تولید تایر در ایران و آمار واردات لاستیک و صادرات تایر

در آذر ماه 1402، جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک، درباره افزایش نرخ لاستیک به دلیل تغییر نرخ ارز ترجیحی توضیح داد. او اعلام کرد که با این اقدام، مشکل ارز به خوبی حل شده است و در طی 8 ماه ابتدایی سال، مقدار زیادی لاستیک تولید شده است. اعلام شده که 700 هزار حلقه لاستیک به بازار عرضه شده و بخش‌های مختلف آن شامل نمایندگان، عرضه مستقیم و سازمان‌ها و حمل و نقل عمومی پوشش داده است. همچنین، اعلام شده که در بازار برای رینگ 13 کمبودی وجود ندارد و از رفع التهاب‌ها و تقاضای کاذب در زمینه تایر پیروی خواهد شد. او همچنین بیان کرد که انتظار می‌رود که بازار در آینده بهبود یابد و تصور خریداری تایر با قیمت کم و فروش آن با قیمت بیشتر غلط است.

غلامعلی مهدوی، دبیر هیئت عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی وزارت صمت، درباره دلایل دو قیمتی بودن لاستیک توضیح داد. او گفت که در بازار به دلیل کمبود تولید، التهابی ایجاد شده است، اما با اقداماتی این مشکل برطرف شده است. او تاکید کرد که برای جلوگیری از تورم و تقاضای نامتعادل، لازم است روند تولید و عرضه لاستیک شفاف شود. طرح‌های آزمایشی در برخی شهرها نتایج موفقی داشته‌اند. اکنون امکان ثبت خرید توسط واحد‌های صنفی در سامانه جامع تجاری وجود دارد تا مدیریت تقاضا بهبود یابد و تقاضای نامتناسب جلوگیری شود. او اعلام کرد که اصلاحات لازم برای تأمین شفافیت در بازار به منظور جلوگیری از تقاضای نامتعادل از طریق سامانه‌های آنلاین انجام می‌شود.

نیک منش، معاون بازرسی اتاق بازرگانی و اصناف ایران، درباره تنظیم بازار لاستیک اظهاراتی داشت. پس از اینکه بازار لاستیک به طور جدی اختلال پیدا کرد، گزارش‌های مربوط به این مسئله به ستاد تنظیم بازار ارسال شده و جلساتی با وزارت صمت برگزار شده است. هدف اصلی این تدابیر، تنظیم عرضه و تقاضای لاستیک در بازار بوده است. اما تا کنون این تنظیمات به صورت مطلوبی اجرا نشده و کمبود لاستیک همچنان ادامه دارد. در ابتدای سال، تولید لاستیک به میزان کافی انجام نشد ولی در ماه‌های اخیر این میزان افزایش یافته است. همچنین، خرده فروشان و عمده فروشان از سامانه‌های جامع تجارت و اینترنتی برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند. این سامانه‌ها می‌توانند به تعادل بازار کمک کنند، اما سرعت در فرآیند خرید و فروش لاستیک می‌تواند تأثیر بیشتری در بهبود وضعیت بازار داشته باشد.

در آبان ماه سال 1402، حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، اعلام کرد که نرخ واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته است. این اقدام منجر به تأمین لاستیک مورد نیاز مردم شده و لاستیک با قیمت مصوب توسط وزارت صنعت و شرکت‌های تولیدکننده از طریق سامانه‌های فروش به صورت مستقیم توزیع می‌شود.

در بحث بازار لاستیک باید توجه داشت که موضوع تامین و توزیع از یکدیگر جدا هستند؛ ناترازی در تولید و مصرف این محصول وجود دارد. سالانه 21 میلیون حلقه لاستیک در کشور تولید و 3.7 میلیون حلقه لاستیک وارد می‌شود، اما نیاز کشور به 26 تا 27 میلیون حلقه است که گاهی با کمبود آن در بازار مواجه هستیم. وزارت صمت طرحی را ارائه کرده که تولیدکنندگان را در افزایش تولید تحت حمایت قرار می‌دهد و در حوزه ارزی نیز به آنها کمک می‌کند. تعرفه واردات لاستیک هم از 32 درصد به 10 درصد کاهش یافته و امیدواریم با این تدابیر، ناترازی در بازار لاستیک رفع شود.

در شبکه توزیع لاستیک، محصولات از طریق سامانه‌های فروش و وزارت صنعت و همچنین شرکت‌های تولید کننده مستقیماً به مصرف کننده ارائه می‌شود. لاستیک با تاریخ انقضا مشخص، به عنوان کالایی که در تجارت به کار می‌رود، در نظر گرفته می‌شود. افراد می‌توانند در هر زمانی به راحتی این محصول را از سامانه‌های معرفی شده با قیمت مناسب تهیه کنند. برای کنترل کیفیت و نظارت بر بازار، طرح‌های بازرسی توسط سازمان‌های منطقه‌ای و صنفی اعمال شده است. همچنین، در صورت رخداد هر گونه تخلف در انبارها، تولیدکنندگان و سیستم‌های توزیع، اقدامات تنبیهی و اصلاحی انجام می‌شود.

به عنوان رئیس انجمن صنعتی تولید تایر ایران، جمال میرزایی خبر داد که ظرفیت تولید تایر کشور تا دو سال آینده به 200 هزار تن افزایش خواهد یافت. او اعلام کرد که سالیانه حدود 300 هزار تن تایر تولید می‌شود و 15 هزار نفر به صورت مستقیم در این صنعت شغل دارند. با بهره‌برداری از مجموعه‌های جدید در سراسر کشور، انتظار می‌رود تعداد کارگران مشغول در این صنعت به طور چشمگیری افزایش یابد.

با افزایش ظرفیت تولید در صنایع تایرسازی استان کرمان، تعداد کارگران مشغول به فعالیت نیز افزایش خواهد یافت. مجموعه‌ای که شامل تولید تایرهای باری و اتوبوسی و تایرهای سواری، راهسازی و معدنی می‌شود، پیش‌بینی شده است که در سال آینده تا 30 هزار تن از تولیدات خود را به بازار عرضه کند و 800 نفر از نیروهای کاری این موسسه را فعال خواهند بود. علاوه بر این، ساخت کارخانه جدیدی در کرمان از جمله طرح‌های آینده است که با ایجاد 28 تا 30 هزار تن ظرفیت تولید تایر معدنی و استخدام 850 نفر از کارگران، به توسعه این صنعت و افزایش اشتغال منجر خواهد شد. این سرمایه‌گذاری‌ها نشان دهنده تلاش‌های صنعت تایرسازی برای رشد و پیشرفت بیشتر در کشور است.

"آقای میرزایی اعلام کرد که بخشی از طرح تولید در حال اجرا است، به عنوان مثال، در دو نقطه مختلف، به طور خاص در مناطق کویر تایر و سبلان رازی، ظرفیت تولید افزایش یافته است، در حالی که فرآیند تکمیل ظرفیت تولید در حال ادامه است. در سبلان رازی، یک خط تولید جدید اضافه شده و در حال بهره‌برداری از ظرفیت آن هستیم. همچنین، در کویر تایر، تجهیزات نصب شده است اما به دلیل مشکلات ارزی، تولید کاهش یافته است. در صورتی که مشکل ارزی حل شود، افزایش تولید ممکن است. همچنین، در استان کردستان، تولید روزانه تایر به مقدار 120 تن است و هدف افزایش این تولید به 125 هزار تن تا پایان سال است. همچنین، در استان کرمان، ظرفیت تولید به میزان 6 هزار تن افزایش یافته و برنامه‌ریزی شده است که تولید تا پایان سال افزایش یابد."

در آبان ماه سال 1402، محمد رضوانی‌فر، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران، اعلام کرد که سود بازرگانی برای لاستیک‌های سواری به 6 درصد کاهش خواهد یافت، طبق تصمیم هیات وزیران. به این ترتیب، اعلام شد که ترخیص این کالاها باید بر اساس سود بازرگانی جدید انجام شود. از زمان ابلاغ این تصمیم، تعداد 14 هزار حلقه لاستیک به وزن 907 تن، بر اساس سود بازرگانی جدید، از گمرکات ترخیص شده است.

در یک مصوبه اخیر، هیات وزیران تصمیم به کاهش سود بازرگانی لاستیک خودرو سواری به 6 درصد گرفته است. این تصمیم در تاریخ 29 مهرماه 1402 توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده است و از اول ژانویه سال جاری واردات لاستیک سواری با سود بازرگانی 6 درصد خواهد بود.

در مهر ماه سال 1402، تصویب‌نامه‌ای از طرف هیئت وزیران به وزارتخانه‌های صمت و اقتصاد ابلاغ شد که در آن، کاهش میزان سود بازرگانی انواع لاستیک خودرو سواری مورد بررسی قرار گرفته است.

در جلسه دولت، با توجه به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت و به استناد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تصمیم گرفته شد که سود بازرگانی انواع لاستیک خودروی سواری تا پایان سال جاری، با شماره تعرفه های مشخص شده، به میزان ۶ درصد تعیین شود.

میزان تعرفه ورودی این کالاها در گذشته تشمل 4% حقوق گمرکی و 28% سود بازرگانی بود. با کاهش سود بازرگانی به 6%، تعرفه ورودی این کالاها نیز با کاهش 22% همراه خواهد بود.

اخیرا، سخنگوی دولت در یک جلسه با خبرنگاران، اقدامات حمایتی دولت برای افزایش تولید داخلی تایرها و کاهش هزینه تایرهای وارداتی برای خودروهای سواری را به‌منظور تامین نیاز کشور اعلام کرده بود.

در مهر ماه سال 1402، حسین فرهیدزاده، معاون وزیر صنعت و رئیس سازمان حمایت، بیان کرد که افزایش قیمت لاستیک خودرو تنها نمی‌تواند مشکلات صنعت خودروسازی را حل کند زیرا تأمین کافی این محصول انجام نمی‌شود. تولید و توزیع لاستیک خودرو امسال نسبت به سال قبل 14 درصد کاهش یافته است و این بخش با مشکلاتی روبه‌رو است، تأمین ارز برای واردات لاستیک خودرو آنالیز ضروری است و نیازمندی به ساماندهی توزیع از روش‌های سنتی و ثبت نام توزیع‌کنندگان لاستیک در سامانه جامع تجارت می‌باشد.

