علت دود سیاه ماشین و نحوه رفع دود سیاه اگزوز

وقتی دود سیاه از اگزوز ماشین بیرون می‌آید، این یک علامت هشداردهنده است که نشان می‌دهد احتمالاً مشکلی در سیستم سوخت‌رسانی خودرو به وجود آمده است.
این مشکل می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ مثلاً ممکن است انژکتور خودرو خراب شده باشد، یا فیلتر هوا آنقدر کثیف یا گرفته باشد که نتواند به خوبی کار کند.
به هر حال، دلیل دود سیاه هرچه که باشد، نباید آن را نادیده گرفت.
در ادامه، به بررسی دقیق‌تر علت‌های این مشکل و همچنین راه‌حل‌های رفع آن می‌پردازیم.

دود سیاه ماشین نشانه چیست؟

وقتی دود سیاه از اگزوز ماشین بیرون می‌آید، این نشانه‌ای است که باید به سیستم سوخت‌رسانی خودرو توجه کنید. دود سیاه معمولاً به این معناست که سوخت به خوبی نسوخته و ذرات آلوده‌کننده در هوا پخش می‌شود. این مشکل اغلب زمانی پیش می‌آید که سوخت و هوا به اندازه لازم و به شکل درستی با هم مخلوط نشوند.

علت دود سیاه ماشین

مهم‌ترین دلایلی که باعث دود سیاه از اگزوز ماشین می‌شوند، این موارد هستند:

* روشن کردن ماشین پس از مدت‌ها توقف طولانی
* کثیف شدن یا بسته شدن مسیر فیلتر هوا
* از کار افتادن سنسور اندازه‌گیر اکسیژن موتور
* ایجاد مشکل در پاشنده‌های سوخت (انژکتورها)
* جمع شدن زیاد رسوب و دوده در داخل موتور
* خراب شدن سنسور سنجش هوای ورودی
* اختلال در عملکرد دریچه EGR

در ادامه، هرکدام از این موارد را به طور جداگانه و دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.

استارت زدن بعد از گذشت مدت زمان طولانی

اگر برای مدت زیادی ماشین خود را در پارکینگ رها کرده‌اید و آن را روشن نکرده‌اید، باید بدانید که حتی اگر باتری ماشین سالم باشد، احتمالاً در لحظات اول بعد از روشن کردن، دود سیاه و غلیظی از اگزوز خارج می‌شود. این دود سیاه معمولاً به خاطر سردی موتور و سوختن ناقص بنزین در سیلندر اتفاق می‌افتد. به طور معمول، پس از چند دقیقه که موتور گرم شد، این مشکل خودبه‌خود از بین می‌رود. اما اگر بعد از گرم شدن موتور هم همچنان دود سیاه از اگزوز خارج می‌شود، باید دنبال دلایل دیگری بگردید که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

کثیف شدن و گرفتگی فیلتر هوا

وقتی هوای کافی به قسمت احتراق موتور نرسد، سوخت به طور کامل نمی‌سوزد. این مشکل باعث می‌شود مقدار زیادی دوده تولید شود که به صورت دود سیاه از اگزوز خودرو خارج می‌شود. اصلی‌ترین دلیل کمبود هوا در موتور، معمولاً گرفتگی و کثیفی فیلتر هواست. فیلتر هوا معمولاً داخل یک جعبه مربع یا مستطیل شکل و به رنگ مشکی قرار دارد که در بخش بالایی یا جلوی موتور نصب شده است.

بررسی و تعویض فیلتر هوای خودرو کار بسیار ساده‌ای است. شما به راحتی می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید و میزان کثیفی آن را چک کنید. به طور معمول، بهتر است فیلتر هوا هر ۵۰۰۰ کیلومتر رانندگی یا هر شش ماه یکبار عوض شود.

یک نکته مفید این است که اگر تعویض فیلتر هوا را همزمان با تعویض روغن موتور انجام دهید، بسیاری از تعمیرگاه‌ها هزینه اضافی برای نصب آن دریافت نمی‌کنند.

قیمت فیلترهای هوا بستگی به مدل خودروی شما دارد و در بازار از قیمت‌های مناسب، حدود ۶۰,۰۰۰ تومان، تا قیمت‌های بالاتر، حتی بیش از یک میلیون تومان، پیدا می‌شود.

آسیب دیدن سنسور اکسیژن موتور

سنسور اکسیژن در خودرو مسئول تنظیم نسبت سوخت و هوا است. این قطعه با سنجش میزان آلودگی در گازهای خروجی از اگزوز، اطلاعاتی را برای کامپیوتر خودرو فراهم می‌کند. اگر سنسور اکسیژن خراب شود، نسبت مناسب سوخت و هوا به هم می‌خورد و ممکن است باعث تولید دود سیاه از خودرو شود.

معمولاً وقتی سنسور اکسیژن خراب می‌شود، قابل تعمیر نیست و باید تعویض گردد. هزینه نصب این سنسور در پاییز ۱۴۰۳ برای انواع خودروها حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود. همچنین قیمت خود قطعه نیز بسته به مدل خودرو بین ۶۰۰ هزار تا ۱٫۵ میلیون تومان متغیر است.

مشکل پیدا کردن انژکتور سیستم سوخت رسانی

یکی از دلایل خارج شدن دود سیاه از اگزوز خودروهای انژکتوری، خرابی انژکتور در سیستم سوخت‌رسانی است. کار اصلی انژکتور این است که سوخت را به ذرات بسیار ریز تبدیل کند و آن را به درون سیلندر اسپری کند. این عمل باعث می‌شود سوخت و هوا به خوبی با هم مخلوط شوند و احتراق بهتری صورت بگیرد.

