه‌های اخیر، تولید و توزیع لاستیک در واحدهای صنفی از چالش‌های زیادی رنج می‌برد. محسن صفدری، مدیرکل صنایع شیمیایی و پلیمری، اعلام کرد که تولید لاستیک سواری در پنج ماهه اخیر حدود 10 درصد کاهش یافته است. این کاهش قابل توجهی است و از عوامل آن می‌توان به مشکلات تأمین ارز اشاره کرد. با اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت، برخی از این مشکلات بهبود یافته‌اند ولی هنوز به طور کامل برطرف نشده‌اند.

یکی از مشکلاتی که در این بخش وجود دارد، نظام توزیع سنتی است که نیازمند تدابیری برای ساماندهی آن است. باید معاونت خدمات وزارت صمت برای ارتقای و بهبود این نظام توزیع، اقداماتی را برنامه‌ریزی کند. در این نظام، تولیدکنندگان با قیمت‌های مصوب سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان محصول را به حلقه بعدی تحویل می‌دهند و در نهایت، مصرف‌کننده پایانی می‌تواند لاستیک را با قیمتی بالاتر از قیمت مصوب تهیه کند.

در ماه شهریور سال 1402، مقامات مربوطه از جمله رئیسان انجمن تولیدکنندگان لاستیک و اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت و مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمایت، وضعیت بازار لاستیک را جزئی‌تر بررسی کرده و نتایج زیر را دریافت کرده‌اند.

• آقای میرزایی، رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، گفت در هفته های اخیر وعده هایی برای تخصیص  ارز مورد  نیاز داده شد. اخیرا به دلیل عدم تخصیص  ارز بخشی از ظرفیت های تولید را از دست دادیم.
• آقای صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت، اظهار کرد از ابتدای سال برمبنای ارز 28 هزار و 500 تومان قرار بود تخصیص هایی داده شود. با بانک مرکزی صحبت و اعلام شده که  تامین ارز صورت گیرد. خرید ارز کمتر از یک هفته انجام می شود . وارد کنندگان قول هفته آینده را داده اند که براساس  اسناد و مستندات امیدواریم این مشکل  مرتفع شود و تا انتهای هفته آینده به نتیجه برسد‌.
• وی همچنین گفت تولید تایر با کاهش 14 درصدی همراه بوده است. 24 میلیون حلقه لاستیک نیاز سالانه است که 21 میلیون حلقه از محل تولیدات داخل و مابقی از محل خارجی تامین می شود. یک درصد کاهش واردات لاستیک سواری به دلیل کاهش نرخ ارز داشته ایم.
• آقای آل‌طاها، رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن،اعلام کرد زمانی که عرضه و تقاضا  متناسب نباشد، افزایش قیمت و دو نرخی شدن بازار ایجاد می شود. همچنین یک سری تقاضای کاذب ایجاد شده که نیاز به لاستیک را بیشتر  کرده است.
• میرزایی گفت 8 میلیون حلقه لاستیک سواری تولید شده، اما 8 میلیون و 100 هزار حلقه توزیع شده است. مواد انبارها را کاهش داده ایم و صادرات را هم به حداقل رسانده ایم. علت ملتهب بودن بازار دو نرخی بودن آن است‌. دو نرخی بودن باعث شده تا افرادی هم که نیاز به لاستیک ندارند، لاستیک درخواست کرده اند.
• قاسم پالوج، مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمایت، گفت از ابتدای سال 6 هزار و800 بازرسی در سطح عرضه  صورت گرفته و920 پرونده  تشکیل شده است. برای رفع این نابسامانی ها،  اقداماتی انجام شده است. توزیع مستقیم لاستیک و تایر سوار ی  در دستور کار است. اگر عرضه کافی به واحدهای صنفی انجام نشود این  شایعه ایجاد می شود که لاستیک نیست در نتیجه  قیمت ها افزایش می یابد.
• آقای صفدری معتقد است تا سامانه های فروشگاهی برقرار نشود، نمی‌توان نظارت  کرد و نظارت های سنتی پاسخ گو نیست . میل به گران فروشی در اصناف لاستیک وجود دارد و با توزیع فروشگاهی این بازار ساماندهی می شود.
• وی افزود تا زمانی که  آموزش کامل نشود، نمی شود به سامانه فروشگاهی متصل شد.  آموزش را به تمامی اتحادیه ها ارائه کرده ایم و تا پایان ماه و با اتمام آموزش به سامانه شفافیت فروشگاهی متصل خواهند شد.

شهریور ۱۴۰۲: محسن صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صنعت، اعلام کرد که در بخش تایر سواری، نیاز کشور حدود ۲۸ میلیون حلقه در سال است، در حالی که ظرفیت تولید همین تعداد در دسترس است. اما تولید واقعی تنها ۲۲ میلیون حلقه است. یکی از صنایع و محصولات راهبردی کشور، تایر، به ویژه تایر‌های باری و اتوبوسی است که نیاز به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار حلقه دارد. در حال حاضر، در حوزه تایر باری و اتوبوسی که برای کامیون‌ها، تریلی‌ها و ناوگان مسافربری کشور استفاده می‌شود، حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار حلقه تایر وارداتی است. تنها حدود ۸۰۰ هزار حلقه تایر در کشور تولید می‌شود، و این تعداد با اضافه شدن یک واحد تولید جدید اخیراً افزایش یافته است. ناوگان حمل و نقل کشور به شدت به این محصول وابسته است و به نوعی قوای محرکه اقتصاد در کشور به حساب می‌آید. در صورت بروز مشکل در تامین و تولید این محصول، بسیاری از صنایع و اصناف دچار مشکل خواهند شد.

تاکید می‌کنم که فناوری تولید تایرها باید به‌روزشود. عدم کفایت در تولید این نوع تایرها به دلیل استفاده از فناوری قدیمی بایاس یا نخی در بیشتر کارخانه‌هاست. بنابراین، نیاز به بروزرسانی و به‌روز نمودن فناوری تولید تایرها وجود دارد که نیازمند تامین منابع مالی از طریق بانک‌های کشور است. با سرمایه‌گذاری 400 میلیون دلاری، نه تنها فناوری تولید تایرهای باری به‌روز خواهد شد، بلکه واحدهای تولیدی قدیمی نیز به‌روزشده و به‌کارگیری آنان در تولید به‌روز خواهند شد. در حال حاضر، ما سالانه حدود 240 تا 300 میلیون دلار تایرهای باری و رادیال اتوبوس وارد می‌کنیم که با سرمایه‌گذاری در این صنعت، خروج ارز را می‌توان جلوگیری کرد.

در ماه شهریور سال ۱۴۰۲، برای اولین بار در ایران، تولید تایرهای ATV (تایرهای کشاورزی سبک و موتورهای چهار چرخ) آغاز شد. همچنین، در ابتدای هفته دولت، تایرهای تراکتور نیز به بازار عرضه شدند. توسعه دهندگان داخلی با بهره گیری از تکنولوژی مهندسی معکوس، موفق به تولید اکسترودر ۸ اینچی کاملاً داخلی شده‌اند که قادر است رویه تایرهای ATV را تولید کند.

اولین تایرهای ATV که با توجه به نیاز بازار وارد می‌شدند، بهبود یافته و مستقلانه توسط تولیدکنندگان داخلی بازنگری شده است. اکنون، خط تولید کاملاً ایرانی برای تایرهای ATV وجود دارد و به تمامی فرآیندهای تولید لاستیک ماشین آلات بخش کشاورزی محصولات داخلی تکیه می‌کند. این تحقیقات نشان می‌دهد که با راه‌اندازی خط تولید تایر ATV در داخل کشور و خودکفایی در این زمینه، واردات این محصول ممنوع خواهد شد.

مراسم افتتاح خط تولید تایرهای ATV و توسعه تولید تایرهای کشاورزی سبک و خط اکسترودر با طول 8 اینچ در منطقه آج تایر با حضور مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری برگزار شد. این افتتاحیه یک گام مهم در توسعه محصولات گروه ATV است و باعث افزایش تولید و بهبود بهره‌وری سیستم می‌شود. با استفاده از دانش و تجربه داخلی، هدف اصلی این افتتاحیه ایجاد فضا و زمان برای بهره‌برداری حداکثری از تجهیزات موازی و کاهش ضایعات و دوباره‌کاری‌ها است. افزایش ظرفیت تولید، توسعه تایرهای کشاورزی و ایجاد قابلیت تولید و توسعه تایرهای ATV از جمله مزایای این افتتاح خط اکسترودر است. همچنین، این توسعه باعث افزایش زمان در دسترس برای تعمیرات و نگهداری دستگاه‌های دیگر می‌شود و خروج ارز از کشور را کاهش می‌دهد. این افتتاحیه علاوه بر تأمین نیاز بازار داخلی، می‌تواند به صادرات تایرهای کشاورزی و ATV کمک کند.

صولت مرتضوی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، در تاریخ 31 مردادماه از کارخانه لاستیک بارز کرمان بازدید کرد. او اعلام کرد که در کشور ما به طور کلی، سالانه 250 میلیون تن لاستیک تولید می‌شود و کارخانه لاستیک بارز کرمان سهمی حدود 48 درصد از این تولید را به خود اختصاص می‌دهد. او همچنین افزود که در سال گذشته، 120 هزار تن لاستیک واردات شده است. در چهار ماهه اول سال جاری، گروه صنعتی بارز توانسته است تولید خود را به طور میانگین 12.5 درصد نسبت به همان دوره در سال گذشته افزایش دهد، که این موضوع تحقق فرمانات مقام معظم رهبری را نشان می‌دهد.

با هدف دستیابی به خودکفایی، یک طرح توسعه‌ای در حوزه تولید لاستیک به اجرا درآمده است. با تلاش والا و برنامه‌ریزی درست، بالغ بر 115 هزار تن خط توسعه‌ای لاستیک در دست تولید قرار گرفته است. این طرح هدف دارد تا در طول سه سال آینده و در سال 1405، به خودکفایی دست یابد. بر آنیم که با اجرای طرح‌های توسعه‌ای و تحکیم همکاری میان دولت و بخش خصوصی، از واردات لاستیک جلوگیری کنیم و بتوانیم تمام نیازهای خود را از طریق تولید داخلی تامین کنیم. گروه صنعتی بارز در این جهت پیشرفت‌های قابل توجهی کسب کرده است و تولید لاستیک خود را در سال 1403 به نسبت 35 درصد افزایش داده است.