وزارتخانه به صورت رسمی بسته‌ای را ارائه کرده است که شامل تامین ارز از طریق تالار دوم سامانه نیما و کاهش 10 درصدی تعرفه واردات است. هدف این بسته این است که در مدت سه ماه، قیمت لاستیک خودرو را به یک سطح معقول کاهش دهد. از سوی دیگر، بازرسانان باید بازار لاستیک خودرو را نظارت کرده و قیمت های آن را در مرزهای معقول نگهدارند. در هر صورت، کمبود لاستیک خودرو باید برطرف شود و یکی از راه حل های این مشکل تأمین این محصول از طریق واردات است. همچنین، یکی از مشکلات بخش توزیع لاستیک خودرو، عدم رعایت استانداردهای مدرن در فعالیت های این حوزه است. بنابراین، برای حل این مشکل، باید توزیع کنندگان لاستیک خودرو را به طریق منظم تنظیم کرد و آن‌ها را در سیستم تجارتی یا سکوهای فروشگاهی ثبت کرد. این اقدام همچنین شامل توزیع کنندگان روغن موتور می شود.

در شهریور ماه سال 1402، محسن صفدری، مدیرکل صنایع شیمیایی و پلیمری، اعلام کرد که تولید و توزیع لاستیک به واحدهای صنفی منتخب کاهش یافته است. او اظهار داشت که تولید لاستیک سواری در پنج ماه گذشته به دلیل مشکلات تأمین ارز، حدود 10 درصد کاهش یافته است. با تدابیر و پیگیری‌های انجام شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، این مشکل به حدودی برطرف شده است.

یکی از مشکلات دیگر این بخش، وجود نظام سنتی توزیع است. برای حل این مشکل، معاونت خدمات وزارت صنعت باید تدابیری اتخاذ کند تا نظام توزیع بهبود یابد. در حال حاضر، تولیدکنندگان محصولات را با قیمت‌های مصوب به مصرف‌کنندگان ارسال می‌کنند ولی در انتهای زنجیره توزیع، مصرف‌کنندگان با قیمت‌های بالاتر از قیمت مصوب مواجه می‌شوند.

در ماه شهریور 1402، مسوولان اصلی صنعت لاستیک کشور، از جمله رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک و رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن، همراه با مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت و مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه‌ای سازمان حمایت، جلسه‌ای برگزار کرده و وضعیت بازار لاستیک را مورد بررسی قرار دادند. طبق گفت‌و‌گوی آنان، خلاصه حال و هوای بازار لاستیک به شرح زیر می‌باشد:

• آقای میرزایی، رئیس انجمن تولیدکنندگان لاستیک، گفت در هفته های اخیر وعده هایی برای تخصیص  ارز مورد  نیاز داده شد. اخیرا به دلیل عدم تخصیص  ارز بخشی از ظرفیت های تولید را از دست دادیم.
• آقای صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صمت، اظهار کرد از ابتدای سال برمبنای ارز 28 هزار و 500 تومان قرار بود تخصیص هایی داده شود. با بانک مرکزی صحبت و اعلام شده که  تامین ارز صورت گیرد. خرید ارز کمتر از یک هفته انجام می شود . وارد کنندگان قول هفته آینده را داده اند که براساس  اسناد و مستندات امیدواریم این مشکل  مرتفع شود و تا انتهای هفته آینده به نتیجه برسد‌.
• وی همچنین گفت تولید تایر با کاهش 14 درصدی همراه بوده است. 24 میلیون حلقه لاستیک نیاز سالانه است که 21 میلیون حلقه از محل تولیدات داخل و مابقی از محل خارجی تامین می شود. یک درصد کاهش واردات لاستیک سواری به دلیل کاهش نرخ ارز داشته ایم.
• آقای آل‌طاها، رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن،اعلام کرد زمانی که عرضه و تقاضا  متناسب نباشد، افزایش قیمت و دو نرخی شدن بازار ایجاد می شود. همچنین یک سری تقاضای کاذب ایجاد شده که نیاز به لاستیک را بیشتر  کرده است.
• میرزایی گفت 8 میلیون حلقه لاستیک سواری تولید شده، اما 8 میلیون و 100 هزار حلقه توزیع شده است. مواد انبارها را کاهش داده ایم و صادرات را هم به حداقل رسانده ایم. علت ملتهب بودن بازار دو نرخی بودن آن است‌. دو نرخی بودن باعث شده تا افرادی هم که نیاز به لاستیک ندارند، لاستیک درخواست کرده اند.
• قاسم پالوج، مدیرکل بازرسی کالاهای سرمایه ای سازمان حمایت، گفت از ابتدای سال 6 هزار و800 بازرسی در سطح عرضه  صورت گرفته و920 پرونده  تشکیل شده است. برای رفع این نابسامانی ها،  اقداماتی انجام شده است. توزیع مستقیم لاستیک و تایر سوار ی  در دستور کار است. اگر عرضه کافی به واحدهای صنفی انجام نشود این  شایعه ایجاد می شود که لاستیک نیست در نتیجه  قیمت ها افزایش می یابد.
• آقای صفدری معتقد است تا سامانه های فروشگاهی برقرار نشود، نمی‌توان نظارت  کرد و نظارت های سنتی پاسخ گو نیست . میل به گران فروشی در اصناف لاستیک وجود دارد و با توزیع فروشگاهی این بازار ساماندهی می شود.
• وی افزود تا زمانی که  آموزش کامل نشود، نمی شود به سامانه فروشگاهی متصل شد.  آموزش را به تمامی اتحادیه ها ارائه کرده ایم و تا پایان ماه و با اتمام آموزش به سامانه شفافیت فروشگاهی متصل خواهند شد.

در ماه شهریور سال 1402، محسن صفدری، مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که نیاز کشور به تایر سواری در سال حدود 28 میلیون حلقه است، در حالی که تولید واقعی آن فقط 22 میلیون حلقه است. این موضوع به خصوص در بخش تایر‌های باری و اتوبوسی اهمیت زیادی دارد، زیرا این تایرها برای کامیون‌ها، تریلی‌ها و ناوگان مسافربری استفاده می‌شوند و به عنوان یکی از صنایع راهبردی کشور محسوب می‌شوند. با ورود یک میلیون و 600 هزار حلقه تایر از خارج کشور و تولید حدود 800 هزار حلقه تایر داخلی، کشور نیاز خود را برآورده نمی‌کند و این موضوع می‌تواند به مشکلات جدی برای صنایع مختلف و اقتصاد کشور منجر شود.

وی تأکید کرد فناوری تولید تایر باید به‌روز شود. اعلام کرد که عدم توانایی ما در تولید این نوع تایر به دلیل استفاده از فناوری‌های قدیمی بایاس یا نخی در بیشتر کارخانجات است و نیاز به به‌روزرسانی ضروری است. به‌روزرسانی فناوری تولید تایر نیازمند حمایت مالی از بانک‌های کشور است. توسعه فنّاوری تایرباری نه تنها به به‌روزرسانی فناوری تولید تایر، بلکه به بهبود واحد‌های تولیدی قدیمی نیز کمک خواهد کرد. او اعلام کرد که با سرمایه‌گذاری 400 میلیون دلاری، ارتقاء فناوری تایرباری و تجهیزات تولیدی داخلی ممکن است، که این باعث کاهش وابستگی به واردات تایر باری و اتوبوس رادیال با ارز خارجی خواهد شد.

در ماه شهریور سال 1402، برای اولین بار در تاریخ کشور، تولید تایرهای ATV (برای استفاده در بالهای کشاورزی و موتورهای چهار چرخ) در ایران آغاز شد. همچنین، هنگام هفته دولت، تولید تایرهای تراکتور به رونق گرفت. با استفاده از مهندسی معکوس، مهندسان داخلی موفق به تولید اکسترودر 8 اینچ کاملاً داخلی شدند که برای تولید رویه‌های تایرهای ATV استفاده می‌شود.

تا قبل از این، تایرهای ATV به طور کامل بر اساس نیاز بازار وارد می‌شدند؛ اما با تلاش تولیدکنندگان داخلی، خط تولید این تایرها به طور کامل ایرانی شد و فرآیند تولید تایرهای ماشین آلات بخش کشاورزی به صورت داخلی انجام شد. امکان دارد با راه‌اندازی خط تولید تایر ATV و دستیابی به خودکفایی در تولید این محصول، واردات آن از خارج کشور ممنوع شود.

مراسم افتتاح تولید تایرهای ATV و توسعه تولید تایرهای کشاورزی سبک و خط اکسترودر 8 اینچ در ناحیه آج تایر با حضور مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری برگزار شد. این مراسم اولین گام مهم بوده است برای تولید تایرهای کشاورزی با عرض مقطع 7.5 اینچ و توسعه محصولات گروه ATV. با استناد به دانش و تجربه داخلی، ایجاد فضای مناسب برای بهره برداری از تجهیزات موازی، کاهش ضایعات، و افزایش بهره وری سیستم، از مزایای این افتتاح می‌توان نام برد. افزایش ظرفیت تولید به میزان 25 تن در روز، توسعه تایرهای کشاورزی و ATV، ایجاد قابلیت تولید تردهای دوتایی برای انواع اتومبیل های بدون لاستیک، افزایش زمان برای تعمیرات و نگهداری تجهیزات، کاهش توقفات تولید، افزایش راندمان خطوط تولید، و ایجاد اشتغال محلی و جلوگیری از خروج ارز از کشور از دیگر مزایای این افتتاح است.

در ماه شهریور سال 1402، صولت مرتضوی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، بازدیدی از کارخانه لاستیک بارز کرمان انجام داد. او اعلام کرد که این کارخانه 48 درصد از تولید لاستیک کشور را تأمین می‌کند، و در سال 120 هزار تن لاستیک واردات می‌شود. گروه صنعتی بارز در چهار ماه اول امسال 12.5 درصد رشد در تولید داشته است که این نشان از اجرای اهداف مقام معظم رهبری است.

وی اعلام کرد که توسعه‌ی صنعت لاستیک در دست اقدام است و 115 هزار تن خط تولید جدید در حال اجرا است. او امیدوار است که با اجرای طرح‌های توسعه‌ای، تا سال 1405 به خودکفایی در تولید لاستیک برسیم و واردات لاستیک به صفر بیاید. هدف این گروه صنعتی بارز این است که تا پایان سال 1403 تولید لاستیک را 35 درصد افزایش دهد.

در مرداد ماه سال ۱۴۰۲، کارخانجات تولید تایر، تعداد ۸۴ هزار و ۵۱۴ تن تایر مختلف را تولید کردند. این مقدار شامل 7 میلیون و 921 هزار و 864 حلقه تایر سواری، وانتی، باری اتوبوسی، کشاورزی، راه سازی و صنعتی می‌شود. تولید تایر، نسبت به دوره گذشته، در وزن با افت 2 درصدی و در تعداد حلقه با کاهش سه درصدی همراه بوده است.

