گاهی اوقات، هنگام رانندگی یا حتی وقتی خودرو درجا کار میکند، صدایی شبیه به زوزه از ماشین شنیده میشود. مهمترین دلیلی که باعث این زوزه میشود، معمولاً مربوط به گیربکس خودرو است. این صدا اغلب نشان میدهد که برخی قطعات داخل گیربکس در حال ساییده شدن و فرسوده شدن هستند. اگر به این صدا توجه نشود، ممکن است بهتدریج مشکلات بزرگتری برای گیربکس پیش بیاید. به همین دلیل، بهتر است نسبت به این صدای زوزه ــ چه در گیربکس دستی و چه اتوماتیک ــ هوشیار باشید. در ادامه، به بررسی دلایل اصلی ایجاد این صدا و نکات مرتبط با آن میپردازیم.
علت زوزه کشیدن گیربکس دستی و اتومات
در ادامه فهرستی از دلایل احتمالی برای صدای زوزه گیربکس خودروی شما آورده شده است:
* پایین بودن سطح روغن گیربکس
* کهنه شدن و از دست دادن کیفیت روغن گیربکس
* سوار کردن نادرست و غیر اصولی گیربکس
* فرسوده شدن صفحه کلاچ در خودروهای دنده دستی
* خرابی میلها یا قطعات هدایتگر دنده در گیربکس دستی
* ساییده شدن یا لق شدن بلبرینگهای داخل گیربکس
برای گسترش دانش خود، مقاله مقایسه موتور ef7 با xu7p و مزایا و معایب هر کدام را مطالعه کنید.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه علت روغن زدن سر شمع خودرو و نحوه رفع آن.
اگر به این موضوع علاقه دارید، حتماً مقایسه طرحهای جدید ایران خودرو با طرحهای قبلی را بخوانید.
1. کمبود روغن گیربکس
وقتی ماشین در حالت درجا یا در حال حرکت، صدای زوزهمانندی تولید میکند، یکی از دلایل احتمالی آن کم بودن روغن گیربکس است. روغن گیربکس وظیفه دارد تا اصطکاک بین قطعات داخل جعبه دنده را کم کند. اگر مقدار این روغن کم شود، قطعاتی مانند چرخدندهها به یکدیگر ساییده میشوند و صداهای بلند و ناهنجاری ایجاد میکنند. معمولاً با افزودن روغن تازه میتوان این مشکل را حل کرد. اما قبل از آن باید مطمئن شد که جایی از گیربکس نشتی ندارد و اگر نشتی وجود دارد، ابتدا باید آن را برطرف کرد.

اگر سوالاتی دارید، مقاله بررسی مشخصات بسترن b30، فنی و آپشنها به شما کمک خواهد کرد.
2. از بین رفتن خاصیت روغن گیربکس
صدای زوزه جعبه دنده در خودروی ساینا یا مدلهای دیگر، اغلب به دلیل تعویض دیرهنگام روغن گیربکس رخ میدهد. روغن گیربکس یک ماده مصرفی است و پس از گذشت مدت زمان معینی، دیگر کیفیت اولیه خود را ندارد. وقتی روغن کارایی خود را از دست بدهد، قطعات داخل جعبه دنده بیشتر به هم ساییده میشوند و این صدا ایجاد میشود. بهتر است با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو، زمان مناسب تعویض روغن را پیدا کنید و حتماً از روغن گیربکس استاندارد و با کیفیت استفاده کنید.
3. عدم مونتاژ صحیح گیربکس
دلیل اصلی صدای زوزهای گیربکس خودرو (چه اتوماتیک و چه دستی) ممکن است به خاطر مونتاژ نادرست قطعات درون آن باشد. این مشکل معمولاً برای افرادی که خودروی نو خریدهاند یا کسانی که به تازگی گیربکس ماشینشان را تعمیر کردهاند پیش میآید.
اگر قطعات داخل جعبه دنده به درستی سر جای خود قرار نگیرند، هنگام کار کردن با هم به خوبی هماهنگ نمیشوند. این ناهماهنگی باعث ایجاد صداهای غیرعادی از گیربکس میشود. در چنین شرایطی، لازم است گیربکس دوباره باز شده و به شکل صحیح مونتاژ شود. البته قبل از این کار، باید مطمئن شوید که قطعات داخلی گیربکس از کیفیت خوبی برخوردار هستند.
4. فرسایش کلاچ در گیربکس دستی
گاهی اوقات وقتی دنده ماشین صدا میدهد، دلیلش ساییدگی صفحه کلاچ است. در این شرایط، وقتی پایتان را روی کلاچ فشار میدهید تا دنده را عوض کنید، از جلوی خودرو صدایی شبیه ناله یا زوزه شنیده میشود. برای رفع این مشکل، باید صفحه کلاچ ماشین تعویض شود.