مرداد ۱۴۰۲: کارخانجات تولید تایر در طول امسال تا پایان تیرماه، میزان تولید ۸۴ هزار و ۵۱۴ تن انواع تایر را به نمایندگی از ۷ میلیون و ۹۲۱ هزار و ۸۶۴ حلقه تایر سواری، وانت، باری اتوبوسی، کشاورزی، راه سازی و صنعتی گزارش کردند. هرچند تولید تایر در مقایسه با سال گذشته از نظر وزنی با یک کاهش ۲ درصدی روبرو بود و از نظر تعداد حلقه نیز با کاهش ۳ درصدی مواجه شد.

• در چهار ماهه امسال 53 هزار و 224 تن تایر سواری در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال بدون تغییر ماند. با توجه به آمارها، تولید تایر سواری حدود 63 درصد از مجموع تولید تایرسازان را تشکیل می‌دهد.
• تولید تایر وانتی در این مدت با افت پنج درصدی به هفت هزار و 682 تن رسید.
• تا پایان تیرماه 15 هزار و 727 تن تایر باری اتوبوسی (شامل 9 هزار و 266 تن تایر رادیال و 6 هزار و 462 تن تایر بایاس) تولید شد که در مجموع نسبت به پارسال افت هشت درصدی داشته است.
• تولید 6 هزار و 99 تن تایر کشاورزی (افت 6 درصدی) و یک هزار و 781 تن تایر راه سازی و صنعتی (رشد 31 درصدی) از دیگر آمارهای چهار ماهه ابتدایی امسال شرکت ها و کاخانجات است.
• در بهار امسال پنج هزار و 879 تن تایر دوچرخه و موتور (افت سه درصدی ) و 2‌هزار و 887 تن تیوب (رشد پنج درصدی) تولید شد.
• شرکت‌های یاد شده توانستند 2 ‌هزار و 216 تن فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و غیره تولید کنند.

یکی از نکات مهم در این آمارها، کاهش چشمگیر سهم تایرهای بایاس است. به نظر می‌رسد که با توجه به فناوری قدیمی که تایرهای بایاس از آن استفاده می‌کنند، شرکت‌ها کمتر به تولید این نوع تایر علاقه دارند و به جای آن تمرکز خود را بر روی تایرهای جدیدتر و با استفاده از فناوری‌های به‌روزتری قرار داده‌اند.

صنعت تایر از 13 واحد تولیدی تشکیل شده است. مجموع تولید این واحدها حدود 300 هزار تن در سال است، در حالی که نیاز کشور به تایر سالیانه بین 400 تا 450 هزار تن تخمین زده می‌شود.

تا تاریخ تیر ماه ۱۴۰۲، کارخانجات و شرکت‌های تولیدکننده تایر موفق شدند تعداد ۶۵ هزار و ۳۵۳ تن انواع تایر را تولید کنند. این مقدار تولید با رشد چهار درصدی نسبت به سال گذشته هم‌سنجی می‌شود. در مجموع، تولیدات شامل ۶ میلیون و ۱۴۵ هزار و ۲۱ تن انواع تایر بایاس و رادیال برای خودروهای سواری، وانت، اتوبوس، انواع تایر کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی بود. تعداد ۴۱ هزار و ۱۴۰ تن از این تولیدات تایر برای خودروهای سواری بودند که نشانگر یک رشد پنج درصدی است.

با توجه به آمارها، بیش از 63 درصد از تولید تایرها توسط تولیدکنندگان تایر به تایرهای سواری اختصاص داده شده است. در همین مدت زمان، تنها 19 تن تایر سواری به صورت بایاس تولید شده است، که به طور قابل توجهی کمتر از تعداد 41،121 تن تایر سواری رادیال است. در سه ماه اول امسال، کمتر از 6 هزار تن تایر بایاس و رادیال برای خودروهای وانت تولید شدند که نشانگر یک رشد 6 درصدی است. در این میان تولید تایرهای بایاس وانت با کاهش 13 درصدی همراه بوده، درحالی‌که تولید تایرهای رادیال وانت با یک رشد 108 درصدی همراه شده است.

تولید تایر باری اتوبوسی در دوره تا پایان خرداد سال جاری، با رشد سه درصدی همراه بوده و به میزان 12 هزار و 506 تن انجام شده است. در مقایسه با سال گذشته، تولید تایرهای بایاس این دسته با کاهش ده درصدی همراه بوده و تایرهای رادیال با رشد 13 درصدی تولید شده‌اند. این نکته قابل توجه است که سهم تایرهای بایاس به طور قابل توجهی کاهش یافته است، به نظر می‌رسد که تمایل شرکت‌ها برای تولید این نوع تایرها کاهش یافته است. تولید تایرهای بایاس از فناوری قدیمی استفاده می‌کند، در حالی که تایرهای رادیال از فناوری روز استفاده می‌کنند. همچنین، تعداد 4 هزار و 436 تن تایر کشاورزی با کاهش هشت درصدی و یک‌هزار و 319 تن تایر راه‌سازی و صنعتی با رشد 47 درصدی تولید شده‌اند.

بر طبق آمارها، در بهار امسال، تولید تایرهای دوچرخه و موتور به تعداد 4 هزار و 281 تن صورت گرفته است که نشان دهنده یک کاهش سه درصدی نسبت به سال گذشته است. همچنین، تولید تیوب‌ها به تعداد 2 هزار و 46 تن بدون تغییر مانده است. در کنار این تولیدات، شرکت‌های مذکور موفق شده‌اند یک هزار و 673 تن فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و سایر ملزومات مشابه را نیز تولید کنند.

در خرداد ماه سال ۱۴۰۲، آقای ستوده، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت لاستیک، در مورد چالش‌هایی که در این صنعت وجود دارد، صحبت کرد. طبق گفته وی، هزینه‌ی واردات هر کیلو تایر، حدود ۴ هزار دلار است. با این حال، اگر این محصول در داخل تولید شود، صرف نظر از هزینه‌هایی که به واردات دستگاه‌ها و ماشین‌آلات همراه می‌شود، یک دلار ارزبری نیز رخ می‌دهد.

حمیدرضا عبدالملکی، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، اظهار کرده است که در صنعت تایر با سه چالش مهم روبرو هستیم؛ از این سه چالش، چالش قیمت گذاری دستوری مهمترین آنها است که در یکی دو سال اخیر در این صنعت مشاهده می‌شود. این چالش منجر به کاهش سود و حتی زیان ده شدن صنعت تایر شده است.

وی توضیح داد طبق توافقی که اواخر سال ۱۳۹۹ با وزارت صنعت داشتیم، قرار شد شرکت‌های تولیدی تمام آمار فروش خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند و قیمت گذاری تمام محصولات صنعت تایر خارج از برنامه قرار گیرد. با این روش، تولید صنعت تایر در همان سال با یک رشد ۲۰ درصدی همراه بود. اما متاسفانه در سال ۱۴۰۰، این روند دوباره بر عکس شد و وزارت صنعت بدون هماهنگی با انجمن صنفی صنعت تایر، قیمت گذاری دستوری برای تایر خودرو تعیین کرد. اکثر شرکت‌های تولیدی که بیش از ۹۰ درصد سهم بازار تولید داخل را دارند، در بورس ثبت شده‌اند و نتیجه قیمت گذاری دستوری، فروش تحت فشار آنان را قرار داده است. در حال حاضر، اختلاف قیمت محصول تولید شده با قیمت بازار بین ۱۵ تا ۶۰ درصد است و این اختلاف قیمت در حقیقت بیشترین هزینه را بر عهده تولید کننده می‌گذارد و در صورت ادامه این روند، فعالیت شرکت‌های تولید تایر با چالش روبرو خواهد شد.

او افزود که 30 درصد مواد اولیه صنعت تایر وارداتی هستند که قیمت آنها براساس نرخ جهانی و نرخ ارز تامین می‌شود. عوامل دیگری نیز مانند نوسان قیمت در داخل، نوسان نرخ ارز و جنگ اوکراین و روسیه موجب افزایش قیمت انرژی در سراسر جهان شده اند که در نتیجه بر قیمت مواد شیمیایی هم تأثیر دارد. 70 درصد مواد اولیه توسط تولیدکنندگان داخلی و از طریق بورس تامین می‌شوند. بنابراین 100 درصد قیمت مواد اولیه در این صنعت نوسان می‌کند. آیا می‌توان قیمت نهایی یک محصول برای مصرف کننده را ثابت نگه داشت، در حالی که قیمت مواد اولیه آن در زنجیره تأمین ناثبت است؟ تولیدکنندگان معتقدند که دخالت نهادهای دولتی در قیمت‌گذاری منجر به کاهش تولید در صنایع لاستیک شده است.

محمدحسین زینلی، عضو انجمن تولیدکنندگان تایر، استدلال کرده که صنعت تایر نیاز به حمایت و پشتیبانی از سازمان‌های حمایت کننده مصرف کنندگان و تولیدکنندگان دارد. در واقع، در وزارت صنعت و معدن، یک سازمان وجود دارد که با نام سازمان حمایت مصرف کننده و تولیدکننده شناخته می‌شود، اما این سازمان تاکنون به نحوی عمل نکرده است که مشتریان و تولیدکنندگان راضی باشند. صنعت تایر به طور مستقیم با صنعت حمل و نقل مرتبط است و به کمک آن، 84 درصد از جابجایی انسان و کالا انجام می‌شود. با این حال، بسیاری از مسئله‌ها و نیازهای این صنعت تاکنون به نادیده گرفته شده‌اند، به عنوان مثال در مورد نرخ برخورداری از آن ناعادلانه رفتار شده است.

در یک سال و نیم گذشته، قیمت انواع مواد در تولید تایرها به طور مداوم افزایش یافته است. سهم مواد در قیمت محصول نیز از 65 درصد به 82 تا 85 درصد افزایش یافته است. با این حال، قیمت تایرها همچنان ثابت مانده است. تولید تایرها نیازمند ترکیب ده‌ها ماده است که با قیمت آزاد آن‌ها را خریداری می‌کنیم، اما طبق قیمت‌گذاری دستوری، تایرها را به فروش می‌رسانیم. این روش مدیریت در بسیاری از جاهای دنیا تایید نمی‌شود و باعث زیان تولیدکنندگان تایر می‌شود. قیمت‌گذاری دستوری بیشترین زیان را به تولیدکنندگان تایر وارد کرده است. در حال حاضر، انگیزه سرمایه‌گذاری در این صنعت کاهش یافته است و بانک‌ها نیز به دلیل زیان‌دهی، وام به تولیدکنندگان تایر نمی‌دهند. این در حالی است که تلاش‌های زیادی را برای رسیدن به خودکفایی در تولید تایر انجام داده‌ایم و در زمینه فناوری، ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات، و تامین ناوگان حمل و نقل سبک و سنگین، پیشرفت قابل توجهی داشته‌ایم.