• در چهار ماهه امسال 53 هزار و 224 تن تایر سواری در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال بدون تغییر ماند. با توجه به آمارها، تولید تایر سواری حدود 63 درصد از مجموع تولید تایرسازان را تشکیل می‌دهد.
• تولید تایر وانتی در این مدت با افت پنج درصدی به هفت هزار و 682 تن رسید.
• تا پایان تیرماه 15 هزار و 727 تن تایر باری اتوبوسی (شامل 9 هزار و 266 تن تایر رادیال و 6 هزار و 462 تن تایر بایاس) تولید شد که در مجموع نسبت به پارسال افت هشت درصدی داشته است.
• تولید 6 هزار و 99 تن تایر کشاورزی (افت 6 درصدی) و یک هزار و 781 تن تایر راه سازی و صنعتی (رشد 31 درصدی) از دیگر آمارهای چهار ماهه ابتدایی امسال شرکت ها و کاخانجات است.
• در بهار امسال پنج هزار و 879 تن تایر دوچرخه و موتور (افت سه درصدی ) و 2‌هزار و 887 تن تیوب (رشد پنج درصدی) تولید شد.
• شرکت‌های یاد شده توانستند 2 ‌هزار و 216 تن فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و غیره تولید کنند.

به نظر می‌رسد یکی از نکات مهم در این آمارها، کاهش قابل توجه در سهم بازار تایرهای بایاس است. این موضوع نشان دهنده کاهش علاقه شرکت‌ها به تولید این نوع تایرها به دلیل فناوری قدیمی آن‌ها است.

صنعت تولید تایر شامل 13 کارخانه است و کلیت تولید این واحدها در سال حدود 300 هزار تن است. با این حال، نیاز کشور به تایر سالیانه بین 400 تا 450 هزار تن تخمین زده شده است.

در سال 1402، کارخانجات و شرکت‌های تولیدکننده تایر موفق شدند تا از ابتدای سال تا پایان خرداد، مجموعاً 65,353 تن انواع تایر تولید کنند. این تولیدات نشان دهنده یک رشد چهار درصدی نسبت به سال قبل است. این میزان تولید شامل انواع تایر بایاس و رادیال برای خودروهای سواری، وانت، اتوبوس، کشاورزی، راه سازی و صنعتی است. از این میزان، 41,140 تن تایر بایاس و رادیال برای خودروهای سواری تولید شده که نشان دهنده یک رشد پنج درصدی است.

با توجه به آمارها، تایر سواری حدود 63 درصد از کل تولید تایرسازان را تشکیل می‌دهد. در طول دوره‌ی مشخص‌شده، تنها 19 تن تایر سواری بایاس تولید شد که در مقایسه با 41،121 تن تایر سواری رادیال، اختلاف قابل توجهی وجود دارد. در سه ماه اول امسال، تولید 5،952 تن تایر وانتی بایاس و رادیال تغییری از 6 درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته نشان می‌دهد. در این مدت، تولید تایر وانتی بایاس با کاهش 13 درصدی همراه بوده و تولید تایر وانتی رادیال با رشد 108 درصدی افزایش یافته است.

تا پایان خرداد سال جاری، تولید تایر باری اتوبوسی با یک رشد سه درصدی به 12 هزار و 506 تن رسید. این افزایش در تولید تایرهای رادیال (13 درصد) در حالی که تولید تایرهای بایاس با کاهش 10 درصدی روبرو بود، بسیار جالب است. این کاهش به نظر می‌رسد ناشی از فناوری قدیمی تایرهای بایاس باشد که شرکت‌ها را از تولید آن‌ها منصرف کرده است. تایرهای بایاس از الیاف و رشته‌های نخی تشکیل شده است در حالی که تایرهای رادیال از رشته‌های سیمی استفاده می‌کنند. همچنین، طبق گزارش، 4 هزار و 436 تن تایر کشاورزی با افت هشت درصدی و یک هزار و 319 تن تایر راه‌سازی و صنعتی با رشد 47 درصدی توسط کارخانجات تولید شده‌اند.

به گزارش آمارها، تولید 4,281 تن تایر دوچرخه و موتور در فصل بهار امسال انجام شد که نسبت به دوره مشابه سال گذشته با یک افت سه درصدی روبرو بود. همچنین، تولید 2,046 تن تیوب بدون تغییر باقی ماند. شرکت‌ها موفق شدند تا 1,673 تن از فلپ، تسمه نقاله، شیلنگ و سایر محصولات مرتبط را تولید کنند.

در خرداد ماه سال 1402، آقای ستوده، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت لاستیک، در مورد چالش‌های این صنعت حرف زده است که برای واردات هر کیلوگرم تایر، باید 4 هزار دلار پرداخت شود. اما او افزوده است که اگر این محصول در داخل کشور تولید شود، فقط یک دلار هزینه ارزی دارد.

در اظهارات خود، حمیدرضا عبدالملکی، عضو هیئت مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، به سه چالش اصلی در صنعت تایر اشاره کرد. او بیان کرد که از میان این چالش‌ها، بحث قیمت‌گذاری دستوری به عنوان یکی از مهمترین مسائل، در دو سال اخیر در این صنعت برجسته شده است و منجر به کاهش سود و حتی زیان ده شدن این صنعت شده است.

براساس توافقی که در پایان سال 1399 با وزارت صنعت، معدن و تجارت بسته شده بود، شرکت‌های تولیدی اقدام به ثبت تمام آمارهای فروش خود در سامانه جامع تجارت می‌کردند و تمام محصولات صنعت تولید تایر از قیمت‌گذاری اختیاری خارج می‌شدند. با این سیاست، صنعت تولید تایر در همان سال با 20 درصد رشد مواجه شد. اما متأسفانه در سال 1400، وزارت صنعت بدون مشورت با انجمن صنفی تولیدکنندگان تایر، تصمیم به قیمت‌گذاری دستوری بر روی تایرهای خودرو گرفت. بیشتر شرکت‌های تولیدی که بیشتر از 90 درصد از بازار تولید داخلی را در اختیار دارند، شرکت‌های بورسی هستند و نتیجه این قیمت‌گذاری دستوری، افزایش قیمت محصولات تا 60 درصد برابر جیب تولیدکننده و جهت بازار است. اگر این روند ادامه یابد، فعالیت شرکت‌های تولید تایر با چالش جدی روبرو خواهد بود.

بیش از 30 درصد مواد اولیه استفاده شده در صنعت تایر وارداتی است، که قیمت آن‌ها تابع نرخ جهانی و نرخ ارز است. عوامل دیگری مانند نوسانات قیمت در بازار داخلی، تغییرات نرخ ارز و مشکلات سیاسی مثل جنگ اوکراین و روسیه تأثیرگذار بر قیمت مواد شیمیایی و انرژی دنیا می‌باشند. در حال حاضر، 70 درصد از مواد اولیه تولید تایر از تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌شود. این شرایط باعث می‌شود که قیمت مواد اولیه در این صنعت، شناور باشد. این واقعیت باعث می‌شود که قیمت نهایی تایر برای مصرف‌کننده ممکن است متغیر باشد، زیرا قیمت مواد اولیه متمایل به تغییر است. تولیدکنندگان اعلام کرده‌اند که مداخله دولتی در فرآیند قیمت گذاری، باعث کاهش تولید در صنعت تولید لاستیک شده است.

محمدحسین زینلی، عضو انجمن تولیدکنندگان تایر، بیان کرد که صنعت تایر نیاز به پشتیبانی مناسب از سوی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان دارد. او اظهار کرد که وزارت صنعت باید یک سازمان دلسوز به نام "سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده" ایجاد کند که بهینه‌ترین خدمات را ارائه و صنعت تایر را بهبود بخشد. این صنعت اساساً به صنعت حمل و نقل وابسته بوده و بیش از ۸۴ درصد جابجایی انسان و کالا را انجام می‌دهد. زیرا توجه به این صنعت بسیار کم بوده است، در برخی موارد نرخ‌گذاری ناعادلانه اعمال شده است.

در یک سال و نیم اخیر، قیمت مواد اولیه تولید تایر بطور پیوسته افزایش یافته است و در حال حاضر به 82 تا 85 درصد از قیمت نهایی محصول می‌رسد. در حالی که قیمت مواد در حال افزایش است، قیمت تایر همچنان ثابت مانده است. تولید تایر به ترکیب ده‌ها ماده نیاز دارد که ما باید آن‌ها را با قیمت‌های بازار خریداری کنیم؛ اما باید تایر را با قیمت‌های تعیین شده توسط دولت به فروش برسانیم. این روش مدیریتی در هیچ جای جهان به عنوان روش مناسب تأیید شده و باعث زیان تولیدکنندگان تایر شده است. این وضعیت منجر به کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری و انعطاف پذیری بانک‌ها نسبت به تایرسازان شده است. در حالی که در گذشته به خودکفایی در تولید تایر پیش می‌رفتیم و در زمینه‌های مختلف مانند فناوری، تجهیزات و ناوگان حمل‌ونقل توانستیم موفقیت‌های قابل توجهی کسب کنیم، اما اکنون زمینه‌های مختلفی از تولید تحت تأثیر تحقیقات و توسعه ما قرار گرفته‌اند.

وی توضیح داد که قیمت‌گذاری دستوری بر روی تایر باعث سرکوب قیمت‌ها، کاهش استعداد‌ها و مهار توسعه شده است؛ شرکت‌های تولیدی به دلیل قیمت‌گذاری دستوری، در سال گذشته صدها میلیارد تومان ضرر کرده‌اند؛ در صورتی که تولیدکنندگان تقویت نشوند، ممکن است مجبور شویم سالانه ۱۰۰ هزار تن تایر وارد کنیم که می‌تواند به ۴۵۰ میلیون دلار ارز نیاز داشته باشد، به صورت واقعی، ایجاد شغل برای کارگران خارجی به دنبال خواهد داشت.

مهدی نیازی، سرپرست وزارت صمت، اظهار داشته است که مشکل نقدینگی یک مسئله مستمر بوده و روش‌های جدید تامین مالی از آنجایی که بانک‌ها همراهی نمی‌کنند، به اجرا در نیامده است.

بدین ترتیب، تولیدکنندگان تایر به افزایش تولید خود می‌پردازند که باعث افزایش سود آنها می‌شود. زیرا آنها مواد اولیه را با قیمت آزاد تهیه می‌کنند اما محصولات خود را با قیمتی بر حسب دستور فروخته می‌کنند. بر طبق ماده 90 از قانون اجرایی سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی، اگر دولت برای هر دلیلی قیمت فروش کالاها یا خدمات تولیدکنندگان بخش‌های دولتی یا غیردولتی را با قیمت کمتر از قیمت بازار تعیین کند، باید تفاوت قیمت تعیین‌شده و هزینه‌های تمام شده را مشخص کرده و این مبلغ را از اعتبارات دولت در سال جاری پرداخت کند یا این مبلغ را از بدهی تولیدکنندگان به سازمان امور مالیاتی کسر کند.