اگر انژکتور آسیب ببیند، نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد. در نتیجه، کیفیت احتراق پایین می‌آید و ممکن است دود سیاه از اگزوز خارج شود. دلیل این اتفاق این است که مقداری از سوخت کاملاً نسوخته و به صورت دوده از طریق اگزوز خارج می‌شود.

رفع این مشکل بسیار مهم است، چون چه در زمان رانندگی و چه وقتی که می‌خواهید خودرو را بفروشید، دود سیاه می‌تواند برای شما دردسرساز باشد.

خیلی اوقات، تمیز کردن سوزن یا کل انژکتور می‌تواند مشکل را حل کند. این اتفاق معمولاً به دلیل ناخالصی موجود در سوخت رخ می‌دهد که باعث مسدود شدن سوزن انژکتور می‌شود. هزینه این کار در حال حاضر حدود ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است. گاهی اوقات نیز ممکن است نیاز به تعویض سوزن انژکتور داشته باشید. قیمت این قطعه نیز برای خودروهای مختلف، از ۲۵۰ هزار تومان تا بیش از ۲ میلیون تومان متغیر است.

رسوب‌گرفتگی بیش از حد در موتور

دلیل دود سیاهی که از خودروهای انژکتوری قدیمی خارج می‌شود، اغلب به خاطر جمع شدن رسوب و جرم در قسمت‌های مختلف موتور است. این رسوب‌ها نه‌تنها باعث می‌شود موتور به مرور زمان ضعیف‌تر کار کند، بلکه وقتی با سوخت تماس پیدا می‌کنند، ممکن است دوده سیاه تولید شود و از اگزوز ماشین بیرون بیاید.

آسان‌ترین روش برای رفع این مشکل، استفاده از محلول‌های پاک‌کننده موتور (موتورشور) یا فلاش کردن موتور است. این محلول‌ها در مدت زمان کوتاهی بخش زیادی از رسوبات داخل موتور را از بین می‌برند. با این حال، هنگام خرید این محصولات دقت کنید تا از اصل و باکیفیت بودن آن‌ها مطمئن شوید و محصول تقلبی نخرید. قیمت این محلول‌ها با توجه به حجم و برندشان معمولاً بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است.

خراب شدن سنسور جریان هوا

یکی دیگر از قطعه‌هایی که در تنظیم ترکیب سوخت و هوای موتور خودرو نقش دارد، سنسور جریان هوا (MAF) نام دارد. کار این قطعه، اندازه‌گیری مقدار هوایی است که به موتور وارد می‌شود. سپس این اطلاعات را به صورت سیگنال‌هایی به کامپیوتر خودرو (ایسیو) ارسال می‌کند. کامپیوتر خودرو از این اطلاعات برای تنظیم مقدار سوخت و زمان جرقه در سیلندر استفاده می‌کند.

اگر این سنسور خراب شود، ممکن است باعث دود سیاه از اگزوز بشود. محل نصب این سنسور در خودروهای مختلف، متفاوت است؛ اما معمولاً در مسیر بین فیلتر هوا و دریچه گاز نصب می‌شود. همچنین این قطعه معمولاً در خودروهای متوسط و گران‌قیمت‌تر وجود دارد. قیمت سنسور جریان هوا در حال حاضر بیشتر از ۵ میلیون تومان است که بسته به مدل خودرو می‌تواند تغییر کند. به همین دلیل، تعمیر یا تعویض آن هزینه بیشتری نسبت به سایر سنسورهای خودرو دارد.

مشکل پیدا کردن دریچه EGR

گازهای خانواده اکسید نیتروژن از جمله آلاینده‌هایی هستند که بر اثر سوختن بنزین یا گازوئیل در موتور خودرو به وجود می‌آیند. انتشار این گازها در محیط زیست، آسیب‌های جدی به طبیعت وارد می‌کند و همچنین می‌تواند دلیل دود سیاهی باشد که گاهی از اگزوز ماشین خارج می‌شود. برای کاهش این آلودگی، از قطعه‌ای به نام شیر EGR استفاده می‌شود.

این قطعه در مسیر خروج دود و گازهای موتور به سمت اگزوز نصب شده است. شیر EGR مقداری از این گازها را دوباره به بخش ورودی هوای موتور بازمی‌گرداند. با این کار، گازهای آلاینده در چرخه‌ای داخل موتور قرار می‌گیرند و از پخش شدن آن‌ها در هوای آزاد جلوگیری می‌شود.

مشکل در قطعه‌ای به نام EGR می‌تواند باعث شود خودرو دود سیاه تولید کند و این دود در هوا پخش شود. یکی از رایج‌ترین مشکلات این سیستم، بسته شدن یا گرفتگی دریچه EGR به خاطر جمع شدن مواد آلوده و دوده است. قیمت یک شیر EGR جدید، با توجه به نوع ماشین، معمولاً از ۲ میلیون تومان بیشتر است. اما اگر خوش‌شانس باشید و با تمیز کردن این قطعه مشکل برطرف شود، هزینه زیادی به شما تحمیل نخواهد شد. در ادامه، جدولی از دلایل ایجاد دود سیاه از اگزوز و راه‌های رفع آن را مشاهده می‌کنید.

جدول علت و نحوه رفع دود سیاه اگزوز

کلام پایانی

در این نوشته، به این پرداختیم که چرا گاهی دود سیاه از اگزوز خودرو خارج می‌شود و برای رفع این مشکل چه کارهایی می‌توان انجام داد. پیش از پایان دادن، خوب است به نکته کلیدی دیگری هم توجه کنیم. نوع و کیفیت بنزینی که استفاده می‌کنید، می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش دوده سیاه حاصل از سوختن بنزین در موتور داشته باشد. بنابراین، اگر امکانش را دارید، سعی کنید از بنزین سوپر برای باک خودرو استفاده کنید.