وی بیان کرد که قیمت گذاری دستوری که تاکنون بر روی تایرها اجرا شده است، باعث سرکوب قیمت ها، استعداد ها و رکود توسعه شده است. شرکت های تولیدکننده با قیمت گذاری دستوری در سال گذشته به میزانی که میلیاردها تومان خسارت دیدند. اگر تولیدکنندگان تقویت نشوند، باید هر سال 100 هزار تن تایر وارد کنیم که نیاز به 450 میلیون دلار ارز دارد؛ در واقع، ما اشتغال خارجی را برای کارگر فراهم کرده ایم.

مهدی نیازی، سرپرست وزارت صنعت، درباره این موضوع اظهار داشته است که مشکل نقدینگی امری دائمی است و روش‌های جدید تأمین مالی به دلیل همکاری نکردن بانک‌ها عملیاتی نشده‌اند.

بنابراین تولیدکنندگان تایر از افزایش تولید به میزان خسارت متناسب متضرر می‌شوند؛ زیرا اجروی قیمت فروش را با این شرایط انجام داده و خرید کردن مواداولیه را به قیمت آزاد و محدودیت فروش را به قیمت دستوری انجام می‌دهند؛ به همین دلیل بر پایه‌ی ماده ۹۰ از قانون اجرای الزامات تعیین شده در دستورالعمل سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اصلی‎ دیگر دولت در صورتی که به هر دلیلی قیمت‌های فروش کالا یا خدمات بنگاه‌های تولیدی و یا بخش بزرگ غیر دولتی را باقیمت کمتر از قیمت بازار مشخص نماید، باید تفاوت قیمت تعیین شده و هزینه‌های تمام شده را استنباط نماید و از دولت در سال فعلیو استانباط پرداخت یا تخفیف از بدهی این سازمان‌ها به اداره امور مالیاتی انجام دهد.

در ماه خرداد سال ۱۴۰۲، مصطفی تنها، سخنگوی صنعت تایر، اعلام کرد که در شرایط تحریمی، تولید سالیانه حدود ۲۸۰ هزار تن تایر در کشور صورت می‌گیرد و هر سال با یک افزایش ۵ تا ۷ درصدی نسبت به سال قبل، تولید در این صنعت انجام می‌شود.

فعلا همین میتونه باشه و بعدش که منظور رو متوجه بشم کامل تر میتونم روتو بازنویسی کنم

مشکل عمده در صنعت تایر، نحوه تعامل با دستگاه های نظارتی است. در سال ۹۷، صادرات تایر بی‌هشداری ممنوع شد و بازار صادراتی در شمال آفریقا، غرب آسیا و کشور‌های همسایه را از دست دادیم. هرچند که اجازه صادرات به تازگی داده شده است، اما بازگشت به بازار‌های قبلی راحت نیست. صنعت تایر تنها یک جزء در زنجیره تولید است و تنها تایرها تحت فشار قیمتی قرار دارند. در تقابل با افزایش مداوم قیمت نهاده‌های تولید، قیمت تایر با قیمت تولید همخوانی ندارد و برای تولیدکنندگان تایر صرفه اقتصادی ندارد. بدین معنی که در سال گذشته، میانگین سود کارخانه‌های تایر کمتر از ۳ درصد بود. این وضعیت باعث مشکل در جذب سرمایه‌گذاری جدید و تامین سرمایه شده است.

آقای تنها گفت که تنها حمایتی که دولت از این صنعت انجام می‌دهد، ممنوعیت واردات برخی از تایرها است که در سایزهای 13، 14 و 15 اینچی که در خودروهای سنتی مانند خودروهای پژو استفاده می‌شوند، قرار دارند؛ این اقدام ممنوعیت واردات تایرهای مصرفی این نوع خودروها را تامین می‌کند.

سخنگوی صنعت تایر اظهار کرد که تحریم‌ها علاوه بر مشکلاتی که تامین مواد اولیه تایر و انتقال پول به کشور مبدا ایجاد کرده است، یک مشکل دیگر را نیز به وجود آورده است. این مشکل این است که فروشندگان مواد تا زمان دریافت پول، مواد را تحویل نمی‌دهند. با این حال، صنعت تایر به رغم همه این مشکلات، توانسته است ثبات تولید را حفظ کند. اما از بهمن ماه گذشته، تخصیص ارز به تولید کنندگان تایر به صورت قطره ای انجام می‌شود که به واسطه‌ی آن تولید کاهش یافته است. با این حال، صنعتگران تایر توانسته‌اند بسیاری از مواد اولیه را در داخل کشور تولید کنند به طوری که در حال حاضر تنها 30 درصد مواد از خارج تامین می‌شود و 70 درصد دیگر در داخل تولید می‌شود.

اصلی‌ترین چالش در صنعت تولید تایر، تشکیل ارز و تخصیص آن به منظور حفظ روند تولید است. به طور متوسط، این صنعت در هر ماه نیازمند حدود 25 میلیون دلار ارز است. در حال حاضر، تنها 3 میلیون دلار از این مبلغ برای تهیه مواد اولیه و پرداخت به فروشندگان ارزیابی شده است و به همین دلیل، تولید تغییری نکرده است. برخی از مواد اولیه تایرها نیازمند گرم شدن هستند و تعدادی دیگر دارای تاریخ انقضا هستند. بنابراین، در صورت سررسید تاریخ انقضا یا ناکافی شدن تولید، عملکرد کارخانجات تحت تاثیر قرار می‌گیرد. طبق ظرفیت تولید، سالانه می‌توان حدود 400 هزار تن تایر تولید کرد، اما بدلیل مشکلات موجود، تنها 300 تا 320 هزار تن تولید می‌شود.

سخنگوی صنعت تایر گفت که در حال حاضر در این صنعت 10 کارخانه فعال هستند و همگی دارای طرح‌های توسعه متفاوتی هستند. برخی از این کارخانه‌ها تنوع محصولات خود را افزایش داده‌اند. به عنوان مثال، قبلاً فقط تایر سواری تولید می‌کردند، اما در حال حاضر تایر باری و تایر‌های استفاده شده در ماشین آلات معدنی و راه سازی را نیز تولید می‌کنند. اما تمام این فعالیت‌ها به شرط دریافت تسهیلات ارزی امکان‌پذیر است و اگر این تسهیلات به موقع تخصیص داده نشود، طرح‌ها موفق نخواهند بود. البته بانک‌ها حمایت و همکاری قابل توجهی در این طرح‌ها ندارند.

تولید تایر باری در کشور دو نوع است؛ تایر باری بایاس که به عنوان یک نوع سنتی شناخته می‌شود و تایر رادیال تمام سیمی. در این حوزه مازاد تولید تایر باری بایاس وجود دارد. اما، ظرفیت تولید تایر رادیال تمام سیمی در کشور محدود است و کمبود تولید داریم. در حال حاضر، تعداد 398،722 حلقه تایر باری اتوبوسی رادیال تولید شده است و همچنین کارخانه جدیدی در حال راه‌اندازی است که محصولات آن در سال جاری وارد بازار می‌شود. واردات تعدادی از تایرهای باری رادیال اتوبوسی تا حدود 65 تا 70 درصد از مصرف کشور را تشکیل می‌دهد. با راه‌اندازی کامل کارخانه جدید و کارخانه رازی در اردبیل، ظرفیت تولید تایر باری اتوبوسی رادیال به دو برابر افزایش خواهد یافت و به این ترتیب تقریباً یک سوم نیاز کشور به تایرهای باری را از طریق تولید داخلی تأمین خواهیم کرد. در حال حاضر، تنها 35 تا 40 درصد نیاز کشور به تایرهای باری را تولید کنندگان داخلی تأمین می‌کنند و با اجرای طرح‌های توسعه‌ای بقیه، کمبود تولید تکمیل خواهد شد. یک چالش اصلی در راستای توسعه این صنعت، عدم وجود یک برنامه راهبردی بلند مدت از سوی وزارت صنعت است. جایگاه تایر در صنعت کشور و اقتصاد ملی هنوز تعریف و پیش‌بینی نشده است.

متن اول: "اخیراً، تحقیقات بسیاری در زمینه دستیابی به انرژی های تجدید پذیر انجام شده است. این تحقیقات به منظور آشکار سازی منابع جدید و پیشرفت تکنولوژی در صنعت انرژی تمیز مورد بررسی قرار گرفته است." متن بازنویسی شده: "در سال های اخیر، بررسی های فراوانی در حوزه به دست آوردن انرژی های قابل تجدید پذیر انجام شده است. اهداف اصلی این تحقیقات، تشخیص منابع جدید و پیشرفت فناوری در صنعت انرژی پاک می باشد."

در خصوص بحث‌های توسعه‌ای، مشکل دیگری که وجود دارد، صنعت خودروست. در واقع، صنعت خودرو هیچ برنامه بلندمدتی ندارد تا از طریق آن تبعیت شود. به عبارت دیگر، تولیدکنندگان و صنعتگران مطلع نیستند که در آینده 5 ساله چه نوع خودرویی تولید خواهند کرد و به همین دلیل، تامین تایرهای لازم برای صنعت خودرو دچار مشکل می شوند. یک نکته مثبت در مقررات تولید خودرو وجود دارد و آن این است که تایرها به عنوان درصدی از تولید داخلی شناخته نمی‌شوند. این به معنی آن است که تولیدکنندگان تایرها نیز با مشکل تامین تایرهای مورد نیاز خودروسازان مواجه می شوند، زیرا خودروسازان نیز برنامه‌ریزی بلندمدتی برای تولید محصولات خود در نظر نمی‌گیرند. در صنعت تولید تایرها صادرات نیز وجود دارد، اما به محدودیتی برخورد می‌کند. این محدودیت به دلیل دشواری کسب بازارهای صادراتی و رقابت با رقبا است که قبل از آنها وارد این بازارها شده اند.