خرداد ماه سال 1402: مصطفی تنها، سخنگوی صنعت تایر، اعلام کرد که در شرایط تحریمی، تولید سالانه حدود 280 هزار تن تایر در ایران انجام می‌شود و هر سال نسبت به سال قبل، تولید این صنعت با افزایش 5 تا 7 درصدی همراه است.

در صنعت تایر، یکی از مشکلات اساسی نحوه تعامل دستگاه‌های نظارتی با این صنعت است. در سال ۹۷، به طور ناگهانی صادرات تایر ممنوع شد که منجر به از دست دادن بازار‌های صادراتی در مناطق مختلف شد. اکنون که دوباره اجازه صادرات به دست آمده است، بازیابی مجدد این بازارها چالشی است. این صنعت یک زنجیره تولید است که شامل پالایشگاه‌ها، معادن، و پتروشیمی‌ها است، اما فشارهای قیمتی تنها بر روی تایرها تمرکز دارد و سایر بخش‌های زنجیره تحت فشار نیستند. این امر باعث می‌شود که قیمت‌گذاری بر اساس هزینه تولید انجام نشود و برای تولیدکنندگان تایر صرفه‌ای اقتصادی نداشته باشد. به عنوان مثال، میانگین سود کارخانه‌های تایر سال گذشته به ۳ درصد نرسید که این امر موجب مشکلات جدی در جذب سرمایه‌گذاری جدید و تامین سرمایه می‌شود.

آقای تنها اظهار کرد که تنها حمایتی که دولت از این صنعت ارائه می‌دهد، ممنوعیت واردات برخی از انواع تایرها از جمله رینگ‌های 13، 14 و 15، که استفاده گسترده ای دارد، است. این تایرها عموماً برای خودروهای کلاسیک مانند پژو استفاده می‌شوند.

صنعت تایر اعلام کرد که در شرایط تحریمی، مشکلاتی مانند تامین مواد اولیه و انتقال پول به کشور مبدأ باعث مشکلاتی برای این صنعت شده است. از جمله مشکلات دیگر، عدم تحویل مواد تا زمان دریافت پول توسط فروشندگان ذکر شده است. با این حال، با تمام این مشکلات، توانسته‌ایم تولید را پایدار نگه داریم. از اواخر بهمن ماه، تخصیص ارز لازم برای این صنعت به صورت محدود صورت گرفته که باعث افزایش شکست تولید شده است. این صنعت توانسته است بسیاری از مواد اولیه تایر را داخل کشور تولید کند و در حال حاضر تنها 30 درصد از مواد از خارج تأمین می‌شود.

مسئله اساسی در صنعت تولید تایر، تخصیص منابع مالی مناسب برای ادامه تولید است. به طور میانگین، این صنعت هر ماه حدود 25 میلیون دلار ارز نیاز دارد. از ابتدای سال جاری تا به امروز، تنها 3 میلیون دلار از این مبلغ برای تولید تایرها صرف شده است و بقیه آن به دلیل محدودیت‌ها به تولیدکنندگان نرسیده است. این شرایط باعث نگرانی تولیدکنندگان می‌شود زیرا هر چقدر که مواد تشکیل دهنده تایرها در دسترس نباشد، تولید آنها ممکن است متوقف شود. در حال حاضر، ظرفیت تولید سالانه تایر در کشور حدود 400 هزار تن است، اما فقط 300 تا 320 هزار تن از آن بهره برده می‌شود.

صنعت تولید تایر در حال حاضر در ایران با حضور 10 کارخانه فعال و در حال پیگیری طرح‌های توسعه‌ای مختلف قرار دارد. برخی از این کارخانه‌ها برای افزایش تنوع محصولات خود، انواع تایر‌های مختلف را تولید می‌کنند. به عنوان مثال، در گذشته فقط تایر‌های سواری تولید می‌شدند، اما اکنون با توجه به نیازهای کشور، تایر‌های باری و تایر‌های مورد استفاده در صنایع معدنی و راه‌سازی نیز تولید می‌شوند. با این حال، موفقیت این طرح‌ها مستلزم دریافت تسهیلات ارزی مناسب است و در صورت عدم اختصاص به موقع این تسهیلات، موفقیت طرح‌ها به مخاطره می‌افتد. همچنین، بانک‌ها به طور کلی در ارایه حمایت و پشتیبانی کافی به این طرح‌ها دست نیافته‌اند.

تنها اطلاعاتی که داریم در مورد تولید تایر باری این است که دو نوع تایر باری در کشور تولید می‌شود؛ تایر باری بایاس که جزو تایر‌های سنتی محسوب می‌شود و توانایی تولید اضافی دارد. اما تایر رادیال تمام سیمی، که در حال حاضر تولید آن محدود است و نیاز به توسعه بیشتر دارد. تعداد 398،722 تایر باری اتوبوسی رادیال تولید شده و کارخانه جدیدی نیز در حال بهره‌برداری است که باعث افزایش ظرفیت تولید خواهد شد. در حال حاضر، تا 70 درصد از تایر‌ها وارداتی هستند اما با توسعه کارخانه‌ها و افزایش ظرفیت تولید، بخش زیادی از نیازهای کشور به تایر از منابع داخلی تأمین خواهد شد. اما یکی از چالش‌های اصلی این صنعت، عدم وجود یک برنامه راهبردی بلندمدت از سوی وزارت صمت است که باعث عدم شناخت صحیح جایگاه تایر در صنعت کشور و اقتصاد ملی شده است.

متنی که قصد دارید بهترین شکل آن را بازنویسی کنید را به من بدهید تا بتوانم به شما کمک کنم.

آقای تنها همچنین به مسئله‌ی دیگری درباره‌ی بحث‌های توسعه‌ای اشاره کردند، که صنعت خودرو است؛ صنعت خودرو هیچ برنامه بلندمدتی برای پیروی ندارد؛ یعنی تولیدکنندگان و صنعتگران نمی‌دانند که چه خودرویی در 5 سال آینده تولید خواهد شد و بنابراین تایر مربوط به آن تولید نمی‌شود. یک نکته مثبت در مقررات تولید خودرو وجود دارد که تایرها را جزئی از درصد ساخت داخلی حساب نمی‌کند. این موضوع برای تأمین تایر برای این خودروها گاهی با مشکلات روبه‌رو می‌شود، زیرا تولیدکنندگان خودرو برنامه بلندمدتی برای تولید تایر ندارند. در صنعت تایر صادرات وجود دارد، اما به دلیل رقابت‌های شدید و پیچیدگی‌های ورود به بازارهای صادراتی، محدود است.

درخواست ما از مسئولین این است که صادرات تنها برای تولیدکنندگان مجاز باشد و نه افرادی که صرفاً دارای کارت بازرگانی هستند. تولیدکنندگان به دلیل تخصص و تجربه خود در زمینه محصولات خود، می‌توانند بهترین کیفیت را ارائه دهند و به بازارهای رقابتی وارد شوند. اغلب افراد به اشتباه تصور می‌کنند که با داشتن کارت بازرگانی، می‌توانند تایرها را از بازارهای محلی جمع‌آوری کرده و صادر کنند که این امر ممکن است باعث مشکلات اقتصادی و باز و بسته در بازار شود. اصلی‌ترین صادرات تایرها در بخش تایرهای دوچرخه و موتورسیکلت است و بازار خوبی در آفریقا دارد. تایرهای ایرانی به‌خصوص در غرب آفریقا از تعداد زیادی طرفدار برخوردارند و معمولاً به کشورهای همجوار صادر می‌شوند.

تنها آقای گفت که پتروشیمی‌ها اکنون مواد اولیه مانند پلیمر را از طریق بورس به تولیدکنندگان تایر عرضه می‌کنند. در گذشته، این مواد به صورت اعتباری توسط پتروشیمی‌ها عرضه می‌شدند، اما پتروشیمی تخت جمشید اعلام کرد که از این به بعد مواد را فقط به صورت نقدی ارائه خواهد کرد. این تصمیم باعث ایجاد چالش‌هایی برای تامین مواد اولیه این صنعت شده است.

در کشورهای پیشرفته و صنعتی، استفاده شده‌ترین مواد اولیه برای ساخت تایرها با مواد اولیه‌ای که در ایران تولید می‌شوند متفاوت است. یکی از مواد اصلی کائوچو مصنوعی است که در تولید تایرها استفاده می‌شود. در کشورهای صنعتی، از کائوچو مایع استفاده می‌شود، در حالی که در ایران از کائوچو جامد استفاده می‌شود. این تفاوت اصلی بر اساس تکنولوژی تولید مواد اولیه نشأت می‌گیرد. بر اساس اظهارات وی، صنعت تولید تایر در ایران به دلیل عدم توانایی در تولید مواد اولیه به صورت مایع، به مواجه با مشکلاتی مانند عدم توانایی در ایجاد نوآوری‌های لازم برای بهبود کیفیت تایرها و ایجاد تحولات در این زمینه است. این موانع موجود، پیشرفت و ارتقاء تایرهای تولیدی در ایران را محدود می‌کند. طرحی نیز وجود دارد که ظرفیت تولید حدود 340 هزار حلقه تایر را دارد و پیش‌بینی می‌شود امسال حدود 130 هزار حلقه تولید شود.

مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، بیان کرد که تولید تایر در ماه فروردین به طور قابل توجهی کاهش یافته است و در ماه اردیبهشت نیز افت تولید داشته‌ایم. اگر این روند ادامه یابد، به سرعت به مرحله توقف تولید خواهیم رسید.

به گفته‌ی وی، از بهمن ماه تا به امروز تنها 3 میلیون دلار از کل 23 میلیون دلار ارزی که برای تولید تایر اختصاص داده شده بود، پرداخت شده است. با در نظر گرفتن اینکه باید ماهیانه حدود 25 میلیون دلار هزینه شوالیها پرداخت شود، مواد اولیه در حال تمام شدن هستند و به همین دلیل تولید کاهش یافته و برخی از کارخانجات در اردیبهشت ماه بخشی از شیفت‌های کاری خود را کاهش داده‌اند.

