در خودروهای دنده‌ای، سیستم کلاچ شامل یک قطعه هیدرولیکی موسوم به پمپ کلاچ است که با استفاده از روغن هیدرولیک، فشار پای راننده را از پدال کلاچ به دیسک و صفحه کلاچ منتقل می‌کند. این سیستم از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

1. پمپ اصلی (بالایی): این پمپ در زیر پدال کلاچ قرار دارد و با فشار دادن پدال، روغن را به پمپ پایین انتقال می‌دهد.
2. پمپ کلاچ پایین : این قطعه که در نزدیکی گیربکس قرار گرفته، فشار روغن را به دوشاخه کلاچ منتقل می‌کند تا امکان جداسازی صفحه کلاچ فراهم شود.

1. تبدیل فشار وارد شده توسط پای راننده به فشار هیدرولیکی.
2. انتقال این فشار به کلاچ خودرو.
3. فراهم کردن امکان تعویض دنده‌ها به صورت نرم‌تر و با دقت بیشتری.
4. جلوگیری از بروز آسیب و ضربه به گیربکس.

1. پمپ کلاچ هیدرولیکی: پمپ کلاچ هیدرولیکی به عنوان رایج‌ترین نوع کلاچ در خودروهای دنده‌ای به‌کار می‌رود. در این سیستم، با فشرده شدن پ Pedal کلاچ توسط راننده، روغن هیدرولیک به طور متناوب به بالا و پایین پمپ منتقل می‌شود. دقت در تعویض دنده به مهارت راننده وابسته است و هزینه‌های تعمیر این نوع پمپ به طور کلی کمتر از پمپ‌های برقی خواهد بود.

2. پمپ کلاچ برقی (E-Clutch / Actuator): در خودروهای دارای گیربکس خودکار معمولی و نیمه خودکار AMT، استفاده از پمپ کلاچ برقی به یک استاندارد تبدیل شده است. این سیستم از حسگرها و موتورها برای فعال‌سازی کلاچ بهره می‌برد و خبری از سیم یا لوله‌های هیدرولیکی نیست. یکی از ویژگی‌های برجسته این مدل، دقت بالا در تعویض دنده‌هاست و در عین حال، به وجود پدال نیازی ندارد. با این حال، در صورت بروز مشکل، هزینه تعمیر این سیستم به طور قابل توجهی بیشتر خواهد بود.

1. تغییرات غیرمعمول در نرمی یا سفتی پدال کلاچ می‌تواند به نشت یا گیر کردن روغن اشاره کند.
2. مشکلاتی در تعویض دنده‌ها ممکن است ناشی از عدم فشار هیدرولیک کافی به کلاچ باشد.
3. وجود نشتی روغن در اطراف پدال یا نزدیکی گیربکس، علامتی از خرابی واشر یا سیلندر پمپ است.
4. پدال کلاچ که به پایین می‌رود و به حالت اولیه بازنمی‌گردد، می‌تواند نشانه‌ای از نشتی داخلی یا آسیب به فنر باشد.
5. کاهش سطح روغن مخزن کلاچ ممکن است نشان‌دهنده وجود نشتی در سیستم هیدرولیک باشد.
6. در حین گرفتن کلاچ، لرزش خودرو ممکن است ناشی از عدم تأمین کافی روغن در پمپ باشد.
7. صدای زوزه یا سوت هنگام کلاچ زدن می‌تواند نشانه‌ای از ورود هوا یا خشکی در سیستم باشد.

1. سایش ناشی از استفاده درون سیلندر پمپ (عموماً به دلیل طول عمر بالا)
2. نشت روغن هیدرولیک از واشرها یا اتصالات
3. ورود هوا به سیستم کلاچ
4. استفاده از روغن بی‌کیفیت یا نامناسب
5. خرابی پمپ پایین یا آسیب‌دیدگی همزمان دو پمپ
6. استفاده طولانی‌مدت بدون تعویض روغن کلاچ

1. ابتدا مخزن روغن کلاچ را که معمولاً در کنار مخزن ترمز قرار دارد، بررسی کنید.
2. در صورتی که سطح روغن به طور قابل توجهی پایین باشد، احتمال وجود نشتی را مورد بررسی قرار دهید.
3. سیستم کلاچ را با استفاده از ابزار مخصوص هواگیری نمایید.
4. در صورت خرابی پمپ، تعویض قطعه ضروری است که معمولاً بین یک تا دو ساعت زمان می‌برد. بهتر است هر دو پمپ (بالا و پایین) به طور همزمان بررسی یا تعویض شوند. در شرایط خاص، نصب کیت تعمیر پمپ نیز امکان‌پذیر است که البته تنها به صورت موقتی کارایی خواهد داشت.

توجه ویژه: روغن مناسب برای پمپ کلاچ معمولاً از نوع DOT3 یا DOT4 می‌باشد، اما حتماً باید به دفترچه راهنما مراجعه شود، زیرا استفاده از روغن نادرست ممکن است به واشرها آسیب جدی وارد کند.

پس از تعویض پمپ کلاچ، ممکن است مشاهده کنید که فرآیند تعویض دنده‌ها نسبت به قبل کمی دشوارتر شده است. این مشکل می‌تواند به چندین دلیل زیر مرتبط باشد: 1. هواگیری ناقص: اگر هوا در سیستم باقی بماند، فشار نمی‌تواند به درستی منتقل شود. 2. تنظیم نامناسب طول پمپ یا شاخک کلاچ: در این حالت، نیاز به انجام رگلاژ است. 3. احتمال دارد که تنها پمپ بالایی تعویض شده و پمپ پایینی دچار خرابی باشد. 4. استفاده از روغن نامناسب نیز می‌تواند عامل مؤثری باشد. با توجه به این دلایل، توصیه می‌شود که مسائل مربوط به تعویض پمپ کلاچ با دقت بررسی شوند تا عملکرد بهینه سیستم کلاچ حفظ شود.

پمپ کلاچ می‌تواند در مواردی همچون نشتی‌های جزئی، خشکی یا جمع شدگی سیلندر داخلی و خرابی رینگ‌های داخلی، تعمیر شود، هرچند این اقدام موقتی خواهد بود. اما اگر شرایطی مانند ساییدگی، ترک خوردگی درون سیلندر، نشتی شدید، آسیب به رزوه‌ها، خوردگی یا زنگ‌زدگی فلز و افت فشار قابل توجه وجود داشته باشد، تعویض پمپ ضروری است.

طول عمر پمپ کلاچ به سبک رانندگی و شرایط نگهداری خودرو وابسته است، اما به طور میانگین با استفاده معمول، این قطعه معمولاً بین 100 تا 200 هزار کیلومتر یا حدود 4 تا 7 سال کارایی خواهد داشت. چندین عامل می‌توانند بر کاهش عمر مفید پمپ کلاچ تأثیر بگذارند:

1. استفاده مکرر از کلاچ در مواقع ترافیکی
2. روغن کلاچ کهنه یا نامرغوب
3. وجود نشتی در سیستم یا ورود هوای اضافی
4. دماهای بالا در ناحیه پیشرانه