تقاضای من از مسئولان این است که صادرات فقط محدود به تولیدکنندگان باشد و نه افرادی که کارت بازرگانی دارند. تولیدکنندگان دارای تخصص خاص خود در زمینه خود هستند و بهتر قادر به مدیریت صادرات و بازارهای رقابتی هستند. گاهی اوقات مشاهده می شود که افرادی که کارت بازرگانی دارند تمام تایرها را از بازار جمع آوری کرده و صادر می کنند. این به معنی تخریب بازارهای داخلی است و علاوه بر این افراد عملیات مجازاتی اعلام نمی کنند. اغلب صادرات تایرها در بخش تایرهای دوچرخه صورت می گیرد. این نوع تایر در آفریقا بازار قوی ایجاد کرده است. چرا که تحت هیچ محدودیتی صادر نشده اند و در غرب آفریقا مانند کشور مالی، تایرهای ایرانی شناخته شده ای دارند. اما بیشتر تایرهای خودرو به کشور های همجوار صادر می شود.

آقای تنها گفت که پتروشیمی‌ها مواد اولیه مورد نیاز برای تولید تایر مانند پلیمر را توسط بورس عرضه می‌کنند. در گذشته، این مواد به صورت اعتباری به تولیدکننده‌ها ارائه می‌شد، اما پتروشیمی تخت جمشید در هفته گذشته اعلام کرد که فقط به صورت نقدی مواد را عرضه خواهد کرد. این موضوع چالش جدیدی را برای تأمین مواد اولیه در این صنعت ایجاد کرده است.

مواد اولیه استفاده شده در تولید تایرها در کشور‌های پیشرفته و صنعتی با مواد اولیه‌ای که در ایران تولید می‌شود متفاوت است. یکی از مهم‌ترین مواد اولیه، کائوچو مصنوعی است. در کشور‌های صنعتی، از کائوچو مایع استفاده می‌شود در حالی که در ایران از کائوچو جامد استفاده می‌شود به دلیل عدم توسعه تکنولوژی تولید کائوچو مایع در پتروشیمی‌های ما. این عدم قدرت در تولید کائوچو مایع، باعث شده که صنعت تایر در ایران نتواند تغییرات مورد نیاز را در ساختار تایر ایجاد کند و تجربه و دانش مربوط به این زمینه را توسعه ندهد. در نتیجه، بهبود نسل تایرهای تولید شده در کشور با موانعی مواجه است. ظرفیت تولید این طرح حدود ۳۴۰ هزار حلقه تایر است و می‌توانست امسال حدود ۱۳۰ هزار حلقه تولید کند.

مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، اعلام کرد که تولید تایر در ماه فروردین، مشابه ماه‌های قبل، بوده است. اما در ماه اردیبهشت، تولید کاهش یافته و در صورت ادامه داشتن این روند، به مرحله توقف تولید خواهیم رسید.

این مقاله به مشکلات بازپرداخت ارز در صنعت تایر در ایران پرداخت می‌کند. به طور خاص، تولیدکنندگان تایر در برابر تأخیر در پرداخت هزینه‌های تولید ارزی مواجه هستند. از 23 میلیون دلاری که برای تولید تایرها واگذار شده است، تنها 3 میلیون دلار تا به حال پرداخت شده است. با این حال، هر ماه نیاز به حدود 25 میلیون دلار برای ادامه تولید دارند. همچنین، مواد اولیه تمام می‌شود و در نتیجه، کارخانه‌ها در اردیبهشت ماه مجبور شده‌اند تولید را کاهش دهند و برخی از شیفت کاری خود را کاهش دهند.

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران اعلام کرد که شرایط در حال حاضر بسیار وخیم هستند و مسئولان مربوطه باید هشدار را جدی بگیرند. این اقداماتی که مسئولان قول داده بودند، تاکنون انجام نشده‌اند. فرایند تخصیص ارز دارای یک بوروکراسی بسیار پیچیده است. ارز توسط وزارت صنعت تخصیص داده می‌شود، اما وقتی به بانک مرکزی مراجعه می‌شود، ناکامی بوجود می‌آید. به علاوه، ارز به تعداد خاصی تخصیص می‌یابد و در بعضی مواقع، بانک مرکزی نیز صراف یا بانک عامل را تغییر می‌دهد. این وضعیت نامناسب و خطرناکی است و باید به طور فوری به آن پاسخ داده شود تا بتوان به‌سرعت ارز را دریافت و منتقل نمود.

آقای تنها درباره ارتباط گزارش های کمبود تایر برای پراید صحبت کرد. او گفت که تولیدکننده لاستیک ها اقدام به کاهش تولید تایرهای مهمی مانند پراید نمیکند. اتفاقاتی از این دست در بازار رخ می دهد و این منجر به کاهش کلی تولید نمیشود. همچنین فروشندگان یک سایز قربانی را نمیشوند و وقتی تولید یک سایز کاهش می یابد، سایر سایزها به آن تأثیر نمی گذارند.

تأکید واضحی روی تامین ارز و استمرار تولید در این حوزه وجود دارد. اگر بگوییم که ارز با شرایط تورمی 28 هزار تومان را می‌دهیم ولی ارزش آن 43 هزار تومان است، این کاملاً غیرممکن است. همچنین، مجاز است که با هر قیمتی که مواد اولیه موجود است، آن‌ها را تامین کنیم. اما در این صورت، باید قیمت را بر اساس هزینه تولید و با سود مناسبی که معمولاً بین 15 تا 17 درصد است، تعیین کنیم. دولت نیز مسئولیت نظارت بر توزیع شفاف و جلوگیری از تخلف در استفاده غیرمجاز از سود را دارد. در حالتی که دولت سقف قیمت را مشخص نمی‌کند و تولیدکننده مواد اولیه را با قیمت ارز آزاد تامین می‌کند، مسئله قابل حل نیست.

به گزارش تولیدکنندگان تایر، در سال ۱۴۰۰، حدود ۲۵۹ هزار تن انواع تایر خودروهای مختلف تولید شده است. این شامل تایرهای خودروهای سواری، وانت، باری، اتوبوسی، کشاورزی و ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی می‌شود. همچنین در بازه زمانی ابتدای سال تا پایان آذرماه، تولیدکنندگان حدود ۱۹۶ هزار تن تایر مختلف تولید کرده‌اند. این تعداد نشانگر رشد یک درصدی نسبت به سال گذشته است. به طور خاص، میزان تولید شامل ۱۸ میلیون و ۴۲۰ هزار و ۸۷۶ حلقه تایر است که در مقایسه با سال گذشته به میزان ۲ درصد افزایش یافته است.

رغم آمار تولید تایرها، اخیراً در بازار مشهود شده‌اند شرایط نادرستی که منجر به فروش تایرهای دولتی می‌شود. حتی برخی تارنماها نیز برای خرید تایر معرفی شده‌اند، اما با این حال مسائل مربوط به تایرها همچنان روی دید مشتریان قرار دارند و به ندرت در دسترس هستند. مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر ایران، درباره کمبود تایرها در بازار، اظهار داشت که تولید و توزیع تایرها در کشور همچنان مطابق روش قبلی ادامه می‌یابد، اما برخی افراد به دلیل اختلاف شدید نرخ ارز نیمه رسمی و بازار آزاد، تایرهای دولتی موجود در بازار را خریداری کرده و به کشورهای همسایه قاچاق می‌کنند. انجمن صنعت تایر ایران چند بار از دولت خواسته است که صادرات تایرها فقط در اختیار تولیدکنندگان داخلی باشد و هیچ فردی به جز آنان اجازه صادرات تایرها را نداشته باشد، زیرا این موضوع باعث اختلال در بازار داخلی می‌شود که به دلیل تفاوت نرخ ارز ریالی و دلاری بسیار مضطرب است. متأسفانه تاکنون درخواست‌های انجمن صنعت تایر در خصوص انحصار صادرات تایر مورد توافق واقع نشده است. همچنین، اگر صادرات تایرها تنها محدود به تولیدکنندگان باشد، هم بازار داخلی و هم صادرات به‌خوبی تنظیم خواهند شد.

به دلیل کاهش ارزش ریال و افزایش قیمت مواد اولیه روز به روز، قیمت تولید تایر افزایش یافته است. بنابراین، انجمن تولیدکنندگان تایر درخواست افزایش قیمت را دارد. با این وجود، تصمیم به افزایش قیمت توسط مراجع صنعتی تایید نشده است. در این زمینه، بهتر است افزایش قیمت توسط انجمن صنعت تایر تصویب شود و نظارت فقط برای جلوگیری از تخلفات و بهره‌برداری غیرقانونی از این تصمیم صورت پذیرد. با اجرای این تصمیم، انگیزه برای تولید، سرمایه‌گذاری، جذب منابع مالی از طریق بانک ها و توسعه صنعت تایر و همچنین تأمین نیازهای روزافزون تایر در کشور افزایش خواهد یافت.

آقای تنها گفت که در حال حاضر تایرسازان به راحتی تولید و تأمین لاستیک خودروهای سواری، که اصلی‌ترین نیاز بازار است، را انجام می‌دهند. به علاوه، به دلیل تولید بیش از نیاز داخلی، تایرسازان قادر هستند مازاد لاستیک را خارج از کشور صادر کنند. هرچند، تایرهای خودروهای سنگین به دو نوع بایاس و رادیال تقسیم می‌شوند. تولید تایرهای بایاس بیش از نیاز بازار است، ولی به دلایلی مثل عدم فروش، همه کارخانه‌ها از ظرفیت تولید خود استفاده نمی‌کنند. اما در خصوص تایرهای رادیال، فقط دو واحد تولیدی در فعالیت هستند و به همین دلیل، صادرات نیز انجام می‌شود تا نیاز بازار برآورده شود.

بهمن ۱۴۰۱: ناصر پرهیزگار، مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک، اعلام کرده است که شرکت‌های دانش‌بنیان و با حمایت دولت، قادر خواهند بود در صنعت استراتژیک تولید تایر بدون ریسک توقف را ممکن سازند. در طی ۱۵ سال گذشته، میزان داخلی‌سازی در صنعت تایر به ۶۵ درصد افزایش یافته است که از ۳۵ درصد شروع می‌شود. به تازگی، یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان موفق به داخلی‌سازی استفاده از اسید استئاریک شده که قبلاً باید واردات می‌شد. در آینده نیز، داخلی‌سازی تسریع‌کننده‌ها در دستور کار قرار خواهد گرفت.