به عنوان سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، ما به مسئولان مربوطه هشدار داده‌ایم که وضعیت بسیار وخیم است و تداوم این وضعیت باعث نگرانی ماست. اعلامات بسیاری صورت گرفته است، اما هنوز اقدام موثری انجام نشده است. فرآیند تخصیص ارز با پیچیدگی‌های بی‌شماری همراه است که از وزارت صمت آغاز شده و تا بانک مرکزی ادامه پیدا می‌کند. اما متأسفانه تامین ارز موردنیاز به خوبی انجام نمی‌شود و اغلب مشکلات اجرایی مانع از انجام این فرآیند می‌شوند. این وضعیت نه تنها غیرقابل قبول است، بلکه به خطرناکی هم تبدیل شده و نیازمند اقدام فوری مسئولان است تا ارز به راحتی تخصیص داده شده و به مقصد نقل و انتقال یابد.

«آقای تنها درباره شایعات کمبود لاستیک برای پراید صحبت کرد و بیان کرد که تولیدکننده لاستیک‌ها به کاهش تولید تایرهای مورد نیاز پراید تصمیم نمی‌گیرد. این نوع اتفاقات برای بازارهای مختلف اتفاق می‌افتد. وی تاکید کرد که کاهش تولید یک مدل خاص تایر، بر روی سایر مدل‌ها تأثیری نخواهد گذاشت و کلیت بازار تحت تأثیر نخواهد بود.»

وی تاکید کرد که چالش اصلی در بخش فعلی تامین ارز و تداوم تولید است. اگر بگویند ارز 28 هزار تومانی را اعطا نمی‌کنیم و به جای آن ارز 43 هزار تومانی بگیرید، این انتخاب های موجهی نیست. باید به تولیدکنندگان اجازه داد تا با هر قیمتی که می‌توانند مواد اولیه را تهیه کنند. آنگاه سقف قیمت باید برداشته شود و تولیدکنندگان می‌توانند بر اساس قیمت تمام شده و با یک حاشیه سود استاندارد به فروش برسند. دولت باید فقط نظارت کند تا توزیع کالاها شفاف باشد و از سوء استفاده آن‌ها از حاشیه سود مشخص شده جلوگیری شود. این مناسب نیست که دولت قیمت‌ها را ثابت نگه دارد و تولیدکنندگان را وابسته به ارز آزاد کند.

با توجه به آمارهای منتشر شده توسط تولیدکنندگان تایر، در سال 1401، حدود 259 هزار تن انواع تایر برای خودروهای مختلف، از جمله خودروهای سواری، وانت، باری، اتوبوسی، کشاورزی و ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی تولید شده است. در طول دوره‌ی زمانی از ابتدای سال تا پایان آذرماه، تولیدکنندگان حدود 196 هزار تن تایر را برای انواع مختلف خودروها تولید کرده‌اند، که تا پایان سال یک رشد یک درصدی را نشان می‌دهد. این میزان تولید شامل حدود 18 میلیون و 420 هزار و 876 حلقه تایر است، که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 2 درصد رشد داشته است.

در حال حاضر، تولید تایر در کشور بالاست اما مشکلاتی در بازار تایر وجود دارد. فروش تایر دولتی در بازار افزایش یافته و تارنماهایی هم به فروش تایرها معرفی شده‌اند. با این وجود، همچنان مشکل عرضه تایر در بازار وجود دارد و کمبود تایر احساس می‌شود. مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر ایران، بیان کرده که تولید و توزیع تایر در کشور همچنان بر اساس شرایط گذشته ادامه دارد. اما تایرهای دولتی به دلیل تفاوت نرخ ارز نیمایی و آزاد، به کشورهای همسایه قاچاق می‌شوند. انجمن صنعت تایر ایران تقاضا کرده که فقط تولیدکنندگان داخلی مجاز به صادرات تایر باشند تا بازار داخلی به نحو مناسب تنظیم شود. اگر این انحصار اجازه داده شود، بازار تایر داخلی و صادرات آن به بهترین شکل ممکن تنظیم خواهد شد.

افزایش هزینه‌ها ناشی از کاهش ارزش ریال و افزایش قیمت مواد اولیه، قیمت تمام شده تولید تایر را افزایش داده است. انجمن تولیدکنندگان تایر درخواست افزایش قیمت داده است، اما این درخواست تایید نشده است. بر اساس قوانین سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان حق بهره‌برداری حداکثر ۱۷ درصد از سود را دارند. بهتر است انجمن صنعت تایر مسئول افزایش قیمت باشد و نظارت بر سودهای زیاد را بر عهده داشته باشد. اگر قیمت تایر در اختیار تولیدکنندگان باشد، انگیزه برای تولید، سرمایه‌گذاری، جذب سرمایه و توسعه صنعت تایر تقویت خواهد شد و نیازهای صنعت تایر در کشور تأمین خواهد شد.

آقای تنها اظهار کردند که تایرسازان در حال حاضر توانایی تولید و تأمین لاستیک خودروهای سواری را به‌راحتی دارند، حتی می‌توانند مازاد تولیدی خود را صادر کنند. تایرهای خودروهای سنگین دارای دو نوع بایاس و رادیال هستند. تولید تایرهای بایاس بیش از نیاز بازار است، اما همه کارخانه‌ها ظرفیت خود را به خوبی استفاده نمی‌کنند به دلیل عدم فروش. اما در مورد تایرهای رادیال، فقط دو واحد تولیدی فعال هستند و برای پاسخگویی به نیاز بازار، واردات نیز صورت می‌گیرد.

در بهمن ماه سال 1401، ناصر پرهیزگار، مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک، اظهار کرد که شرکت‌های دانش‌بنیان با حمایت دولت می‌توانند توانایی تولید بدون توقف در صنعت استراتژیک تایر را داشته باشند. در 15 سال گذشته، درصد داخلی‌سازی در صنعت تایر از 35 درصد به بیش از 65 درصد افزایش یافته است. اخیراً نیز یک شرکت دانش‌بنیان موفق به داخلی‌سازی اسید استئاریک مورد استفاده در این صنعت شده است. در آینده نزدیک، داخلی‌سازی شتاب‌دهنده‌ها نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت.

تحریم‌ها باعث عقب‌افتادگی‌هایی در صنعت فناوری، ماشین‌آلات و خطوط تولید شده‌اند. همچنین عدم اختصاص وام و تسهیلات توسط بانک‌ها برای این صنایع، به‌ویژه در زمینه تحقیق و توسعه، مشکلات را تشدید کرده است. در حال حاضر بیش از 500 میلیون دلار برای طرح‌ها و پروژه‌هایی با پیشرفت 40 تا 50 درصد در صنعت تایرها مختلف، به دلیل موانع ذکرشده، فارغ از توجه باقی مانده است.

بر اساس اظهارات آقای پرهیزگار، اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار برای انواع تایر به نسبت 50 تا 90 درصد رسیده است که این اختلاف نمی‌تواند به درستی به صنعت سیگنال دهد. باید دستگاه‌های کنترل نهاده‌های تولید، توجه بیشتری به قیمت مواد اولیه مانند محصولات پتروشیمی، نخ، دوده و انرژی داشته باشند. صنعت تایر از جمله صنایع استراتژیک است و انتظار می‌رود دولت از این صنعت حمایت کند.

در صنعت تایر، فعالان به خروج از قیمت‌گذاری دستوری تاکید می‌کنند و از شرکت‌ها می‌خواهند که قیمت‌گذاری محصولات را خودشان انجام دهند یا حداقل اجازه بدهند تا تایرها در بورس به فروش برسند، به نحوی که مصرف‌کنندگان به قیمت مناسب‌تری به خرید آنها برسند.

در سال 1401، تولیدکنندگان تایر تعداد ۱۹۶،۲۳۸ تن انواع مختلف تایر برای خودروهای سواری، وانت، اتوبوسی، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی را تولید کردند. این گزارش نشان می‌دهد که تولید تایر در طول این دوره، یک درصد افزایش داشته است. مجموع تایر‌های تولیدشده در این سال شامل 18 میلیون و 420 هزار و 876 حلقه بوده است، که نشان از افزایش 2 درصدی نسبت به سال گذشته دارد.

در طول ۹ ماه گذشته، حدود 121 هزار و 943 تن تایر بایاس و رادیال سواری در ایران تولید شده است که نشان از رشد 8 درصدی دارد. بیش از 62 درصد از تمامی تایرهای تولید شده به تایرهای سواری اختصاص دارد. تعداد تایرهای وانتی تولید شده تا انتهای دوره، با کاهش 9 درصدی به 18 هزار و 823 تن رسیده است. همچنین، تا پایان ماه آذر، 38 هزار و 355 تن تایر باری اتوبوسی (کاهش 9 درصد)، 13 هزار و 958 تن تایر ماشین‌آلات کشاورزی (کاهش 11 درصد) و 3 هزار و 158 تن تایر ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی (کاهش 15 درصد) در ایران تولید شده است.

تولید تایر دوچرخه، موتورسیکلت، و تیوب در 9 ماهه امسال شامل 14,119 تن تایر دوچرخه و موتور (که نشان از رشد سه درصدی دارد) و 6,966 تن تیوب بود. همچنین، کارخانجات داخلی 2,642,735 حلقه فلپ (روبان لاستیکی دور چرخ)، تسمه نقاله، شیلنگ و محصولات مشابه به وزن 4,976 تن تولید کرده‌اند.

در دسامبر 2021، شهریار افندی‌زاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، در جلسه کارگروه پایش وزارت صمت، نقش این وزارتخانه را در تامین کالاها و اقلام اساسی کشور از طریق تولید و واردات بررسی کرد. او اهمیت هماهنگی مناسب برای دستیابی به اهداف حمل و نقل، ارتقاء کیفیت و افزایش بهره‌وری در بخش جابجایی بار و مسافر، و بهبود وضعیت معیشت صنعت رانندگان را تأکید کرد. این مسائل تا کنون تحت نظارت وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بوده و در کارگروه پایش مورد پیگیری قرار گرفته‌اند.

وی همچنین بر لزوم پیگیری و مساعدت وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رفع کمبودها و تامین نیازهای کامیون‌داران و رانندگان فعال در بخش حمل و نقل جاده‌ای تاکید کرد.

شرکت‌ها سالانه بیش از 1.2 میلیون حلقه لاستیک سنگین مورد نیاز کشور را مصرف می‌کنند، که تنها 30 درصد از آن توسط تولید داخلی تامین می‌شود و بقیه از طریق واردات است. همکاری بین وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و صنایع مرتبط امری ضروری است تا توزیع منصفانه و بدون واسطه‌ای این کالاها صورت بگیرد.

در آذر ماه 1401، تولیدکنندگان تایر بیش از ۱۶ میلیون و ۲۷۹ هزار حلقه انواع تایر برای خودروهای سواری، وانت، اتوبوس، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی تولید کردند. این میزان تولید، نشانگر رشد ۲ درصدی نسبت به سال گذشته است و معادل 172 هزار و 653 تن تایر می‌باشد که با 419 تن افزایش نسبت به سال گذشته می‌باشد.

