مدتی است که موتورهای توربو شارژ به عنوان بخش اصلی و حیاتی پیشرانه بسیاری از خودروهای معمولی مورد استفاده قرار میگیرند. این موتورها با هدف بهبود کارایی و بازدهی موتور خودروها طراحی شدهاند. آنها این امکان را فراهم میکنند که بدون بزرگتر کردن اندازه موتور، قدرت آن افزایش یابد. با این حال، این پرسش که «کدام یک بهتر است: موتور توربو یا موتور تنفس طبیعی؟» میان تعداد زیادی از رانندگان مطرح میشود. برای پاسخ دادن به این پرسش، نباید تنها به ساختار و طراحی این دو نوع موتور توجه کرد. بلکه باید موارد دیگری مانند کیفیت سوخت مصرفی، هزینههای تعمیرات و نگهداری و موارد مشابه را نیز در نظر گرفت. در بخش بعدی، به مقایسه این دو نوع موتور خواهیم پرداخت.
مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر سازوکار فعالیت
در یک موتور معمولی، هوا با حرکت بالا و پایین پیستون به داخل سیلندر کشیده میشود. اما موتور توربو شارژ، یک سیستم ویژه دارد که هوای فشرده را به درون محفظه احتراق میفرستد.
با این روش، بدون آن که اندازه موتور بزرگتر شود، هوای بیشتری وارد سیلندر میگردد. در نتیجه، سوخت و هوای بیشتری با هم مخلوط شده و قدرت موتور بالا میرود. به بیان ساده، توربو شارژ باعث میشود موتور قویتر کار کند، بیآن که نیاز به افزایش حجم آن باشد.
مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر نوع قطعات
مقایسه موتورهای توربو و معمولی نشان میدهد که موتور توربو اجزای پیچیدهتری درون خود دارد. در این نوع موتور، برای ورود هوای متراکمتر به درون سیلندرها، قطعاتی مانند کمپرسور، توربین و اینترکولر به آن اضافه شده است. این مجموعه، گازهای خروجی از اگزوز را بازیافت میکند و با استفاده از آنها هوا را فشرده میسازد تا مقدار بیشتری هوا به داخل محفظه سوخت وارد شود. به دلیل همین قطعات بیشتر و مکانیزم پیچیدهتر، هزینه ساخت و خرید موتور توربو معمولاً از موتورهای معمولی بالاتر است.
مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر قدرت موتور
بزرگترین برتری موتورهای توربو شارژ در مقایسه با موتورهای معمولی، توان بیشتر آنهاست. برای نمونه، یک موتور توربو ۴ سیلندر با حجم ۲ لیتر، نیرو و گشتاوری بیشتر از یک موتور ۶ سیلندر ۴ لیتری معمولی تولید میکند. همچنین، مشاهدات نشان میدهد با بالا رفتن از سطح دریا و کاهش فشار هوا، موتورهای معمولی افت محسوسی در قدرت و گشتاور خود تجربه میکنند.
مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر هزینه تعمیر و نگهداری
وقتی موتورهای معمولی را با موتورهای توربو شارژ مقایسه میکنیم، مسئله هزینه تعمیر و نگهداری بسیار مهم میشود. شاید بزرگترین نقطه ضعف موتور توربو، همین هزینه بالای مراقبت از آن باشد. این موتورها در داخل خود قطعات بیشتری نسبت به موتورهای معمولی دارند. همچنین ساختار آنها پیچیدهتر است. به همین خاطر، هزینه تعمیر و نگهداری موتور توربو نیز بیشتر خواهد بود. از سوی دیگر، تعمیر موتور توربو شارژ به دانش و تخصص بالاتری نیاز دارد. به همین دلیل، مکانیکهای متخصص برای این کار دستمزد بیشتری دریافت میکنند.
مقایسه توربو با تنفس طبیعی از نظر حساسیت به کیفیت بنزین
یک نکته مهم که اغلب هنگام مقایسه موتورهای توربو با موتورهای معمولی کمتر به آن توجه میشود، حساسیت موتور به نوع بنزین است. معمولاً موتورهای توربو نسبت به کیفیت سوخت حساستر عمل میکنند. در ایران، به دلیل پایین بودن عدد اکتان بنزین معمولی، استفاده از این نوع سوخت میتواند قدرت موتورهای توربو را کاهش دهد. به همین خاطر، بسیاری از کسانی که خودروی توربو دارند، ناگزیرند برای باک خودروشان از بنزین سوپر استفاده کنند.
مقایسه تنفس طبیعی با توربو شارژ از نظر سرعت عملکرد
یک چالش در موتورهای توربو شارژ، پدیدهای به نام “تأخیر توربو” است. برای آغاز فرآیند فشردهسازی هوا توسط توربو، ابتدا باید خودرو مقداری کار کند تا گازهای داغ خروجی به سمت اگزوز بروند. این وضعیت باعث میشود در لحظه شروع حرکت و در دورهای پایین موتور، نوعی وقفه در عملکرد توربو احساس شود. در سالهای اخیر، سازندگان خودرو کوشیدهاند این مشکل را کاهش دهند، اما هنوز هم تأخیر در پاسخ توربو به طور کامل رفع نشده است.
بالاخره موتور توربو بهتره یا تنفس طبیعی؟
در این نوشته، تفاوتهای موتور توربو و موتور تنفس طبیعی را بررسی کردیم. همانطور که دیدید، موتورهای توربوخوردار معمولاً قدرت بیشتری تولید میکنند. اما به خاطر داشته باشید که این قدرت بیشتر، هزینههای نگهداری و تعمیرات بالاتری هم به همراه دارد. همچنین بهتر است برای این نوع موتورها از بنزین با اکتان بالاتر (سوپر) استفاده شود تا عملکرد بهتری داشته باشند. با توجه به نکاتی که گفته شد، به نظر شما کدام نوع موتور مناسبتر است: توربو یا تنفس طبیعی؟