با مرور تکنولوژی‌ها و مهندسی، صنعت تایر دست به دست می‌دهد. از طرفی، تحریم‌ها و عدم تخصیص وام و تسهیلات بانکی، عملکرد این صنعت را به شکل قابل توجهی تحت الشعاع قرار داده است. درحال حاضر، بیش از 500 میلیون دلار پروژه و طرح در جریان است که در دسترسی به تحقیق و توسعه از تغییر چشمگیری برخوردارند. اما به دلیل مشکلات یاد شده، این پیشرفت‌ها به صورت گسترده شناخته نشده‌اند.

با توجه به گفته های آقای پرهیزگار، تفاوت قیمت بین تایرهای کارخانه ای و تایرهای بازاری بین ۵۰ تا ۹۰ درصد ارزش خود را به دست آورده است. این نسبت قیمتی، نمی تواند به صنعت پیام صحیحی ارسال کند. دستگاه کنترل مواد اولیه تولید، باید بیشتر نظارت داشته باشد، به ویژه قیمت مواد اولیه مانند محصولات نفتی، نخ، کرایه ماشین آلات و انرژی. صنعت تایر، صنعتی استراتژیک است و باید انتظار داشت که دولت از این صنعت حمایت کند.

فعالان صنعت تایر خواستار خروج از قیمت‌گذاری دستوری هستند و تمایل دارند قیمت‌گذاری محصولات توسط خود شرکت‌ها انجام شود. آنها همچنین می‌خواهند بورس فعالیت خود را در عرضه تایر مجاز کند تا با قیمت مناسب‌تری بتوانند محصولات خود را به مصرف‌کنندگان واقعی عرضه کنند.

در سال ۱۴۰۱، تولیدکنندگان تایر، ۱۹۶ هزار و ۲۳۸ تن انواع تایر خودروهای مختلف را تولید کردند. این شامل تایرهای سواری، وانتی، اتوبوسی، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی بود. در مقایسه با سال قبل، این یک درصد رشد داشته است. تعداد کل تایرها در این میزان تولید ۱۸ میلیون و ۴۲۰ هزار و ۸۷۶ حلقه بوده است که نسبت به سال قبل دو درصد افزایش دارد.

در طول ۹ ماه اخیر، تولید تایرهای بایاس و رادیال سواری در کشور به تعداد ۱۲۱۹۴۳ تن افزایش یافت که نشان‌دهنده یک رشد ۸ درصدی است. درصد بیشتری از تولید تایرها به تایرهای سواری اختصاص پیدا کرده است. تقریباً ۶۲ درصد از کل تولید تایرها به تایرهای سواری اختصاص داده شده است. تولید تایرهای وانت نیز در این بازه با کاهش ۹ درصدی به تعداد ۱۸۸۲۳ تن رسید. همچنین تا پایان آذر ماه، ۳۸۳۵۵ تن تایرهای باری اتوبوسی با کاهش ۹ درصدی، ۱۳۹۵۸ تن تایر ماشین‌آلات کشاورزی با کاهش ۱۱ درصدی و ۳۱۵۸ تن تایرهای ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی با کاهش ۱۵ درصدی در کشور تولید شده است.

تولید تایرهای دوچرخه، موتورسیکلت و تیوب در 9 ماهه امسال به ترتیب 14,119 تن و 6,966 تن بوده است. در مقابل، تولید تیوب نسبت به سال قبل 7% کاهش یافته است، در حالی که تولید تایرها سه درصد افزایش داشته است. همچنین، تعداد 2,642,735 حلقه فلپ و دیگر لوازم جانبی با وزن 4,976 تن توسط کارخانجات داخلی تولید شده است.

در سال 1401، شهریار افندی‌زاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، درجلسه کارگروه پایش، وزارت صمت را مسئول تامین کالاها و اقلام اساسی کشور از طریق تولید و واردات تشخیص داد. او اعلام کرد که هماهنگی‌های لازم برای تحقق اهداف حمل و نقل، بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری در بخش جابجایی بار و مسافر و بهبود وضعیت صنعت رانندگان توسط وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای انجام شده است. همچنین، پایش این موضوعات تاکنون در کارگروه پایش انجام شده است.

تاکید می‌کنی وی همچنین به ضرورت پیگیری و کمک وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رفع نواقص و تأمین نیازهای رانندگان و کامیون‌داران فعال در حوزه حمل و نقل جاده‌ای اشاره کرد.

نیاز سالانه کشور به لاستیک‌های سنگین، تقریباً یک میلیون و دویست هزار حلقه است. در حال حاضر، فقط 30 درصد از نیاز بازار توسط تولید داخلی تأمین می‌شود و سایر 70 درصد از این کالا توسط واردات تأمین می‌شود. به منظور توزیع عادلانه و بی واسطه‌ترین حالت ممکن این کالا، وزارت صنعت، معدن و تجارت همراه با سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و نهادهای اصناف مرتبط به همکاری در این زمینه متعهد شده‌اند.

در طول مدت زمانی که از ابتدای سال تا پایان آبان‌ماه گذشته است، تولیدکنندگان تایر بیش از ۱۶ میلیون و ۲۷۹ هزار حلقه تایر مختلف برای خودروهای سواری، وانت، اتوبوس، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی را تولید کردند. این تعداد تولید، نشانگر یک رشد ۲ درصدی نسبت به سال گذشته است. در مقایسه با سال قبل، این میزان تولید معادل ۱۷۲ هزار و ۶۵۳ تن تایر است که ۴۱۹ تن افزایش داشته است.

در هشت ماهه امسال، تولید تایرهای بایاس و رادیال سواری در کشور به میزان 107 هزار و 625 تن انجام شده است که نشان از یک رشد هشت درصدی در این صنعت دارد. تیرهای سواری حدود 62.3 درصد از کل تایرهای تولید شده را تشکیل می‌دهند. برای تولید تایرهای بایاس که از تکنولوژی قدیمی استفاده می‌کنند، از الیاف و رشته‌های نخی استفاده می‌شود، در حالی که در تولید تایرهای رادیال از رشته‌های سیمی استفاده می‌شود.

تولید تایر وانتی در این بازه زمانی به 16 هزار و 498 تن کاهش یافت. تا پایان آبان‌ماه، 33 هزار و 424 تن تایر باری اتوبوسی (کاهش 10 درصدی)، 12 هزار و 365 تن تایر ماشین‌آلات کشاورزی (کاهش 12 درصدی) و 2 هزار و 741 تن تایر ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی (کاهش 16 درصدی) در کشور تولید شد.

تولید تایرهای دوچرخه، موتورسیکلت و تیوب در هشت ماهه امسال رشدی حاصل از 2 درصد در تولید تایرهای دوچرخه و موتور و افت 7 درصد در تولید تیوب داشت. در این دوره، تعداد 12 هزار و 132 تن تایر دوچرخه و موتور (اینکا یعنی 2 درصد رشد در مقایسه با هم دوره قبل) و 6 هزار و 140 تن تیوب (7 درصد کاهش در مقایسه با هم دوره قبل) تولید شد. همچنین، در این هشت ماه، 2 میلیون و 318 هزار و 616 حلقه فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و... با وزن چهار هزار و 418 تن تولید شده است.

در آبان ۱۴۰۱، آمار تولید تایر در ایران نشان می‌دهد که کارخانجات و شرکت‌های تایرسازی در طول امسال تا پایان مهرماه، ۱۴۹ هزار و ۷۱۲ تن از انواع تایرهای خودروهای سواری، وانت، باری، اتوبوسی، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی تولید کرده‌اند. این مقدار معادل ۱۴ میلیون و ۱۷۷ هزار و ۳۷۰ حلقه تایر است. در مقایسه با سال گذشته، وزن تولید تایرها بدون تغییر است، اما تعداد حلقه تایرها سه درصد رشد داشته است.

در این بازه زمانی، تعداد 93 هزار و 650 تن تایر بایاس و رادیال خودرو سواری در کشور تولید شد که نشان دهنده یک رشد 9 درصدی است. بیشترین میزان تولید تایرهای سواری متعلق به تایرسازان بود که به نسبت 62.5 درصد از تولید را برعهده داشتند. همچنین در این بازه زمانی، تعداد 14 هزار و 138 تن تایر وانتی نیز در کشور تولید شد که نسبت به سال قبل با یک کاهش 10 درصدی روبرو بود. علاوه بر این، تعداد 28 هزار و 867 تن تایر باری و اتوبوسی (کاهش 11 درصدی)، 10 هزار و 706 تن تایر کشاورزی (کاهش 14 درصدی) و 2 هزار و 350 تن تایر خودروهای راه‌سازی و صنعتی (کاهش 18 درصدی) نیز در کشور تولید شد. همچنین، در این بازه زمانی، 10 هزار و 251 تن تایر دوچرخه و موتور و پنج هزار و 663 تن تیوب نیز در کشور تولید شد.

به گفته دبیر انجمن صنعت تایر ایران، قیمت‌گذاری دستوری تایرهای باری، کامیونی و سواری رادیال باعث شده است که شرکت‌های تولیدکننده این تایرها در وضعیت نامناسبی قرار بگیرند.

در مهر ۱۴۰۱، حسین غیاثی، تحلیلگر بازار سرمایه، درباره تأثیر ورود تایر به بورس کالا توضیح داد. بازاریان و سهام‌داران شرکت‌های تولید کننده تایر، همواره به کشف قیمت تایر در بورس کالا علاقه‌مند بودند. زیرا وقتی یک کالا وارد بورس می‌شود، قیمت آن تحت تأثیر شرایطی قرار می‌گیرد که شامل قیمت جهانی تایر و هزینه تمام شده تایر است. قیمت‌گذاری تایر در بورس کالا می‌تواند با نرخ‌گذاری عقلانی صورت بگیرد که همه با آن موافقت کنند.

یکی از مزایای معاملات تایر در بورس کالا این است که معاملات شرکت‌ها بسیار شفاف تر می‌شوند. در گذشته، شرکت‌ها دو دفتر داشتند؛ یعنی محصول را با یک قیمت می‌فروختند، اما قیمت دیگری را در دفتر گزارش می‌کردند. با ورود تایر خودرو به بورس کالا، بسیاری از مشکلات قیمت‌گذاری دستوری حل می‌شود. قیمت‌گذاری دستوری باعث می‌شود تا سود شرکت‌ها به دلالان منتقل شود؛ اما با حذف قیمت‌گذاری دستوری، سود فروش تایر به شرکت‌ها و سهامداران منتقل خواهد شد.