در هشت ماهه امسال، تعداد 107,625 تن انواع تایر بایاس و رادیال سواری در کشور تولید شد که نشان‌دهنده رشد 8 درصدی است. از این مجموع، تایرهای سواری 62.3 درصد از کل تولیدات تایرسازان را تشکیل می‌دهند. در فرایند تولید لاستیک‌های بایاس از الیاف و رشته‌های نخی استفاده می‌شود، در حالی که در تولید لاستیک‌های رادیال از رشته‌های سیمی استفاده می‌شود.

در این بازه زمانی، تولید تایر وانتی به 16 هزار و 498 تن کاهش یافت، که نشان از 10 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه قبلی است. در انتهای ماه آبان، جمعاً 33 هزار و 424 تن تایر باری اتوبوسی (کاهش 10 درصد)، 12 هزار و 365 تن تایر ماشین‌آلات کشاورزی (کاهش 12 درصد) و 2 هزار و 741 تن تایر ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی (کاهش 16 درصد) در کشور تولید شده است.

در هشت ماه امسال، تولید تایر دوچرخه، موتورسیکلت و تیوب شامل 12،132 تن تایر دوچرخه و موتور (افزایش 2 درصد) و 6،140 تن تیوب (کاهش 7 درصد) بود. همچنین، 2،318،616 حلقه فلپ (روبان لاستیکی دور چرخ)، تسمه نقاله، شیلنگ و سایر محصولات با وزن 4،418 تن تولید شده‌اند.

بر اساس آمار جدید، در آبان ماه 1401، شرکت‌ها و کارخانجات تایرسازی مجموعاً ۱۴۹،۷۱۲ تن انواع تایر برای خودروهای مختلف تولید کرده‌اند که معادل ۱۴،۱۷۷،۳۷۰ حلقه تایر است. این آمار نشان می‌دهد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، وزن تایرهای تولید شده تغییری نکرده است، اما تعداد حلقه‌ها سه درصد افزایش داشته است.

در این بازه زمانی، تولید تایرهای بایاس و رادیال برای خودروهای سواری در کشور به میزان 93 هزار و 650 تن انجام شد که نشان از یک رشد 9 درصدی است. از جمع کل تولید، تایرهای سواری با 62.5 درصد بیشترین سهم را داشتند. علاوه بر این، 14 هزار و 138 تن تایر وانت، 28 هزار و 867 تن تایر باری و اتوبوسی، 10 هزار و 706 تن تایر کشاورزی و 2 هزار و 350 تن تایر خودروهای صنعتی و راه‌سازی نیز تولید شدند. تولید 10 هزار و 251 تن تایر دوچرخه و موتور و 5 هزار و 663 تن تیوب نیز از دیگر تایرهایی است که در کشور تولید شدند.

بر اساس گفته دبیر انجمن صنعت تایر ایران، قیمت گذاری دستوری برای تایرهای باری، کامیونی و سواری رادیال باعث ناتوانی شرکت‌های تولیدکننده این تایرها شده است.

در مهر ماه سال 1401، حسین غیاثی، یک تحلیلگر بازار سرمایه، در مورد تأثیر ورود تایر به بورس کالا صحبت کرد. او اشاره کرد که سرمایه گذاران و سهام داران شرکت های تایرساز، از گذشته به دنبال کشف قیمت تایر در بورس کالا بوده اند؛ زیرا وقتی یک کالا وارد بورس می‌شود، قیمت آن تحت تأثیر شرایط مختلفی قرار می‌گیرد، از جمله قیمت جهانی تایر و قیمت تمام شده تایر. بنابراین، قیمت گذاری تایر در بازار بورس کالا، به عنوان یک نرخ گذاری منطقی، توسط همه قبول و تایید خواهد شد.

یکی از مزایای معاملات تایر در بورس کالا این است که باعث شفاف‌تر شدن معاملات شرکت‌ها می‌شود. قبلاً، شرکت‌ها دو دفتر داشتند و محصول را با یک قیمت فروخته و قیمت دیگری را گزارش می‌کردند. با ورود تایر خودرو به بورس کالا، مشکلات قیمت‌گذاری دستوری برطرف می‌شود. قیمت‌گذاری دستوری دلالت بر انتقال سود به دلال‌ها داشت، اما با حذف آن، سود فروش تایر به شرکت‌ها و سهامداران منتقل می‌شود.

آقای غیاثی توضیح داد که با مقایسه گزارش‌های شرکت‌های تایرساز در دو زمان مختلف، یعنی زمان قیمت‌گذاری دستوری و زمان قیمت‌گذاری در بورس کالا، می‌توان به راحتی متوجه شد که شرکت‌های تایرساز در بورس کالا با فروش محصولاتشان سود بیشتری کسب می‌کنند. آزادسازی صادرات تایر هم باعث افزایش حجم تولید و افزایش سود شرکت‌ها شده است. اما ممکن است افزایش صادرات تایر باعث افزایش قیمت تایر داخلی شود، زیرا تعداد تایرهای صادراتی بیشتر شده و قیمت داخلی تایرها با قیمت جهانی تطابق پیدا می‌کند، که این موضوع سودآوری شرکت‌های بورسی را افزایش خواهد داد.

در مهر ماه سال 1401، علی‌اکبر شامانی، مدیرکل دفتر صادرات گمرک ایران، یک بخشنامه به تمامی گمرکات اجرایی کشور ارسال کرد. در این بخشنامه اعلام شد که صادرات تایر آزاد شده است.

با تأکید بر بخشنامه شماره 206/97/741500 مورخ 21 شهریور 1401، که در مورد ممنوعیت صادرات برخی کالاها از جمله انواع لاستیک سبک و سنگین است، به پیوست تصویرنامه شماره 60/155798 مورخ 23 شهریور 1401 از دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت معادلات به مذکور با موضوع "رفع ممنوعیت صادرات تایر"، ضمن الحاق نامه شماره 60/145419 مورخ 3 شهریور 1401 از معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، نامه شماره 401/6008 مورخ 24 مرداد 1401 از انجمن صنفی صنعت تایر برای اقدام طبق محتوای نامه فوق با رعایت تمامی قوانین و مقررات ضوابط فعلی ارسال می‌شود.

در شهریور 1401، تولیدکنندگان بزرگ تایر آمار تولیدات خود را برای پنج ماهه ابتدای سال 1401 منتشر کردند. براساس این آمار، تعداد تایرها دو درصد و وزن تایرها یک درصد افزایش داشته است. در کل، در این بازه زمانی، 117 هزار و 911 تن انواع تایر تولید شده است که معادل 18 میلیون و 630 هزار و 136 حلقه است.

در طول پنج ماهه امسال، تعدادی معادل 106،687 تن تایر خودرو تولید شده است که معادل 10،111،652 حلقه می‌شود. این تعداد در مقایسه با تولید هم‌مدت سال 1400 که 106،242 تن (یا 9،811،938 حلقه) تایر تولید شده بود، افزایش سه درصدی را نشان می‌دهد.

آمار نشان می‌دهد که رشد اصلی تولید در سهم بیشتری تایرهای خودروهای سواری صورت گرفته است و این رشد منجر به توازن در رشد کلی شده است. در طی پنج ماه گذشته، مقداری حدود 66 هزار و 300 تن تایر خودروی سواری تولید شده است که با توجه به وزن، از نظر میزان تولید افزایش 8 درصدی را نسبت به دوره مشابه سال گذشته نشان می‌دهد. در مقایسه با پنج ماهه ابتدایی سال 1400، تعداد تایرهای خودرو سواری تولید شده تا 61 هزار و 292 تن معادل حدود 8 میلیون و 509 هزار و 685 حلقه بوده است.

در 5 ماهه اول امسال، تولید تایر وانتی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به میزان 8 درصد کاهش یافته و از 10،959 تن (709،179 حلقه) به 10،088 تن (638،467 حلقه) کاهش یافته است.

در پنج ماه اخیر، تولید 22،753 تن تایر باری و اتوبوسی با معادل 350،810 حلقه ثبت شده است. اما در سال جاری، تولید 20،932 تن تایر با معادل 314،061 حلقه در داخل کشور انجام شده است.

بیشترین کاهش تولید تایرها در بخش تایر‌های کشاورزی بوده و سپس در بخش تایرهای راه‌سازی و صنعتی. از آغاز سال 1401 تا پایان مردادماه، به ترتیب 7645 تن (معادل 216 هزار و 723 حلقه) تایر کشاورزی و 1722 تن (معادل 14 هزار و 860 حلقه) تایر راه‌سازی و صنعتی در کشور تولید شده است که به ترتیب 17 درصد و 14 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل داشته‌اند.

در پنج ماهه اول امسال، تولید تایر برای دوچرخه و موتور در کشور از 6838 تن (سه میلیون و 173 هزار و 531 حلقه) به 7617 تن (سه میلیون و 270 هزار و 506 حلقه) افزایش یافته است، در حالی که این افزایش نسبت به همان بازه زمانی در سال 1400، چندان چشمگیر نیست.

در بازه زمانی از ابتدای سال تا پایان مردادماه 1401، تعداد 3607 تن انواع تیوب با افت پنج درصدی وزن تولید شده است، که معادل با 5 میلیون و 247 هزار و 978 حلقه می‌باشد. این میزان تولید نسبت به مدت پنج ماه سال گذشته که 3782 تن تیوب معادل 5 میلیون و 233 هزار و 931 حلقه تیوب تولید شده بود، کاهش داشته است.

در مرداد ماه سال 1401، تولیدکنندگان تایر 5 میلیون و 968 هزار و 536 حلقه تایر تولید کرده‌اند، که نشان دهنده رشد یک درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.

میزان تولید تایر در این دوره، که حدود 62 هزار و 494 تن بوده است، نسبت به دوره قبل 2 درصد کاهش داشته است. همچنین، تا پایان خردادماه، تعداد 39 هزار و 83 تن تایر خودروهای سواری تولید شده که نسبت به دوره قبل، 6 درصد رشد داشته است.

62.5 درصد از تولیدات تایرسازان در سه ماه اول سال جاری به تایرهای خودروهای سواری اختصاص داشته است. تولید تایرهای وانتی نیز با کاهش 18 درصدی همراه بوده و در کل 5,620 تن تایر این نوع تولید شده است. همچنین، تولید 12,056 تن تایر باری و اتوبوسی (کاهش 10 درصد)، 4,835 تن تایر کشاورزی (کاهش 12 درصد) و 900 تن تایر راه‌سازی و صنعتی (کاهش 20 درصد) انجام شده است.