5. مشکل پیدا کردن ماهک یا میل ماهک در گیربکس دستی
دلیل ایجاد صدای زوزه در جعبه دنده پراید و خودروهای مشابه با گیربکس دستی، اغلب مشکل در قطعاتی به نام ماهک یا میل ماهک است. وقتی شما اهرم دنده را حرکت میدهید، این حرکت توسط میل ماهک به ماهک منتقل میشود. سپس ماهک، کشویی دنده را جابهجا میکند تا چرخدنده مورد نظر قفل شود. چند مشکل رایج میتواند باعث ایجاد این سر و صدا شود:
در صورت علاقهمندی، مطلب علائم خرابی توربو شارژ را بشناسید! را از دست ندهید.
* شکستن فنر داخل ماهک
* شکستن ساچمه ماهک
* ساییدگی و فرسودگی میل ماهک
بررسی و تشخیص دقیق این مشکلات بر عهده تعمیرکار است. اگر ماهک یا میل ماهک آسیب دیده باشد، معمولاً چارهای جز تعویض آنها وجود ندارد.
6. سایش یا لقی یاتاقانهای گیربکس
گاهی اوقات، صدای زوزهای که از جعبه دنده هنگام گاز دادن میآید، به خاطر فرسوده شدن یا لقی یاتاقانهای داخل آن است. یاتاقانها باعث میشوند قطعات مختلف گیربکس به نرمی و در شرایط مشخصی در کنار هم حرکت کنند. به همین دلیل، این قطعات همیشه در معرض سایش قرار دارند. وقتی یاتاقانها فرسوده یا شل میشوند، حرکت قطعات داخلی جعبه دنده دیگر مانند قبل روان و طبیعی نیست و در نتیجه، صدایی شبیه به زوزه ایجاد میشود. با تعویض کردن یاتاقانها، این مشکل معمولاً برطرف میگردد.

راهکار رفع صدای زوزه گیربکس ماشین
در این مطلب به بررسی دلیل ایجاد صدای زوزه در جعبه دنده خودرو، چه در سرعتهای کم و چه در سرعتهای بالا، پرداختیم. یک راه حل مفید برای برطرف کردن این مشکل، استفاده از افزودنیهای مخصوص روغن گیربکس است. این افزودنیها از نوعی مواد پیشرفته سرامیکی ساخته شدهاند که یک پوشش محافظ روی چرخدندههای داخل جعبه دنده تشکیل میدهند. در نتیجه، اصطکاک بین قطعات داخلی گیربکس به میزان قابل توجهی کمتر میشود. توصیه ما این است که حتماً از یک افزودنی استاندارد و باکیفیت، همراه با روغن گیربکس تازه، برای جعبه دنده خودرویتان استفاده کنید.
بررسی سریع السیر علت زوزه کشیدن ماشین در حالتهای مختلف
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، صدای زوزه ماشین میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و بسته به این که صدا از کدام قسمت خودرو و در چه شرایطی شنیده میشود، علت آن فرق میکند. در ادامه، این دلایل را به صورت خلاصه در یک جدول مرور خواهیم کرد:
| شرایط ایجاد صدا | علل احتمالی | توضیحات و نشانهها |
|---|---|---|
| علت زوزه کشیدن ماشین هنگام حرکت | بلبرینگ چرخ، لاستیکها، دیفرانسیل، پلوس | صدای یکنواخت که با افزایش سرعت بیشتر میشود؛ در پیچها شدیدتر = پلوس یا دیفرانسیل |
| علت زوزه کشیدن ماشین در سرعت بالا | بلبرینگ چرخ، باد لاستیک نامناسب، نشتی هوا از بدنه، گیربکس/دیفرانسیل | صدای ممتد در سرعتهای بالاتر؛ ممکن است با تغییر فشار گاز تغییر کند |
| علت زوزه کشیدن ماشین در سرعت پایین | تسمه دینام یا تایم، یاتاقان پلوس/گیربکس، سیستم فرمان هیدرولیک | صدای جیغ یا زوزه در دور موتور پایین یا شروع حرکت؛ در فرمان هیدرولیک کمبود روغن عامل اصلی است |
| صدای زوزه گیربکس (دندهای یا اتوماتیک) | ساییدگی چرخدندهها، خرابی بلبرینگ، کمبود روغن گیربکس، دیسک و صفحه یا بلبرینگ کلاچ | در یک دنده خاص صدا بدهد = چرخدنده همان دنده مشکل دارد؛ در همه دندهها = بلبرینگ یا روغن |
|
|
پلوس خراب، دیفرانسیل کمروغن، یاتاقان موتور یا گیربکس، توربوشارژر، نشتی هوا/اگزوز | صدا بیشتر هنگام شتابگیری یا زیر بار؛ در خودروهای توربو صدای زوزه تیز میتواند از توربو باشد |
کلام پایانی
وقتی ماشین در سرعتهای مختلف، چه کم و چه زیاد، صدای زوزه میدهد و این مشکل از جعبه دنده (گیربکس) است، باید خیلی زود برای بررسی آن اقدام کنید.
این صداهای غیرعادی معمولاً نشانه خرابیهای جدی هستند که اگر به موقع رسیدگی نشوند، ممکن است هزینههای زیادی به شما تحمیل کنند.
بهتر است در اولین فرصت به یک تعمیرگاه مطمئن مراجعه کنید تا مشکل به طور دقیق تشخیص داده شده و برطرف شود.





