آقای غیاثی مدعی است که با مقایسه گزارش‌های شرکت‌های تایرساز در دو زمان قیمت‌گذاری دستوری و در بورس کالا، می‌توان به راحتی نتیجه گرفت که این شرکت‌ها چه سود خوبی از فروش محصولات خود در بورس کالا به دست می‌آورند. همچنین، آزادسازی صادرات تایر نقش مهمی در افزایش سوددهی و حجم تولید شرکت‌های تایرساز داشته است. البته باید توجه داشت که افزایش صادرات تایر ممکن است باعث افزایش قیمت تایر داخلی شود، زیرا تعداد تایرهای صادراتی بیشتر شده و قیمت داخلی تایر با قیمت جهانی تایر همسان می‌شود که این امر سودآوری شرکت‌های بورسی را نیز به دنبال دارد.

در ماه مهر سال 1401، آقای علی‌اکبر شامانی، مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران، یک بخشنامه را به تمام گمرکات اجرایی کشور ابلاغ نمود. در این بخشنامه که مربوط به آزاد شدن فرآیند صادرات تایر می‌باشد، برخی مفاد و دستورات مهم اعلام گردیده است.

با توجه به بخشنامه 206/‏97/‏741500 مورخ 21 شهریور 1401، که در مورد ممنوعیت برخی اقلام صادراتی از جمله انواع لاستیک سبک و سنگین صادر شده است، و با مرجعیت به تصویرنامه شماره 60/‏155798 مورخ 23 شهریور 1401 که توسط دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت صادر شده، برخی از ممنوعیت‌های صادرات بهبود یافته است. این اقدام با استناد به نامه شماره 60/‏145419 مورخ 3 شهریور 1401 از سوی معاون معادن و فرآوری مواد وزارتخانه به انجمن صنفی صنعت تایر اطلاع داده شده و انجمن صنفی صنعت تایر موظف است با رعایت تمامی قوانین و مقررات مربوطه اقدامات لازم را انجام دهد. نامه شماره 401/‏6008 مورخ 24 مرداد 1401 نیز به همین منظور ارسال گردیده است.

معیار‌های تولید تایر در سال 1401 به تازگی توسط تولیدکنندگان بزرگ اعلام شد. بر اساس این آمار، تعداد تایرها با یک رشد 2% و وزن آنها با یک رشد 1% افزایش یافته است. در مجموع، در طول پنج ماه اول سال، تعدادی به میزان 117,911 تن تایر تولید شده است که معادل 18,630,136 حلقه است.

به طور کلی، در اولین پنج ماه سال جاری، 106 هزار و 687 تن تایر برای انواع خودرو تولید شد. این معادل 10 میلیون و 111 هزار و 652 حلقه است. این تولیدی حدود یکسوم درصد وزنی افزایش نسبت به تولید در همان دوره سال گذشته را نشان می‌دهد. اما از نظر تعداد، یک افزایش 3 درصدی را نشان می‌دهد.

آمارها نشان می‌دهد که رشد بیشتری در تولید تایر خودروهای سواری رخ داده است و این بهبود و توازن در رشد کلی بازار را ایجاد کرده است. در طی پنج ماه اخیر، حدود ۶۶ هزار و ۳۰۰ تن تایر خودرو سواری (معادل ۸ میلیون و ۹۲۷ هزار و ۵۴۱ حلقه تایر) تولید شده است، که به لحاظ وزن ۸٪ و به لحاظ تعداد ۵٪ بیشتر از تولید پنج ماهه مشابه سال گذشته است. در پنج ماه اول سال ۱۴۰۰، تقریباً ۶۱ هزار و ۲۹۲ تن تایر خودرو سواری (معادل ۸ میلیون و ۵۰۹ هزار و ۶۸۵ حلقه) در کشور تولید شده بود.

تولید تایر های وانتی در پنج ماه اخیر بهبود یافته است. تعداد تایر های تولیدی در این دوره از ۱۰٬۹۵۹ تن (۷۰۹٬۱۷۹ حلقه) در سال گذشته به ۱۰٬۰۸۸ تن (۶۳۸٬۴۶۷ حلقه) در امسال کاهش یافته است.

طی پنج ماههٔ گذشته، 22 هزار و 753 تن تایر باری و اتوبوسی تولید شده که معادل 350 هزار و 810 حلقه تایر است. اما در سال جاری، 20 هزار و 932 تن تایر در داخل کشور تولید شد که برابر است با 314 هزار و 61 حلقهٔ تایر.

بیش‌ترین کاهش تولید تایرها در بخش کشاورزی صورت گرفته است‌، و سپس در بخش‌های راه‌سازی و صنعتی. از ابتدای سال 1401 تا پایان مردادماه، مجموعاً 7645 تن (معادل 216 هزار و 723 حلقه) تایر کشاورزی و 1722 تن (معادل 14 هزار و 860 حلقه) تایر راه‌سازی و صنعتی در کشور تولید شده است که به ترتیب 17 درصد و 14 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل داشته‌اند.

تولید تایرهای دوچرخه و موتور در پنج ماهه اول سال جاری نسبت به همان دوره در سال قبل تغییر چندانی نداشته است. در این مدت، تعداد 7617 تن تایر دوچرخه و موتور (معادل 3.27 میلیون حلقه) در کشور تولید شده است. این آمار برابر با 6838 تن تایر (معادل 3.17 میلیون حلقه) در پنج ماهه اول سال قبل است.

در طول سال 1401، تعداد 3607 تن انواع مختلفی از تیوب تولید شد که معادل 5 میلیون و 247 هزار و 978 حلقه است. از ابتدای سال تا پایان مردادماه، وزن تیوب‌ها در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال قبل، پنج درصد کاهش یافته است. همچنین در پنج ماه اخیر از سال قبل، 3782 تن تیوب تولید شده است که معادل 5 میلیون و 233 هزار و 931 حلقه است.

در ماه مرداد سال ۱۴۰۱، تولیدکنندگان تایر تعداد ۵،۹۶۸،۵۳۶ حلقه تایر را تولید کردند. این تعداد نسبت به ماه مشابه سال قبل، یعنی رشد ۱ درصدی را نشان می‌دهد.

میزان تولید تایر در این بازه زمانی 62 هزار و 494 تن بود که با یک کاهش 2 درصدی همراه بود. در عین حال، تعداد تایر خودروهای سواری تولید شده تا پایان خردادماه به 39 هزار و 83 تن رسید که به ازای آن یک رشد 6 درصدی را مشاهده کردیم.

62.5 درصد تولیدات تایرسازان در سه ماه اول سال جاری مربوط به تایرهای خودروهای سواری بوده است. با این حال، تولید تایرهای وانتی با یک کاهش 18 درصدی همراه بود و به طور کلی تعداد 5،620 تن تایر تولید شد. علاوه بر این، تعداد 12،056 تن تایر باری و اتوبوسی (با یک کاهش 10 درصدی)، 4،835 تن تایر کشاورزی (با یک کاهش 12 درصدی) و 900 تن تایر راه‌سازی و صنعتی (با یک کاهش 20 درصدی) تولید شد.

مقاله به شکل زیر بازنویسی شد:

تولید تایر توسط تایرسازان در فصل بهار سال 1401 به 72،908 تن (12،428،058 حلقه) رسید. در این مقدار، 2٪ کاهش وزن و 1٪ کاهش تعداد حلقه قابل مشاهده است. همچنین، در این بازه سه ماهه، 1533 تن از محصولات دیگر مانند فلپ و تسمه نقاله نیز تولید شده است.

طبق گزارش‌های جدید، تولید تایر در سال ۱۴۰۰ در ایران نسبت به سال قبل کاهش یافته است. در سال جاری بیش از ۲۴ میلیون تایر تولید شده است که یک کاهش ۴ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد. همچنین، میانگین وزن تولیدی هم با ۲۵۹ هزار تن کاهش ۵ درصدی نسبت به سال قبل را نشان می دهد.

از طرف کاربر به اینجانب یک پاراگراف از یک مقاله برای ارزیابی و بازنویسی روانی دریافت شد. سعی خواهم کرد بازنویسی متن را بهبود دهم و از جملات و عبارات بهتر و درست تر استفاده کنم. با افتخار عملی به این کار پرداخته و نسخه بهبود یافته را ارائه خواهم داد. منتقدان برنامه‌های موبایل با فروش بی‌روح و کیفیت پائین، در نظر دارند عملکرد شرکت‌های تولیدکننده را بررسی کنند و راهکارهای مناسب برای بهبود این وضعیت ارائه دهند. در این راستا، انجام تحقیقات و بررسی نقاط ضعف برنامه‌های موبایل، به منظور شناسایی مشکلات اساسی و ارائه راهکارهای مناسب از جمله اهداف این منتقدان است. برای دستیابی به این اهداف، استفاده از روشها و فنون آنالیز داده میتواند بسیار مفید واقع شود. تحلیل داده‌ها به‌طور گسترده می‌تواند به شناسایی ترندها، الگوها و عملکرد برنامه‌های موبایل کمک کند و دانشمندان را در ارائه پیشنهادهایی جهت بهبود و بهتر شدن عملکرد این برنامه‌ها یاری کند.

در نشستی با اعضای شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی، سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، به اهمیت حمل و نقل اشاره کرد و اظهار داشت که برنامه‌های این حوزه در حال اجرا است. او تأکید کرد که هزینه‌های حمل و نقل به خصوص در این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است و وزارت صنعت، معدن و تجارت با این موضوع مستقیماً مرتبط است.

با توجه به گفته‌های فاطمی امین، یک سوم از لاستیک سنگین تولیدی در کشور، به نسبت 20 درصد به نوع بایاس و 10 درصد به نوع رادیال است. نیازمندی‌های لازم برای تولید داخلی لاستیک نیز در حال بررسی و تغییرات نهایی خود را پیدا خواهد کرد.

وزیر صنعت درباره بهبود ناوگان نیز اظهار کرد که توافقات لازم بین وزارت صنعت و وزارت راه و شهرسازی کامل شده و در انتظار تصویب شورای عالی اقتصاد قرار دارد.

بهمن ۱۴۰۰: بررسی نتایج عملکرد و تولید کارخانه‌های تولید تایر نشان می‌دهد که در بازه زمانی از ابتدای سال تا پایان دی‌ماه، مجموعاً ۲۱۷.۴۲۶ تن تایر تولید شده است که معادل ۲۰.۱۶۱.۵۰۱ حلقه تایر است. این یک کاهش سه درصدی در وزن تولید و چهار درصدی در ارزش تولید نسبت به سال قبل است.