محصولات تایرسازان در بهار 1401 به مجموع 72,908 تن (12,428,058 حلقه) رسید، اگر تولیدات تایر دوچرخه و موتور را نیز به این مقدار اضافه کنیم. این میزان نشان دهنده 2% کاهش وزنی و 1% کاهش تعداد حلقه است. همچنین در این مدت سه ماهه، 1,533 تن فلپ، تسمه نقاله و سایر محصولات نیز تولید شدند.

در آوریل 2022، آمارهای جدید نشان می‌دهد که تولید تایر در ایران در سال 1400 نسبت به سال 1399 کاهش 4 درصدی داشته است. در این سال، بیش از 24 میلیون حلقه تایر با وزن کلی 259 هزار تن تولید شده است.

لطفاً یک پاراگراف جهت بازنویسی و اصلاح محتوا ارائه دهید تا بتوانم بهترین نتیجه را برای شما ارائه دهم.

به‌طی نشستی با اعضای شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی، سید رضا فاطمی امین، وزیر صمت، بر اهمیت بخش حمل و نقل تاکید کرد و گفت که برنامه‌های اجرایی در این زمینه در دست انجام است. او اظهار کرد که هزینه‌های حمل و نقل از اهمیت بسیاری برخوردار است و وزارت صمت نیز نقش مهمی در مدیریت این امر دارد.

به گفته فاطمی امین، 30 درصد از لاستیک‌های سنگین تولید داخل کشور هستند، که 20 درصد از آن‌ها بایاس و 10 درصد رادیال هستند. اختصاص 30 درصد لاستیک تولید داخل براساس بازرسی و تکمیل خواهد شد.

وزیر صنعت درباره بروزرسانی فلوت نیز اظهار داشت که توافقات مورد نیاز بین وزارت صنعت و وزارت راه و شهرسازی به پایان رسیده و در انتظار تصویب شورای عالی اقتصاد قرار دارد.

بهمن 1400: آخرین ارقام عملکرد کارخانه‌های تایرسازی نشان‌دهنده تولید 217,426 تن تایر در بازه زمانی از ابتدای سال تا پایان دی‌ماه هستند. این مقدار معادل 20,161,501 حلقه تایر می‌شود. این مقدار تولیدات سه درصد کمتر در وزن و چهار درصد کمتر در ارزش نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.

از این تعداد جمعاً 126،077 تن به تولید تایر خودروهای سواری اختصاص یافته است که این میزان حدود 57.9 درصد از کل تولیدات را تشکیل می‌دهد. در مقایسه با سال گذشته، این تعداد حدود پنج درصد کاهش یافته است.

در حال حاضر تولید تایرهای اتوبوسی با درصد ۲ کاهش، به میزان ۴۶،۹۸۳ تن انجام شده است. همچنین، تولید تایرهای باری نیز با درصد ۱۲ افزایش، به میزان ۲۳،۱۹۹ تن رسیده است.

تولیدات سایر بخش‌ها به شرح زیر است:

• 2 هزار و 822 تن تایر کشاورزی سبک با افت 22 درصدی
• 14 هزار و 252 تن تایر کشاورزی سنگین با افت 5 درصدی
• 4 هزار و 92 تن تایر خودروهای راه‌سازی و صنعتی با افت 23 درصدی
• 15 هزار و 897 تن تایر موتور و دوچرخه با رشد 15 درصدی
• 8 هزار و 497 تن تیوب (بدون تغییر نسبت به سال گذشته)
• 5 هزار و 491 تن فلپ، تسمه نقاله و ...

آذر 1400: احمد کریمی، دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران، اظهار داشت که در گذشته، مسائلی همچون کیفیت پایین لاستیک‌های وارداتی و قیمت بالای آن‌ها وجود داشته است. بنا بر گفته‌های او، در سال 1397، کامیون‌داران با مشکلی در زمینه لاستیک مواجه نشده بودند و موجودی به اندازه کافی در بازار وجود داشت؛ اما در خرداد 1397، بازار با کمبود شدید لاستیک روبرو شد و واردکنندگان و تولیدکنندگان نیز در این زمینه کم‌فعالیت نشان دادند.

بنابراین، تصمیم گرفته شد از ظرفیت بازار بهره برداری شود؛ حتی اینکه تشکل‌ها توانستند با قیمت 4200 تومانی لاستیک وارداتی کنند، باعث بهبود بازار شد و عرضه به تقاضا پیشی گرفت. با حذف ارز 4200 تومانی در سال گذشته، قیمت‌ها دوباره افزایش یافت. دستور وزیر وقت راه و شهرسازی برای ترخیص لاستیک‌های وارداتی باقیمانده در گمرک، در شهریور سال 1399، باعث کاهش قیمت‌ها به طور کلی شد؛ اما بعدها تنها به محدوده کامیون‌های بندر امام و بندر عباس محدود شد.

این شخص اظهار کرده که بازار لاستیک دولتی را شناخته و اعلام کرده است که به دلیل نبود نظارت و کنترل صحیح، قیمت لاستیک‌ها به شدت افزایش یافته است. وزارت صمت به دنبال استفاده از سامانه جامع تجارت برای کنترل و تنظیم واردات و توزیع لاستیک است؛ اما به نظر می‌رسد که سودجویان به طور غیرقانونی اقدام به فروش لاستیک‌ها به قیمت‌های بیشتر از حد انجام داده‌اند. قیمت‌های لاستیک داخلی در بازار منحرف شده و هیچ‌کدام با قیمت منطقی قابل دسترسی نیستند. به عنوان مثال، قیمت لاستیک داخلی حدود 9 میلیون تومان، در حالی که در بازار قیمتی کمتر از 12 میلیون تومان ندارد. همچنین، قیمت لاستیک خارجی که باید به قیمت 14 میلیون تومان به مصرف‌کننده برسد، به طور نامعقولی 30 میلیون تومان افزایش یافته است. اضافه به این، برخی از لاستیک‌ها به صورت غیرقانونی وارد می‌شوند که باز هم بدون کیفیت و تاریخ انقضا قابل توجهی ندارند.

در جریان دو جلسه در طی یک ماه و نیم گذشته، آقای کریمی به همراه وزیر راه، مسائل و اشکالات موجود مورد بررسی قرار دادند، اما به دلیل مقاومت دستگاه‌ها، به تصمیم بررسی این مسائل و اشکالات در یک جلسه با وزیر صمت رسیدند.

در آبان ۱۴۰۰، آقای کریمی، دبیر کانون کامیون‌داران، اعلام کرد که افزایش قیمت لاستیک باعث شده تعدادی از رانندگان به خرید تایرهای با تاریخ مصرف گذشته (با قیمت کمتر) روی آورند. او افزود که بیشتر این تایرها به ناوگان نفتکش تعلق دارند، زیرا بر اساس استانداردها، آنها ملزم به تعویض منظم تایرها هستند.

در حالی که بسیاری از رانندگان آشنایی کافی با نرخ‌های معتبر تایرها ندارند، به فروش تایرها با افزایش بیش از حد در بازار آزاد شاهد هستیم. اما رانندگان می‌توانند از طریق سامانه کالا وزارت صنعت، تایر مورد نیاز خود را خریداری کنند. این سامانه، توزیع منظم انواع تایرهای سنگین و نیمه‌سنگین با سایز رینگ 14 اینچ و بالاتر را فراهم می‌کند و حدود 9% مالیات و 2% کرایه حمل را به خریداران اضافه می‌کند. در این سامانه، برخی از تایرها حدود 2 برابر ارزان‌تر از قیمت‌های بازار آزاد موجود است، حتی با در نظر گرفتن این هزینه‌های جانبی.

در مهر ماه سال 1400، الزام ثبت شناسنامه گارانتی برای تمامی تولیدکنندگان تایر و تیوب اعلام شد. آقای ایزدی، مدیرکل نظارت بر خدمات بازرگانی سازمان حمایت ، اعلام کرد که تایرسازان تا ابتدای آبان ماه 1400 فرصت دارند تا تاییدیه گارانتی خود را از سامانه جامع تجارت بگیرند؛ در غیر اینصورت، واردکنندگان (برای تامین مواد اولیه تایر) قادر به ثبت سفارش نخواهند بود. این اقدام به منظور شفاف‌سازی در زنجیره تامین و توزیع لاستیک انجام شده است، به عنوان گزارش سازمان حمایت اعلام شده است.

تا پایان مردادماه سال 1400، اطلاعات جدید نشان می‌دهند که تولید لاستیک توسط تایرسازان ایرانی به میزان 106 هزار تن رسیده است که تقریبا همان حجم تولیدی است که در مدت مشابه سال 1399 داشتند.

به گفته وزارت صمت، بیشترین افزایش تولید در گروه تایرهای سواری و کمترین افزایش تولید در گروه تایرهای کشاورزی سبک ثبت شده است.

در تاریخ 14 شهریور 1400، انجمن صنعت تایر اعلام کرد که صادرات تایر دوباره آزاد شده است. این اقدام بر اساس تصمیم ستاد تنظیم بازار و با تصویب شورای عالی صادرات صورت گرفته است. انجمن صنفی همچنین دو شرط مشخص برای تولیدکنندگان تایر قائل شده است، به این ترتیب که شرکت‌های تولیدی مجاز به صادرات تنها به میزان معینی از حجم تولیدات خود می باشند.

• 10 درصد تایرهای سواری.
• 30 درصد تایرهای کشاورزی، راهسازی و صنعتی.

در مرداد ماه سال 1400، تولید کلیه انواع لاستیک توسط کارخانجات ایرانی به بیش از 87 هزار تن رسید. این میزان تولید نسبت به مدت مشابه سال 1399، حدود 4% افزایش داشته است. فهرستی از تولید انواع لاستیک و درصد تغییر در تولید آنها نسبت به سال قبل به شرح زیر است:

• حدود 50.1 هزار تن تایر سواری (بدون تغییر)
• حدود 18.8 هزار تن تایر باری و اتوبوسی (افزاش 12 درصدی)
• حدود 9.2 هزار تن تایر وانتی (افزایش 25 درصدی)
• حدود 6.5 هزار تن تایر کشاورزی سنگین (افزایش 6 درصدی)
• حدود 5.8 هزار تن تایر دوچرخه و موتورسیکلت (افزایش 26 درصدی)
• حدود 3.3 هزار تن تیوب (افزایش 9 درصدی)
• حدود 1.2 هزار تن تایر کشاورزی سبک (کاهش 26 درصدی)
• حدود 1.6 هزار تن تایر راهسازی و صنعتی (کاهش 22 درصدی)

تا تیر ماه سال 1400، واردات برخی از اندازه‌های تایر به دلیل تولید داخلی آنها ممنوع شده است. اما تبعات این ممنوعیت و حداقل تاثیر آن تا چند ماه آینده قابل پیش‌بینی است. آقای میرعابدینی، دبیر انجمن واردکنندگان لاستیک، با انتقاد از ادامه‌ی این ممنوعیت واردات، اظهار کرده است که این محدودیت برای تایرهای با رینگ‌های ۱۳، ۱۴ و ۱۵ اینچ اعمال شده است، در حالی که هر یک از این اندازه‌ها حداقل ده سایز مختلف دارند و شرکت‌های داخلی به تولید همه این اندازه‌ها قادر نیستند.

