
بازگشت کامیون کشنده MAN به ایران
شرکت MAN آلمان، یکی از معروفترین و بزرگترین شرکتهای سنگینساز در دنیا است که محصولاتش همیشه به عنوان نمونهای از بالاترین استانداردهای مهندسی در این صنعت شناخته میشوند. این شرکت به واسطه کیفیت برتر و تکنولوژی پیشرفته محصولاتش همیشه در کنار برندهای معروفی مانند مرسدس بنز قرار داشته است. اما عجیب است که در کشورمان، منتقدان و کارشناسان خودرو، هنوز آن را به صورت کامل پذیرفته نکردهاند. با این وجود، با رشد قابل توجه بازار خرید و فروش کامیونهای کارکرده در ایران، احتمالاً مجدداً نام MAN را در این صنعت بشنویم.
تا قبل از دهه 1380 خورشیدی
شرکت مان یکی از شرکتهایی است که طی تمام دوران فعالیت خود در صنعت خودروسازی در کشورمان، حضور محدودی داشته است و این واقعیت قبل و بعد از انقلاب اسلامی نیز صدق میکند.
پیش از انقلاب، کامیونهای مان دماغدار که شباهت ظاهری معمولیای به مدلهای مرسدس بنز دوران آن دوران داشتند، هر چند یکی از بهترین کامیونهای آن زمان بودند، به صورت محدود وارد بازار ایران شدند و توجه بنیادی ارگانها را به خود جلب نکردند. حتی خریداران عمومی نیز به کمبود خرید از این برند دچار بودند، در حالی که مان، مانند هموطنش یعنی مرسدس بنز، به خاطر کیفیت بالا و کم استهلاکی شهرت داشت.

با وجود رقبایی مانند مرسدس و ولوو، فروش کمّ این شرکت خودروساز همچنان ادامه داشت. حتی پس از انقلاب نیز این رویه تغییری نکرد. در حقیقت، در حالی که ایویکو، ولوو و مرسدس بنز به روش مونتاژ در کشورمان فعالیت میکردند و داف و اسکانیا از خارج واردات میشدند، مان هرگز به این بازار مهم حرکتی نداشت.
در دهه 1380 خورشیدی
اما در اوایل دهه هشتاد، روند واردات خودروهای تجاری تغییر کرد. بیشتر این خودروها به صورت مونتاژی وارد شده و کمپانیهای اروپایی مانند مرسدس بنز و ولوو شروع به تولید کامیونها و کشندهها در داخل کشور کرده بودند. همچنین برندهای دیگری مانند رنو و ایویکو هم در تلاش برای حضور در این بازار بودند. محصولاتی مانند کشنده FH با موتور 460 اسببخار از جانب ولوو و آکسور 1843 و آکتروس 1843 از جانب مرسدس بنز در این دهه معرفی شدند.
در سال 1383، کمپانی MAN به بازار ایران وارد شد و کشندههای TGA با قدرت 460 و 480 اسب بخار را عرضه کرد. این کشندهها با سقف بلند، نرمی و طراحی خاص خود در کنار موتورهای قدرتمند، مزیتی قابل توجه در مقابل رقبا داشتند.

اما مشکلات عرضه این کشنده و نبود خدمات پس از فروش و بخصوص نبود قطعات یدکی با قیمت ناشایستی برای مالکان آنها منجر به شکست مان در مقابل دو رقیب اصلی، یعنی مرسدس بنز و ولوو شد. عرضه کشندههای مان در سال 1386 به پایان رسید و این در حالی بود که شرکتهایی مانند رنو و اسکانیا در آن زمان وارد این بازار شدند.
دهه 1390 خورشیدی
شرکت شیران دیزل موتور در سال ۱۳۹۵ اعلام کرد که به عنوان نماینده جدید شرکت مان آلمان در نمایشگاه حمل و نقل تهران حضور خواهد داشت. در این نمایشگاه، برنامه های این شرکت در کنار حضور برخی از مدیران بین المللی شرکت MAN بیان شد. ابتدا، شیران دیزل موتور قصد داشت کشنده های TGS و TGX را عرضه کند و در ادامه، سایر کامیون های منتشر شده توسط مان را نیز به بازار عرضه کند. حضور چند دستگاه از کشنده های MAN در اطراف غرفه شیران دیزل نشان می داد که این شرکت استقامت و عزم قوی برای حضور در بازار را دارد.

در آن زمان، ولوو، ایویکو، رنو و اسکانیا به عنوان اصلیترین بازیگران این قطعه از بازار حضور داشتند و مان باید با آنها رقابت میکرد. تصمیم گرفته شد که کامیونهای TGS و TGX دارای دو نوع موتور و سه توان خروجی مختلف به بازار عرضه شوند. این موتورها شامل دو موتور 6 سیلندر خطی با حجم 10.5 لیتر بودند که دارای دو توان خروجی 360 و 400 اسب بخار بودند. همچنین یک موتور 12.4 لیتری نیز وجود داشت که توان خروجی حداکثر 480 اسب بخار تولید میکرد. با این حال، در آن زمان، این موتورها به نظر نیرومند و پرقدرت نمیرسیدند و برای رقابت با رقبا کافی نبودند.

در زمانی که این کشندهها معرفی شدند، علاوه بر داشتن قدرت فنی پیشرفته، ظاهر آنها نیز قدمت داشت و به نسبت مدلهای روز آن زمان، معمولاً قدیمیتر به نظر میرسیدند. با این حال، صف و نوبتی به بر پایه در بخش خرید محصول از مان در ایران برنامهریزی نشد و حضورش تنها در نمایشگاه تهران سال ۱۳۹۵ محدود شد، با این حال جادوی این محصول آلمانی در کشورمان همچنان بهطور کامل برقرار است.
قرن جدید با MAN
از سال 1401 به بعد با توجه به افزایش علاقه اروپاییها به کشورمان، شرکت شیران دیزل بار دیگر در حال حاضر حضور قدرتمند خود را در بازار ایران اعلام کرد. این شرکت بزرگ با عرضه محصولات جدید و نوین مان TGX و TGS به بازار ایران، این بار به شدت واکنشها و توجهها را به خود جلب کرده است. منتشر شده عکسها نیز اثبات میکنند که این حضور جدی و قابل توجه است.

صنعت خودروسازی در کشورمان با ورود بخش اول خودروهای تجاری MAN به تعداد بیش از ۱۵۰۰ دستگاه، تحولی دیده است که میتواند به احیای برند این شرکت کمک کند. با این حال، عملکرد شرکت در زمینه خدمات پس از فروش، تامین قطعات و تعمیرات خودروها امری قابل توجه است که باید مورد تحلیل و بهبود قرار گیرد. اینکه چگونه MAN در ارائه خدمات کامل و جامع برای خودروهای تجاری عمل میکند، نقش کلیدی در موفقیت و فروش آنها دارد و در ایران همیشه به این عامل مهم اهمیت کمتری داده شده است.