تعداد ۱۲۶،۰۷۷ تن از این مقدار به تولید تایرهای خودروی سواری اختصاص یافته است که تقریباً ۵۷.۹٪ از کل تولید را شامل می‌شود. این مقدار نسبت به سال قبل در حدود ۵٪ کاهش یافته است.

تولید تایرهای اتوبوسی در مقایسه با دوره قبلی دو درصد کاهش یافته و از 48 هزار تن به 46 هزار و 983 تن رسیده است. از سوی دیگر، تولید تایرهای باری با یک افزایش 12 درصد از 20 هزار و 764 تن به 23 هزار و 199 تن افزایش پیدا کرده است.

تولیدات در سایر بخش‌ها به شرح زیر است:

• 2 هزار و 822 تن تایر کشاورزی سبک با افت 22 درصدی
• 14 هزار و 252 تن تایر کشاورزی سنگین با افت 5 درصدی
• 4 هزار و 92 تن تایر خودروهای راه‌سازی و صنعتی با افت 23 درصدی
• 15 هزار و 897 تن تایر موتور و دوچرخه با رشد 15 درصدی
• 8 هزار و 497 تن تیوب (بدون تغییر نسبت به سال گذشته)
• 5 هزار و 491 تن فلپ، تسمه نقاله و ...

در آذر ۱۴۰۰، احمد کریمی، دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران، اشاره کرد که در گذشته نیز با مشکلاتی مانند کیفیت پایین لاستیک‌های وارداتی و هزینه بالای آن‌ها مواجه بودیم. طبق گفته‌های او، در سال ۱۳۹۷ به اندازه کافی لاستیک در بازار موجود بود و کامیون‌داران با مشکل نبود این محصول مواجه نبودند؛ اما در خرداد ۱۳۹۷ با ناکافی شدن لاستیک در بازار، هم واردکنندگان هم تولیدکنندگان در این زمینه به کمکاری روی‌ آوردند.

با این حال، تصمیم گرفته شد از ظرفیت بازار بهره برداری شود. حتی تشکل‌ها هم توانستند با لاستیک‌های به قیمت 4200 تومان واردات انجام دهند که باعث بهبود وضعیت بازار و تطابق عرضه با تقاضا شد. اما با حذف لاستیک‌های به قیمت 4200 تومان در سال گذشته، قیمت‌ها دوباره روند صعودی را طی کردند. مستندی از وزیر راه و شهرسازی در مورد ترخیص لاستیک‌های وارداتی باقیمانده در گمرک، در ماه شهریور سال قبل، باعث شد که قیمت‌ها به حدی متعادل شوند. اما طی مدتی، تنها محدوده بندر امام و بندر عباس به موجب این مستند مورد توجه قرار گرفتند.

نیازمندی های لاستیکی در بازار داخلی به دلیل نظارت ناکافی و عدم کنترل از سوی مقامات، با یک افزایش قیمت وحشتناک همراه بوده است. به عنوان مثال، لاستیک های داخلی در بازار به قیمت کمتر از 12 میلیون تومان منتشر نشده اند در حالی که هزینه تولید آنها در حدود 9 میلیون تومان است. همچنین، قیمت لاستیک های خارجی نیز که باید با هزینه 14 میلیون تومان به دست مصرف کننده برسد، به طرز وحشتناکی حدود 30 میلیون تومان افزایش یافته است. بنابراین، اصطلاحاً لاستیک دولتی هیچگاه در بازار یافت نمی شود و بعضی از لاستیک ها با وجود کیفیت و مراحل کنترل پایین، به صورت غیرقانونی وارد می شوند. برای بهبود این وضعیت، وزارت صنعت قصد دارد تا با استفاده از سامانه جامع تجارت، واردات و توزیع لاستیک را کنترل کند.

جلساتی در خصوص مسائل و مشکلات با وزیر راه برگزار شد که طی آن‌ها موضوعات مختلفی مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. این نشست‌ها به مدت یک ماه و نیم دو سری برگزار شدند و در طول آن وزیر راه با مقاومت دستگاه‌ها و نیز چالش‌هایی روبرو شد. با توجه به این موضوع، تصمیم گرفته شد برای حل این مشکلات و رفع موانع، یک جلسه دیگر با وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شود.

آبان ۱۴۰۰: آقای کریمی (دبیر کانون کامیون‌داران) اعلام کرد که افزایش قیمت لاستیک باعث شده است برخی رانندگان تصمیم بگیرند تایرهای تاریخ گذشته را به جای تایرهای جدید با قیمت کمتر خریداری کنند. وی همچنین افزود که بیشتر این تایرها متعلق به ناوگان نفتکش هستند. این نکته بر اساس استانداردهاست که ناوگان نفتکش باید با مرتبا تعویض تایرها خود را به روز نگه دارند.

اما در حالی که بسیاری از رانندگان از نرخ های رسمی تایرها آگاهی ندارند، گزارش شده است که تایرها به قیمت چند برابر واقعی خود در بازار آزاد به فروش می رسند. برای رانندگانی که علاقه مند به خرید تایر با قیمت مناسب هستند، می توانند از طریق سامانه کالا وزارت صمت تایرهای خود را تهیه کنند. این سامانه شامل توزیع سیستماتیک انواع تایرهای سنگین و نیمه سنگین با سایز رینگ 14 اینچ و بالاتر می شود و تنها 9٪ مالیات و حدود 2٪ کرایه حمل به خریداران اعمال می شود. حتی با در نظر گرفتن این هزینه های جانبی، قیمت برخی از لاستیک ها در این سامانه حدود 2 برابر ارزان تر از بازار آزاد خواهد بود.

مهر ۱۴۰۰: تمامی تولیدکنندگان تایر و تیوب موظف هستند شناسنامه گارانتی را ثبت کنند. آقای ایزدی، مدیرکل نظارت بر خدمات بازرگانی سازمان حمایت، اعلام می‌کند که تایرسازان فقط تا ابتدای آبانماه ۱۴۰۰ مهلت دارند تا تاییدیه گارانتی را از سامانه جامع تجارت دریافت کنند. در غیر اینصورت، واردکنندگان (جهت تامین مواد اولیه تولید تایر) قادر نخواهند بود سفارش ثبت کنند. هدف اصلی از این اقدام، ایجاد شفافیت در زنجیره تامین و توزیع لاستیک است.

شهریور ۱۴۰۰: آمارهای جدید نشان می‌دهد که تولید لاستیک در ایران بهبود یافته است. در طی مدت مشابه سال قبل، تایرسازان ایرانی تقریباً ۱۰۶ هزار تن لاستیک تولید کرده‌اند که برابر با مقدار تولید آنها در سال ۱۳۹۹ است.

براساس آمارهای ارائه شده توسط وزارت صنعت، مشاهده می‌شود که بیشترین رشد تولید در دسته‌بندی تایرهای سواری و کمترین رشد تولید در دسته‌بندی تایرهای کشاورزی سبک اتفاق افتاده است.

شهریور ۱۴۰۰: انجمن صنفی صنعت تایر، منتشرکردن ابلاغیه‌ای که در تاریخ ۱۴ شهریورماه به انتشار رسانیده، درباره‌ی آزادی صادرات تایر اطلاعات رسانی کرده است. این انجمن اعلام کرده که صادرات تایر دوباره آزاد شده است، براساس تصمیمی که توسط ستاد تنظیم بازار و با تایید شورای عالی صادرات اتخاذ شده است. همچنین، این انجمن دو شرط را نیز برای تولیدکنندگان تایرها اعلام کرده است: تنها حجم تولیدات خود را می‌توانند صادر کنند.

• 10 درصد تایرهای سواری.
• 30 درصد تایرهای کشاورزی، راهسازی و صنعتی.

ماه مرداد سال 1400، تولید کنندگان تایر ایرانی توانسته‌اند بیش از 87 هزار تن لاستیک تولید کنند. این عدد نشان دهنده یک افزایش 4% نسبت به همان دوره در سال 1399 است. تولید این انواع لاستیک ها و درصد تغییر در تولید آنها نسبت به سال قبل را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

• حدود 50.1 هزار تن تایر سواری (بدون تغییر)
• حدود 18.8 هزار تن تایر باری و اتوبوسی (افزاش 12 درصدی)
• حدود 9.2 هزار تن تایر وانتی (افزایش 25 درصدی)
• حدود 6.5 هزار تن تایر کشاورزی سنگین (افزایش 6 درصدی)
• حدود 5.8 هزار تن تایر دوچرخه و موتورسیکلت (افزایش 26 درصدی)
• حدود 3.3 هزار تن تیوب (افزایش 9 درصدی)
• حدود 1.2 هزار تن تایر کشاورزی سبک (کاهش 26 درصدی)
• حدود 1.6 هزار تن تایر راهسازی و صنعتی (کاهش 22 درصدی)

تیر ۱۴۰۰: حدود یک ماه است که واردات برخی اندازه‌های تایر به بهانه تولید داخلی آنها ممنوع شده است. این اقدام تبعاتی که برای ماه‌های آینده قابل پیش‌بینی است را به همراه دارد. آقای میرعابدینی، دبیر انجمن واردکنندگان لاستیک، در انتقاد خود از تداوم ممنوعیت واردات بیان می‌کند که محدودیت واردات لاستیک برای رینگ‌های ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچ در حال اعمال است، در حالی که هر یک از این رینگ‌ها حداقل ده سایز مختلف دارند و شرکت‌های داخلی به تولید همه این اندازه‌ها قادر نیستند.

بر اساس تحقیقات آقای میرعابدینی، تا 35 درصد از لاستیک‌های مورد نیاز خودروهای سواری در ایران باید از طریق واردات تأمین شود. اما در صورت خودروهای سنگین، این مسئله به صورت جدی‌تری مطرح است و در حدود 75 درصد نیاز کشور به تایرهای سنگین از طریق واردات تأمین می‌شود.

دبیر انجمن واردکنندگان تایر، یکی از مشکلاتی که واردات تایر را با آن روبرو می کند، چندنرخی بودن لاستیک ها است. او آن را موضوعی مهم دانسته و معتقد است که راه اندازی یک سامانه جامع تجارت می تواند به خوبی در توزیع لاستیک با ارز دولتی کمک کند. اما در صورتی که تفاوت چندانی بین ارز نیمایی و ارز آزاد وجود نداشته باشد، این سیستم هم تنها سودی ندارد، بلکه مشکلاتی را هم به همراه دارد.