به گفته آقای میرعابدینی، تقریبا 30 تا 35 درصد از لاستیک‌های مورد نیاز خودروهای شخصی باید از طریق واردات تامین شود. اما برای خودروهای سنگین، این مسئله جدی‌تر است؛ زیرا حدود 75% از نیاز کشور به تایرهای سنگین از طریق واردات تأمین می‌شود.

دبیر انجمن واردکنندگان تایر، یکی از مشکلات موجود در واردات تایر، مربوط به چند نرخی بودن لاستیک‌ها است. او بیان کرده است که اجرای سامانه جامع تجارت، یک روش موثر برای توزیع لاستیک با استفاده از ارز دولتی بوده است. اما به علت عدم تطابق ارز نیما با ارز آزاد، این روش نه تنها سودی به همراه نداشت بلکه به موجب آن مشکلاتی نیز به وجود آمده است.

در تیرماه سال 1400، بورس ایران اعلام کرد که شرکت "آرتاویل تایر"، به عنوان سومین شرکت تایرسازی که وارد بورس شده است، 10 هزار تن از محصولات خود را به بورس اوراق بهادار فرعی آورده است. این اتفاق پس از ورود شرکت‌های بارز مانند یزدتایر و بارز به بورس اتفاق افتاده است.

در ماه خرداد سال 1400، خبر ارائه بیش از 10 هزار تن محصولات شرکت بارز در بورس فرعی منتشر شد. همچنین، در تاریخ 28 خرداد، شرکت تایرسازی دیگری نیز به بورس فرعی پیوست. شرکت یزد تایر (صنایع لاستیک یزد)، که هم اکنون دومین تایرساز حاضر در بورس است، بیش از 14 هزار تن از محصولاتش را در بورس فرعی عرضه کرده است.

پیش‌تر، آقای فکری، مدیرعامل گروه صنعتی بارز، اعلام کرده بودند که به دلیل عرضه محصولات شرکت در بورس، علاقمندان می‌توانند برای خرید مستقیم تایر به بورس کالای ایران مراجعه کنند.

در خرداد ماه سال 1400، تایرهای گروه صنعتی بارز و شرکت بارز کردستان با مجموع وزن بیش از 10 هزار تن برای اولین بار در بورس فرعی کالا به فروش رسیدند به منظور شفاف سازی قیمت تایر. آقای تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر، اعلام کرد که در حال حاضر فروش تایرها از طریق نمایندگی ها صورت می‌گیرد و نمایندگان موظفند تایرها را در سامانه ثبت کرده و سپس به فروش برسانند. اما اگر عرضه تایرها در بورس کالا به نتایج مثبتی منجر شود، این فرآیند می‌تواند برای سایر تولیدکنندگان تایر نیز تداوم یابد.

آقای تنها اظهار داشته است که با افزایش هزینه‌های جانبی تایرسازان از قبیل دستمزد، بیمه، آب و برق و غیره، احتمالاً باید انتظار افزایش قیمت لاستیک در آینده نزدیک را داشته باشیم.

در خرداد ماه سال 1400، تولید تایر در ایران افزایش یافت و احتمالا به نسبت 26 درصد رشد خواهد داشت. آقای تنها، سخنگوی انجمن صنعت تایر، اشاره کرده است که با وجود اشباعیت بازار تایر، تولیدکنندگان به دلیل سیاست‌های جدید باید تایرهای خود را با حداقل سود یا حتی بدون سود فروش دهند. این وضعیت باعث نگرانی این صنعتگران از کاهش تولیداتشان شده است، مگر اینکه راهی برای صادرات تایرها به بازار خارجی ارائه شود.

"آقای تنها اظهار کرده است که در بازار تایرهای باری، اتوبوسی و سواری، تعداد تایرهای تولید شده و موجود بیشتر از تقاضا است و به نظر می‌رسد برای تعادل بازار، باید اجازه صادرات تایرهای برخی از دسته‌ها مانند تایرهای سواری و شاسی‌بلند داده شود."

در چهل سال گذشته، کیفیت لاستیک‌های داخلی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است و به بهانه حمایت از تولید داخلی، نباید از کامیون‌داران دست برداریم. آقای کریمی، دبیر انجمن‌های صنفی کامیون‌داران، به این موضوع اشاره کرده و بیان کرده است که استفاده از لاستیک‌های بی‌کیفیت ممکن است به خطر افتادن جان راننده‌ها منجر شود.

در این جمله آقای کریمی به تداوم مشکلات کامیون‌داران برای تهیه لاستیک با کیفیت اشاره کرد و اظهار داشت که کامیون‌داران باید تصمیم بگیرند که از لاستیک داخلی یا خارجی استفاده کنند. اما در شرایط ویژه مانند حمل مواد خطرناک و سوختی، و همچنین در بخش‌های حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها، کیفیت لاستیک برای رانندگان بسیار حیاتی است.

چندین تولید کننده تایر ایرانی با مشکلات کیفیتی تولیداتشان روبرو هستند و برای رفع این مشکلات خط تولید لاستیک‌های چینی را به کار اندازیده‌اند. اما برای کامیون‌داران، لاستیک‌های اروپایی و سپس کره‌ای اولویت دارند. گزینه‌ی ثالثشان نیز لاستیک‌های چینی است اما بین لاستیک‌های چینی و ایرانی، کامیون‌داران ترجیح می‌دهند که لاستیک‌های چینی را انتخاب کنند.

آقای کرمی اشاره کرد که افزایش قیمت لاستیک در زمان کاهش نرخ ارز، برای رانندگان خودروهای سنگین مشکل‌ساز است. او به عنوان مثال ذکر کرد که قیمت یک جفت لاستیک چینی در سال 99 و با نرخ ارز 28 هزار تومان، حدود 12 میلیون تومان بوده است. اما در سال 1400 و با افزایش نرخ ارز، قیمت همان لاستیک به حدود 15 میلیون تومان رسیده است.

در خرداد ماه سال 1400، وزارت صمت تصمیم گرفته است که واردات تایرهای پرمصرف با اندازه‌های 13، 14 و 15 اینچ را ممنوع کند. این تصمیم با هدف حمایت از صنایع تولیدی داخلی اتخاذ شده است، اما احتمالاً ممکن است به مشکلاتی منجر شود.

تایرهای مختلف از سایزهای متنوعی برخوردارند، به عنوان مثال، تایرهای 13 اینچ تقریباً دارای 11 سایز مختلف، تایرهای 14 اینچ حدود 10 سایز، و تایرهای 15 اینچ بیش از 20 سایز مختلف دارند. اما تولیدکنندگان داخلی فقط تعداد محدودی از این سایزها را تولید می‌کنند. در عین حال، وزارت صنعت، معدن و تجارت تصمیم گرفته است تا واردات تایرهای همه سایزها را ممنوع کند. بنابراین، اگر این تصمیم اجرا شود، ممکن است در آینده کمبود تایر در برخی سایزها رخ دهد و قیمت‌ها در سایزهای محبوب افزایش یابد.

در کنار این مطالب، برخی کارشناسان بازار تایر معتقدند که وجود سامانه توزیع تایر باعث ایجاد اختلاف قیمت در بازار شده است. همچنین، تولیدکنندگان تایر همچنان با ممنوعیت صادرات تایر روبرو هستند و نمی‌توانند مازاد تولیداتشان را در کشورهای دیگر به فروش برسانند. نکته مهم دیگر، تعرفه 40 درصدی برای واردات تایر به ایران است که باعث شده تا تایرهای وارداتی، از نظر قیمت، رقیبی برای تایرهای داخلی نباشند. با توجه به این موارد، به نظر می‌رسد که مدیران وزارت صنعت، تصمیماتی بهتر و کارآمدتر را می‌توانستند اتخاذ کنند.

در تاریخ 8 شهریور ماه سال 1399، آقای صادقی نیارکی، معاون امور صنایع وزارت صمت، اطلاعاتی از وضعیت تولید و تأمین لاستیک برای خودروهای سنگین و سواری در کشور ارائه داده است.

براساس گزارش آقای نیارکی، در سال 98 طرح تولید 300 هزار حلقه لاستیک سنگین برای اتوبوس‌ها و کامیون‌ها به اجرا درآمد، اما به دلیل شیوع کرونا، تاکنون به مرحله تولید انبوه نرسیده است. یکی دیگر از طرح‌های وزارت صمت، راه‌اندازی خط تولید جدید لاستیک در یکی از کارخانه‌های معروف تایرسازی است. این طرح نیز باید حدود یک سال زمان بگیرد تا به مرحله تولید نهایی برسد، اما در صورت موفقیت، سالانه می‌توان 150 تا 200 هزار حلقه لاستیک سنگین تولید داخلی برای بازار تولید کرد.

در نتیجه، با اینکه مصرف سالانه لاستیک‌های سنگین در کشور حدود 2 تا 2.2 میلیون حلقه است، اما اگر این دو طرح به خوبی اجرا شود، می‌توان تا 65% از این میزان را در داخل کشور تولید کرد.

در ضمن، در بخش سواری نیز، بیشترین سهم واردات لاستیک مربوط به رینگ‌های 16 یا 17 اینچ و بزرگتر است که عمدتا برای خودروهای کراس‌اور و شاسی‌بلندها استفاده می‌شوند.

لطفا بخش ثبت نام لاستیک‌ دولتی و شرایط خرید تایر دولتی با نرخ مصوب، قیمت شرکتی انواع لاستیک بارز و همچنین قیمت روز انواع تایرهای ایرانی و تایرهای خارجی پرفروش بازار کشورمان را در مجموعه مقالات منتخب زیر مطالعه فرمایید.

در این مقاله شما می‌توانید جزییات آیین نامه جدید واردات خودرو، شرایط انتخاب واردکنندگان جدید خودرو، قیمت خودروهای وارداتی به ایران و زمان ورود خودروهای خارجی به ایران را بررسی کنید.

بله ، البته. لطفاً پاراگرافی که می‌خواهید من آن را بهبود ببخشم را برای من ارسال کنید. منتظر پیام شما هستم.