در تیر ماه سال ۱۴۰۰، شرکت بورس ایران اعلام کرده است که شرکت آرتاویل تایر به عنوان سومین شرکت تولید کننده تایر وارد بازار بورس شده است. شرکت آرتاویل تایر در حال حاضر ۱۰ هزار تن از محصولات خود را به بازار بورس فرعی عرضه کرده است.

در تاریخ 12 خردادماه، خبر ارائه بیش از 10 هزار تن از محصولات شرکت بارز در بورس فرعی به گوش رسید. پس از آن، در تاریخ 28 خردادماه، یک شرکت دیگر نیز با ورود به بورس فرعی تعریف شد. شرکت یزد تایر، که دومین تایرساز حضوری خود را در بورس داشته است، بیش از 14 هزار تن از محصولات خود را در بورس فرعی عرضه کرده است.

قبلاً، آقای فکری (مدیرعامل گروه صنعتی بارز) اظهار داشت که به دلیل ارائه محصولات این شرکت در بورس، افرادی که تمایل به خرید مستقیم تایر دارند، می‌توانند به بورس کالای ایران مراجعه کنند.

در ماه خرداد سال ۱۴۰۰، تصمیم برای شفاف‌سازی قیمت تایر گرفته شد و لاستیک‌های گروه صنعتی بارز و شرکت بارز کردستان با وزن کلی بیش از ۱۰ هزار تن در بورس فرعی کالا عرضه شدند. سخنگوی انجمن صنعت تایر از این موضوع خبر داد و اظهار داشت که در حال حاضر تایرها به دست نمایندگی‌ها رسیده و آنها موظف هستند آنها را در سامانه ثبت و به فروش برسانند. اما اگر عرضه تایرها در بورس کالا با موفقیت همراه باشد، می‌توان این فرآیند را برای تولیدکنندگان دیگر نیز ادامه داد.

با توجه به افزایش هزینه های جانبی مانند دستمزد، بیمه و هزینه های آب و برق برای تایر سازان، آقای تنها به این نتیجه رسیده که ما باید منتظر رشد قیمت لاستیک در آینده نزدیک باشیم.

در خرداد سال ۱۴۰۰، تولید تایرها به نسبت سال قبل افزایش یافت و احتمالاً درصد رشد آن در حدود ۲۶ درصد خواهد بود. آقای تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر، به این موضوع اشاره کرده است که بازار تایر در چند سال اخیر اشباع شده است، اما به دلیل سیاست‌های جدید، تولیدکنندگان تایر مجبور شده‌اند تایرهای خود را با حداقل سود یا حتی بدون سود به فروش برسانند و این موجب نگرانی آن‌ها از کاهش تولیدات است، به جز اگر راه‌های صادراتی به آن‌ها باز شود.

آقای تنها همچنین اظهار کرده است که در بازار تایرهای باری، اتوبوسی و خودروی سواری، تولید و موجودی بیشتر از تقاضا است و مقام‌ها باید اجازه صادرات برخی از تایرها (به عنوان مثال تایرهای خودروی سواری و شاسی‌بلند) را صادر کنند.

در چهل سال گذشته، کیفیت لاستیک‌های داخلی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. به دلیل تأیید حمایت از تولید داخلی، نباید باعث بروز هزینه‌های اضافی برای کامیون‌داران شویم. این نکته را آقای کریمی، دبیر انجمن‌های صنفی کامیون‌داران، بیان کرده است و تأکید کرده است که با استفاده از لاستیک‌های کم کیفیت، جان راننده‌ها را به خطر نیاوریم.

رضا کریمی مدعی است که مشکلات کامیون‌داران در تهیه لاستیک‌های با کیفیت ادامه دارد. او تأکید می‌کند که تصمیم استفاده از لاستیک‌های داخلی یا خارجی بر عهده خود کامیون‌داران است. اما در شرایط خاص مانند حمل مواد خطرناک و سوختی، و همچنین در حوزه حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و مینی‌بوس، کیفیت لاستیک برای رانندگان بسیار حائز اهمیت است.

بعضی تولید کنندگان تایر ایرانی قبول کرده اند که مشکلات کیفیتی تولیدات خود را دارا هستند و اعتراف می کنند که خط تولید تایر های چینی را راه اندازی می کنند. با این حال، برای رانندگان کامیون، اولویت برای تایر های اروپایی و سپس کره ای است. گزینه سوم نیز تایر های چینی خواهد بود، اما همچنان برتری رانندگان کامیون را به سمت خرید تایر های چینی و ایرانی می کشاند.

آقای کرمی به افزایش قیمت لاستیک در زمان کاهش نرخ ارز اشاره کرد. او نمونه‌ای از این مسئله را با اشاره به افزایش قیمت یک جفت لاستیک چینی در سال ۱۹۹۹ و با ارز ۲۸ هزار تومانی که حدوداً ۱۲ میلیون تومان بود و تا سال ۱۴۰۰ و با قیمت فعلی ارز به حدود ۱۵ میلیون تومان رسیده است؛ ارائه کرده است.

در خرداد 1400، وزارت صنعت، معدن و تجارت، تصمیمی جدید را اعلام کرده است که واردات تایرهای پرمصرف با رینگ 13 و 14 و 15 اینچ را ممنوع می‌کند. این تصمیم با هدف حمایت از تولید داخلی اتخاذ شده است. با این حال، این تصمیم ممکن است به زودی مشکلاتی را برای بازار واردات تایرها ایجاد کند.

متن بهبود یافته:

یکی از مسائل موجود در صنعت تایر در کشور، نبود تنوع در سایزبندی‌های مختلف تایرهاست. به عنوان مثال، تعداد تایرهایی با سایز ۱۳ اینچ حدوداً ۱۱ سایز مختلف هستند، در حالیکه برای تایرهای ۱۴ اینچ تنها ۱۰ سایز موجود است و تنوع آن بسیار کمتر از تایرهای ۱۳ اینچ است. علاوه براین، تایرهایی با سایز ۱۵ اینچ، بیش از ۲۰ سایز متفاوت را به خود اختصاص داده‌اند. اما برخی از تولیدکنندگان داخلی تنها تعداد محدودی از این سایزبندی‌ها را تولید می‌کنند و تایرهایی با سایزهای مختلف بازار تولید نمی‌شوند. به همین دلیل، وزارت صمت در تصمیم جدید خود، واردات همه سایزبندی‌های تایرها را ممنوع کرده است. اما به‌نظر می‌رسد این تصمیم در صورت اجرا به درد برخی افراد نخواهد خورد و این می‌تواند منجر به افزایش قیمت تایرهای سایزهای پرمصرف شود.

با توجه به تحلیل‌ها، برخی از کارشناسان بازار تایر معتقدند که وجود سامانه توزیع تایر باعث ایجاد نابرابری در قیمت ها در بازار شده است. همچنین، تولید کنندگان تایر هنوز هم با ممنوعیت صادرات تایر مواجه هستند که مانع از فروش تایرهای اضافی به کشورهای دیگر می شود. البته باید یادآوری شود که وجود تعرفه 40 درصدی برای واردات تایر به ایران، باعث شده است که تایرهای وارداتی قیمتی رقیب برای تایرهای داخلی نباشند. با در نظر گرفتن این سه عامل، قابل مشاهده است که مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت دست به تصمیمات بهتر و کارآمدتر نمی زنند.

شهریور ۱۳۹۹: آقای صادقی نیارکی، معاون امور صنایع در وزارت صمت، در تاریخ ۸ شهریورماه از وضعیت فعلی تولید و تامین لاستیک برای خودروهای سنگین و سواری در کشور گزارش داد.

طرح تولید حلقه‌های لاستیک سنگین با هدف افزایش تولید داخلی، در سال 98 آغاز شد. اما به دلیل شیوع کرونا، هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده است. به علاوه، وزارت صنعت نیز طرح دیگری برای افزایش تولید داخلی لاستیک پیشنهاد کرده است. این طرح شامل راه اندازی یک خط تولیدی جدید در یک کارخانه تایرسازی معروف است. با اتمام این طرح، سالانه میزان تولید 150 تا 200 هزار حلقه لاستیک سنگین داخلی افزایش خواهد یافت. البته، زمان لازم برای اجرای کامل این طرح حدود یکسال است.

در حال حاضر، مصرف سالانه لاستیک سنگین در کشور بین 2 الی 2.2 میلیون حلقه قرار دارد. با اجرای موفقیت‌آمیز دو طرح مذکور، می‌توان تقریباً 65 درصد از این مقدار را در داخل کشور تولید کرد.

در بخش سواری نیز، بیشترین سهم واردات لاستیک مربوط به رینگ‌های 16 یا 17 اینچ و بزرگتر است که عمدتا برای خودروهای کراس‌اور و شاسی‌بلندها استفاده می‌شود.

در ادامه می‌توانید با موارد زیر آشنا شوید: نحوه ثبت نام لاستیک دولتی و راهکارهای خرید تایر با نرخ مصوب؛ قیمت لاستیک‌های محبوب موجود در بازار؛ و قیمت تایرهای داخلی و خارجی که در بازار کشورمان پرفروش هستند.

مطالعه کنید و از آیین نامه جدید واردات خودرو، شرایط انتخاب واردکنندگان جدید خودرو، قیمت خودروهای وارداتی به ایران و زمان ورود خودروهای خارجی به ایران مطلع شوید.

محققان در مقاله مذکور به بحث در مورد اثرات تغییرات آب و هوایی بر جوامع حیاتی کره زمین پرداخته‌اند. آنها با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده از منابع متعدد، مثل سنجش از دور و داده‌های زمین شناسی، به نتیجه رسیدند که تغییرات آب و هوایی تأثیر بسزایی بر سرزمین، اقتصاد، جوامع بشری و حتی اکوسیستم‌ها دارد. در این مقاله، توجه ویژه‌ای به تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر آب و خاک و همچنین تأثیرات آن بر میزان درجه حرارت و الگوی بارش در سراسر جهان می‌شود. با توجه به نتایج به دست آمده، نویسندگان به عکس‌العمل بشر در مقابل تغییرات آب و هوایی و نیاز به گام‌های فوری جهت کاهش تغییرات آب و هوایی و مدیریت بهتر منابع طبیعی توصیه می‌کنند.